NABOŻEŃSTWA MAJOWE

NABOŻEŃSTWA MAJOWE

Maj[1] jest miesiącem w sposób szczególny poświęconym Maryi. Nie tylko w Polsce, ale na całym świecie, niezwykle popularne są w tym czasie nabożeństwa majowe[2]. Nam kojarzą się one z małymi kapliczkami skrytymi w bzach lub wiejskimi kościołkami, skąd szeroko po okolicy niosła się majowa pieśń ku czci Najświętszej Panienki[3]. Początkowo sądzono, że nabożeństwa majowe zaczęto odmawiać w XVIII wieku[4]. Tymczasem badania mariologów wykazały, że były one znane dużo wcześniej, i to właśnie na Wschodzie. Gdzie indziej za Maryjny uchodził sierpień[5] i nawet nakazywano prawem modlitwy ku czci Matki Bożej właśnie w tym miesiącu. Na Wschodzie prekursorami majowych nabożeństw byli chrześcijanie koptyjscy[6]. Spotykali się na modlitwach wokół Maryjnych figur, śpiewali pieśni w podziale na chóry, obsypywali posąg kwiatami. W każdą sobotę nabożeństwo było bardziej uroczyste i obowiązkowe dla tych, co nie chodzili na nie codziennie. Ponoć pomysłodawcą tego nabożeństwa był święty Cyryl Aleksandryjski[7],

Święty Cyryl Aleksandryjski 

(zdjęcie https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/9b/Cyril_of_Alexandria.jpg)

gorący obrońca boskiego macierzyństwa Maryi. Miesiąc Maryi znany był także w Ziemi Świętej, Grecji, Syrii, ale prawdziwą popularność zdobyło on dopiero na przełomie XIII i XIV wieku.

Dlaczego właśnie maj?

 Po pierwsze dlatego, że najpiękniejszy w roku. Po drugie - wiosną ludziom przychodzą do głowy różne, czasem mało zbożne pomysły, więc w średniowieczu wykoncypowano, iż wiosną należy skierować uwagę człowieka ku rzeczom wyższym. Pierwszym, który nazwał Maryję Królową Wiosny, względnie zapoczątkowany już zwyczaj rozszerzył, był podobno król hiszpański Alfons X (1239-84).[8] 

król Hiszpański Alfons X El Sabio

(zdjęcie https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d1/Alfons_X.jpg)

Król pisywał wiersze, w tym chwalące Maryję, opiekunkę człowieka. Wielkim propagatorem nabożeństwa majowego na zachodzie Europy był błogosławiony Henryk Suzo (zmarł w 1365 roku), [9]który podobno codziennie wyplatał wianki z róż i ozdabiał statuę Maryi na chórze zakonnym. Następnie długo leżał przed figurą, która w sposób cudowny okazywała mu swoją miłość. Dane mu było nawet raz ujrzeć chóry aniołów śpiewające na cześć Maryi. Odtąd zakonnik starał się powtarzać zasłyszane melodie. Innym razem posłyszał w maju, jak w niebie duchy czyste śpiewały swej Królowej Jej ulubiony hymn - Magnificat.

W XV i XVI wieku [10] nabożeństwo majowe znano już w Ameryce Środkowej, a potem i Południowej. W 1549 roku Wolfang Seidl [11] w Maju duchowym dzielił nabożeństwo majowe na 4 części (tygodnie) z odpowiednimi aktami czci dla Jezusa i Maryi. W drugiej połowie XVI wieku propagował nabożeństwo majowe święty Filip Nereusz [12](zmarł w 1595 roku), którego uznaje się czasem za twórcę tej praktyki. W początkach XVII wieku nabożeństwo to przyjęło się u dominikanów włoskich[13]. Żarliwym jego apostołem był ojciec Anioł Dominik Guinigi. Za jego namową w 1676 roku powstało Stowarzyszenie Comunella - w maju modlono się przy żłóbku otoczonym figurami Maryi i św. Józefa i śpiewano hymny i pieśni maryjne.

Na zakończenie maja odśpiewywano Litanię Loretańską, ale nie urządzano nabożeństw w inne dni tego miesiąca. Modlono się pojedynczo przez cały maj, a dopiero w ostatnim dniu składano serca ze srebra jako wota, na których ryto często nazwiska ludzi świeckich, którzy brali udział w tych nabożeństwach. W 1692 roku ojciec Wawrzyniec Schnueffis[14], kapucyn, wydał zbiór pieśni i hymnów na maj. W XVIII wieku powstało dzieło ojca Hannibala Dionisi SI[15], wydane w Veronie w 1725 roku, stanowiące całościowy i wielce poręczny spis modlitw maryjnych. Dzieło to miało w ciągu 70 lat 18 wydań. Autor zebrał wszystkie, różnorodne objawy kultu Najświętszej Panny w maju, jasno i systematycznie je zestawił. Poleca jako zasadnicze następujące rzeczy:

- zdobienie girlandami kwiatów i zieleni, światłem itd. ołtarza lub obrazu Najświętszej Panny,

- gromadzenie się przed nim codziennie wieczorem od 30 kwietnia począwszy, w celu odmówienia cząstki Różańca lub Litanii czy innych modlitw do Najświętszej Panny,

- ofiarowanie Najświętszej Pannie jakiegoś kwiatu duchowego w każdym dniu maja,

- odczytanie trzech punktów rozważań o Maryi, nad którymi każdy powinien się w następnym dniu zastanowić.

Głównym i największym apostołem nabożeństwa majowego był w XVIII wieku jezuita Alfons Muzzarelli[16], który nawet wymodlił sobie śmierć w maju. Dzięki gorliwości tego zakonnika Pius VII [17] wydał bullę o nabożeństwie majowym, ubogacając je odpustem zupełnym. Od tego czasu zaczyna się niesłychanie szybki rozwój nabożeństwa majowego na całym świecie. Oprócz Włoch, Hiszpanii, Portugalii i Francji obejmuje ono Szwajcarię, Niemcy, Austrię, Węgry, Polskę, Czechy, Irlandię, Stany Zjednoczone, Meksyk, Chiny i Australię. W Polsce nabożeństwo majowe po raz pierwszy publicznie odprawiono w 1837 roku w kościele Świętego Krzyża w Warszawie, [18] zaraz potem trafiło ono do Krakowa i na Jasną Górę oraz do kilku innych kościołów. W ciągu następnych 30 lat nabożeństwem majowym modliła się cała Polska. Obecnie do każdego dnia nabożeństwa majowego publicznie odprawianego przywiązany jest odpust 7 lat. Za uczestniczenie przynajmniej przez 10 dni w nabożeństwie majowym publicznie odprawianym można zyskać pod zwykłymi warunkami odpust zupełny[19]. Kto nie ma możności uczestniczenia w publicznym nabożeństwie, może zyskać odpust 5 lat za każdy dzień i odpust zupełny za cały miesiąc, prywatnie je odprawiając.

---

[1] Maj – miesiąc Maryjny

[2] Nabożeństwa maryjne w Polsce i na świecie

[3] Pieśni ku czci Najświętszej Matce

[4] Wiek XVIII -nabożeństwa majowe

[5] Sierpień – uznawany był za miesiąc Maryjny

[6] Chrześcijanie koptyjscy, sypanie kwiatów  na posągi maryjne

[7] Święty Cyryl Aleksandryjski

[8] Król hiszpański Alfons X El Sabio (zwany Mądry urodzony 23 listopad -1221 Toledo zmarł 4 kwiecień 1284 Sewilla autor 450 cantigas (Cantigas de Santa Maria)-pieśni poświęconych czci Matce Bożej -nazwał Maryją Królową wiosny

[9] Henryk Suzo – orędownik nabożeństw majowych na zachodzie Europy

[10] XV i XVI wiek nabożeństwa majowe odprawiane są w Ameryce Środkowej i południowej

[11] Wolgang Seidl 1549 podzielił nabożeństwa majowe na 4 części

[12] święty Filip Nereusz

[13] Dominikanie włoscy XVII wieku zaczynają odprawiać nabożeństwa majowe, Ojciec Anioł Dominik Guinigi - 1676 roku powstaje Stowarzyszenie Comunella

[14] Kapucyn ojciec Wawrzyniec Schnueffis- 1692 rok wydanie zbioru pieśni i hymnów majowych

[15] Ojciec Hannibal Dionisi SI wydaje w Weronie 1725 roku zbiór modlitw maryjnych w pięknej oprawie

[16] jezuita Alfons Muzzarelli XVIII apostoł nabożeństw majowych

[17] Papież Pius VII wydaje bullę o nabożeństwach majowych

[18] 1837 rok pierwsze nabożeństwo majowe w Polsce – kościół Świętego Krzyża w Warszawie

[19] Odpust zupełny za odprawianie 10 nabożeństw

Pan Tadeusz, Inwokacja

Pan Tadeusz^[1], Inwokacja (fragment)

Panno Święta, co Jasnej bronisz Częstochowy^[2]

I w Ostrej świecisz Bramie^[3]! Ty, co gród zamkowy

Nowogródzki ochraniasz z jego wiernym ludem!

Jak mnie dziecko do zdrowia powróciłaś cudem

(Gdy od płaczącej matki pod Twoję opiekę

Ofiarowany, martwą podniosłem powiekę

I zaraz mogłem pieszo do Twych świątyń progu

Iść za wrócone życie podziękować Bogu^[4]),

Tak nas powrócisz cudem na Ojczyzny łono.

Tymczasem przenoś moję duszę utęsknioną

Do tych pagórków leśnych, do tych łąk zielonych,

Szeroko nad błękitnym Niemnem rozciągnionych;

Do tych pól malowanych zbożem rozmaitem,

Wyzłacanych pszenicą, posrebrzanych żytem;

Gdzie bursztynowy świerzop, gryka jak śnieg biała,

Gdzie panieńskim rumieńcem dzięcielina pała,

A wszystko przepasane, jakby wstęgą, miedzą

Zieloną, na niej z rzadka ciche grusze siedzą.

Adam Mickiewicz (1798–1855)

---

[1] Pan Tadeusz , dzieła wybrane , Inwokacja , Autor Adam Mickiewicz

[2] Jasnogórska pani

[3] Matka Wilna

[4] Podziękowanie Bogu

Zdrowaś Maryjo -1050 Chrztu Polski - Gnieźnieńskie opowieści

Zdrowaś Maryjo -1050 Chrztu Polski -Gnieźnieńskie opowieści

Zdrowaś Maryjo -1050 Chrztu Polski -Gnieźnieńskie opowieści

Proszę was ,

abyście całe to duchowe dziedzictwo,

któremu na imię Polska,

raz jeszcze przyjęli z wiarą, nadzieją

i miłością -taką, jaką zaszczepia w nas

Chrystus na chrzcie świętym .[1]

Święty Jan Paweł II

Gdy szukasz szlaku idziesz do Matki[2] Ona Cię prowadzi i tak jak

Dobrawa z Mieszkiem [3]w 1050 lat temu rozpoczęli proces budowania Państwa.

Dziś trzeba sięgać do korzeni i przypominać Europie człowieczeństwo chrześcijańskie[4].

---

[1] Cytat , Papież Jan Paweł II

[2] Procesja z kopią obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej -Gniezno 14kwiecień 2016

[3] Chrzest Polski 966 rok

[4] Korzenie chrześcijaństwa w Europie (cywilizacja Łacińska )

1050 CHRZTU POLSKI -POZNAN

1050 ROCZNICA CHRZTU POLSKI UROCZYSTOŚCI GNIEŹNIEŃSKIE 14 KWIECIEŃ 2016 ,,GDZIE CHRZEST, TAM NADZIEJA ‘’

1050 ROCZNICA CHRZTU POLSKI

UROCZYSTOŚCI GNIEŹNIEŃSKIE

14 KWIECIEŃ 2016

,,GDZIE CHRZEST, TAM NADZIEJA ‘’

W Gnieźnie rozpoczęły się centralne obchody 1050 rocznicy chrztu Polski[1]. Do seminarium przybył cały Episkopat. W zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski[2] gośćmi honorowych byli: kardynał Pietro Parolin[3], Sekretarz Stanu i Legat Papieski; kardynał Zenon Grocholewski, były Prefekt Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej; kardynał Péter Erdő, Przewodniczący Rady Konferencji Episkopatów Europy i Prymas Węgier[4]; arcybiskup Celestino Migliore, Nuncjusz Apostolski w Polsce oraz inni zaproszeni goście z kraju i zagranicy. Po modlitwie rozpoczęły się obrady poświęconej 1050 rocznicy chrztu Polski którym jednym z prelegentów był historyk Profesor Krzysztof Ożóg [5]. Prezes mennicy zaprezentował kolekcjonerski banknot [6]20 zł z Księciem Mieszkiem I i Dobrawą. Do Gniezna przybył też obraz cudownej kopii Matki Bożej Jasnogórskiej[7] do kościoła Świętej Trójcy[8] tam mieszkańcy się modlili i czuwali .W uroczystej oprawie o godzinnie 12 wyruszyła procesja[9] z obrazem do katedry Gnieźnieńskiej. W tym samym czasie na Ostrowie Lednickim[10] został otwarty most oraz wystawa i rozpoczęła się celebracja jubileuszowa w trakcie, której zabrzmiał jubileuszowy dzwon Mieszka I i Dobrawy . O 17 15 rozpoczęła się Eucharystia [11] w Katedrze Gnieźnieńskiej celebrowana przez legata Papieskiego kardynała Pietro Parolina , a homilię [12] wygłosił Prymas Polski Wojciech Polak mówiąc między innymi

„…Historia początków, do której w tym uroczystym dniu powracamy, nie jest jednak wynikiem szczęśliwego zbiegu okoliczności czy też jakiegoś sprzyjającego nam układu, pojawiającego się nagle w tej właśnie godzinie ludzkich dziejów. Mesco dux Polonie baptizatur. Oto wydarzenie, oto historyczny fakt, od którego wszystko się zaczęło. Na zegarze ojczystych dziejów nastąpił zasadniczy zwrot. Patrząc oczyma wiary, a takiego spojrzenia uczy nas usłyszane przed chwilą słowo Boże, my wszyscy, którzy otrzymaliśmy chrzest zanurzający w Chrystusa Jezusa, zostaliśmy zanurzeni w Jego śmierć. Zatem przez chrzest zanurzający nas w śmierć zostaliśmy razem z Nim pogrzebani po to, abyśmy i my wkroczyli w nowe życie, jak Chrystus powstał z martwych dzięki chwale Ojca. Oto najważniejsza przemiana, która 1050 lat temu dokonała się w życiu księcia Mieszka I oraz chrzczonych na tych piastowskich ziemiach ludzi….”

W krótkim przemówieniu Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda mówił tak:

„..- Dlatego jestem wdzięczny eminencjom i ekscelencjom, że obchody 1050-lecia Chrztu mojej Ojczyzny możemy zacząć od elementu duchowego, modlitwy, podziękowania Panu Bogu za 1050 lat opieki nad polskim narodem, za świętych, którzy z naszego narodu wyszli. I aby chyląc głowę tu, w Gnieźnie, w gnieździe naszego narodu, na ziemi, po której stąpał książę Mieszko i jego syn Bolesław Chrobry, złożyć hołd tym wszystkim, którzy się przez stulecie dla naszej Ojczyzny zasłużyli, którzy umierali z okrzykiem: Niech żyje Polska na ustach…”
(link do przemówienia http://swiatznanyinieznany-jack.blogspot.com/2016/04/1050-rocznica-chrztu-polski_14.html)

 Na zakończenie mszy Legat Papieski Pietro Parolin poświęcił i wręczył misjonarzom , misjonarkom -duchowym i świeckim krzyże[13]-którzy udają się na misje w roku. Ostatnim akcentem było złożenie białych róż [14]na płycie upamiętniającej księżniczkę Dobrawę , matkę chrzestną Narodu Polskiego przez prymasa Wojciecha Polaka i następuje pożegnanie kopii cudownego Obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej. Legat Papieski wraz z najbliższymi Koncelebransami odprowadzają Kopię Cudownego obrazu do Drzwi Gnieźnieńskich[15].

Wśród gości którzy uczestniczyli w uroczystej mszy byli Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Andrzej Duda[16] , Premier rady ministrów Beata Szydło[17], przedstawiciele parlamentu, rady ministrów, władzy samorządowej oraz zaproszeni goście Licznie przybyli mieszkańcy wśród uczestników do katedry też przybyły poczty sztandarowe między innymi Archikonfraterni Literackiej z Mysłowic [18], oraz król Słowian i Piast -książę Marek Światopeł Świętopełski Zawadzki nie zabrakło też uczestników z zagranicy między inny parafii Londyńskiej (little Bromton Oratory).[19] Uroczystej oprawy mszy dopełnił śpiew chóru prymasowskiego z Gniezna.

 Jacek Źróbek

---

[1] Centralne obchody jubileuszu 1050 rocznicy chrztu Polski – 14-16kwiecień 2016 rok

[2] KEP -372 zebranie plenarne

[3] Legat papieski, kardynał Pietro Parolin

[4] Prymas Węgier

[5] Prelegenci profesor Krzysztof Ożóg

[6] Kolekcjonerski banknot 20 zł

[7] Kopia obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej

[8] Kościół pw. Świętej Trójcy

[9] Procesja do katedry Gnieźnieńskiej

[10] Ostrów Lednicki , dzwon Mieszka I i Dobrawy

[11] Jubileuszowa Msza święta , katedra Gnieźnieńska, legat Papieski , prymas Polski

[12] Homilia , Prymas Polski Wojciech Polak

[13] Poświęcenie krzyży misyjnych i wręczenie -Legat Papieski

[14] Wiązanka białych róż – prymas Polski Wojciech Polak

[15] Odprowadzenie kopii cudownego obrazu MB Jasnogórskiej

[16] Prezydent RP Andrzej Duda

[17] Premier rady Ministrów Beata Szydło

[18] Archikonfraternia Literacka Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny -dom Mysłowice

[19] Uczestnicy zagraniczni Londyn

1050 ROCZNICA CHRZTU POLSKI UROCZYSTOŚCI GNIEŹNIEŃSKIE KATEDRA GNIEŹNIEŃSKA 14 KWIECIEŃ 2016 ,,GDZIE CHRZEST, TAM NADZIEJA ‘’ PRZEMÓWIENIE PREZYDENTA RP ANDRZEJA DUDY

1050 ROCZNICA CHRZTU POLSKI

UROCZYSTOŚCI GNIEŹNIEŃSKIE

KATEDRA GNIEŹNIEŃSKA 14 KWIECIEŃ 2016

,,GDZIE CHRZEST, TAM NADZIEJA ‘’

PRZEMÓWIENIE PREZYDENTA RP ANDRZEJA DUDY

Eminencjo Czcigodny Księże Kardynale Legacie,

Eminencjo Czcigodny Księże Prymasie, Gospodarzu tej Katedry,

Szanowni Panowie Marszałkowie,

Szanowna Pani Premier,

Eminencje Księża Kardynałowie,

Ekscelencje Księża Arcybiskupi i Biskupi,

Wszyscy Zgromadzeni Czcigodni Duchowni, Siostry, Księża i Bracia,

Szanowni Państwo, Drodzy Rodacy

To wzruszający i niezwykle podniosły moment, kiedy stajemy tutaj 1050 lat [1]po dniach, kiedy zapewne w uroczystej oprawie władca tych ziem wtedy, książę Mieszko[2], przyjmował chrzest. Kronikarz Gall [3]napisał później, że światłość rozświetliła te ziemie. Światłość rozświetliła Polskę[4]. Bo ten chrzest, początek rzeczywistości naszej polskiej historii miał dwa wymiary. Miał wymiar duchowy, niezwykły, bo przyniósł tutaj nową religię. Religię, w której większość Polaków trwa do dzisiaj. Bo dał podwaliny dla tworzenia nowoczesnego państwa. Nowoczesnego, jak na tamte czasy na pewno, bo przyniósł coś zupełnie nowego. Ale przyniósł taką nowoczesność, która ma charakter trwały, która ma charakter uniwersalny.

Te dwa elementy, ten duchowy i ten państwowy, zaplotły się i trwają. Trwają, choć były w historii momenty, kiedy ten element państwowy znikał. Znikał na skutek gniewu, znikał na skutek wojny, znikał na skutek agresji, jaka przychodziła na polskie ziemie, jaka dotykała Polaków. Ale właśnie dzięki temu, co przyniósł chrzest w dusze, w dusze ludzi tu mieszkających, pokolenia nigdy nie pozwoliły wydrzeć sobie polskości. Nigdy nie pozwoliły sobie odebrać tego, dzięki czemu budowana była tradycja, kultura, wspólnota.[5]

I Polska nawet jeżeli znikała z mapy, to wracała. Wracała siłą Polaków i wracała siłą ducha, którego dawała im wiara i chrzest[6], i którego pomagał im chronić Kościół. I dlatego jestem ogromnie wdzięczny eminencjom, ekscelencjom, że możemy te obchody 1050-lecia chrztu mojej ojczyzny rozpocząć właśnie od tego elementu duchowego. Rozpocząć od modlitwy, rozpocząć od podziękowania panu Bogu za 1050 lat opieki nad polskim narodem. Podziękować za świętych[7], którzy przez te 1050 lat z naszego narodu wyszli.I aby chyląc głowę tu w Gnieźnie, gnieździe naszego narodu i naszej ojczyzny, na ziemi, po której stąpał kiedyś Mieszko, a potem jego syn, pierwszy król Polski Bolesław Chrobry[8], złożyć hołd tym wszystkim, którzy się przez te wszystkie stulecia dla naszej ojczyzny zasłużyli.

Złożyć hołd tym wszystkim, którzy umierali z okrzykiem "Niech żyje Polska" na ustach. I Bogu podziękować za opiekę nad ojczyzną. I prosić świętego Wojciecha [9]tu, u stóp jego konwersji, gdzie są jego relikwie, prosić świętego Stanisława ze Szczepanowa[10], biskupa z mojego rodzinnego miasta, prosić świętego Andrzeja Bobolę[11], mojego patrona i patrona naszej ojczyzny, i prosić świętą Faustynę[12], orędowniczkę miłosierdzia bożego, o błogosławieństwo i wstawiennictwo u pana Boga za naszą ojczyzną, za naszym narodem i za tym wszystkim, co dla nas ważne.

Abyśmy trwali w tradycji przodków, w wierze, w tym wszystkim, co zawsze powodowało i powoduje, że jesteśmy mocni. Niech pan Bóg błogosławi mojej ojczyźnie, niech pan Bóg błogosławi Polakom, niech pan Bóg błogosławi Kościołowi.

---

[1] 1050 rocznica chrztu Polski

[2] Książę Mieszko I

[3] Kroniki Galla Anonima

[4] Światłość z Polski

[5] Korzenie tradycji wspólnoty

[6] Wiara i chrzest

[7] Święci Polscy

[8] Król Bolesław Chrobry

[9] Święty Wojciech -Patron Polski

[10] Święty Stanisław ze Szczepanowa

[11] Święty Andrzej Bobola

[12] święta Faustyna