Aresztowanie i uwolnienie kardynała Stefana Wyszyńskiego Prymasa Polski [1] w
świetle nowych dokumentów - pod takim hasłem, 28 października w Warszawie,
odbyła się sesja popularnonaukowa[2] z okazji
60 rocznicy uwolnienia
Prymasa Tysiąclecia.
W sali konferencyjnej w Domu Arcybiskupów Warszawskich w
Warszawie odbyła się konferencja, która została przygotowana przez Archikonfraternię Literacką Niepokalanego
Poczęcia Najświętszej Maryi Panny[3] oraz
Kurię Metropolitarną Warszawską, pod patronatem Adama Struzika marszałka
województwa mazowieckiego[4]. Sesję
popularnonaukową poprowadził Jan
Pospieszalski[5], SESJĘ POPULARNO NAUKOWĄ - PROWADZIŁ JAN POŚPIESZALSKI |
–-pijaństwo, nieodpowiedzialność, zdrady. Apelował
więc w „Ślubach Jasnogórskich” o walkę z tym, co nas jako mężów i ojców osłabia
i degraduje.
„Przyrzekamy wypowiedzieć walkę lenistwu i
lekkomyślności, marnotrawstwu, pijaństwu, rozwiązłości”.
W napisanym tekście „Ślubów” Prymas mówi: „Święta Boża Rodzicielko (...). Walczyć
będziemy w obronie każdego dziecka i każdej kołyski, równie mężnie, jak Ojcowie
nasi walczyli o byt i wolność Narodu, płacąc obficie krwią własną. Gotowi
jesteśmy raczej śmierć ponieść, aniżeli zadać śmierć bezbronnym. Dar życia
uważać będziemy za największą łaskę Ojca wszelkiego życia i za najcenniejszy
skarb Narodu”.
Wśród prelegentów[6] byli doktor
habilitowany Paweł Skibiński,
który dokonał analizy aresztowania i uwięzieniu kardynała Wyszyńskiego. Ojciec doktor Gabriel Bartoszewski Kapucyn
-wicepostulator do spraw beatyfikacji kardynała Wyszyńskiego,
mówił o
owocach służby Prymasa Tysiąclecia w więzieniu przytaczając ważne cytaty oraz
duchowość sługi Bożego kardynała Wyszyńskiego. Ojciec Bartoszewski przytoczył
plan pracy jaki prymas wykonywał w czasie uwięzienia. Mówił też jak wyglądała
więzienne przygotowania do Wielkanocy oraz roli modlitwy.
PO ŚRODKU Ojciec doktor Gabriel Bartoszewski Kapucyn - wicepostulator do spraw beatyfikacji kardynała Wyszyńskiego |
„A jest i ta korzyść, że oblubienicę moją Gnieźnieńska
i Warszawska odpoczną sobie od tak niefortunnego oblubieńca, który bardzie
siebie miłował niż zaślubiony przez kościół ileż udręki można sprawić
kościołowi, gdy już człowiek uczy się rządzenia i służenia…’’
Brat z Archikonfraterni Literackiej Marian Piotr Romaniuk
omówił
analizę prasy watykańskiej z lat 1953-1956 w obronie Prymasa Polski. Kolejnym
prelegentem był redaktor Paweł
Zuchniewicz,
w swoim wystąpieniu omówił rolę edukacyjną Stoczka i jego
przesłanie Posumowania wykładów dokonał kardynał Kazimierz Nycz- Metropolita Warszawski.
Na zakończenie sesji
odbyła się projekcja filmu "Zawód:
Prymas Polski", [7] wstęp do
niej powiedziała pani reżyser Anna
Pietraszek.
Przypominając, jak powstał film, że materiały były zbierane
przez światków z Żoliborza i dzięki Prezesowi Kurtyce z IPN-u [8] Jak
mówiła pani Pietraszewska powiedziała bardzo ciekawe świadectwo uświadamiając
widzom o świętości prymasa.
Po wyborach do Sejmu Ustawodawczego 19 stycznia 1947 roku przewidzianych przez deklarację jałtańską w sprawie Polski z 1945 roku, Polska Partia Robotnicza uznała, że „zdobyła” państwo polskie. Aby cieszyć się całkowitym zwycięstwem należało jeszcze tylko wchłonąć Polską Partię Socjalistyczną i pokonać Kościół jako niezależną instytucję i tradycyjnego przeciwnika komunizmu. Skrywana wrogość do Kościoła już w połowie 1947 roku przekształciła się w skoordynowane i coraz silniejsze ataki. Tak rozpoczął się proces próby laicyzacji życia społecznego przez walkę z kościołem 22 października 1948 roku, gdy zmarł kardynał August Hlond, Prymas Polski.
Papież Pius XII mianował jego następcę w osobie biskupa
lubelskiego Stefana Wyszyńskiego. Prymas Wyszyński doskonale zdawał sobie
sprawę w jak trudnej sytuacji się znajduje. Wiedział, że ideologia
komunistyczna jest groźna dla narodu i należy szybko opracować linię obrony
praw człowieka i Kościoła. Od początku był więc oponentem ówczesnej władzy
państwowej.
Marian Piotr Romaniuk - STOLICA APOSTOLSKA I PRASA WATYKAŃSKA W OBRONIE PRYMASA POLSKI |
PAWEŁ ZUCHNIEWICZ -PRZESŁANE EDUKACYJNE STOCZKA |
KARDYNAŁ KAZIMIERZ NYCZ -METROPOLITA WARSZAWSKI |
REŻYSER -ANNA PIETRASZEK- ,,ZAWÓD ,,PRYMAS POLSKI '" |
Po wyborach do Sejmu Ustawodawczego 19 stycznia 1947 roku przewidzianych przez deklarację jałtańską w sprawie Polski z 1945 roku, Polska Partia Robotnicza uznała, że „zdobyła” państwo polskie. Aby cieszyć się całkowitym zwycięstwem należało jeszcze tylko wchłonąć Polską Partię Socjalistyczną i pokonać Kościół jako niezależną instytucję i tradycyjnego przeciwnika komunizmu. Skrywana wrogość do Kościoła już w połowie 1947 roku przekształciła się w skoordynowane i coraz silniejsze ataki. Tak rozpoczął się proces próby laicyzacji życia społecznego przez walkę z kościołem 22 października 1948 roku, gdy zmarł kardynał August Hlond, Prymas Polski.
Z ARCHIWUM ARCHIKONFRATERNI LITERACKIEJ - NA ZDJĘCIU WSPÓLNIE PRYMAS AUGUST HLOND I BISKUP STEFAN WYSZYŃSKI PÓŻNIEJSZY PRYMAS POLSKI |
9 lutego 1953 roku
władze komunistyczne wydały dekret o
zobowiązaniu wszystkich duchownych do składania ślubowania o lojalności wobec
państwa i o prawie władz państwowych do obsadzania wszystkich stanowisk kościelnych.
Prymas tysiąclecia wyraził swoje stanowisko przeciwko dekretowi z 9 lutego 1953
roku potwierdzając w kazaniu podczas procesji
Bożego Ciała 4 czerwca 1953 roku – wobec 200-tysięcznego tłumu na
ulicach Warszawy. Niewątpliwe aresztowanie prymasa miało być wielkim potężnym ciosem
w kościół Polski, ale to okazało się osobistym zwycięstwem prymasa, ale i
prowadzonej przez niego polityki. Tak słowach kardynała Wyszyńskiego ukazują zwycięstwo
- wielkiego męża stanu, ojca narodu i wielkiego wychowawcy i nauczyciela znajdziemy:
UCHWAŁA PREZYDIUM RZĄDU POLSKIEJ RZECZYPOSPOLITEJ LUDOWEJ Z DNIA 24 WRZEŚNIA 1953 ROKU NR 700/53 |
„Ja jako Prymas Polski, odpowiadam za Kościół,
czyli za całe ochrzczone społeczeństwo. Historia obdarzyła mnie rolą
interreksa, chociaż nie pragnę takich przywilejów i zaszczytów. Jednak, gdybym
wiedział, że dla ratowania narodu polskiego należałoby pójść na kolanach do KC,
to poszedłbym. Nie jest bowiem istotna moja osoba, a byt i przetrwanie narodu”.
– (W cieniu Prymasa)
Współorganizatorami wydarzenia byli też:
Archidiecezjalne Centrum Informacji, Centrum Myśli Jana Pawła II, Instytut
Papieża Jana Pawła II, Urząd Marszałkowski Województwa Mazowieckiego i
Warszawskie Metropolitarne Seminarium Duchowne. Stefan Wyszyński urodził się w 3 sierpnia 1901 roku
w miejscowości Zuzela nad Bugiem. Po ukończeniu gimnazjum w Warszawie i Łomży
wstąpił do Seminarium Duchownego we Włocławku, gdzie 3 sierpnia 1924 roku został wyświęcony na kapłana. Po
czterech latach studiów na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim na Wydziale Prawa
Kanonicznego i Nauk Społecznych uzyskał stopień doktora. W czasie II wojny
światowej jako znany profesor był poszukiwany przez Niemców. Ukrywał się we Wrociszewie
i w założonym przez matkę Elżbietę Czacką zakładzie dla ociemniałych w Laskach pod Warszawą. W okresie
Powstania Warszawskiego ksiądz Wyszyński pełnił obowiązki kapelana grupy "Kampinos" AK. W 1946
roku papież Pius XII mianował księdza profesora Wyszyńskiego biskupem,
ordynariuszem lubelskim, a 22 października 1948 roku został mianowany
arcybiskupem Gniezna i Warszawy oraz Prymasem Polski. W narastającej
konfrontacji z reżimem komunistycznym, Prymas Wyszyński podjął decyzję zawarcia
"Porozumienia", które zostało podpisane 14 lutego 1950 roku przez przedstawicieli Episkopatu i władz
państwowych. 12 stycznia 1953 roku arcybiskup Wyszyński został kardynałem. 25 września 1953 roku został
aresztowany i internowany. Przebywał kolejno w Rywałdzie Królewskim koło
Grudziądza, w Stoczku Warmińskim, w Prudniku koło Opola i w Komańczy w
Bieszczadach. W ostatnim miejscu internowania przygotował i napisał tekst
odnowionych Ślubów Narodu, wygłoszony następnie na Jasnej Górze 26 sierpnia 1956 roku. jako Jasnogórskie Śluby
Narodu. 26 października 1956 roku. Prymas wrócił do Warszawy z internowania. W
latach 1957-65 dla Polaków prowadził Wielką Nowennę przed Jubileuszem
Tysiąclecia Chrztu Polski. Był też w latach sześćdziesiątych uczestniczył w pracach
Soboru Watykańskiego II. W okresie rodzącej się "Solidarności" był
wielkim orędownikiem równowagi i spokoju społecznego. Zmarł 28 maja 1981 roku w uroczystość Wniebowstąpienia
Pańskiego. Na pogrzeb kardynała w Warszawie 31 maja przybyły dziesiątki tysięcy
ludzi.
Jacek Źróbek AKL
[1] Kardynał, Prymas
Polski Stefan Wyszyński Ur. 3 sierpień 1901 Zuzela nad Bugiem 22 październik
1948 arcybiskup Gniezna i Warszawy Zmarł 28 maja 1981 roku
[2] Sesja
popularnonaukowa 28 październik 2016 pałac Arcybiskupów Warszawskich – ul. Miodowa
17/19
[3] Archikonfraternia
Literacka Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny
[4] Patronat Adam Struzik
marszałek województwa mazowieckiego
[5] Konferencję
prowadził Jan Pospieszalski
[6] Prelegenci:
doktor habilitowany Paweł Skibiński, Ojciec doktor Gabriel Bartoszewski OFMCAP,
Marian Piotr Romaniuk, redaktor Paweł Zuchniewicz, kardynał Kazimierz Nycz,
reżyser Anna Pietraszek.
[7] Pokaz filmu,
„Zawód Prymas Polski” reżyser Anna Pietraszek.