GORZKIE ŻALE

GORZKIE ŻALE 

Gorzkie Żale to nabożeństwo, które wyrosło z polskiej duchowości i pobożności okresu baroku i jest również rozważaniem męki Pańskiej.

Nabożeństwo to wiąże się z Bractwem św. Rocha z roku 1698 przy kościele św. Krzyża w Warszawie. Szczególnymi propagatorami nabożeństwa byli misjonarze św. Wincentego a Paulo, którzy prowadzili misje ludowe i kierowali znaczną częścią seminariów duchownych (do poł. XIX wieku). Gorzkie Żale niezwykle szybko rozpowszechniły się po całej Polsce i wszędzie tam, gdzie biły polskie serca.

Składają się one z trzech części, które śpiewa się łącznie, lub poszczególne części w kolejne niedziele Wielkiego Postu. W swej formie nawiązują do dawnej jutrzni brewiarzowej. Rozpoczynają się tzw. Pobudką. Następnie jest hymn o Męce Pańskiej i lamentacje odpowiadające trzem psalmom w jutrzni, które wyrażają ból duszy z powodu męki Zbawiciela i rozmowę duszy z Matką Bolesną. Antyfona "Któryś za nas cierpiał rany" jest śpiewem kończącym Gorzkie Żale.

W łączności z tym nabożeństwem głosi się kazania o Męce Pańskiej, czyli kazania pasyjne, które pobudzają do refleksji nad istotą cierpienia oraz zadumy nad własnym postępowaniem.