W muzeum w Chorzowie została uroczyście otwarta wystawa poświęcona setnej rocznicy urodzin ks. Jana Machy pod tytułem "Życzeniem moim było pracować dla Niego…". Wystawę przygotował ksiądz doktor Damian Bednarski, a patronat honorowy objął Jego Ekscelencja arcybiskup Katowicki Wiktor Skworc i prezydent miasta Chorzowa Andrzej Kotala. Ksiądz Jan Macha urodził się 18 stycznia 1914 w Starym Chorzowie jako syn mistrza ślusarskiego Pawła i jego żony Anny z d. Cofałka. Z czwartej klasy miejscowej szkoły podstawowej przeszedł do państwowego gimnazjum klasycznego w Królewskiej Hucie i w 1933 roku zdał maturę. Chciał wstąpić do Śląskiego Seminarium Duchownego, ale z powodu nadmiaru zgłoszeń nie przyjęty zapisał się na wydział prawa i administracji Uniwersytetu Jagiellońskiego. Odnowiony po roku wniosek został uwzględniony i po ukończeniu studiów teologicznych na Uniwersytetu Jagiellońskiego i napisaniu pracy magisterskiej pt. "Monografia parafii św. Marii Magdaleny w Chorzowie" otrzymał 25 czerwca 1939 święcenia kapłańskie. Po dwumiesięcznym zastępstwie w rodzinnej parafii objął 10 września stanowisko wikarego przy kościele parafialnym św. Józefa w Rudzie Śl. Tam nawiązał łączność z tajną organizacją i rozwinął ożywioną działalność charytatywną wśród rodzin polskich, dotkniętych skutkami i okupacji. Po licznych aresztowaniach w grudniu 1940 roku gestapo zwróciło również na niego baczną uwagę. 5 września 1941 roku został aresztowany Osadzono go najpierw w Ersatz-Polizei Gefangnis Myslowitz ,a później w mysłowicki więzieniu. W przemyconym z mysłowickiego obozu liście do swoich rodziców pisał później kleryk Joachim Guertler, że ks. Macha „w Zielone Świątki 1941 roku był wezwany do gestapo, ale go puścili, bo jeszcze nie mieli wszystkich dowodów w ręce i aresztowali go na gorącym uczynku, jak miał spotkanie w Katowicach". Znaleziono przy nim sprawozdanie z czerwcowej akcji charytatywnej z wyszczególnieniem Rudy, Orzegowa, Goduli, Lipin, Nowego Bytomia, Chropaczowa i Łagiewnik. Po zastosowaniu odpowiedniego przesłuchania umieszczono go w obozie przejściowym w Mysłowicach. 17 lipca 1942 odbyła się przed sądem doraźnym w Katowicach krótka rozprawa, na której ks. Macha i wspomniany już kleryk Guertler skazani zostali na śmierć przez ścięcie. W przededniu śmierci ks. Macha napisał list do swoich rodziców i rodzeństwa, ogłoszony w 8-mym numerze „Gościa Niedzielnego" z 1951 roku, z którego przytaczamy krótkie wyjątki: „...Jest to moje ostatnie pismo. Po 4 godzinach nastąpi moje stracenie... Pogrzebu mi nie użyczą, ale urządźcie mi na cmentarzu cichy zakątek, żeby od czasu do czasu ktoś o mnie wspomniał i zmówił za mnie Ojcze Nasz". Wyrok wykonano 3 grudnia 1942 w więzieniu katowickim. W 2013 roku rozpoczął się jego proces beatyfikacyjny. (Encyklopedia wiedzy o Kościele Katolickim na Śląsku) Wśród eksponatów możemy zobaczyć wykonany własnoręcznie różaniec w więzieniu Mysłowickim w listopadzie 1941. Na wydziale teologii w Katowicach odbyła się też sesja naukowa poświęcona sługi Bożemu księdzu Janowi Machy Wystawa potrwa do 30 kwietnia 2014 roku w muzeum w Chorzowie.
