NA SZLAKU KOSZALIN
Weź buty i wyrusz w trasę na szlak pomorski [1] na
zachodnie ziemie Polski do Koszalina[2] i inne
miasta województwa pomorskiego. Gdy już dotrzemy do Koszalina nasze kroki najczęściej
kierujemy w stronę rynku i centrum miasta. Zanim zaczniemy poznawać miasto i
perełki miejskie, sięgnijmy historii tworzący zalążek dzisiejszej społeczności.
Książę pomorski Bogusław II [3]w 1214
roku nadaje wieś Koszalin znajdującej się koło Góry Chełmskiej, w ziemi
kołobrzeskiej klasztorowi w Białobokach koło Trzebiatowa. W 1248 roku tworzy się biskupstwo pomorskie
przyłączając wschodnią część ziemi kołobrzeskiej z Koszalinem, dając to początek
biskupiemu księstwu kamieńskiemu. Data 23 maja 1266 roku to dla Koszalina i
licznych wsi staje się faktem lokowania miasta za biskupa Herman von Gleichen [4]i
przyczynia się do osiedlenia biskupów oraz też stolicą biskupiego księstwa
kamieńskiego na prawie lubeckim. 1353roku Koszalin uzyskał bezpośredni dostęp
do morza, co daje uczestniczenie intensywnie w następnych wiekach w handlu
morskim jako członek Hanzy. Historia pokazuje, że dostęp był ograniczony przez różne
zatargi z Kołobrzegiem i Darłowem – co było powodem w 1446 roku wygranej bitwy
z Kołobrzegiem. Znaczenie miasta zmniejszyło się po zarazach i wojnie trzydziestoletniej,
gdy 1535 roku na dżumę zmarło 1,5 tysiąca mieszkańców. W 1637 roku po wymarciu
książąt pomorskich miasto dostaje się w ręce kuzyna Gryfitów – Ernesta Bogusława de Croy, a
następnie margrabiów brandenburskich. Na mocy traktatu poczdamskiego 1945 roku Koszalin
zostaje w granicach państwa Polskiego. Tak kształtuje się historia ziemi
pomorskiej i Koszalina. Gdy już po krótce poznaliśmy historię wyruszmy w drogę
poznając tajemnice pisane architekturą, czy codziennym życiem mieszkańców.
Zmierzając do centrum wyruszyliśmy z dworca autobusowego, nasze oczy zobaczą
kompleks neogotycki budynków Poczty Polskiej [5] pochodzący
z 1884 roku. Zbliżając się do rynku zobaczymy potężny budynek jest to Katedra Niepokalanego Poczęcia Najświętszej
Marii Panny[6] jej
początki to 1333 rok jest kościołem gotyckim. Dla Koszalinian miejsce to ma
duże znaczenie, bo w 1 czerwca 1991 roku przybył wybitny Polak Święty Jan Paweł II [7]w słowach
homilii Papież mówił o Dekalogu tak:
- „Jam jest Pan Bóg twój, który cię wywiódł z
ziemi egipskiej (…). Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną!”.
Wybrał Bóg miejsce na pustyni: górę Synaj – i
wybrał lud, któremu objawił siebie jako wybawcę z niewoli egipskiej – i wybrał
człowieka, któremu powierzył swe przykazania: Mojżesza.
Dziesięć prostych słów. Dekalog. Pierwsze wśród
nich brzmi właśnie tak: „Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną”.
Mówiąc
dalej:
Drodzy
synowie i córki tej ziemi nad Bałtykiem. Nieraz wespół z waszym biskupem
patrzycie w stronę Góry Chełmskiej, która jest niewielkim nadmorskim
wzniesieniem, ale uwydatnia się na tle rozległej pomorskiej równiny.
Czy słowa Boga wypowiedziane na Synaju nie
odezwały się dalekim echem również tu, na tej górze? Kiedyś dalecy przodkowie,
którzy tutaj żyli nad Bałtykiem, nie znali Boga żywego i prawdziwego. Szukali
Go niejako „po omacku” w pierwotnych kultach i ofiarach. A kiedy przyszedł
czas, że Słowo Boże znalazło tutaj miejsce w Kołobrzegu za czasów Bolesława
Chrobrego, po niewielu latach pierwszy biskup Reinbern został wygnany – i stare
wróciło na kilka jeszcze pokoleń.
Dopiero misjonarz – biskup Otto z Bambergu
utrwalił chrześcijaństwo nad Bałtykiem i na całym zachodnim Pomorzu. (…)
Na placu przy katedrze zobaczymy pomnik Papieża
Jana Pawła II upamiętniający wizytę w Koszalinie. Na elewacji katedry zobaczymy
jeszcze dwie ważne inne postacie jako płaskorzeźby, a są to Prymas Polski Stefan Wyszyński[8] i Biskup
Koszalińsko -Kołobrzeski Ignacy
Ludwik Jeż. Nawiedzając katedrę zatrzymajmy się w bocznej kaplicy,
gdzie jest wystawiony Najświętszy sakrament w modlitewnych westchnieniach podziękujmy
Bogu np. turystyczną podróż lub w intencjach. Jakie duchowe tajemnice kryją
mury katedry zostawiam to Wam, którzy kiedyś nawiedzicie katedralny kościół. Wyruszając
w dalszą drogę poznając mieszkańców wstąpmy do jakieś restauracji na ucztę.
Mnie zauroczyła jedna Gospoda
Jamneńska[9]
znajdująca się na ulicy Młyńskiej w swojej kuchni posiada jedzenie wykonywane
po staropolsku. Gdy już zaspokoimy żołądek w bliskości znajduje się muzeum i skansen Koszaliński[10], gdzie
poznamy zbiory archeologiczne sztukę dawną czy zabytki sztuki pomorskiej. Gdy
nasze oczy zaspokoją ciekawość, a historia życia pokolenia Kaszubów zamknie się
w uwiecznionych fotografiach. Wyruszmy dalej na króciutki odpoczynek do parku książąt Pomorskich[11], gdzie
mewy i kaczki pokazują swoje wodne harce prosząc o jakąś karmę. Pewnie już myślisz,
że nie ma już co zwiedzać więc po zadumie w parku wstąp do domu Kata pochodzącego z XV wieku. Gdy tylko starczy ci
czasu możesz wybrać się szlakiem architektury sakralnej i zobaczyć cerkiew czy kościoły
ewangelickie tu dodam, że rok 2017 to obchodzony jako 500 lecie reformacji.
Podróż do Koszalina dobiega końca idąc na stację kolejki wąskotorowej zabiorę
cię dalej na szlak pomorski bliżej jeszcze nieokreślony.
Kto to wie,
gdzie się zatrzyma kolejka, czy to będzie bursztynowy szlak?
JZ
[1] Szlak pomorski,
ziemie zachodnio pomorskie,
[2] Koszalin – miasto w województwie
zachodniopomorskim nad rzeką Dzierżęcinką, nad jeziorami: Jamno i Lubiatowo
Północne niem. Köslin, łac. Coslinum, kasz. Kòszalëno
[3] Książę pomorski
Bogusław II ur. w okr. 1178–1184, zm. 23 lub 24 stycznia 1220 lub 1221 – książę
pomorski i szczeciński z dynastii Gryfitów. w 1214 roku nadaje prawo Wsi
Koszalinowi
[4] biskup Herman von
Gleichen Hermann hrabia von Gleichen ur. pocz. XIII wieku w Turyngii, zm.
1289roku w Kamieniu Pomorskim Biskup diecezji kamieńskiej w latach 1251-1289.
23 maj 1266 rok Lokowanie miasta na prawie Lubeckim
[5] Neogotycki Kompleks
Budynków Poczty Polskiej z 1884 ul. Zwycięstwa 125
[6] Katedra Niepokalanego
Poczęcia Najświętszej Marii Panny z 1333 roku Kościół gotycki Biskupi, Ignacy
Ludwig Jeż, Czesław Domin mianowani z Archidiecezji Katowickiej, Grób biskupa
Czesława Domina znajduje się w wejściu do środka Katedry w przedsionku (kruchta)
[7] Święty Jan Paweł
II 4 podróż apostolska do Ojczyzny,
Koszalin 1 czerwiec 1991 rok Pod hasłem Bogu dziękujcie, ducha nie gaście
[8] Prymas Polski Stefan
Wyszyński – Płaskorzeźba
[9] Gospoda Jamneńska, ul
Młyńska 37 Kuchnia staropolska – znajduje się w kompleksie budynków skansenu i
Muzeum
[10] muzeum i skansen
Koszaliński – www.muzeum.koszalin.pl cena
wstępu 10 złotych
