SZLAKIEM CZESKICH MORAW - TASOVICE

SZLAKIEM CZESKICH MORAW - TASOVICE

Czeskie podróże zaprowadziły mnie do kraju Południowo -Morawskiego [1] malowniczej wsi znajdującej się nad rzeką Dyją [2]-Tasovice koło Znojmo.

Rolnicza ziemia znajduje się około 10 kilometrów od Znojmo, oddalona jest około 52 kilometry od Brna [3] w bliskości granicy z Austrią. [4]

Jakie tajemnice kryje wieś Tasovice ?

Dla wielu podróżników pewnie nazwa Tasovice [5] nic nie powiedzą. Ale dla pielgrzymów, czy piekarzy ta ziemia jest znana z pewnej postaci, a jest nią Jan Dvorzak [6]– dzisiejszy święty Klemens Hofbauer.(zobacz też) Zatrzymajmy się już na osadzie. Poszukując śladów starożytności osadnictwa na ziemi Morawskiej powinniśmy się najpierw zatrzymać w stolicy Morawskiej ziemi Brna.

Na zielnym rynku [7] (zobacz też) w pobliżu fontanny znajduje się kamienica w której mieści się muzeum ziemi Morawskiej [8] i jest drugim co do wielkości i najstarszym muzeum w Czechach. Założone  zostało w lipcu 1817 roku. Tam też odkryjemy ciekawą wystawę z epoki kamienia. Archeologiczne znaleziska pochodzą od notariusza Jaroslava Palliardi. [9]

Gdy odwiedzimy muzeum to w chronologicznej przestrzeni czasowej poznamy archeologiczne perełki okolic Znojmo. [10]

Czas już wybrać się na ziemie okolic Znojmo. (zobacz też) 

Ślady historii poprowadzą nas do zamku w Znojmo, gdzie burgrabia i dowódca załogi zamku Znojmo Walter von Tasso [11] otrzymał w 996 roku jako prezent za zasługi ziemię niedaleko Znojmo, którą nazwał Tasovice i Valtrovice. Tu ciekawostka że pierwsza wzmianka o Tasovicach jednak została znaleziona w dokumentach Znojemskich w 950 roku. Zwróćmy uwagę na imię Tas - co znaczy starszyzna, władza. Jest 12 lipca 1234 roku wtedy to już po śmierci Przemysława Otokara I król Wacław I [12] przekazuje części wsi Tasovice, Hodonice i Výrovice klasztorowi Louka. [13] Zakonnicy Norbertani klasztoru korzystając ze swoich praw zaczynają się opiekować się kościołem parafialnym w Tasovicach. Pierwotnie kościół parafialny należał do klasztoru w Brucku. W okresie letnim była rezydencją opata premonstratensów ze Znojemskiego klasztoru Louka. Same Tasovice było podzielone na dwa klasztory. Zwróćmy uwagę że klasztory w Europie w tamtych czasach pełniły ważną kolebkę gospodarki, ale i nauki. Sto lat później w dokumentach w 1363 roku pojawia się Piotr z Tasovic [14] prawdopodobnie był to Petr Hecht z Rosic, który otrzymał 4 pola jako część lenna Tasovic. W 1578 roku zostaje założona wspólnota Baptystów. Historyczną datą dla samotnych mieszkańców staje się rok 1584 kiedy to zostaje przyznane prawo do „dziedziczenia cudzoziemcom” – to jest do jej rodziny. Na wskutek tego prawa Czeska wioska podaje się stopniowej germanizacji przez wpływy kościoła, szlachty i Wiedeńskich bankierów. Kiedy w latach 1598 a1613 działała Anna Tasovicka [15] opatka z Starego Brna to oryginalne Czeskie gminne dokumenty zostały przetłumaczone na język Niemiecki. Spacerując po Tasovicach do najważniejszego zabytku należy kościół farny Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny [16]. Kościół ten jest w stylu barokowym i pochodzi 2 połowy XVIII wieku i dominuje nad okolicą. Tam został ochrzczony Jan Dvorzak późniejszy Klemens Maria Hofbauer.[17] To właśnie 26 grudnia 1751 roku w rodzinie rolników przyszedł na świat Jan Dvorzak. Dziś w miejscu rodzinnego domu Klemensa stoi kościół [18] i mały klasztor „Redemptorystów”, który powstał w 1933 roku. W 2009 z okazji 100-lecia kanonizacji Klemensa powstał szlak turystyczny- Svatoklementská, który obejmuje trasę Znojmo - Dobšice - Thaya - Tasovice - Hodonice. Kolejnym zabytkiem pochodzącym z 1736 roku jest kolumna Maryjna [19], gdy się przypatrzymy to poniżej zobaczymy świętego Sebastiana [20] i świętego Jana Nepomucena [21]. Przy kolumnie Maryjnej pomódlmy się modlitwą Celiny Martin - siostry Genowefy do Karmelu:[22]

„O chwalebny żołnierzu Chrystusa,

który za sprawą Boga zastępów

tak zwycięsko walczyłeś,

zdobywając palmę męczeństwa-

 zawierzę ci moją tajemnicę :

Jak anielski Tarsycjusz,

i ja noszę Pana w moim sercu.

Jestem słabą dzieciną,

a jednak codziennie walczyć mi trzeba

dla zachowania tego nieocenionego Skarbu,

ukrytego w mej duszy.

Częstokroć krwią mego serca

zabarwiać muszę pole walki..

O chwalebny wojowniku,

bądź moim opiekunem.

Podtrzymuj mnie twym potężnym ramieniem,

a nie będę się obawiać mocy nieprzyjacielskiej.

Wsparta przez ciebie,

walczyć będę aż do schyłku życia.

Wtedy przedstawisz mnie Jezusowi

i z ręki Jego

otrzymam palmę z pomocą Twoją zdobytą!

Amen.”

Z Tasovic pochodzi też mistrz stolarski Jan Lahofer [23] , który wykonał stolarkę w sali filozoficznej w klasztorze Norbertanów w Strachowie na Hradczanach w Pradze. W 1801 roku wybucha pożar ,który niszczy cały dorobek mieszkańców. Pod koniec XIX wieku Tasovice żyły życiem towarzyskim. Ogromne wpływy kultury Germańskiej wchłonęły mniejszość Czeską, która całkowicie zniknęła. Wieś miała prawie dzisiejszy wygląd. Przed pierwszą wojną światową, na obszarach przygranicznych, zaczęły narastać obawy ludności niemieckiej o powstanie niezależnego państwa Czeskiego. Niemieckojęzyczni obywatele zaczęli nazywać siebie Niemcami sudeckimi, a ich parlamentarzyści starali się stworzyć oddzielne prowincje złożone z obszarów zdominowanych przez ludność Niemiecką. Później próbowali dołączyć do nowej Republiki Austrii.

Po ustanowieniu Czechosłowacji 28 października 1918 roku wieś Tasovice stała się częścią nowo utworzonego państwa.

W dniach 8 i 9 października 1938 roku wojska Hitlerowskie wkroczyły na granicę Południowo-Morawską. W czasie wojny Tasovice i Hodonice podlegały jednemu zarządowi gminy zwanemu Kirschfeld -pole wiśni.

W połowie czerwca 1945 roku Pierwsi osadnicy ze Słowacji Morawskiej przybyli do Tasovic. Koegzystencja mieszkańców Czech i Niemiec pod jednym dachem przeważnie przebiegała bez problemów. Na początku sierpnia 1945 roku. Ludności Niemieckiej nakazano opuszczenie domów i przeprowadzkę do sąsiedniej Austrii. Jesień 1945 roku stała się początkiem nowego życia we wsi Tasovice. Tradycje rolnicze zostały zachowane i we wsi jest uprawiana produkcja wina. Ta działalność ma głębokie korzenie w Tasovicach.

Na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych rozwinął się szlak winny. Lokalni winiarze zostali nagrodzeni za swoje wina na różnych wystawach i pokazach wina. Znana jest też wystawa wina Tasovice, organizowana przez lokalnych ogrodników.
Jak dojechać ze Znojmo?
Do Tasovic dojedziemy autobusem nr 821 to 13 minut drogi. trasa Znojmo -Hodonice na 5 przystanku trzeba wysiąsiąść. Ja polecam wybrać się pieszo malowniczym szlakiem od Znojmo do Tasovic to 1,50 godziny. 

JZ [24]

DO GALERII FOTOGRAFII

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/morawy-tasovice-nad-dyja

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Znojmo miasto w Czechach – w krainie Południowo- morawskiej.

[2] Rzeka Dyja (ciekawostka zapora) – przepływająca przez Znojmo.

[3] Brno- stolica Moraw.

[4] Austria – Stolica Wiedeń.

[5] Tasovice nad Dyją koło Znojmo – wieś rolnicza.

[6] Jan Dvorzak – Święty Klemens Hofbauer.

[7] Zielny rynek Zelný trh- wcześniej Horní trh – Brno. Zwany rynkiem kapuścianym lub warzywnym.

[8] Muzeum ziemi Morawskiej (Moravské zemské muzeum) w Brnie powstało w lipcu 1817 roku - najstarsze muzeum w Czechach.

[9] Jaroslav Palliardi - urodzony 10 lutego 1861 roku w Telcz, Czeskie Telč, Niemiecki Teltsch, zmarł 12 marca 1922 roku Morawskich Budziejowicach - Morawski archeolog i notariusz pracujący w okolicach Znojmo. Jest twórcom podstawowej chronologii morawskiej eneolitu –tzw. epoka miedzi.15 września 2015 roku w Morawskich Budziejowicach zastała odsłonięta tablica pamiątkowa z portretem w domu którym mieszkał. Było to w 100 rocznicę względnej chronologii neolitu i eneolitu. Wtedy też odbywało się Międzynarodowe Sympozjum Archeologiczne .

[10] Znojmo.

[11] Walter von Tasso- burgrabia Znojmo.

[12] Wacław I –król Czech.

[13] Klasztor Louka z Czeskiego Loucký klášter; z Niemieckiego Klosterbruck, w 1190 roku. Fundacja Konrad II Otto wraz z matką zakładają klasztor- obecnie muzeum Wina i Produkcja win.

[14] Piotr z Tasovic prawdopodobne Petr Hecht z Rosic otrzymuje część ziemi Tasovickiej w 1363 roku.

[15] Anna Tasovicka – opatka z Starego Brna.

[16] Zabytkowy kościół w Tasovicach pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.

[17] Święty Klemens Maria Hofbauer - Redemptorysta, duchowny katolicki Austrii i Polski urodzony 26 grudnia 1751 roku w Tasovicach koło Znojma, zmarł 15 marca 1820 roku w Wiedniu.29 stycznia 1888 roku beatyfikowany 20 maja 1909 roku kanonizowany 1914 roku został ogłoszony patronem Wiednia oraz Warszawy. Jest też patronem piekarzy cukierników Archikonfraterni Literackiej.

[18] Kościół świętego Klemensa Hofbauera- wcześniej był tam rodzinny dom Hofbauerów

[19] Zabytkowa kolumna Maryjna z 1736 roku.

[20] Święty Sebastian - męczennik chrześcijański kościoła Katolickiego i Prawosławnego zmarł około 288 roku w Rzymie.

[21] Święty Jan Nepomucen - urodzony około 1350 roku w Pomuku, zmarł 20 marca 1393 w Pradze. Spowiednik Zofii Bawarskiej, oraz męczennik. Patron Czech kult rozprzestrzenił się też na sąsiednich ziemiach zwłaszcza na Śląsku można często zobaczyć figurę przy rzekach –jako patrona dobrej sławy i tonących oraz orędownika podczas powodzi.

[22] Modlitwa do świętego Sebastiana - Celiny Martin - siostra Genowefa z Karmelu pochodzi prawdopodobnie z 1894 roku.

[23] Jan Lahofer (Jan Laighofer)- mistrz stolarski, cieśla i rzeźbiarz mieszkał w wiosce Tasovice nad Dyją na przełomie XVIII i XIX wieku. Najcenniejszym dorobkiem jest praca dla biblioteki w sali klasztoru przedmonstratensów w Louče. Po zniesieniu klasztoru Loučky biblioteka została przeniesiona do klasztoru przedmonstratensów w Pradze - Strahov . Jan Lahofer odegrał także znaczącą rolę w jego instalacji w tak zwanej sali filozoficznej klasztoru Strahov. (1783–1797)

[24] Jacek Źróbek – Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.