SZLAKIEM
CZESKICH MORAW - TASOVICE
Czeskie podróże zaprowadziły mnie do kraju Południowo
-Morawskiego [1]
malowniczej wsi znajdującej się nad rzeką
Dyją [2]-Tasovice koło Znojmo.
Rolnicza ziemia znajduje się około 10 kilometrów od
Znojmo, oddalona jest około 52 kilometry od Brna [3]
w bliskości granicy z Austrią. [4]
Jakie
tajemnice kryje wieś Tasovice ?
Dla wielu podróżników pewnie nazwa Tasovice [5] nic nie powiedzą. Ale dla
pielgrzymów, czy piekarzy ta ziemia jest znana z pewnej postaci, a jest nią Jan
Dvorzak [6]– dzisiejszy święty Klemens
Hofbauer.(zobacz też) Zatrzymajmy się już na osadzie. Poszukując śladów starożytności
osadnictwa na ziemi Morawskiej powinniśmy się najpierw zatrzymać w stolicy
Morawskiej ziemi Brna.
Na zielnym rynku [7] (zobacz też) w pobliżu fontanny znajduje się kamienica w której mieści się muzeum ziemi Morawskiej [8] i jest drugim co do wielkości i najstarszym muzeum w Czechach. Założone zostało w lipcu 1817 roku. Tam też odkryjemy ciekawą wystawę z epoki kamienia. Archeologiczne znaleziska pochodzą od notariusza Jaroslava Palliardi. [9]
Na zielnym rynku [7] (zobacz też) w pobliżu fontanny znajduje się kamienica w której mieści się muzeum ziemi Morawskiej [8] i jest drugim co do wielkości i najstarszym muzeum w Czechach. Założone zostało w lipcu 1817 roku. Tam też odkryjemy ciekawą wystawę z epoki kamienia. Archeologiczne znaleziska pochodzą od notariusza Jaroslava Palliardi. [9]
Gdy odwiedzimy muzeum to w chronologicznej przestrzeni
czasowej poznamy archeologiczne perełki okolic Znojmo. [10]
Czas już wybrać się na ziemie okolic Znojmo. (zobacz też)
Ślady historii poprowadzą nas do zamku w Znojmo, gdzie burgrabia i dowódca załogi zamku Znojmo Walter von Tasso [11] otrzymał w 996 roku jako prezent za zasługi ziemię niedaleko Znojmo, którą nazwał Tasovice i Valtrovice. Tu ciekawostka że pierwsza wzmianka o Tasovicach jednak została znaleziona w dokumentach Znojemskich w 950 roku. Zwróćmy uwagę na imię Tas - co znaczy starszyzna, władza. Jest 12 lipca 1234 roku wtedy to już po śmierci Przemysława Otokara I król Wacław I [12] przekazuje części wsi Tasovice, Hodonice i Výrovice klasztorowi Louka. [13] Zakonnicy Norbertani klasztoru korzystając ze swoich praw zaczynają się opiekować się kościołem parafialnym w Tasovicach. Pierwotnie kościół parafialny należał do klasztoru w Brucku. W okresie letnim była rezydencją opata premonstratensów ze Znojemskiego klasztoru Louka. Same Tasovice było podzielone na dwa klasztory. Zwróćmy uwagę że klasztory w Europie w tamtych czasach pełniły ważną kolebkę gospodarki, ale i nauki. Sto lat później w dokumentach w 1363 roku pojawia się Piotr z Tasovic [14] prawdopodobnie był to Petr Hecht z Rosic, który otrzymał 4 pola jako część lenna Tasovic. W 1578 roku zostaje założona wspólnota Baptystów. Historyczną datą dla samotnych mieszkańców staje się rok 1584 kiedy to zostaje przyznane prawo do „dziedziczenia cudzoziemcom” – to jest do jej rodziny. Na wskutek tego prawa Czeska wioska podaje się stopniowej germanizacji przez wpływy kościoła, szlachty i Wiedeńskich bankierów. Kiedy w latach 1598 a1613 działała Anna Tasovicka [15] opatka z Starego Brna to oryginalne Czeskie gminne dokumenty zostały przetłumaczone na język Niemiecki. Spacerując po Tasovicach do najważniejszego zabytku należy kościół farny Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny [16]. Kościół ten jest w stylu barokowym i pochodzi 2 połowy XVIII wieku i dominuje nad okolicą. Tam został ochrzczony Jan Dvorzak późniejszy Klemens Maria Hofbauer.[17] To właśnie 26 grudnia 1751 roku w rodzinie rolników przyszedł na świat Jan Dvorzak. Dziś w miejscu rodzinnego domu Klemensa stoi kościół [18] i mały klasztor „Redemptorystów”, który powstał w 1933 roku. W 2009 z okazji 100-lecia kanonizacji Klemensa powstał szlak turystyczny- Svatoklementská, który obejmuje trasę Znojmo - Dobšice - Thaya - Tasovice - Hodonice. Kolejnym zabytkiem pochodzącym z 1736 roku jest kolumna Maryjna [19], gdy się przypatrzymy to poniżej zobaczymy świętego Sebastiana [20] i świętego Jana Nepomucena [21]. Przy kolumnie Maryjnej pomódlmy się modlitwą Celiny Martin - siostry Genowefy do Karmelu:[22]
Ślady historii poprowadzą nas do zamku w Znojmo, gdzie burgrabia i dowódca załogi zamku Znojmo Walter von Tasso [11] otrzymał w 996 roku jako prezent za zasługi ziemię niedaleko Znojmo, którą nazwał Tasovice i Valtrovice. Tu ciekawostka że pierwsza wzmianka o Tasovicach jednak została znaleziona w dokumentach Znojemskich w 950 roku. Zwróćmy uwagę na imię Tas - co znaczy starszyzna, władza. Jest 12 lipca 1234 roku wtedy to już po śmierci Przemysława Otokara I król Wacław I [12] przekazuje części wsi Tasovice, Hodonice i Výrovice klasztorowi Louka. [13] Zakonnicy Norbertani klasztoru korzystając ze swoich praw zaczynają się opiekować się kościołem parafialnym w Tasovicach. Pierwotnie kościół parafialny należał do klasztoru w Brucku. W okresie letnim była rezydencją opata premonstratensów ze Znojemskiego klasztoru Louka. Same Tasovice było podzielone na dwa klasztory. Zwróćmy uwagę że klasztory w Europie w tamtych czasach pełniły ważną kolebkę gospodarki, ale i nauki. Sto lat później w dokumentach w 1363 roku pojawia się Piotr z Tasovic [14] prawdopodobnie był to Petr Hecht z Rosic, który otrzymał 4 pola jako część lenna Tasovic. W 1578 roku zostaje założona wspólnota Baptystów. Historyczną datą dla samotnych mieszkańców staje się rok 1584 kiedy to zostaje przyznane prawo do „dziedziczenia cudzoziemcom” – to jest do jej rodziny. Na wskutek tego prawa Czeska wioska podaje się stopniowej germanizacji przez wpływy kościoła, szlachty i Wiedeńskich bankierów. Kiedy w latach 1598 a1613 działała Anna Tasovicka [15] opatka z Starego Brna to oryginalne Czeskie gminne dokumenty zostały przetłumaczone na język Niemiecki. Spacerując po Tasovicach do najważniejszego zabytku należy kościół farny Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny [16]. Kościół ten jest w stylu barokowym i pochodzi 2 połowy XVIII wieku i dominuje nad okolicą. Tam został ochrzczony Jan Dvorzak późniejszy Klemens Maria Hofbauer.[17] To właśnie 26 grudnia 1751 roku w rodzinie rolników przyszedł na świat Jan Dvorzak. Dziś w miejscu rodzinnego domu Klemensa stoi kościół [18] i mały klasztor „Redemptorystów”, który powstał w 1933 roku. W 2009 z okazji 100-lecia kanonizacji Klemensa powstał szlak turystyczny- Svatoklementská, który obejmuje trasę Znojmo - Dobšice - Thaya - Tasovice - Hodonice. Kolejnym zabytkiem pochodzącym z 1736 roku jest kolumna Maryjna [19], gdy się przypatrzymy to poniżej zobaczymy świętego Sebastiana [20] i świętego Jana Nepomucena [21]. Przy kolumnie Maryjnej pomódlmy się modlitwą Celiny Martin - siostry Genowefy do Karmelu:[22]
„O
chwalebny żołnierzu Chrystusa,
który
za sprawą Boga zastępów
tak
zwycięsko walczyłeś,
zdobywając
palmę męczeństwa-
zawierzę ci moją tajemnicę :
Jak
anielski Tarsycjusz,
i ja
noszę Pana w moim sercu.
Jestem
słabą dzieciną,
a
jednak codziennie walczyć mi trzeba
dla
zachowania tego nieocenionego Skarbu,
ukrytego
w mej duszy.
Częstokroć
krwią mego serca
zabarwiać
muszę pole walki..
O
chwalebny wojowniku,
bądź
moim opiekunem.
Podtrzymuj
mnie twym potężnym ramieniem,
a
nie będę się obawiać mocy nieprzyjacielskiej.
Wsparta
przez ciebie,
walczyć
będę aż do schyłku życia.
Wtedy
przedstawisz mnie Jezusowi
i z
ręki Jego
otrzymam
palmę z pomocą Twoją zdobytą!
Amen.”
Z Tasovic pochodzi też mistrz stolarski Jan Lahofer [23] , który wykonał stolarkę
w sali filozoficznej w klasztorze Norbertanów w Strachowie na Hradczanach w
Pradze. W 1801 roku wybucha pożar ,który niszczy cały dorobek mieszkańców. Pod
koniec XIX wieku Tasovice żyły życiem towarzyskim. Ogromne wpływy kultury Germańskiej
wchłonęły mniejszość Czeską, która całkowicie zniknęła. Wieś miała prawie
dzisiejszy wygląd. Przed pierwszą wojną światową, na obszarach przygranicznych,
zaczęły narastać obawy ludności niemieckiej o powstanie niezależnego państwa Czeskiego.
Niemieckojęzyczni obywatele zaczęli nazywać siebie Niemcami sudeckimi, a ich
parlamentarzyści starali się stworzyć oddzielne prowincje złożone z obszarów
zdominowanych przez ludność Niemiecką. Później próbowali dołączyć do nowej
Republiki Austrii.
Po ustanowieniu Czechosłowacji 28 października 1918 roku
wieś Tasovice stała się częścią nowo utworzonego państwa.
W dniach 8 i 9 października 1938 roku wojska Hitlerowskie
wkroczyły na granicę Południowo-Morawską. W czasie wojny Tasovice i Hodonice
podlegały jednemu zarządowi gminy zwanemu Kirschfeld -pole wiśni.
W połowie czerwca 1945 roku Pierwsi osadnicy ze Słowacji
Morawskiej przybyli do Tasovic. Koegzystencja mieszkańców Czech i Niemiec pod
jednym dachem przeważnie przebiegała bez problemów. Na początku sierpnia 1945
roku. Ludności Niemieckiej nakazano opuszczenie domów i przeprowadzkę do
sąsiedniej Austrii. Jesień 1945 roku stała się początkiem nowego życia we wsi
Tasovice. Tradycje rolnicze zostały zachowane i we wsi jest uprawiana produkcja
wina. Ta działalność ma głębokie korzenie w Tasovicach.
Na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych
rozwinął się szlak winny. Lokalni winiarze zostali nagrodzeni za swoje wina na
różnych wystawach i pokazach wina. Znana jest też wystawa wina Tasovice,
organizowana przez lokalnych ogrodników.
Jak dojechać ze Znojmo?
Do Tasovic dojedziemy autobusem nr 821 to 13 minut drogi. trasa Znojmo -Hodonice na 5 przystanku trzeba wysiąsiąść. Ja polecam wybrać się pieszo malowniczym szlakiem od Znojmo do Tasovic to 1,50 godziny.
Jak dojechać ze Znojmo?
Do Tasovic dojedziemy autobusem nr 821 to 13 minut drogi. trasa Znojmo -Hodonice na 5 przystanku trzeba wysiąsiąść. Ja polecam wybrać się pieszo malowniczym szlakiem od Znojmo do Tasovic to 1,50 godziny.
JZ [24]
DO GALERII FOTOGRAFII
Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową
[1] Znojmo miasto w
Czechach – w krainie Południowo- morawskiej.
[2] Rzeka Dyja
(ciekawostka zapora) – przepływająca przez Znojmo.
[3] Brno- stolica Moraw.
[4] Austria – Stolica
Wiedeń.
[5] Tasovice nad Dyją
koło Znojmo – wieś rolnicza.
[6] Jan Dvorzak –
Święty Klemens Hofbauer.
[7] Zielny rynek Zelný
trh- wcześniej Horní trh – Brno. Zwany rynkiem kapuścianym lub warzywnym.
[8] Muzeum ziemi
Morawskiej (Moravské zemské muzeum) w Brnie powstało w lipcu 1817 roku -
najstarsze muzeum w Czechach.
[9] Jaroslav Palliardi
- urodzony 10 lutego 1861 roku w Telcz, Czeskie Telč, Niemiecki Teltsch, zmarł
12 marca 1922 roku Morawskich Budziejowicach - Morawski archeolog i notariusz pracujący
w okolicach Znojmo. Jest twórcom podstawowej chronologii morawskiej eneolitu –tzw.
epoka miedzi.15 września 2015 roku w Morawskich Budziejowicach zastała
odsłonięta tablica pamiątkowa z portretem w domu którym mieszkał. Było to w 100
rocznicę względnej chronologii neolitu i eneolitu. Wtedy też odbywało się
Międzynarodowe Sympozjum Archeologiczne .
[10] Znojmo.
[11] Walter von Tasso-
burgrabia Znojmo.
[12] Wacław I –król
Czech.
[13] Klasztor Louka z
Czeskiego Loucký klášter; z Niemieckiego Klosterbruck, w 1190 roku. Fundacja
Konrad II Otto wraz z matką zakładają klasztor- obecnie muzeum Wina i Produkcja
win.
[14] Piotr z Tasovic
prawdopodobne Petr Hecht z Rosic otrzymuje część ziemi Tasovickiej w 1363 roku.
[15] Anna Tasovicka –
opatka z Starego Brna.
[16] Zabytkowy kościół w
Tasovicach pw. Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny.
[17] Święty Klemens
Maria Hofbauer - Redemptorysta, duchowny katolicki Austrii i Polski urodzony 26
grudnia 1751 roku w Tasovicach koło Znojma, zmarł 15 marca 1820 roku w
Wiedniu.29 stycznia 1888 roku beatyfikowany 20 maja 1909 roku kanonizowany 1914
roku został ogłoszony patronem Wiednia oraz Warszawy. Jest też patronem
piekarzy cukierników Archikonfraterni Literackiej.
[18] Kościół świętego
Klemensa Hofbauera- wcześniej był tam rodzinny dom Hofbauerów
[19] Zabytkowa kolumna
Maryjna z 1736 roku.
[20] Święty Sebastian - męczennik
chrześcijański kościoła Katolickiego i Prawosławnego zmarł około 288 roku w Rzymie.
[21] Święty Jan
Nepomucen - urodzony około 1350 roku w Pomuku, zmarł 20 marca 1393 w Pradze.
Spowiednik Zofii Bawarskiej, oraz męczennik. Patron Czech kult rozprzestrzenił
się też na sąsiednich ziemiach zwłaszcza na Śląsku można często zobaczyć figurę
przy rzekach –jako patrona dobrej sławy i tonących oraz orędownika podczas
powodzi.
[22] Modlitwa do
świętego Sebastiana - Celiny Martin - siostra Genowefa z Karmelu pochodzi
prawdopodobnie z 1894 roku.
[23] Jan Lahofer (Jan
Laighofer)- mistrz stolarski, cieśla i rzeźbiarz mieszkał w wiosce Tasovice nad
Dyją na przełomie XVIII i XIX wieku. Najcenniejszym dorobkiem jest praca dla biblioteki
w sali klasztoru przedmonstratensów w Louče. Po zniesieniu klasztoru Loučky
biblioteka została przeniesiona do klasztoru przedmonstratensów w Pradze -
Strahov . Jan Lahofer odegrał także znaczącą rolę w jego instalacji w tak
zwanej sali filozoficznej klasztoru Strahov. (1783–1797)
[24] Jacek Źróbek –
Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, -
udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej,
miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka
Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co
tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie
Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.
Autor
kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.
W
działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska –
współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych
inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości
państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe,
północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.
