HISTORIA POWSTANIA LITANII DO DZIECIĄTKA JEZUS
W
oktawie Bożego Narodzenia [1]
w kościołach i w domach śpiewa się kolędy. W wigilię każdy odmawia modlitwy.
Ale zatrzymajmy się na innej modlitwie – Litanii do Dzieciątka Jezus.
Nawiedzając kościoły na Morawach, czy Czechach zobaczymy małą figurę Dzieciątka
Jezus w koronie w lewej ręce trzyma kulę ziemską, a prawą błogosławi.
Czym
jest kult ?
Kościół katolicki mówi o kulcie jako oddaniu czci tzw
transcendentalnej. Zawierzenie Jezusowi dokonuje się szczególnie w czasie
eucharystii.
W okresie Bożego Narodzenia to właśnie małe Dzieciątko
Jezus staje jako Bóg – Człowiek w wieku do lat 12 i jest czczony w tajemnicy
narodzenia. Sięgając do Nowego Testamentu i ewangelii świętego Łukasza [2] przeczytamy że do stajenki
Betlejemskiej przybyli oddać hołd pasterze, czy mędrcy. Przez stulecia kult Dzieciątka
Jezus rozszerzał się. W starożytnej literaturze chrześcijańskiej możemy
przeczytać odwołujące się do apokryfów [3] i historii dzieciństwa
Jezusa. Tak też i motywy czci Dzieciątka Jezus znajdziemy w poezji świętego
Efrema Syryjczyka [4],
czy świętego Jana Damasceńskiego. Mało znany hymn „De nativitate” został napisany
przez świętego Efrema Syryjczyka. Każdy chrześcijanin pragnie zatrzymać się w
grocie Betlejemskiej. Tak też i święty Hieronim [5] w 386 roku osiadł w
Betlejem i tam założył klasztor, oraz wgłębiał się w tajemnice pisma świętego.
Pielgrzymkowy szlak do Betlejem [6] rozpowszechnił się w
średniowieczu co przyczyniło się do kultu dzieciątka i kultu Męki Pańskiej.
Zwróćmy uwagę że w VII wieku już w Rzymie czczono szczątki żłóbka z relikwiami
drzewa Krzyża Świętego [7]. Wielu świętych tamtego
okresu odprawiało nabożeństwa do Dzieciątka Jezus [8] to między innymi: Święty
Piotr Damiani, czy święty Bernard Claiveaux. Najbardziej znanym ascezą XIII
wieku jest święty Franciszek z Asyżu[9], to on rozmiłował w
maleńkiej Dziecinie za jego ubóstwo, uniżenie, prostotę. Kult Dzieciątka Jezus [10] upowszechnia się na kraje
niemieckie, skandynawskie, niderlandzkie i Czechy. Tak też rozpoczął się w
okresie Bożego Narodzenia - figury z drewna, porcelany, terakoty w klasztorach
i domach prywatnych. Jeszcze można zaobserwować, że w niszach budynków
zobaczymy małą figurę dzieciątka, który błogosławi domownikom. W całej Europie
kult Dzieciątka Jezus rozwija się.
I
tak wiek XVII jest początkiem światowego kultu Dzieciątka Jezus, którego
centrum uważany jest Karmel Francuski w klasztorze Beaune [11] w regionie
Burgundia-Franche-Comté. Dla Francji tamten czas był zaznaczony wojnami
religijnym. Kardynał Piotr de Berulle’a wgłębiając w podstawy teologiczne
stworzył i założył oratorian. Ten klasztor karmelitański posiada czczoną figurę
Dzieciątka Jezus, zwaną „ Małym Królem Łaski” czy „Małym Królem Chwały”. Figura
Dzieciątka Jezus jest z diademem na głowie i berłem w lewej dłoni, a prawą
błogosławi. To tam siostra Małgorzata Parigot [12] klęcząc przed wizerunkiem
Dzieciątka Jezus za jej przyczyną powstaje pierwsza Litania do Dzieciątka
Jezus. Podczas modlitwy przed figurą Siostra Małgorzata usłyszała słowa:
„Wybrałem Ciebie, abyś czciła i uczyniła dostrzegalnym w
tobie moje dziecięctwo i moją niewinność, gdy leżałem w żłóbku”.
Tak
też w klasztorze Beaune rozpowszechniła się jako „Wspomnienie dzieciątka Jezus”
każdego 25 miesiąca i poświęcenie godzin dnia kolejnym 12 latom Jezusa.
Spowiednik Małgorzaty od Najświętszego Sakramentu na jej życzenie ułożył
oficjum ku czci Dzieciątka Jezus i wydał je w 1652 roku z litanią i modlitwami
jako Małe oficjum. [13]
W modlitewnej ascezie módlmy się
LITANIĄ DO DZIECIĄTKA JEZUS [14]
Kyrie
Eleison, Chryste Eleison, Kyrie Eleison.
Dzieciątko
Jezus, usłysz nas.
Dzieciątko
Jezus, wysłuchaj nas.
Ojcze
z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu
Odkupicielu świata, Boże, zmiłuj się nad nami.
Duchu
Święty, Boże, zmiłuj się nad nami.
Święta
Trójco, jedyny Boże, zmiłuj się nad nami.
Boskie
Dzieciątko, prawdziwy Synu Boga, zmiłuj się nad nami.
Boskie
Dzieciątko, Synu Maryi Panny,
Boskie
Dzieciątko, Słowo, które stało się ciałem,
Boskie
Dzieciątko, mądrości Ojca przedwiecznego,
Boskie
Dzieciątko, przedmiocie upodobania Ojca,
Boskie
Dzieciątko, oczekiwanie sprawiedliwych,
Boskie
Dzieciątko, upragnione od wszystkich,
Boskie
Dzieciątko, Królu Aniołów,
Boskie
Dzieciątko, Zbawicielu nasz,
Boskie
Dzieciątko, któreś sobie obrało za mieszkanie ubożuchną stajenkę, żłóbek za
kolebkę, prostych pastuszków za swych wielbicieli,
Boskie
Dzieciątko, które królowie uznali światłością i zbawieniem wszystkich narodów,
Boskie
Dzieciątko, skarbniku łask Boskich,
Boskie
Dzieciątko, źródło świętej miłości,
Bądź
nam miłościw, przepuść nam, Boskie Dzieciątko.
Bądź
nam miłościw, wysłuchaj nas, Boskie Dzieciątko.
Bądź
nam miłościw, wybaw nas, Boskie Dzieciątko.
Od
niewoli grzechowej, wybaw nas, Boskie Dzieciątko,
Od
złości światowej,
Od
pożądliwości ciała,
Od
pychy żywota,
Przez
pokorne narodzenie Twoje, wybaw nas, Boskie Dzieciątko
Przez
chwalebne objawienie się Twoje,
Przez
ofiarowanie się Twoje,
Przez
niewinność Twoją,
Przez
prostotę Twoją,
Przez
posłuszeństwo Twoje,
Przez
łagodność Twoją,
Przez
pokorę Twoją,
Przez
miłość Twoją, wybaw nas, Boskie Dzieciątko.
Baranku
Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Dzieciątko Jezus!
Baranku
Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Dzieciątko Jezus!
Baranku
Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami, Dzieciątko Jezus!
Będę
się radował w Panu.
Będę
się weselił w Bogu, Jezusie moim.
Módlmy
się:
Panie
Jezu, który z miłości ku nam przybrałeś postać Dzieciątka, ubożuchnego i
upokorzonego w żłóbku, uwielbiamy Cię i wraz z mędrcami ofiarujemy Ci złoto
gorącej miłości oraz kadzidło żywej modlitwy; uświęć nasze serca,
jak
niegdyś uświęciłeś serca ubogich pasterzy,
abyśmy
Ci zawsze wiernie służyli i nigdy nie przestawali wielbić.
Amen
Kolejnym drugim ośrodkiem kultu są Czechy [15], a szczególnie Praga.
W kościele pw.: Matki Bożej Zwycięskiej na Małej Stranie
[16] w Pradze zobaczymy
Hiszpańską woskową figurkę o wysokości 48 cm. Przedstawiającego 4 letniego
Jezusa. Dziecina na głowie posiada koronę, a w lewej ręce trzyma kulę ziemską zakończoną
krzyżykiem i prawą błogosławi. Ten wizerunek dzieciątka Jezusa możemy zobaczyć
w wielu kościołach w Czechach. Zwróćmy jeszcze uwagę że dzieciątko jest ubrane
w brokatową suknię i płaszcz sięgający do stóp. Na tydzień przed Bożym
Narodzeniem można zobaczyć że figura jest nie przystrojona –co symbolizuje
oczekiwanie na narodziny Zbawiciela W 1628 roku księżna Poliksena Lobkowic [17] sprowadziła do Karmelitów
Bosych tą figurkę. Jak w inskrypcji napisała:
„Oto
przekazuję wam, co mam najdroższego.
Oddajcie
cześć temu Dzieciątku,
a
na niczym wam zbywać nie będzie”
Praska figura
Dzieciątka Jezus jest przystraja w kolory strojów w okresy kalendarza
liturgicznego. Najstarsza zachowana szata pochodzi z XVII wieku. Maria Teresa
Habsburg w 1754 roku własnoręcznie wykonała szatę i podarowała Karmelitankom. Z
ciekawostek kopię figury Dzieciątka Jezus zobaczymy w Austriackim Salzburgu. Tak
jak rewolucja Francuska, tak i Józefizm spowodował że kult Dzieciątka zahamował
dopiero ożył w wieku XIX. Warto tu dodać że w 1948 roku arcybiskup Józef Beran [18] ofiarował kopię figury
praskiej Dzieciątka bazylice Matki Bożej Różańcowej w Fatimie. Wielką
czcicielką Dzieciątka Praskiego była święta Edyta Stein.
JZ [19]
DO
GALERII ZDJĘĆ
http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/
Podróżnicy
polecają sprawdzoną bazę noclegową
https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97
[1] Boże Narodzenie.
[2] Nowy testament – ŁK
2,16
[3] Apokryfy to zbiór
ksiąg o pochodzeniu religijny o tematyce biblijnej ,ale nie wchodzące w Kanon
Biblii.
[4] Święty Efrem
Syryjczyk urodzony 306 roku Nusaybin –Turcja zmarł 9 czerwca 373 roku- poezja o
Dzieciątku Jezus - hymn De nativitate.
[5] Święty Hieronim ze
Stydonu – urodzony 331 a 347,zmarł 30 września 419 lub 420 w Betlejem wybitny
znawca pisma świętego - tłumacz z języków oryginalnych greckiego i
hebrajskiego. Beatyfikowany 1747 roku przez papieża Benedykta XIV ,a
kanonizowany 1767 roku przez papieża Klemensa XIII.
[6] Pielgrzymkowy szlak
do Betlejem.
[7] VII wiek w Rzymie
czczono szczątki żłóbka z relikwiami Drzewa Krzyża Świętego
[8] Nabożeństwa do
Dzieciątka Jezus.
[9] Święty Franciszek z
Asyżu.
[10] Kult Dzieciątka
Jezus – rozpowszechnia się po całej Europie
[11] Karmel Francuski w
klasztorze Beaune w regionie Burgundia-Franche-Comté
uważany
jest za światowe centrum czci Dzieciątka Jezus i znajduje się figura zwaną „
Małym Królem Łaski” czy „Małym Królem Chwały”.
[12] Zakonnica
Małgorzata Parigot urodzona w 1619 roku w Beaune, zmarła 26 maja 1648 roku w
opinii świętości - prosi spowiednika o przygotowanie modlitwy do Dzieciątka
Jezus.
[13] Małe oficjum wydane
w 1652 roku w klasztorze Beaune w regionie Burgundia-Franche-Comté
[14] Litania do
Dzieciątka Jezus.
[15] Kult Dzieciątka Jezus
w Pradze i Czechach.
[16] Kościół pw.: Matki
Bożej Zwycięskiej na Małej Stranie w Pradze –znajduje się figura Dzieciątka
Jezus o wysokości 48 cm.
[17] Księżna Poliksena
Lobkowic – w 1628 roku sprowadza Hiszpańską figurę dzieciątka Jezus do Karmelu
Praskiego.
[18] Arcybiskup Józef
Beran w 1948 roku przekazuje kopię figury Dzieciątka Jezus - Bazylice w
Fatimie.
[19] Jacek Źróbek –
Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, -
udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej,
miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka
Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co
tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie
Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.
Autor
kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę
istnienia.
W
działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska –
współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych
inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości
państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe,
północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.
