ŚWIĘTY JACEK ODROWĄŻ APOSTOŁ RÓŻAŃCA

ŚWIĘTY JACEK ODROWĄŻ APOSTOŁ RÓŻAŃCA

Święty Jacek Odrowąż kim był?

Jacek Odrowąż [1] najbardziej rozpoznawalna postać zakonu Dominikańskiego. Urodził się w Kamieniu Śląskim (zobacz też) pod Opolem około 1183 roku. Po zakończeniu studiów teologicznych w Paryżu i Bolonii, zostaje kanonikiem katedry Wawelskiej. Jest rok 1220 Jacek z biskupem Iwonem Odrowążem [2]wyruszają do Rzymu, tam spotykają świętego Dominika. (zobacz też)

Rok później w 1221 wraz z błogosławionym Czesławem i Hermanem otrzymują od niego habit zakonny. Po krótkim pobycie w klasztorze świętej Sabiny, wracają do Polski.

 W 1222 roku święty Jacek osiadł przy kościele Świętej Trójcy w Krakowie, tworząc pierwszy w Polsce konwent Dominikanów. Święty Jacek to założyciel wielu klasztorów w Polskich diecezjach. Jako niestrudzony apostoł dotarł na Ruś, wśród Prusów i na Litwie. Jacek Odrowąż był wielkim orędownikiem kultu Najświętszego Sakramentu i Matki Bożej. W 1243 roku powraca do Krakowa , tam Bóg zabrał go do nieba 15 sierpnia 1257 roku. Papież Klemens VII w 1527 roku ogłasza go błogosławionym, a Klemens VIII 17 kwietnia 1594 roku zalicza w poczet świętych. Jest patronem Polskiej Prowincji Dominikanów.

Dlaczego Święty Jacek jest Apostołem różańca?

Jak już wspomniałem Jacek Odrowąż (zobacz też Wileński szlak) był gorliwym czcicielem Matki Bożej.

„Tajemnicą Jackową i jego największą zasługą jest to, że wychował Naród Maryjny, ożywił kult Maryjny i złotymi ogniwami Różańca świętego oraz bogatym kultem Maryjnym związał Naród z Jej tronem na wieki. Naród polski, wiedziony nadprzyrodzonym instynktem, nie dał sobie wydrzeć z rąk różańca, z serc – miłości, a z obyczaju rodzimego – cnót Maryjnych.

Tak właśnie też zaczęła działać najstarsza wspólnota modlitewna zwana bractwem różańcowym. Wywodząca się od świętego Dominika Guzmana [3] –urodzonego około 1170 roku. Święty Dominik (zobacz też historię różańca) zaczerpnął z natchnienia Matki Bożej stworzył nabożeństwo różańcowe, jak i założył pierwsze Bractwo, [4] które początkowo nazywane było: Braterstwem Maryi, Bractwem Zwiastowania Matki Bolesnej, lub też Bractwem Zwiastowania Matki Bolesnej i świętego Dominika.

Do rozpowszechnienia modlitw różańcowych zostało dokonane przez błogosławionego Alana de La Roche, [5] który w 1470 roku, w Dounai , założył pierwsze bractwo. Później przez Kolońskiego przeora Ojca Jakuba Sprengera OP. [6] Zostało ono założone w święto Narodzenia Najświętszej Marii Panny, 8 września 1475 roku, przy dominikańskim kościele świętego Andrzeja Bruderschaft des Rosenkranzes Unserer Lieben Frau.

Pierwszy statut Bractwa został wydany w 1476 roku, pt.:

 „Quodlibet de veritate fraternitatis Rosaria seu Psalterii Beatae Mariae Virginis ”

Od początku istnienia pieczę nad bractwem miał zakon Dominikański, który też miał prawo do ich zakładania i posiadał wyłącznie generał dominikanów lub zakonnicy przez niego delegowani.

 Zostało to potwierdzone bullą papieża Sykstusa IV [7] Pastorem aeterniz 
30 maja 1479 roku. Później potwierdzone przez papieża Piusa V w bulli Inter desiderabilia cordia z 28 czerwca 1569 roku i w bulli Consueverunt Romani Pontifices z 17 IX 1569 roku.

Tak powstają wspólnoty różańcowe :

We Wrocławiu [8] w 12 stycznia 1481 roku, powstało przy kościele świętego Wojciecha jako pierwsze bractwo w Polsce. Założycielem tegoż bractwa był Jan z Chemnitz - zmarł w 1490 roku, to lektor i kaznodzieja z klasztoru Dominikanów we Freiburgu. W Krakowie, w archiwum dominikanów znajdują się dwa pergaminowe dokumenty sporządzone w Rzymie w 1484 roku. W obydwu dokumentach, generał Zakonu Kaznodziejskiego, Bartłomiej z Bolonii, zaświadcza, iż dnia 13 października 1484 roku, podczas audiencji generalnej, papież Innocenty VIII, nadał odpusty zupełne członkom Bractwa Psałterza Błogosławionej Panny Marii z Krakowa zarówno żywym, jaki i umarłym.

 Hamburg w1484 roku. Gdańsk w 1499 roku. W Warszawskim konwencie świętego Jacka w 1604 roku. Poznań w 1630 roku i w Gidlach w 1729 roku.

Święty Jacek jako apostoł łączy członków Bractwa Różańcowego, którzy modlą się wzajemnie za siebie i stałą modlitwą różańcową wspomagają apostolską działalność Zakonu Kaznodziejskiego.

Warto tu zwrócić uwagę że Bracia i Siostry Różańca świętego biorą udział we wszystkich dobrach duchowych Zakonu, oraz wszystkich Bractw Różańcowych na całym świecie.

Uzyskują też odpusty zupełne pod zwykłym warunkami: [9]

- w dniu przyjęcia do Bractwa,

-na Święto Ofiarowania Pańskiego (2,02 )

- na  Zwiastowanie Najświętszej Maryi Panny  (25.03)

- na Zmartwychwstanie Pańskie

-na Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny (15. 08)

-na Królowej Różańca świętego (7 .10)

- na Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny ( 8.12)

-w Uroczystość Bożego Narodzenia ( 25.12)

Jak zostać członkiem Bractwa Różańcowego?

Członkami Bractwa Różańcowego zostajemy gdy wpisani będziemy do księgi Bractwa Różańcowego i odmawiamy 15 dowolnie obranych tajemnic różańcowych w ciągu tygodnia.

Odmawiając różaniec mówimy też o intencjach to:

- modlitwa za wszystkie Bractwa Różańcowe na całym świecie

- Dominikański zakon

Zakon Dominikański modli się też za zmarłych 5 września na całym świecie jest odprawiana msza święta za zmarłych.

Co to jest różaniec wieczysty?

Różaniec wieczysty [10] to Nieustający różaniec za Zmarłych.

 Historia różańca wieczystego rozpoczyna się w Bolonii [11] (zobacz też) przez ojców Dominikanów Petroniuza Martini i ojca Tymoteusza Ricci we Florencji w 1636 roku. Do Polski ta forma modlitwy różańcowej rozpowszechnił ojciec Anastazy Ciężkowicz OP – zmarł w 1731 roku.

Papież Aleksander VII [12] zatwierdził różaniec wieczysty w roku 1656.

W bazylice ojców Dominikanów w Krakowie znajdują się najstarsze księgi Różańca Wieczystego i są prowadzone od 1738 roku.

Tak w słowach Matka Boża Fatimska mówiła:[13]

„ MÓDLCIE SIĘ , ODMAWIAJCIE RÓŻANIEC

I PODEJMUJCIE WIELE UMARTWIEŃ ZA GRZECHY .

WIELU BOWIEM SIĘ POTĘPIA ,

GDYŻ NIKT ZA NICH SIĘ NIE MODLI I NIE POKUTUJE ”

Święty naszych czasów Jan Paweł II [14] tak podkreślał:

„Różaniec to skarb, który trzeba odkryć”

Niech modlitwa różańcowa staje się odrywaniem tajemnic Maryjnych,

a modlitwa psałterza ukazuje matkę odrywającą płatki róż:[15]

 „Witaj, Różo, witaj, Maryjo,

Wołamy Cię, zbożna Panno,

Po ziemskim wygnaniu.

Źródło dobra, Źródło życia,

Syna Twego daj nam widzieć

W wiecznym oglądaniu.”

Święty Jacek jako apostoł na swojej drodze duchowej spotkał Matkę Bożą kiedy musiał uciekać z Rusi Kijowskiej z oblężonego Kijowa przez Tatarów w 1240 zabierając Najświętszy Sakrament, wtedy usłyszał głos Maryi – a mnie nie weźmiesz.

Nawiązała się relacja słowna – figurka jest ciężka. …

I tak święty Jacek w swoje ramiona wziął figurę Matki Bożej. Dziś figura Madonny zwana jest Matką Bożą Jackowską. [16] Święty Jacek przeniósł posąg z Kijowa do Halicza. Obecnie figura znajduje się w klasztorze Dominikanów Krakowskich. Dziś jest przedstawiany w ikonografii jak trzyma monstrancję i figurę Maryi. Jest też patronem głównym Śląska, oraz raz w roku przez kapitułę zostaje przyznana nagroda „Lux ex Silesia”[17] - Światło ze Śląska wybitnym postaciom między innymi otrzymali: Jan Franciszek Miodek - językoznawca ,

Franciszek Pieczka –aktor teatralny i filmowy itd.

 Niech modlitwa do tego potężnego patrona Słowian pomaga w poznawaniu różańca:[18]

Święty Jacku,

natchniony apostole Słowian,

niestrudzony głosicielu SŁOWA,

patronie dojrzałego chrześcijaństwa w naszej Ojczyźnie.

Całym swoim życiem uczyłeś nas umiłowania Eucharystii i Bogarodzicy.

I dzisiaj przyjdź nam z pomocą i bądź patronem

rzeczywistego nawrócenia do Boga

i nowej chrześcijańskiej dojrzałości.

Prowadź nowych,

przez Boga wezwanych ludzi,

którzy zmienią oblicze starej ziemi .

Spraw, aby w misji ,

którą Ty rozpocząłeś Chrystus zechciał się nami posługiwać.

Amen.

JZ [19]

---

[1] Jacek Odrowąż – polski duchowny zakonnik, Dominikanin ,apostoł ,kaznodzieja , gorliwy cz ciel Maryi . założyciel wielu klasztorów zakonnych urodzony w 1183 roku w Kamieniu Śląskim, zmarł 15 sierpnia 1257 w Krakowie. W 1219 roku zostaje kanonikiem katedry Krakowskiej, 1220 roku, będąc w Rzymie, przystąpił do nowo powstałego Zakonu Kaznodziejskiego, pod wpływem cudu dokonanego przez świętego Dominika Guzmana. Papież Klemens VII w1527 roku ogłosił go błogosławionym, a Klemens VIII 17 kwietnia 1594 roku kanonizuje –ogłaszając świętym Kościoła. Jacek Odrowąż jest jedynym Polakiem uwiecznionym przez Jana Laurentego Berniniego na kolumnadzie wokół Placu świętego Piotra w Watykanie.

[2] Iwo Odrowąż -biskup Krakowski i kanclerz na dworze Leszka Białego

[3] Święty Dominik Guzman – założyciel zakonu – zwanego Dominikanami – relikwie świętego i grób zobaczymy w Bolonii

[4] Bractwo Różańcowe – rozpowszechnione w XV wiek ,ale powstanie zawdzięcza się świętemu Dominikowi w XI wieku

[5] Alan De La Roche – zakonnik  zakłada pierwsze bractwo różańcowe w 1470 roku w Dounai

[6] Przeor Jakub Sprenger – 8 września 1475 roku zakłada w Koloni przy kościele Świętego Jakuba Bractwo różańcowe

[7] Papież Sykstus IV – 30 maja 1479 bullą Pastorem aeterniz wydaję pieczę zakonowi Dominikańskiemu na  zakładanie bractw różańcowych

[8] Pierwsze bractwo Różańcowe powstało we Wrocławiu przy kościele świętego Wojciecha 12 stycznia 1481

[9] Członkowie bractwa różańcowego uzyskują odpusty zupełne

[10] Różaniec wieczysty – to modlitwa  różańcowa za zmarłych tzw nieustająca zapoczątkowana w 1636 roku przez Dominikanina Petroniuza Martini w Bolonii i ojca Tymoteusza Ricci we Florencji

[11] Bolonia – miasto we Włoszech

[12] Papież Aleksander VII- zatwierdza w 1656 roku różaniec wieczysty

[13] Słowa Matki Bożej Fatimskiej

[14] Papież – Jan Paweł II – o różańcu

[15] Modlitwa z psałterza

[16] Matka Boża Jackowska – to posąg który miał wziąć Jacek Odrowąż podczas najazdu na Kijów Tatarów w 1240 roku

[17] „Lux ex Silesia” - Światło ze Śląska nagroda przyznawana przez kapitułę Śląską wybitnym postaciom

[18] Modlitwa do Świętego Jacka

[19] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku ,podróżnik, fotograf ,pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych. Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia. W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny.

Wspomnienie Świętego Jacka Odrowąża

Wspomnienie Świętego Jacka Odrowąża

17 sierpnia przypada święto Jacka Odrowąża
Święty Jacek wywodzi się z możnej rodziny urodził się w Kamieniu Śląskim około 1183 roku.
Był pierwszym Polakiem, który wstąpił do nowo utworzonego Zakonu Kaznodziejskiego.
Święty Jacek Odrowąż i jego towarzysze byli pierwszymi dominikanami w Polsce.
Przyjął habit dominikański w Rzymie od założyciela zakonu, św. Dominika.

Obraz przedstawiający Świętego Jacka znajduje się w Bolonii w Bazylice świętego Dominika

Wracając do Polski, wspólnie z towarzyszami założył klasztory we Friesach, Pradze, Wrocławiu i Kamieniu.
Osiadłszy w Krakowie, zorganizował klasztor w kościele św. Trójcy, a następnie udał się na Pomorze i założył placówkę w Gdańsku.
W 1228 roku podążył na Ruś i spędził tam około pięciu lat.
Prowadził życie aktywne, wielokrotnie zmieniał miejsce pobytu; kilkukrotnie przemierzył Polskę pieszo. Za życia otoczyła go sława cudotwórcy.
Żywił głęboki kult Matki Bożej.Przyczynił się do ustanowienia Zakonu Kaznodziejskiego w Polsce i podniesienia poziomu życia religijnego ludności polskiej.
Z Rusi ponownie udał się na Pomorze, aby nawracać Prusy.
Ostatnie lata życia spędził w Krakowie. 15 sierpnia 1257 roku umiera w Krakowie tam też znajduje się jego grób.Został ogłoszony świętym przez papieża Klemensa VIII w 1594 roku. Był siódmym dominikaninem i piątym Polakiem wyniesionym na ołtarze.
Matka Boża Jackowa-jak mówi legenda posąg przedstawiający Madonnę uratował św. Jacek w czasie najazdu tatarskiego w 1240 roku, przenosząc go z oblężonego Kijowa do Halicza.
święty Jacek jest głównym patronem Archidiecezji Śląskiej.