Uroczystość Wszystkich Świętych

Uroczystość Wszystkich Świętych

1 listopada Kościół katolicki obchodzi uroczystość Wszystkich Świętych[1]. Dzień ten kojarzy się dla wielu ze zniczem, z grobem bliskich osób, z cmentarzem, dla innych z wiązanką kwiatów, jeszcze dla innych z modlitwą i pamięcią o tych, którzy wyprzedzili nas w drodze do wieczności. Nie mniej jednak w tym dniu udajemy się z całymi rodzinami na cmentarz i nawiedzamy groby naszych bliskich, przyjaciół, rodziców, krewnych, znajomych, stawiając kwiaty, zapalając ten "płomyk nadziei", wierząc, że już cieszą się oni chwałą w domu Ojca Niebieskiego. Kościół w tym dniu oddaje cześć tym wszystkim, którzy już weszli do chwały niebieskiej, a wiernym pielgrzymującym jeszcze na ziemi wskazuje drogę, która ma zaprowadzić ich do świętości. Przypomina nam również prawdę o naszej wspólnocie ze Świętymi, którzy otaczają nas opieką.

Kształtowanie się uroczystości

W początkach chrześcijaństwa, w obawie przed bałwochwalstwem, nie oddawano czci nikomu ze stworzeń, ani ludziom, ani aniołom. Oddawano cześć jedynie Bogu w Trójcy Świętej Jedynemu. W Nowym Testamencie zauważamy pochwałę jaką sam Pan Jezus daje świętemu Janowi Chrzcicielowi, cześć z jaką wyraża się święty Paweł w listach do Rzymian i Hebrajczyków o Abrahamie i Melchizedeku [2]. Najpierw przedmiotem kultu stała się Najświętsza Maryja Panna, jako Matka Syna Bożego. Zaczęto wznosić kościoły ku Jej czci, Kościół zaczął ustanawiać święta i układał modlitwy oraz pieśni o Matce Bożej. W tym samym czasie zauważamy też kult świętego  Michała Archanioła. Krwawe prześladowania Kościoła w I wieku  [3] rozbudziły także kult męczenników. Dzień ich zgonu uważano za dzień ich narodzin dla nieba. Dlatego już od V wieku kult prywatny przerodził się w urzędowy, powszechny. 13 maja 608 roku papież Bonifacy IV [4], rzymską świątynie pogańską, ku czci zwłaszcza nieznanych bóstw (Panteon), poświęcił Matce Bożej i świętym męczennikom. W VIII wieku  papież Grzegorz III w kościele świętego  Piotra [5] otworzył kaplicę poświęconą Wszystkim Świętym, nie tylko męczennikom. W Anglii pojawiło się święto Wszystkich Świętych w połowie VIII wieku  obchodzone 1 listopada [6]. Święto poprzedzone było wigilią, a od XV wieku otrzymało także oktawę. Reforma z 1955 roku  [7] usunęła wigilię i oktawę. Natomiast papież Jan XI [8] w 935 roku ustanowił osobne święto ku czci Wszystkich Świętych, wyznaczając je na dzień 1 listopada. Tak więc uroczystość Wszystkich Świętych ma już ponad tysiącletnią tradycję i przypomina nam przede wszystkim tych Świętych Pańskich "z każdego narodu i wszystkich pokoleń, ludów i języków" (por. Ap 7, 9), którzy nie mają swoich osobnych wspomnień w roku liturgicznym. W ciągu wieków Kościół ubogacił kult świętych. Stawiał im posągi, malował ich obrazy, budował ku ich czci świątynie (np. kościół Sióstr Benedyktynek pod wezwaniem Wszystkich Świętych w Drohiczynie) i ołtarze, ułożył szereg modlitw i pieśni religijnych ku ich czci, jak też ułożył teksty liturgiczne do Mszy świętej i kapłańskich pacierzy - Liturgii Godzin.  Kult Świętych pomnaża cześć Pana Boga. Świętych Pańskich czcimy ze względu na Pana Boga, którego oni "reprezentują". Tak więc nie bezpośrednio, lecz pośrednio przez nich kierujemy kult ku Panu Bogu. Kościół oddaje cześć świętym w różnym stopniu. I tak na pierwszym miejscu stawia Najświętszą Maryję Pannę, następnie świętych: Józefa i Jana Chrzciciela, dalej Apostołów, wśród których Święci Piotr i Paweł mają uprzywilejowane miejsce. Najwięcej jest świętych lokalnych, którzy odbierają szczególną cześć: w zakonie, w narodzie, w państwie czy w diecezji, gdzie się wsławili męczeństwem za wiarę lub niezwykłą cnotą.

---

[1] Uroczystość Wszystkich świętych – 1 listopad

[2] święty Paweł w listach do Rzymian i Hebrajczyków o Abrahamie i Melchizedeku- mówi  o świętym Janie Chrzcicielu

[3] I wiek –krwawe prześladowania chrześcijan

[4]  13 maj 608 rok papież Bonifacy IV – wpisuje kult męczenników do obchodów kościelnych poświęcając Matce Bożej i świętych męczenników –rzymską świątynię (panteon)

[5] VIII wiek- papież Grzegorz III w kościele świętego Piotra –otwiera kaplicę  Wszystkich Świętych .

[6] 1 listopada od połowy XVIII wieku było poprzedzone wigilią ,XV wiek –jako oktawę

[7] 1955 – reforma –znosi wigilię i oktawę wszystkich świętych

[8] Papież Jan XI -935 roku ustanawia święto ku czci Wszystkich Świętych  na 1 Listopad