Na Szlaku Pomorskim Gdańsk w Styczniu

Na Szlaku Pomorskim

Gdańsk w Styczniu

Co można zobaczyć w Gdańsku[1] w styczniu  w okresie świątecznym i poświątecznym ?

Tym razem w podróż wybrałem się na szlak pomorski do miasta leżącego na północy w województwie pomorskim nad Bałtykiem przy ujściu rzeki Motławy do Wisły.

 Turystykę świąteczną[2] bo tak można nazwać podróżowanie w czasie okresu Bożonarodzeniowego. Z Katowic[3] wyruszyłem tradycyjnie już Czeskim Leo Expresem[4] w piątkową noc, aby rano dotrzeć do zimnego Gdańska. Pierwsze skierowane kroki doprowadziły mnie na starówkę[5], o budzącym się świcie dnia w czasie świątecznych chwil można jeszcze podziwiać potężną jaśniejącą blaskiem ledów choinkę[6] przy ratuszu.

 Tak rozpoczyna się krótka przygoda w styczniowy czas. Podziwiając zabytkową architekturę i wędrując ulicą Długą zmierzam do Bazyliki Mariackiej[7](zobacz też), aby zobaczyć pierwszą stajenkę znajduje się po prawej stronie od ołtarza .Przyglądając się żłóbkowi jest skromny figury są duże i stoją na słomie.

Co zobaczymy w przestrzeni publicznej Gdańska?[8] - to ozdoby świąteczne, nie mogło na Pomorzu zabraknąć symboli morza, i tak znajdziemy tam np.: oświetlony żuraw z prezentami.

Instytucje muzealne [9] proponują kilka ciekawych wystaw związanych z religijności społeczności Gdańskiej.

Idąc ulicą długą dotrzemy do Zielonej Bramy[10].

Zatrzymajmy się tam na chwilę, aby poznać dwie wystawy.

 Jedna dotyczyła protestanckiego Gdańska[11] w czasie 500-lecia wystąpienia Marcina Lutra. Spojrzenie na ekspozycję pokazuje jak rodził się protestantyzm w epoce nowożytnej.

 Druga wystawa to już odwołuje się do religijności osobistej[12] w Niderlandach.

Tytułem ekspozycji jest ukazanie sztuki dewocji osobistej - ,,Zamieszkać z Chrystusem i Marią. Sztuka dewocji osobistej w Niderlandach w - 1450-1590 roku”.

Ekspozycja przygotowana została z zebranych zbiorów Polskich. Przyjrzyjmy się tej ekspozycji. Wystawa ukazuje sztukę religijną późnośredniowieczną- niezależną od wpływów i kontroli kościoła. Sztuka ta jest odzwierciedleniem nurtu panującego jako ,,Devotio moderna” i jest oparta na życiu wspólnoty i pobożności pozaliturgicznej, indywidualnej i mistycznej.
 Na wystawie można zobaczyć dzieła cenionych mistrzów niderlandzkich gotyku i renesansu[13], a są to warsztaty:

 Albrechta Boutsa – znanego z legendy o świętej Marii Magdaleny, 
Joosa Van Cleve i Quentina Massyna, który ukazał modlitewniki iluminowane - zbiory pochodzące z bibliotek Czartoryskich[14] i Muzeum Narodowego w Krakowie.

Idźmy dalej w inne miejsce do Centrum Sztuki Współczesnej[15] tam zobaczymy i doznamy coś innego świeckich doznań – „Anomia w łaźni”.

Co to takiego –Anomia. 
Gdy sięgniemy do słownika Języka Polskiego[16], to odkryjemy i znajdziemy słowo „anomia”- wczytując się przeczytamy że jest to „ zjawisko społeczne polegające na rozpadzie powszechne przyjętych norm i więzi społecznych występujące w czasie wielkich kryzysów”. 
Czy takie doznania mogą być akceptowane, czy wspólnota to istota życia. Odpowiedz na tą grę zostawiam widzom.

 Gdy już zapoznamy się z sztuką muzealną.

Wyruszmy w poszukiwaniu świątecznej małej architektury podziwiając stajenki w kościołach. Wędrując po Polsce [17] w czasie okresu świątecznego próbuję poznawać bogactwo i tradycję w różnych regionach Polski jak powstają stajenki.

Co wyznacza trend i powstawanie żłóbków. Każdy z regionów Polski ma swoje ulubione stajenki, gdzie często mieszkańcy, udają się, aby kolędować. Bogactwo żłóbka wyznacza społeczeństwo. Przyglądając się stajenkom można wytyczyć regiony Polski, które to stajenki są bogate i ubogie.

 Z obserwacji - zachodnie regiony Polski prezentują swoje stajenki w bogactwie, a wschodnia część Polskiej ziemi swoje stajenki ma uboższe

i skromniejsze.

Gdzie zobaczymy niezwykłe szopki w Gdańsku?

Jak co roku Franciszkanie[18] przygotowują największą szopkę ruchomą w Trójmieście znajduje się ona w kościele pw. Świętej Trójcy w bocznej nawie.

Symboliką w części odwołuje się do Gdańska. Tak możemy zobaczyć tam motyw nabrzeża Motławy z Żurawiem, zauważymy też zabytkowe kamienice i kościoły między innymi: bazylikę Mariacką, ratusz główny, oraz współczesne stoczniowe dźwigi. Wśród zabytkowych makiet budynków poruszają się figury – które na przestrzeni czasu wpisały się Gdańsk. Więc zobaczymy między innymi: Świętego Wojciecha, Świętego Jacka Odrowąża, Daniela Gabriela Fahrenheita, Jana Heweliusza, czy Artura Schopenhauera. Na dziedzińcu kościoła Franciszkańskiego zobaczymy drewnianą szopkę żywą , gdzie obok figury dzieciątka Jezus pojawiają się żywe  zwierzęta. Gdy już choć chwilę po kolędujesz przy dzieciątku.

 Wyrusz w dalszą wędrówkę w poszukiwaniu małej dzieciny do kościoła pw. Zmartwychwstania Pańskiego w Strzyży[19] –tam zobaczysz żłób, też ze zwierzętami.

Ruchomą stajenkę odkryjemy też w Kościele Świętego Maksymiliana Kolbe[20] na Suchaninie i w Kościele Świętego Judy Tadeusza [21] na Łostowicach.

 Artystyczną perełkę możemy zobaczyć w Gdańsku Oliwie[22]. Kunszt wykonania stajenki jest w piasku[23].

Wykonywało ją 4 artystów z 90 ton piasku, symboliką odwołuje się do Gdańska. Czas szybko ucieka idąc już na dworzec autobusowy jeszcze chwilę oglądam architekturę miasta. Na dworcu już czekał autobus czeski do Katowic, a stewardessa z Pragi często zachęcała do pysznej kawy i dań.

Jacek Źróbek

zdjęcia zobacz tutaj

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/na-szlaku-pomorskim-gdansk

kod do zdjęć

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/na-szlaku-pomorskim-gdansk

kod do zdjęć kolaże 

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/gdanskie-kolaze

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Gdańsk – miasto na prawach powiatu leżące na północy Polski w województwie Pomorskim  przy ujściu rzeki Motławy do Wisły w bliskości Bałtyku

[2] Turystyka  świąteczna w okresie Bożonarodzeniowym Nocleg Hotel ul Podgarbary 10 Gdańsk 80-827 cena 72zł

[3] Katowice – miasto wojewódzkie na Górnym Śląski 

[4] Leo Express- Czeska firma przewoźnicza - tania – 11-14 stycznia 2018 podróż na pomorze

[5][5] Starówka Gdańska

[6] Choinka przy ratuszu na ulicy Długiej

[7] Bazylika Mariacka konkatedra Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny – potężny budynek z zegarem astronomicznym i Figurą Matki  Bożej Pomorza , w okresie świąt Bożego Narodzenia żłóbek znajduje się po prawej stronie ołtarza głównego w nawie

[8] Świąteczne  ulice Gdańska

[9] Instytucje muzealne

[10] Zielona Brama wodna  – jedna z kilku bram Gdańska najstarsza, ul Długi Targ 24

[11] Protestancki  Gdańsk – Wystawa  w rocznicę 500 lecia wystąpienia Marcina Lutra

[12] Religijność Osobista – wystawa -, Zamieszkać z Chrystusem i Marią . Sztuka dewocji osobistej w Niderlandach” wystawa potrwa do końca Lutego 2018

[13] Mistrzowie sztuki gotyku i renesansu : Albrecht  Boust, Joos Van Cleve i Quentin Massyna

[14] Biblioteka Czartoryska

[15] Centrum Sztuki Współczesnej - wystawa – i gra pt.:” Anomia w łaźni” Ul: Jaskółcza 1

[16] Słownik języka Polskiego

[17] Turystyka po Polsce

[18] Franciszkanie w Gdańsku – Kościół  Świętej Trójcy  -Największa stajenka ruchoma  w Trójmieście , oraz  żywa szopka na  dziedzicu

[19] Kościół pw. Zmartwychwstania Pańskiego , Strzyży- Szopka żywa

[20] Kościół świętego Maksymiliana Kolbe – Suchaninie – stajenka ruchoma

[21] Kościół Świętego Judy Tadeusza – Łostowice – stajenka ruchoma

[22] Gdańsk Oliwa – dzielnica Gdańska – około 20 minut drogi tramwajem  linii 26 ,12 z dworca kierunek Wrzeszcz bilet tramwajowy to 3,20 zł

[23] Stajenka  Piaskowa – Gdańsk Oliwa  w parku Oliwskim ciekawa iluminacja świąteczna