KALENDARZ
NAJDŁUŻSZYCH STRAJKÓW STANU WOJENNEGO 14 -28 GRUDZIEŃ 1981 - KOPALNIA „PIAST”
12-13
grudnia 1981 roku
1. Wprowadzenie
Stanu wojennego przez Radę Państwa PRL; 13 grudnia 1981 roku
2. Próby
spotkania działaczy Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” z dyrektorem Kopalni
Węgla Kamiennego „Piast” Czesławem Gelnerem;
3. Przewiezienie
aresztowanych działaczy do Komendy Miejskiej Milicji Obywatelskiej w Tychach;
podpisanie oświadczenia o przestrzeganiu zapisów dekretu o Stanie wojennym i
zaprzestaniu działalności politycznej;
4. Internowanie
działaczy NSZZ „Solidarność”: wiceprzewodniczącego Komisji Zakładowej KWK
„Piast” Eugeniusza Szelągowskiego, oraz przewodniczącego Komitetu Zakładowego
Przedsiębiorstwa Robót Górniczych z Mysłowic Stanisława Dziwaka.
14 grudnia
1981 roku
1. Wystąpienie
Stanisława Trybusia, elektryka z PRG, w obronie internowanych działaczy NSZZ
„Solidarność"; zawiązanie protestu, późniejszego Strajku, przez
pracowników PRG i górników z I zmiany na poziomie 650 KWK „Piast”.
2. Interwencja
działaczy „Solidarności" w sprawie internowanych w Komitecie Miejskim
PZPR.
3. Spotkanie
działaczy z protestującymi w cechowni zakończone ich wygwizdaniem i wyzwiskami.
4. Około
godziny 21 zjazd działaczy na poziom 650; ich przyłączenie się do Strajku.
5. Rozpoczęcie
przez Janusza Pioskowika prowadzenia notatek-bezpośredniego zapisu wydarzeń
Strajku w KWK „Piast".
15
grudnia 1981 roku
1. Około
godziny 4 interwencja nadsztygara Jeremiasza Sitka, członka Komitetu
Centralnego PZPR, mająca przekonać protestujących do wyjazdu na górę (nieudana).
2. Decyzja
o zablokowaniu dwóch z trzech szybów zjazdowych.
3. Około
godziny 7:30 przyłączenie się do strajkujących I zmiany pracującej na poziomie
500; odrzucenie pomysłu zajęcia znajdującego się tam magazynu materiałów wybuchowych
oraz rozszerzenia akcji strajkowej na ten poziom.
4. Decyzja
dyrekcji KWK „Piast” o zaprzestaniu prac wydobywczych na poziomie 300.
5. Wstrzymanie
wstępu pracowników do kopalni.
6. Przekazanie
strajkującym o godzinie 10 odezwy komisarza wojskowego Tychów wzywającej do zaprzedania
akcji protestacyjnej.
7. Dzień
wypłaty, spontaniczna zbiórka pieniędzy wśród pracowników przebywających na
powierzchni na wsparcie Strajkujących.
8. Decyzja
dyrekcji KWK „Ziemowit” o wykonaniu celowego zawału fragmentu chodnika łączącego
ją z KWK „Piast”.
9. Odwołanie
z funkcji wojewody Katowickiego Henryka Lichosia i mianowanie w jego miejsce
generała Romana Paszkowskiego.
10. Rozpoczęcie
wspólnych modlitw na poziomie 650 KWK „Piast”.
16
grudnia 1981 roku
1.
Pierwsze, niepotwierdzone informacje o masakrze
w KWK „Wujek".
17
grudnia 1981 roku
1. Potwierdzone
informacje o masakrze w KWK „Wujek”.
2. Telefoniczne
rokowania pomiędzy górnikami a dwoma oficerami wojska, w towarzystwie księdza.
3. Przesłanie
do strajkujących odezwy podpisanej przez dyrektora, wzywającej do zaprzestania
akcji protestacyjnej.
4. Spotkanie
biskupa Katowickiego Herberta Bednorza z wojewodą Paszkowskim; ustalenie próby
podjęcia mediacji przez Kościół katolicki.
5. Dwa
wieczorne wybuchy paniki na poziomie 650 KWK „Piast” spowodowane stresem po
informacjach o „Wujku”.
18 grudnia
1981 roku
1. Odesłanie
jednego z wszczynających panikę na powierzchnię w stanie załamania nerwowego.
2. Przybycie
do KWK „Piast” wojska z trzema transporterami opancerzonymi w celu wydobycia z
dołu zgromadzonych tam materiałów wybuchowych; ostry protest osób, szczególnie
żon i rodzin górników zebranych pod bramą.
3. Wizyta
u biskupa Herberta Bednorza trzyosobowej delegacji z KWK „Piast”.
4. Próba
samobójcza odesłanego górnika, wszczynającego panikę.
19 grudnia
1981 roku
1. Przybycie
o godzinie 11 do KWK „Piast” delegacji trzech księży: Eugeniusza Świerzego,
Franciszka Resiaka, oraz Bronisława Kuczery; ośmiogodzinna wizyta na poziomie
650.
2. Przyjęcie
przez Wojewódzki Komitet Obrony w Katowicach planu działań blokadowych kopalń
węgla kamiennego „Piast" i „Ziemowit" w Tychach do realizacji od 20
grudnia (niezrealizowany).
20
grudnia 1981 roku
1.
Wizyta księdza Kuczery na kopalni; rozmowa telefoniczna ze strajkującymi.
21
grudnia 1981 roku
2. Kolejna
wizyta księży; brak zgody strajkujących na ich zjazd na dół; rozmowy telefoniczne.
3. Początek
inspirowanej przez SB ogólnopolskiej akcji propagandowej skierowanej przeciwko
strajkującym w KWK „Piast”.
4. Podjęcie
przez SB starań o włączenie się biskupa Herberta Bednorza w roli mediatora.
5. Wizyta
kontrolna nadinspektora Okręgowego Urzędu Górniczego w Tychach (wg Bogacza
miała ona miejsce 19 grudnia);
6. Przybycie
do zmilitaryzowanej KWK „Piast” w roli komisarza wojskowego pełnomocnika
Komitetu Obrony Kraju pułkownika doktora inżyniera Bronisława Zieleckiego.
22
grudnia 1981 roku
1. Raport
komendanta wojewódzkiego MO w Katowicach pułkownika Jerzego Gruby na temat rozwoju sytuacji w KWK
„Piast”.
23grudnia
1981 roku
1. Wprowadzenie
całkowitej blokady na dostarczanie żywności strajkującym.
2. Wizyta
w KWK „Piast” wiceministra górnictwa i energetyki magistra inżyniera Mariana Gustka.
3. Spotkanie
ministra Mariana Gustka i dyrektora Czesława Gelnera z biskupem Bednorzem w
celi nakłonienia go do podjęcia mediacji.
4. Wszczęcie
śledztwa w sprawie strajku przez prokuratorów wojskowych porucznika Janusza
Brofa i porucznika Bogdana Pikałę.
24 grudnia
1961 roku
1. Wizyta
w KWK „Piast” biskupa pomocniczego diecezji katowickiej Janusz: Zimniaka (wraz
z trzema kapłanami obecnymi poprzednio); od południa sześciogodzinna wizyta na
poziomie 650.
2. Wigilia
pod ziemią.
3. Przekazana
z powierzchni transmisja radiowa pasterki z Warszawy.
25
grudnia 1981 roku
1. Dwukrotny
wyjazd na górę grupy strajkujących poszukującej paczek dostarczanych przez
rodziny.
2. Podziemna
wyprawa do KWK Ziemowit” celem znalezienia jedzenia (nieudana - zawał).
26 grudnia
1981 roku
1.
Przesłanie na dół taśmy z dobrowolnie
nagranym apelem wiceprzewodniczącego Krajowej Komisji Koordynacyjnej Sekcji
Górnictwa NSZZ „Solidarność” Zdzisława Kosmalskiego o zaprzedanie strajku.
27grudnia
1981 roku
1.
Sformułowanie wstępnych warunków zakończenia
Strajku.
28
grudnia 1981 roku
1. W
godzinnę 11.55-13.45 pertraktacje siedmioosobowej delegacji z poziomu 650 z dyrektorem Gelnerem oraz pułkownikiem . Zieleckim ;
ultimatum władz w sprawie zakończenia protestu.
2. W
godzinie 17-18 narada strajkujących; decyzja o zakończeniu strajku.
3. W
godz. 19-20 wyjazd strajkujących na powierzchnią.
4. Wieczorem:
pierwsze aresztowania i internowania.
2
stycznia 1982 roku
1.
Powrót załogi KWK „Piast" do pracy.
9
stycznia 1982 roku
1.
Skierowanie do Sądu Śląskiego Okręgu
Wojskowego we Wrocławiu aktu oskarżenia przeciwko Zbigniewowi Bogaczowi,
Wiesławowi Zawadzkiemu, Andrzejowi Machalicy oraz Wiesławowi Dudzińskiemu,
Andrzejowi Oczce, Stanisławowi Paluchowi i Adamowi Urbańczykowi.
25
stycznia 1982 roku
1.
Rozpoczęcie procesu przeciwko ww. oskarżonym
w Sądzie Wojewódzkim w Katowicach; skład orzekający: pułkownik Józef Machański
- przewodniczący, kapitan Józef Medyk, podporucznik Joachim Filipek.
29 Stycznia 1982 roku
1.
Zwrot sprawy do Wojskowej Prokuratury Garnizonowej
na jej własny wniosek (I) celem zebrania nowych dowodów na potwierdzenie
oskarżenia.
19
kwietnia 1982 roku
1.
Wznowienie procesu wskutek śmierci
pułkownika . Machańskiego; nowy skład orzekający: kapitan Józef Medyk -
przewodniczący, porucznik Andrzej Chwiłoc, podporucznik Joachim Filipek.
12
maja 1982 roku
1.
Ogłoszenie wyroku: .niewinni”.
12-15
maja 1982 roku
1.
Internowanie oskarżonych przez SB.
