NA SZLAKU BRATYSŁAWSKICH ZABYTKÓW BRAMA MICHALSKA

NA SZLAKU BRATYSŁAWSKICH ZABYTKÓW

BRAMA MICHALSKA

Królewskie miasto Bratysława to dla dawnego grodu było zabezpieczone murami z bramami.

Jakie znacznie miało budowanie murów miejskich?

Gdy przyżywmy się różnym dawnym grodom[1], to otoczenie stawiania obwarowań i umocnień było strategicznym punktem obronnym chroniących mieszkańców. Początkowo były to wały z drewna można tu wymienić np. znany gród w Biskupinie[2]. W późniejszym czasie miasta budowały z cegły i kamienia z basztami. Tak też stało się w Pressburgu dzisiejszej Bratysławie. Historia murów miejskich [3] otaczająca Bratysławę sięga XIII wieku a już pod koniec XIV stulecia miasto dysponowało obwarowaniem z trzema bramami [4]: Michalską (Michalská), Laurinską (Laurinská) i Wydricką (Vydrická). W XV wieku oddano do użytku Bramę Rybaków (Rybárska Brana).

 Do dzisiejszych czasów zachowała się tylko jedna brama i jest nią Michalska [5]. Ciekawostką tej bramy jest że w czasie koronacji królów [6] z świątyni świętego Marcina [7] wyruszał orszak królewski wędrując do tej bramy, czego symbolem mogą być wtopione w bruk małe korony. 

A mieszkańcy co roku od 20 lat mogą obserwować i uczestniczyć w orszaku królewskim w 2018 roku odbył się 22 czerwca od godziny 13 do 14:30. 

Orszak Królewski wyruszył z katedry o 15:15 przechodząc Rudnayovo namiestii, Vydricka brana, Panską, Venturską , Michalską dotrą do Michalskiej Bramy idąc dalej Zeleną, zatrzymają się w kościele Franciszkańskim, później dotrą do starego Ratusza.

Dla uczestników został przygotowany medal pamiątkowy. Niewątpliwe dla mieszkańców i gości, to ciekawa atrakcja ,ale też zabawa.

Wróćmy jeszcze do dawnej historii z rozkazu cesarza Zygmunta Luksemburskiego [8] przed murami gdzie były przedmieścia otoczono też systemem nasypów i wałów obronnymi.

 Cały system powstał w I połowie XV wieku. Zbudowane umocnienia chroniły przedmieścia przed najazdami husyckimi. Gdy natrafimy na stare mapy i ryciny to zobaczymy że układ murów przypominał kształtem okrąg z zewnętrzną linię umocnień miejskich przerywały bramy:

 Kozia brána, brána na Suchom Mýte, Schöndorfská, Špitálska i Dunajská brána.

Zatrzymajmy się już na samej bramie Michalskiej, jedynej zachowanej do dziś. Po przebudowie w 1758 roku wieża [9] uzyskuje barokowy wystrój.

Na szczycie wieży została wtedy umieszczona miedziana rzeźba świętego Michała Archanioła ze smokiem będąca dziełem P.Ellera.

 W miejscu gotyckiego mostu łańcuchowego (zwodzonego) postawiono nowy barokowy most ozdobiony rzeźbami świętych.

 Mur obronny wraz z parkanem od strony Bramy Michalskiej (Michalská brána), aż po Basztę Prochową (Prašná bašta) włączono do zabudowań mieszkalnych znajdujących się przy ulicy Zámočnícka.

Z zewnątrz zobaczymy na bramą z jednej strony herb Marii Teresy z drugiej herby królewskie.

W samej bramie zobaczymy mosiężne koło [10]

punkt zerowy 

– jest to punkt,

 zerowy kilometr z oznaczeniami odległości o wybranych światowych metropolii. 

Gdy wejdziemy do środka na piętrach poznamy dzieje miejskich obwarowań oraz ekspozycję [11] różnej broni białej, żołnierskie uzbrojenie i uzbrojenie używane przy turniejach.

 Oddzielna prezentacja jest poświęcona rozwojowi broni palnej. 

Prochownik - do broni palnej 

Kształtowanie się obronności w dawnych czasach wykształciło cech odlewników i puszkarzy, który stał się znaczącym rzemiosłem Bratysławy, 

a muzealne eksponaty ukazują piękno wykonania broni.

 Gdy już wyjdziemy na ostatnie piętro - to wejdźmy na obejście wieży,

panorama z wieży na ulicę Michalską 

 tam rozpościera się widok na starą, zabytkową część Bratysławy i jej okolice. W bliskości wieży możemy jeszcze odwiedzić muzeum farmacji.

JZ

Informacje praktyczne

Muzeum zbroi i wieża – otwarta od wtorku do Niedzieli od 10 -17 

bilet kosztuje 4,50 Euro i obejmuje też muzeum farmacji

Z kartą Turystyczną Bratysławy wstęp jest za darmo

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/bratyslawa-brama-michalska

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Gród -osada – w której plemiona – późniejsi mieszkańcy osiadali i uprawiali ziemię

[2] Biskupin- - stanowisko  archeologiczne znajdujące się w województwie Kujawsko pomorskim w powiedzie Żnińskim w pojezierzu Gnieźnieńskim - najstarsza osada obronna kultury łużyckiej

[3] Miejskie mury obronne Bratysławy okres powstania to XIII wiek

[4] Baszty obronne Pressburga : Michalską (Michalská), Laurinską (Laurinská) i Wydricką (Vydrická), Rybaków (Rybárska Brana).

[5] Brama Michalska jedyna zachowana brama do dziś

[6] Koronacja Królów Węgierskich – jako symbol dawnych czasów - cykliczna uroczystość odbywająca się w czerwcu

[7] Katedra Świętego Marcina -

[8] Cesarz – Zygmunt Luksemburczyk – wydaje rozkaz  budowy  systemu umocnień na przedmieściach Bratysławy- Miało służyć obronie przeciw najazdom Husytów

[9] Wieża  Michalska – przebudowana została w 1758 roku i jest w stylu barokowym, na szczycie widnieje rzeźba Świętego Michała Archanioła

[10] Mosiężne koło – w bramie to punk zerowy kilometrów – wyznaczający odległości do światowych metropolii

[11] Ekspozycja  w Bramie Michalskiej – poświęcona jest systemowi obronnego dawnego miasta  znajdziemy tam broń palną ,białą i inne uzbrojenie żołnierskie

Rodzinny święty – św. Chryzant i Daria, małżonkowie i męczennicy

Rodzinny święty – św. Chryzant i Daria, małżonkowie i męczennicy
W oparciu o inskrypcje w Passio można przyjąć, że Chryzant przybył do Rzymu na studia. Nawróciwszy się, przywiódł do Chrystusa westalkę Darię oraz innych mieszkańców. Podczas prześladowania za czasów cesarza Numeriana zostali oni pochwyceni i skazani na śmierć. Wyrok wykonano w sposób okrutny - wrzucono ich do dołu powstałego po nieużywanym akwedukcie przy via Salaria i tam żywcem zasypano ziemią oraz kamieniami. Śmierć ponieśli w 283 lub 284 r. Ci egipscy męczennicy są patronami sędziów.
Według innych podań Chryzant, który był synem senatora, przypadkowo przeczytał Ewangelię i zapragnął zostać chrześcijaninem. Kiedy ojciec dowiedział się, że syn przyjął chrzest, chciał go siłą odwieść od wiary. Najpierw więził go i głodził, a następnie sprowadził do niego prostytutki. Kiedy nic nie osiągnął i syn dalej uparcie trwał w wierze, postanowił zmusić go do małżeństwa z westalką Darią. Efekt był taki, że Chryzant nawrócił Darię. Pobrali się, ale trwali w dziewiczym małżeństwie.
Wspomnienie świętych małżonków przypada w kalendarzu liturgicznym 25 października.

29. Niedziela Zwykła – 19 października 2014 r. Refleksja

29. Niedziela Zwykła – 19 października 2014 r.

Refleksja
„Oddajcie Cezarowi to, co należy do Cezara, a Bogu, to, co należy do Boga”.
Tym stwierdzeniem Jezus podkreśla, że wartość człowieka nie określa się miejscem w społeczności politycznej. Podstawowym powołaniem i przeznaczeniem człowieka jest uczestnictwo w życiu Boga. Obywatele czerpią ze strony państwa (Cezara) określone profity, np. prawa, infrastrukturę, ubezpieczenia, zasiłki, opiekę zdrowotną i z tej racji są zobowiązani płacić podatki i w sposób odpowiedzialny angażować się w walkę o prawdę i sprawiedliwość społeczną. Z drugiej jednak strony należą do Boga, mają odbity w sercu Jego obraz, podobieństwo, dlatego powinni oddawać Bogu cześć, uwielbienie. Wolność jest umiejętnością oddawania każdemu tego, co się mu należy.
Jezus rozdziela religię od polityki. Ale nie na zasadzie przeciwieństw: czarne-białe, wróg-przyjaciel, Cezar-Bóg. Religia i polityka, choć są odrębne, wiążą się ze sobą. Domena Boga obejmuje wszystkie inne. Nie ma podziału na sfery sakralne, duchowe i świeckie, w których nie ma Boga. Bóg ma uniwersalne prawo wglądu.
Czy nie dzielę rzeczywistości na sferę świecką i sakralną? Jak wypełniam obowiązki społeczne i polityczne? Czy biorę odpowiedzialność (na moim odcinku) za kształt państwa? Czy oddaję Bogu to, co należy do Boga, a Cezarowi to, co należy do Cezara?
Stanisław Biel SJ