Podziemna trasa Rzeszowska
Jakie legendy kryje Rzeszowska podziemna trasa pod płytą rynku To ciekawy kompleksu podziemnych piwnic i korytarzy, tworzący jedną z największych atrakcji Rzeszowa to Podziemna Trasa Turystyczna „Rzeszowskie piwnice”. Ta ciekawa budowla tworzy sieć podziemnych korytarzy, budowana latami przez mieszkańców Rzeszowa, -służyła im jako sklepy, magazyny, zakłady produkcyjne, wreszcie – w czasie wojen i kataklizmów – jako schronienie. Pięknie odrestaurowane i wzbogacone o ekspozycję historyczną, piwnice świadczą o zaradności, pomysłowości i przedsiębiorczości dawnych obywateli miasta. Od przewodnika dowiemy się że głębokość: 0,5 – 10 m pod płytą Rynku i kamienicami, która jest podzielona na trzy kondygnacje ,długość to aż 369 m w tym 15 korytarzy, 25 piwnic tworzących komnaty ,czas powstawania piwnic: XIV-XVIII w. Zatrzymajmy się na chwilę wędrują w chłodnych korytarzach odszukując piwnice kamienic na rynku i ich nazwy .Idąc podziemną trasą odkryjemy relikty średniowiecznych murów, ślady pożarów, nadgryzione „zębem czasu” pozostałości żelaznych krat i zawiasów, kilkusetletnie cegły „palcówki”, ukryte przejścia. W piwnicach możemy odszukać ekspozycje historyczno-edukacyjna, między innymi repliki zbroi rycerskich,
.jpg)
broni białej i palnej, wystawa ceramiki użytkowej i obrazująca codzienne dawne życie mieszkańców Rzeszowa. Warto zatrzymać się w korytarzu herbowym to tam umieszczone zostały herby dawnych właścicieli Rzeszowa, herby ziem i województw, na terenie których położone było miasto, herby miasta Rzeszowa. W średniowiecznym Rzeszowie, lokowanym na prawie magdeburskim w 1354 roku przez króla Kazimierza Wielkiego, utrzymywał się handel i rzemiosło. Trakty handlowe i przywileje królewskie korzystnie wpływały na rozwój miasta. Niewątpliwą rolę w tamtym okresie pełniły magazyny handlowe oraz tzw. „sklepów ziemnych” pełniły piwnice, budowane pod kamienicami, placem rynkowym, tworząc nieregularną sieć komór i korytarzy na różnych głębokościach, do dziesięciu metrów. Piwnice drążone były w miękkim gruncie lessowym, następnie wzmacniane drewnem dębowym lub murowane kamieniem bądź cegłą. Podziemne magazyny zapewniały towarom odpowiednio niską temperaturę przechowywania, chroniły przed złodziejami i pożarami. A w czasie– wojen, najazdów tatarskich – piwnice zapewniały mieszkańcom miasta schronienie – korytarze prowadziły do znajdującej się na Rynku studni. Komory to pozostałości średniowiecznego domu mieszkalnego, w którym zachowały się relikty ceglanego sklepienia krzyżowo-żebrowego, kamienny portal, kamienne okno oraz część oryginalnej posadzki. Jest to najstarsza, zachowana część naszego miasta. System wodno –kanalizacyjny w latach sześćdziesiątych XX wieku powodował powolne niszczenie i wypłukiwanie skały lessowej i rynek tracił swoją stabilność przez zapadanie i osadzanie kamienic Wtedy to podjęto decyzję o ratowaniu cennej starówki. Prace zabezpieczeniowe i rewaloryzacyjne przebiegały od lat sześćdziesiątych XX wieku do końca 2007 roku. pod kierunkiem profesora Feliksa Zalewskiego z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Nadzór naukowy prowadzony był przez profesora Zbigniewa Strzeleckiego, również z krakowskiej AGH Zabezpieczone i odrestaurowane piwnice oraz korytarze posłużyły do utworzenia Podziemnej Trasy Turystycznej „Rzeszowskie piwnice”, którą udostępniono zwiedzającym w kwietniu 2001 roku. Trasa, o długości 213 metrów, składała się z 34 piwnic,
Jacek Źróbek
.jpg)
