UJRZELIŚMY POKŁON TRZECH KRÓLI 2023

Nocne opowieści

zabytkowy tramwaj na rynku Katowickim

Festiwal wolności 40 NSZZ Solidarność region elbląski

FESTIWAL WOLNOŚCI 1980-1981 – 40 SOLIDARNOŚCI

W 40 rocznicę powstania Solidarności [1] w wielu miastach powstały wystawy plenerowe [2] dotyczące walki robotników o zakłady pracy. Jedną z takich wystaw plenerowych zobaczymy w Malborku [3] na rynku przy placu Jagiellończyka [4] w bliskości pomnika króla Kazimierza Jagiellończyka. Wystawa plenerowa została przygotowana przez Archiwum Państwowe [5] w Malborku, oraz NSZZ Solidarność regionu elbląskiego w 40 rocznicę powstania i zatytułowana jest „Festiwal wolności 1980-1981” [6]

Na 12 planszach jest krótko omówiona historia powstania ruchu Solidarności w regionie elbląskim [7] oraz przygotowania do strajków i pierwszych lat istnienia Solidarności. Na planszach zobaczymy deklaracje członkowstwa NSZZ Solidarność, czy różne zdjęcia plakatów między innymi nawołujące do wstąpienia w szeregi NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność Wiejska ”. Zatrzymajmy się na chwilę w województwie elbląskim. 15 sierpnia 1980 roku [8] w Malborku pierwsi zastrajkowali kolejarze .W kolejnych dniach fala strajków objęła wiele miejscowych zakładów pracy. W książce Karola Nawrockiego [9]- „ Studium przypadku . Opór społeczny wobec władzy komunistycznej w województwie elbląskim (1976-1989)” możemy poznać listę 28 postulatów i sytuację jaka panowała 41 lat temu. Główne strajki rozpoczęły się 18 sierpnia. Początki strajków w regionie elbląskim to postulaty tzw „ Solidarnościowe z robotnikami z Gdańska” i socjalno – bytowe pracowników wszystkich wielkich zakładów przemysłowych. Tak też proces wysuwania żądań i ich ewolucję doskonale  można prześledzić na podstawie postulatów wysuwanych przez pracowników różnych działów Zakładów Mechanicznych „Zamech” [10] w Elblągu. Tak zwane porozumienia sierpniowe [11] stały się faktem i zostały podpisane na Śląsku Jastrzębskie na Pomorzu to Gdańskie itd. Warto tu przypomnieć nie było by Wolnej Polski gdyby bohaterska postawa członków Solidarności i robotników którzy zginęli z Kopalni „Wujek” [12] czy księża, studenci zamordowani przez władze komunistyczne i jednostki ZOMO i ORMO. Pamiętajmy o strajkujących robotnikach którzy wywalczyli tak ważne postulaty robotnicze. Chociaż dziś obserwujemy coraz bardziej że wywalczona demokracja jest niszczona  przez zdrajców Polski między innymi polityków z Platformy Obywatelskiej i PSL-u.

JZ [13]

https://swiatznanyinieznany-jack.blogspot.com/2021/09/festiwal-wolnosci-40-nszz-solidarnosc.html

ZOBACZ TEŻ

https://swiatznanyinieznany-jack.blogspot.com/2021/08/tu-opozycja-miedzy-czerwcem-76.html

 

https://swiatznanyinieznany-jack.blogspot.com/2014/12/33-rocznica-pacyfikacji-kopalni-wujek.html

https://swiatznanyinieznany-jack.blogspot.com/2021/08/malbork.html

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/festiwal-wolnosci-1980-1981-40-solidarnosci

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/malbork

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] NSZZ Solidarność – to największy w Polsce związek zawodowy działający od 1980 roku. Istotną rolą związku jest obrona praw pracowniczych i godnego wynagrodzenia oraz godzenia życia rodzinnego i zawodowego.

[2] Wystawy plenerowe z okazji 40 rocznicy Solidarności „Nie zapomnijcie tamtych dni Źródła do dziejów NSZZ Solidarność w zasobach Archiwów Państwowych” Szczecińska wystawa, „Solidarność w województwie suwalskim 1980-1981. Ludzie i ich działalność”. –Suwalska wystawa, „Nie ma wolności bez Solidarności” wystawa w Kielcach to tylko część wystaw plenerowych jakie pojawiły się w różnych miastach szczególnie tych gdzie odbywały się strajki to między innymi Leszno , Częstochowa , Kalisz, Radom, Katowice.

[3] Malbork –miasto w północnej Polsce w województwie pomorskim nad rzeką Nogat.

[4] Plac Kazimierza Jagiellończyka w Malborku. Na placu stoi pomnik polskiego władcy – Króla Kazimierza Jagiellończyka na pamiątkę  wydarzenia gdy w 1457 roku swym zwycięskim wjazdem do Malborka król rozpoczął tu ,trwające 315 lat ,tzw. „ czasy polskie”. Pomnik jest wykonany z brązu i został odsłonięty w 2010 roku. Rzeźba przedstawia króla siedzącego na koniu i w ręku trzyma berło. Zwróćmy uwagę że pomnik króla wskazuje na zamek Krzyżacki ,który król Kazimierz wykupił.

[5] Archiwum Państwowe w Malborku.

[6] Wystawa plenerowa „Festiwal Wolności 1980-1981”.

[7] Region Elbląski.

[8] 15 sierpnia 1980 roku pierwsze strajki w Malborku.

[9] Karol Nawrocki – historyk autor książki „ Studium przypadku. Opór społeczny wobec władzy komunistycznej w województwie elbląskim 1976-1989” .

[10] Zakłady mechaniczne „Zamech” powstał 15 września1948 roku na terenie dawnych zakładów Schichau’a, zaraz po wojnie nazywanych stocznią nr 16 jako producent turbin parowych ,przekładni zębatych, urządzeń wyposażenia okrętowego i maszyn do obróbki plastycznej metali. Na bazie majątku Zamechowskiego 30 lat temu powstało ABB Zamet Sp.Ltd.

[11] Porozumienia Sierpniowe – historyczne podpisanie postulatów związkowych z władzą komunistyczną. Miedzy innymi porozumienie Szczecińskie - 30 sierpień 1980 Jastrzębskie – na Śląsku 3 września 1980 roku i Gdańskie - Pomorze podpisane 31 sierpnia 1980.

[12] 9 z Wujka - zastrzeleni górnicy z kopalni Wujek.

[13] Jacek Źróbek – Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku ,podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne , zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

Dawno w Niemodlinie

SZLAKIEM OPOLSKIM – NIEMODLIN

Dawno temu na ziemiach Śląskich na obszarze Równiny Niemodlińskiej [1] w pobliżu Borów Niemodlińskich istniała osada targowa. Gdzie w X wieku dotarł Święty Wojciech [2] do Niemodlina [3] tam się zatrzymał i zaczął budować kościół.

Ale historia miasta Niemodlina udokumentowana zaczyna być w 1224 roku, [4] a prawa miejskie dopiero uzyskała 1283 roku nadane przez księcia Opolskiego Kazimierza I [5] dokument ten był w zlatynizowanej formie „Nemodlina villa” co znaczyło wieś Niemodlin lub Niemodlica. Tak też dnia 28 maja 1260 roku w łacińskim dokumencie Władysława Opolskiego wydanym w Raciborzu zobaczymy też wieś Niemodlin. W XVIII wieku to dobra szlacheckie związane były z Zieronita i Praschma, [6] a wywodzących się z Moraw. To małe miasteczko Niemodlin leży nad rzeką Ścinawą i posiada dość ciekawą historię związaną z książętami Niemodlińskimi. Jak już wspomniałem była to osada targowa z mostem na Ścinawie, która zaczęła się rozwijać obrębie owalnego placu gdzie przebiega ulica. Docierając autobusem [7] od strony Opola zatrzymamy się przy sklepie Netto. Spacerem wyruszmy w kierunku zamku [8] gdzie czeka nas wiele ciekawych przygód z przyrodą, oraz parkowymi mieszkańcami – Danielami [9] ta mała rodzinka jeleniowatych samców i samic umila turystom spotkanie, ale i historią rodu Piastów sięgającą początków XIII wieku. Po poznaniu zamku idźmy już na bliski rynek [10] od strony wschodniej zobaczymy kamienicę numer 1 jest to dawny ratusz, który jest najstarszym budynkiem na rynku, a powstał w połowie XVIII wieku. Wędrując dalej zobaczymy kamienicę numer 5 w której mieści się poczta od stu lat . Na frontonie zauważymy datę 1884 i Sokół – herb miasta. Dalsza kamienica to znajdująca się restauracja Piast, kiedyś nazywana „Czerwonym Jeleniem” ,gdy przypatrzymy się do góry naszej uwadze na pewno zwróci czerwony jeleń z rozłożystymi porożami, który spogląda na przechodniów. Każda zabudowa rynku kryje jakieś tajemnice. W samym centrum rynku zobaczymy kamienną figurę Świętego Floriana, [11] która została osadzona w 1717 roku. Dzisiejsza pochodzi z 1906 roku. Jak wiemy patron święty Florian ma chronić od ognia ,ale też i ma swoją miejscową legendę. [12]

Tak też ubogi chłop modlił się do figury świętego Floriana, prosząc o wstawiennictwo. W pewnym momencie potrącił figurę, gdy upadła jego oczom ukazał się skarb zawierający srebrne talary. Chłop uznał to za dar świętego i wziął sobie kilka, i kupił krowę. Cokół figury okazał się skrytką rabusiów. Próbowali oni odzyskać swoje talary, gdy zobaczyli ubóstwo chłopa pozostawili go w spokoju.

Powoli dochodzimy już do kościoła parafialnego [13] dość ciekawego gdy popatrzymy od strony zachodniej to zauważymy potężną wieżę ozdobioną blendami czyli ślepymi oknami mające symbolizować że w domu Ojca mieszkań jest wiele. Kościół parafialny jest pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i pochodzi z czasów średniowiecza, kiedy to powstało księstwo Niemodlińskie rządów Bolka Pierworodnego. W pobliżu murów kościelnych na placu odkryjemy dawną latarnię miejską. [14] Urok dodaje kunsztownie wykonany żeliwny odlew z bogatymi zdobieniami w kształcie liścia akantu, powyżej mieści się szklany klosz. Po bokach dwa skrzydlate smoki przytwierdzone ogonami. Konstrukcja osadzona na cokole granitowym w kształcie ośmiokąta. Tam też zobaczymy napis „V.V.E.1909”. Spacerując dalej wracamy w stronę zamku i murów obronnych i bramy Opolskiej. [15] Kiedyś na bramie zdobiła płaskorzeźba z wizerunkiem świętej Urszuli. Co też mieszkańcy opowiadają o świętej Urszuli: [16]

„Święta Urszula z zastępem dziewic ukazała się za murach obronnych w czasie, kiedy armia mongolska podchodziła pod miasto. I tak najeźdźcy wystraszyli się i zaniechali dalszego ataku.”

Po krótkim spacerze czas już odpocząć w parku [17] obok stawu zamkowego tzw. Młyńskim, gdzie przylega brzeg Ścinawy. Przychodząc przez mostek na rzece dotrzemy do restauracji „Na wyspie” zerkając na Niemodliński zamek i delektując smakołykami tamtejszej kuchni. Czas już wyruszyć do pobliskich Tułowic [18] znanej z fabryki porcelany.

JZ [19]

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/szlakiem-opolskim-niemodlin

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Równina Niemodlińska – geograficznie znajduje się południowej Polsce przy południowej części Niziny Śląskiej.

[2] Święty Wojciech – Pierwszy męczennik Polski.

[3] Niemodlin – z Niemieckiego: Falkenberg O.S., Falkenberg Oberschlesien, to miasto znajdujące się w Województwie Opolskim, w powiecie Opolskim. Położone na Górnym Śląsku. Pierwotnie znajdowała się tam osada targowa w X wieku i była na szlaku prowadzącym do Pragi i Brna.

[4] 1224 roku pierwsza wzmianka o Niemodlinie.

[5] Książę Kazimierz I Opolski w 1283 roku wspomina w dokumencie o wsi Niemodlin i nadaje prawa miejskie.

[6] Praschma ród szlachecki wywodzący się Moraw. Od 1779 do końca II wojny światowej miasto należało do hrabiów von Praschma.

[7] Linia PKS –u Opolskiego do Niemodlina.

[8] Zamek w Niemodlinie Z niemieckiego: Schloss Falkenberg to późnorenesansowa budowla z elementami barokowymi oraz gotyckimi reliktami, rezydencja książąt Opolskich, Niemodlińskich i Strzeleckich.

[9] Daniele -grupka zwierząt jeleniowatych dwóch samców i samice, które zamieszkują park zamkowy.

[10] Rynek – architektura zabytkowa.

[11] Kamienny posąg Świętego Floriana – znajduje się na rynku pochodzi z 1909 roku, a pierwszy był postawiony w 1717 roku.  

[12] Legendy o świętym Florianie.

[13] Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, w stylu gotyckim, z połowy XIII – XIV wieku, z przekształceniami barokowymi, zbudowany na początku XIII wieku - prezbiterium, rozbudowany w wieku XV o nawę i wieżę. Część wyposażenia wewnątrz kościoła -ambona, ołtarze i rzeźby z XVII i XVIII wieku. Renesansowy dzwon z 1522 roku. Ogrójec znajduje się w południowej ścianie prezbiterium kościoła z rzeźbami pochodzącymi z XVIII wieku

[14] Zabytkowa kuta latarnia miejska z 1909 roku.

[15] Mury obronne i brama Opolska.

[16] Legenda o świętej Urszuli.

[17] Park miejski.

[18] Tułowice –miasto leży w Województwie Opolskim , w 1847 roku miasto to wymienił Śląski pisarz Józef Lompa

[19] Jacek Źróbek – Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

Orszak Trzech Króli 2020 Mysłowice składanie darów

Na szlaku Opolskim -Prudnik

Premier Mateusz Morawiecki i senator Czesław Ryszka

Orkiestra dęta

KONCERT ZESPOŁU PIEŚNI I TAŃCA „ŚLĄSK” W RYBNIKU 100 LECIE POWSTAŃ ŚLĄSKICH

KONCERT ZESPOŁU PIEŚNI I TAŃCA „ŚLĄSK”

W RYBNIKU

100 LECIE POWSTAŃ ŚLĄSKICH

Obchody 100-lecia Powstań Śląskich [1] dla mieszańców aglomeracji Śląskiej to ważne wydarzenie. Jednym z obchodów rocznicy był koncert na rynku Rybnickim [2] najpierw operetkowych arii [3] i pieśni patriotycznych wykonanych przez tenora Adama Sobierajskiego i sopranistki Iwony Sochy przy akompaniamencie Joanny Steczek.

Potem to już na scenie pojawił się zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” imieniem Stanisława Hadyny, [4] który uczcił tańcem i śpiewem Powstańców Śląskich.

 Sobotni piknik patriotyczny był pod hasłem „Śląscy Bohaterowie Polski” [5] – w tym samym dniu przypadła 80 rocznica śmierci Wojciecha Korfantego. [6] Przed koncertem delegacje udały się na cmentarz komunalny [7] i oddali hołd powstańcom Śląskim.

Warto tu dodać że tam spoczywa w kwaterze Dowódców Powstań Śląskich - Alfons Zgrzebniok. [8] Tak możemy przeczytać na pomniku[9],

pod krzyżem na czarnej tablicy złotymi literami wypisane nazwisk:

Alfons Zgrzebniok 1891-1937,

Jan Dziuba 1882-1938,

 Wilhelm Bluszcz 1896-1943,

Józef Michalski 1889-1947,

 Maksymilian Iksal 1895 -1947.

Na obejmującej je swoim „ramieniem” murowanej ścianie wykuty jest fragment roty -Hymnu Śląskiego, skomponowanego przez Feliksa Nowowiejskiego [10] do słów Stanisława Rybki:

„Minęły już wieki niewoli,

 kajdany rozszarpał Śląski lud,

A z krwi naszej, z tego co boli,

Ojczyzna powstała jako cud”

Obok nich, wśród kwiatów, czuwa nad grobami bohaterów postać powstańca, z symboliczną trąbką na kolanach. Na rynku Rybnickim na zakończenie koncertu poseł Czesław Sobierajski [11] odczytał list premiera Mateusza Morawieckiego. [12] W uroczystościach premiera reprezentował wicemarszałek Dariusz Starzycki. Na pikniku nie mogło zabraknąć wojskowej grochówki i eksponatów z powstań Śląskich. Można też było zobaczyć film o Śląskich kobietach. [13]

 JZ [14]

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] 100 lecie Powstań Śląskich - 1919-1920-1921

[2] Rybnik – rynek – 17 sierpień 2019 roku

[3] Arie operetkowe i pieśni patriotyczne wykonawcy Operetkowi scen Krakowskich tenor Adam Sobierajski, sopranistka Iwona Socha i akompaniament Joanna Steczek

[4] Zespół Pieśni i Tańca „Śląsk” imieniem Stanisława Hadyny –zespół polski folklorystyczny założony 1 lipca 1953 roku przez Stanisława Hadynę i Elwirę Kamińską siedziba zespołu mieści się w pałacu w Koszęcinie. Zespołu na początku prezentował folklor Śląski szczególnie odnosił do tańców i pieśni do Górnego Śląska Ziemi cieszyńskiej i Beskidów

[5] Tytuł pikniku: „Śląscy bohaterowie Polski”

[6] Wojciech Korfanty przywódca III powstania Śląskiego – 80 rocznica śmierci

[7] Cmentarz komunalny w Rybniku

[8] Alfons Zgrzebiok – przywódca Powstań Śląskich

[9] Mogiła powstańcza

[10] Feliks Nowowiejski – kompozytor

[11] Czesław Sobierajski – poseł Prawa i Sprawiedliwości

[12] Mateusz Morawiecki – premier RP - urodzony 20 czerwca 1968 roku we Wrocławiu, bankowiec, polityk- od 11 grudnia 2017roku roku prezes rady ministrów. Członek Prawa i Sprawiedliwości.

[13] Film – o Śląskich Kobietach

[14] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.