Zadziwiający świat

SZLAKIEM OPOLSKIM NIEMODLIN TUŁOWICE

NIEMODLIŃSKA RODZINKA DANIELI

SZLAKIEM OPOLSKIM – NIEMODLIN MOST PRZY ZAMKU ŚWIĘTY WENDELIN

SZLAKIEM OPOLSKIM – NIEMODLIN

MOST PRZY ZAMKU ŚWIĘTY WENDELIN

Dawno temu na ziemiach Śląskich na obszarze Równiny Niemodlińskiej [1] w pobliżu Borów Niemodlińskich istniała osada targowa. Gdzie w X wieku dotarł Święty Wojciech [2] do Niemodlina [3] tam się zatrzymał i zaczął budować kościół. Najważniejszym punktem dla turystów to jest zobaczenie zamku. Historia zamku sięga 1313 roku, kiedy też tworzy się księstwo Niemodlińskie. Do zamku dzisiaj dostaniemy się przez bramę na dziedziniec zabudowy dawnej pomieszczeń gospodarczych zamku. Przechodząc przez most [4] na balustradach zobaczymy 4 potężne kamienne rzeźby postaci. Dwie rzeźby to znani święci, ale jest jeszcze kamienna rzeźba która przedstawia postać pasterza owiec.

Co to za postać ?

Jak możemy się dowiedzieć ot tutejszych przewodników kamienna rzeźba to święty Wendelin. [5] Postać mało znana. Zatrzymajmy się na chwilę przy tej rzeźbie i poznajmy tą postać. Święty Wendelin prawdopodobnie był synem króla Szkocji, albo Irlandii. Urodził się pod koniec VI wieku. Pewnego razu Wendelin rozpoczął swoją pielgrzymkę do Rzymu, ale zatrzymał się w okolicach Trewiru. [6] Tam też początkowo zaczął pracować jako pasterz. 

W pewnym momencie zaczął prowadzić życie pustelnicze w górskiej eremii. [7] I tak z grupą pustelników zamieszkał w okolicach pasma górskiego Wogezy, gdzie wybudowano opactwo Tholey, [8] wtedy to Wendelin został jego opatem. Gdy zakończył swój żywot na jego grobie – była jego cela wzniesiono kapliczkę. A od jego imienia nazwano miasteczko Sankt Wendel. Dziś to miasteczko znajduje się w Niemczech. Każdy święty jest jakimś orędownikiem w niebie. Pewna misjonarka mieszkająca w Angoli powiedziała kiedyś do siostry, aby się pomodliła do świętego Wendelina ,który opiekował się zwierzętami. Mały kotek zjawił się.

Jaki jest kult świętego w Polsce?

Święty Wendelin jest czczony na Pogórzu Cieszyńskim, gdzie też odkryjemy nazwaną jego imieniem dolinę świętego Wendelina z kaplicą i cudownym źródełkiem, a znajdująca się w wiosce Rudzice. [9] W tej małej kaplice odkryjemy kopię obrazu z bazyliki świętego Wendelina w Sankt Wendel. Na świecie możemy nawiedzić poświęcone świętemu Wendelinowi kościoły i kaplice. [10] W europie to okolice Moguncji, Francji, w Czecha, Tyrolu, Szwajcarii. Możemy też nawiedzić kościół znajdujący się Ameryce Północnej w stanie Indiana. W tym roku na całym świecie mamy epidemię. A święty Wendelina to też patron, który chroni od zarazy i tak pomódlmy się modlitwą do świętego Wendelina :[11]

Święty Wendelinie

jesteś świętym ludzi prostych

jesteś świętym ludzi zwyczajnych

naszym świętym.

Zawierzam siebie z tym wszystkim,

co noszę w sobie, z troską i trudem,

cierpieniem i bólem.

Szukałeś Boga i odnalazłeś Go,

służyłeś Mu na ziemi,

niosąc pomoc wielu ludziom,

wspomóż i mnie

Święty Wendelinie,

patronie i wspomożycielu,

pasterzu i orędowniku,

bądź blisko nas i pomagaj nam.

Amen.

Święty Wendelin to patron [12] rolników, owczarzy, hodowców bydła i opiekun pól i pastwisk. Chroni przed zarazą i epidemią. Jego Święto przypada w kościele na 20 październik. W ikonografii święty Wendelin przedstawiany jest jako pasterz w otoczeniu owiec lub bydła, pogrążony w modlitwie. Jego atrybutami są: korona u stóp, laska pasterska, księga. To krótka historia tego świętego. Kamienna figura świętego Wendelina na moście zamkowym w Niemodlinie pochodzi z XVIII wieku.

JZ [13]

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/szlakiem-opolskim-niemodlin

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Równina Niemodlińska – geograficznie znajduje się południowej Polsce przy południowej części Niziny Śląskiej.

[2] Święty Wojciech – Pierwszy męczennik Polski.

[3] Niemodlin – z Niemieckiego: Falkenberg O.S., Falkenberg Oberschlesien, to miasto znajdujące się w Województwie Opolskim, w powiecie Opolskim. Położone na Górnym Śląsku. Pierwotnie znajdowała się tam osada targowa w X wieku i była na szlaku prowadzącym do Pragi i Brna.

[4] Most zamkowy z 4 kamiennymi rzeźbami świętych to: Święty Antoni, Florian, Nepomucen, Wendelin.

[5] Święty Wendelin żył w końcówce VI i początku VII wieku. Był prawdopodobne synem króla Szkocji, albo Irlandii. Został najpierw pasterzem owiec potem był pustelnikiem do końca życia był opatem opactwa Tholey. Wendelin to słowo oznacza wędrowiec, pielgrzym.

[6] Trewir – miasto znajdujące się w zachodnich Niemczech.

[7] Eremita - to pustelnik żyjący w izolacji od społeczeństwa praktykujący ubóstwo.

[8] Opactwo Tholey – pierwsze opactwo reguły Benedyktyńskiej tam też swoje śluby złożył święty Wendelin i przez 20 lat był opatem. Klasztor w 1794 roku został zamknięty.

[9] Rudzice – wioska znajdująca się na pogórzu Cieszyńskim jest tam kapliczka i źródełko świętego Wendelina.

[10] Kult świętego Wendelina na całym świecie.

[11] Modlitwa do Świętego Wendelina o ustanie epidemii została przełożona z języka Niemieckiego przez księdza dr. hab. Leszka Łysiec proboszcza parafii świętego Jerzego z Jasienicy.

[12] Święty Wendelin – patron rolników, pasterzy, owczarzy, chroni też przed epidemią

[13] Jacek Źróbek – Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

Dawno w Niemodlinie

SZLAKIEM OPOLSKIM – NIEMODLIN

Dawno temu na ziemiach Śląskich na obszarze Równiny Niemodlińskiej [1] w pobliżu Borów Niemodlińskich istniała osada targowa. Gdzie w X wieku dotarł Święty Wojciech [2] do Niemodlina [3] tam się zatrzymał i zaczął budować kościół.

Ale historia miasta Niemodlina udokumentowana zaczyna być w 1224 roku, [4] a prawa miejskie dopiero uzyskała 1283 roku nadane przez księcia Opolskiego Kazimierza I [5] dokument ten był w zlatynizowanej formie „Nemodlina villa” co znaczyło wieś Niemodlin lub Niemodlica. Tak też dnia 28 maja 1260 roku w łacińskim dokumencie Władysława Opolskiego wydanym w Raciborzu zobaczymy też wieś Niemodlin. W XVIII wieku to dobra szlacheckie związane były z Zieronita i Praschma, [6] a wywodzących się z Moraw. To małe miasteczko Niemodlin leży nad rzeką Ścinawą i posiada dość ciekawą historię związaną z książętami Niemodlińskimi. Jak już wspomniałem była to osada targowa z mostem na Ścinawie, która zaczęła się rozwijać obrębie owalnego placu gdzie przebiega ulica. Docierając autobusem [7] od strony Opola zatrzymamy się przy sklepie Netto. Spacerem wyruszmy w kierunku zamku [8] gdzie czeka nas wiele ciekawych przygód z przyrodą, oraz parkowymi mieszkańcami – Danielami [9] ta mała rodzinka jeleniowatych samców i samic umila turystom spotkanie, ale i historią rodu Piastów sięgającą początków XIII wieku. Po poznaniu zamku idźmy już na bliski rynek [10] od strony wschodniej zobaczymy kamienicę numer 1 jest to dawny ratusz, który jest najstarszym budynkiem na rynku, a powstał w połowie XVIII wieku. Wędrując dalej zobaczymy kamienicę numer 5 w której mieści się poczta od stu lat . Na frontonie zauważymy datę 1884 i Sokół – herb miasta. Dalsza kamienica to znajdująca się restauracja Piast, kiedyś nazywana „Czerwonym Jeleniem” ,gdy przypatrzymy się do góry naszej uwadze na pewno zwróci czerwony jeleń z rozłożystymi porożami, który spogląda na przechodniów. Każda zabudowa rynku kryje jakieś tajemnice. W samym centrum rynku zobaczymy kamienną figurę Świętego Floriana, [11] która została osadzona w 1717 roku. Dzisiejsza pochodzi z 1906 roku. Jak wiemy patron święty Florian ma chronić od ognia ,ale też i ma swoją miejscową legendę. [12]

Tak też ubogi chłop modlił się do figury świętego Floriana, prosząc o wstawiennictwo. W pewnym momencie potrącił figurę, gdy upadła jego oczom ukazał się skarb zawierający srebrne talary. Chłop uznał to za dar świętego i wziął sobie kilka, i kupił krowę. Cokół figury okazał się skrytką rabusiów. Próbowali oni odzyskać swoje talary, gdy zobaczyli ubóstwo chłopa pozostawili go w spokoju.

Powoli dochodzimy już do kościoła parafialnego [13] dość ciekawego gdy popatrzymy od strony zachodniej to zauważymy potężną wieżę ozdobioną blendami czyli ślepymi oknami mające symbolizować że w domu Ojca mieszkań jest wiele. Kościół parafialny jest pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i pochodzi z czasów średniowiecza, kiedy to powstało księstwo Niemodlińskie rządów Bolka Pierworodnego. W pobliżu murów kościelnych na placu odkryjemy dawną latarnię miejską. [14] Urok dodaje kunsztownie wykonany żeliwny odlew z bogatymi zdobieniami w kształcie liścia akantu, powyżej mieści się szklany klosz. Po bokach dwa skrzydlate smoki przytwierdzone ogonami. Konstrukcja osadzona na cokole granitowym w kształcie ośmiokąta. Tam też zobaczymy napis „V.V.E.1909”. Spacerując dalej wracamy w stronę zamku i murów obronnych i bramy Opolskiej. [15] Kiedyś na bramie zdobiła płaskorzeźba z wizerunkiem świętej Urszuli. Co też mieszkańcy opowiadają o świętej Urszuli: [16]

„Święta Urszula z zastępem dziewic ukazała się za murach obronnych w czasie, kiedy armia mongolska podchodziła pod miasto. I tak najeźdźcy wystraszyli się i zaniechali dalszego ataku.”

Po krótkim spacerze czas już odpocząć w parku [17] obok stawu zamkowego tzw. Młyńskim, gdzie przylega brzeg Ścinawy. Przychodząc przez mostek na rzece dotrzemy do restauracji „Na wyspie” zerkając na Niemodliński zamek i delektując smakołykami tamtejszej kuchni. Czas już wyruszyć do pobliskich Tułowic [18] znanej z fabryki porcelany.

JZ [19]

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/szlakiem-opolskim-niemodlin

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Równina Niemodlińska – geograficznie znajduje się południowej Polsce przy południowej części Niziny Śląskiej.

[2] Święty Wojciech – Pierwszy męczennik Polski.

[3] Niemodlin – z Niemieckiego: Falkenberg O.S., Falkenberg Oberschlesien, to miasto znajdujące się w Województwie Opolskim, w powiecie Opolskim. Położone na Górnym Śląsku. Pierwotnie znajdowała się tam osada targowa w X wieku i była na szlaku prowadzącym do Pragi i Brna.

[4] 1224 roku pierwsza wzmianka o Niemodlinie.

[5] Książę Kazimierz I Opolski w 1283 roku wspomina w dokumencie o wsi Niemodlin i nadaje prawa miejskie.

[6] Praschma ród szlachecki wywodzący się Moraw. Od 1779 do końca II wojny światowej miasto należało do hrabiów von Praschma.

[7] Linia PKS –u Opolskiego do Niemodlina.

[8] Zamek w Niemodlinie Z niemieckiego: Schloss Falkenberg to późnorenesansowa budowla z elementami barokowymi oraz gotyckimi reliktami, rezydencja książąt Opolskich, Niemodlińskich i Strzeleckich.

[9] Daniele -grupka zwierząt jeleniowatych dwóch samców i samice, które zamieszkują park zamkowy.

[10] Rynek – architektura zabytkowa.

[11] Kamienny posąg Świętego Floriana – znajduje się na rynku pochodzi z 1909 roku, a pierwszy był postawiony w 1717 roku.  

[12] Legendy o świętym Florianie.

[13] Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, w stylu gotyckim, z połowy XIII – XIV wieku, z przekształceniami barokowymi, zbudowany na początku XIII wieku - prezbiterium, rozbudowany w wieku XV o nawę i wieżę. Część wyposażenia wewnątrz kościoła -ambona, ołtarze i rzeźby z XVII i XVIII wieku. Renesansowy dzwon z 1522 roku. Ogrójec znajduje się w południowej ścianie prezbiterium kościoła z rzeźbami pochodzącymi z XVIII wieku

[14] Zabytkowa kuta latarnia miejska z 1909 roku.

[15] Mury obronne i brama Opolska.

[16] Legenda o świętej Urszuli.

[17] Park miejski.

[18] Tułowice –miasto leży w Województwie Opolskim , w 1847 roku miasto to wymienił Śląski pisarz Józef Lompa

[19] Jacek Źróbek – Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

Księżycowy park zamkowy

SZLAKIEM OPOLSKIM – KOPICE

SZLAKIEM OPOLSKIM – KOPICE

Letni czas to dla wielu z nas gdy wyruszamy na różne szlaki turystyczne. Tym razem wędrówkę proponuję szlakiem Opolskim czerwonym [1] z Niemodlina do Kopic. Szlak ten jest o długości około 29 kilometrów Zwieńczeniem pieszego lub rowerowego szlaku może być piękna pałacowa ruina architektoniczna w Kopicach. Wyruszając z Niemodliskiego PKS przez Szczepanowice, Lipno, Jaczowice, Brzęczkowice, Grabin, Krasną Górę, Pielgrzymowice dotrzemy do Kopic Ta mała wieś Kopice [2] na szlaku Opolskim ma swoją ciekawą historię związaną z Śląskim Kopciuszkiem. Dla Ślązaków to ważny punkt historii przemysłowców. Wieś -Kopice ma dość długą historię bo sięgającą aż 1295–1305 kiedy to jest wymieniana w księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis co znaczy: Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna który wymienia miejscowość jako villa Copitz.

Co dokładnie znaczą Kopice?

Nad nazwą zastanawiał się niemiecki nauczyciel Heinrich Adamy i zauważył że nazwa pochodzi od polskiego słowa –kopiec czyli usypisko ziemskie. Można jeszcze spotkać inne nazwy wsi Coppicz oraz polską Kopiec podając jej znaczenie Grenzhugel, Markstein czyli Graniczna górka, graniczna skała. W języku germańskim spotkamy się z nazwą Koppitz. Na krótko miejscowość bo w latach 1936–1945 na Schwarzengrund - czarne tło. Kończący się okres wojenny [3] dla wsi był dramatem tamtych czasów kiedy to najpierw żołnierze Wehrmachtu wymordowali miejscową ludność, a potem wkraczające oddziały radzieckie 229 Dywizji Strzeleckiej dopuściły się we wsi licznych zbrodni wojennych. Spacerując już po Kopicach zobaczymy zabytkowy [4] kościół parafialny pod wezwaniem Podwyższenia Świętego Krzyża, a został wzniesiony w latach 1802–1822 w stylu neoklasycystycznym. Przy kościele znajduje się kaplica grobowa Schaffgotschów – mauzoleum pochodząca z drugiej połowy XIX wieku – Hansa Ulryka Schaffgotscha i Joanny Gryczik von Schomberg-Godulla. Budynek jest wykonany w stylu neoklasycystycznym na planie prostokąta. Zespół parkowo - pałacowy, z XIX wieku obecnie w ruinie. Pierwotnej siedziby rodu von Borsnitzów, od 1360 do 1450 roku. Ostatecznie w 1859 roku pałac został zakupiony przez Hansa Ulryka Schaffgotscha i Joannę Gryczik von Schomberg-Godulla –znaną jako Śląskiego Kopciuszka. Pałac został przebudowany w 1864 roku według projektu architekta Karla Lüdecke z Wrocławia oraz mistrza budowlanego Konstantego Heidenreicha z Kopic. Po przebudowie pałac zyskał charakter w stylu neogotyku z elementami neorenesansowymi. Warto tu wspomnieć że z wnętrza pałacu zachował się  jedynie XVI wieczny obraz madonny Lombardzkiej, który obecnie znajduje się muzeum biskupim w Nysie. Z pałacowego dziedzictwa została też wywieziona figura świętego Krzysztofa  która została odrestaurowana, a zobaczymy ją w Opolu w pobliżu Collegium Minus.

W pobliżu zobaczymy mały folwark to budynki kiedyś jako zaplecze wozowni i stajni. To króciutki zarys miejscowości Kopice w którym osobną części historii jest sam zespół parkowo –pałacowy niestety dzisiaj już niedostępny dla turystów. Na dalszy szlak Opolski możemy powrócić do Niemodlina, lub do piastowskiego grodu Brzegu. [5]

JZ [6]

https://swiatznanyinieznany-jack.blogspot.com/2020/06/110-rocznica-smierci-joanny-gryzik.html

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/110-rocznica-smierci-joanny-schaffgotsch-slaskiego-kopciuszka

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Opolski szlak turystyczny – Czerwony - z Niemodlina do Kopic.

[2] Kopice z niemieckiego: Koppitz, oraz Schwarzengrund, villa Copitz, Coppicz, Grenzhugel , Markstein to wieś w województwie Opolski w powiecie Brzeskim w gminie Grodków. Pierwszy wpis pochodzi z 1295- 1305 jako posiadłość ziemska biskupstwa Wrocławskiego.

[3] Okres po wojenny to masowe morderstwa na miejscowej ludności przez Niemieckich żołnierzy Wehrmachtu i oddziały radzieckiego 229 dywizji Strzeleckiej.

[4] Zabytki Kopic: Kościół parafialny, zespół parkowo-pałacowy, Mauzoleum , folwark.

[5] Brzeg- z Łacińskiego Alta Ripa , z Niemieckiego Brieg to miasto w Województwie Opolskim nad rzeką Odrą

[6] Jacek Źróbek – Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.