SZLAKIEM
OPOLSKIM – TUŁOWICE.
Dawno
temu na ziemiach Śląskich na obszarze Równiny Niemodlińskiej [1]
w pobliżu Niemodlina istniała osada zwana Thylowicz. Gdzie w XV wieku powstała
parafia pw. Świętego Rocha.
Źródła pisane podają pierwszą datę miejscowości jako wioski na 1447 rok. Dziś to są Tułowice dawniej nazywane Tillowitz [2] –od niemieckiej nazwy tylo – Thiele W XVIII wieku to dobra szlacheckie związane były z rodem Praschma, [3] a wywodzących się z Moraw. To małe miasteczko Tułowice leży nad rzeką Ścinawą i posiada dość ciekawą historię związaną z przemysłem fajansu. Działalność rozpoczął graf Ludwik Prascha na Bilkau, [4] który odziedziczył dobra Tułowickie w 1822 roku w wyniku podziału spadku po ojcu. Docierając koleją Dolnośląską [5] od strony Opola zatrzymamy się przy stacji Tułowice w bliskości budynków fabryki porcelany. Jakie na nas czekają ciekawostki i zabytki?. Spacerem wyruszmy w kierunku zespołu pałacowego [6] Pałac ten został wzniesiony w 1879 roku przez hrabiego Fryderyka Frankenberg-Ludwigsdorf von Schellendorf. Wykonany jako neorenesansowy, z bogatym wystrojem architektonicznym. Dziś tam w znajduje się internat Technikum Leśnego.
Zespół
pałacowy powstał w XVIII wieku i oprócz pałacu posiada kilka ciekawostek: Czworaki,
młyn
wodny, stary, murowano-szachulcowy, z 1763 roku; stajnię, park, oraz willę
dzierżawcy fabryki porcelany, tzw. Star Willą znajdującą na ulicy Parkowej 7, a
pochodząca z 1890 roku.
Od stacji kolejowej jest dość daleko. Dla wielu turystów
to Tułowicki pałac jest tylko małym budynkiem szlaku Opolskiego, gdzie perełka
architektoniczna znajduje się w Mosznie. Ale dla tej ziemi było wydobywanie glinek
ceramicznych i produkcję fajansu. Najpierw rozpoczął w Tułowicach graf Ludwik
Praschma, a od 1889 roku produkcją ceramiki zajął się Erhard Schlegelmilch. Wtedy
to powstała nowoczesna fabryka porcelany produkująca porcelanę stołową,
dekorowaną motywami kwiatowymi i plastycznymi. Spacerując Tułowickimi drogami
warto jeszcze przyjrzeć się innym budynkom między innymi kamienicy z Pocztowej
6 powstałej w połowie XIX wieku, oraz budynkowi administracji Fabryki Porcelany
na porcelanowej. [7]
Idąc dalej możemy odpocząć już przy stawie ,gdzie wędkarze pokażą podwodny
świat ryb. Kto wie może i jakieś wspólne danie rybne nad stawem. Zatrzymajmy
się jeszcze na pierwotnej ziemi przy Kościele Świętego Rocha gdzie też znajduje
się cmentarz.
Kim
był Święty Roch?
Święty Roch OFS [8] to urodzony w Montpellier
we Francji w1295 rok ale też wymienia się datę ok. 1345-1350. Źródła schyłku
życia podają daty 1327 roku Montpellier czy 1377 lub 1378 w Voghera we Włoszech
–Święty Roch był tercjarzem franciszkańskim i jest patronem aptekarzy, lekarzy,
ogrodników ,rolników, szpitali, więźniów, chroni też przed zarazą, oraz opiekun
zwierząt domowych. Dzisiaj w czasie epidemii można pomodlić się tak za
wstawiennictwem Świętego Rocha - Patrona od zarazy:[9]
Święty
Rochu, Ciebie przed
wiekami
nasi przodkowie
obrali
w czasach zarazy za
patrona.
Za Twoim wstawiennictwem zostali
uratowani
przed śmiercią, która
pustoszyła
miasta i wioski. Z
tym
większą ufnością klękamy
aby
błagać o Twoją pomoc i
wstawiennictwo
u Pana. Nie
liczymy
na nasze zasługi ani
na
nasze dobre czyny, ale
tylko
na nieskończone zasługi
i
miłość Jezusa do nas oraz na
Twoją
miłość do Boga
wyrażającą
się w
bezgranicznej
miłości i służbie bliźnim,
która
tak bardzo podobała się Panu.
Ty
jeszcze będąc tu na
ziemi
otrzymałeś od Boga dar uzdrawiania ludzi i
zapewnienie,
że kto w chorobie i trudnościach będzie
wzywał
Twego wstawiennictwa zgodnie z wolą Bożą,
może być uzdrowiony.
Ośmieleni
tą obietnicą prosimy Cię pełni
ufności
i wiary,
abyś
uprosił nam u Pana łaskę zachowania
nas
i świata całego od epidemii
i
skutków koronawirusa.
Ty
wiesz nasz święty Patronie,
jak
bardzo Jezus nasz
Odkupiciel
pragnie udzielać nam swoich łask,
bo
sam będą
tu
na ziemi wielokrotnie ich doświadczałeś.
Prosimy
Cię
wyproś
nam u Pana tę łaskę
której
tak bardzo pragniemy i
tak
bardzo potrzebujemy,
a my kolejnym pokoleniom
będziemy
przekazywać wiarę w Twoje
wstawiennictwo
za nami.
Amen.
Sam kościół [10] był pierwotnie pod
wezwaniem świętej Katarzyny i zapisany był w dokumentach Świętopietrza w 1447
roku i był drewniany. Dzisiejszy kościół parafialny powstał w latach 1829 -
1840 w stylu bazylikowym. Wygląd kościoła z opisu w kronice hrabiego:
"Ołtarz trzy skrzydłowy, Najświętsza Maryja z Dzieciątkiem Jezus w
niebiańskiej chwale - na głównym ołtarzu, święta Jadwiga i święty Roch, który
jest patronem kościoła - jako ołtarze boczne. Ołtarz rzeźbiony w stylu
romańskim i ambona dębowa, prezbiterium zostało zaślepione, drewniany sufit
nowy z pomalowanymi konsolami, wejście główne wyłożone marmurkowanymi
płytkami.."
Wyruszmy dalej na szlak Opolski do Korfantowa.
JZ [11]
DO GALERII ZDJĘĆ
http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/
Podróżnicy
polecają sprawdzoną bazę noclegową
https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97
[1] Równina
Niemodlińska – geograficznie znajduje się południowej Polsce przy południowej
części Niziny Śląskiej.
[2] Tillowitz – dawna miejscowości
Tułowice znajdującej 6,5 kilometra od Niemodlina.
[3] Praschma ród
szlachecki wywodzący się Moraw. Od 1779 do końca II wojny światowej miasto
należało do hrabiów von Praschma.
[4] Ludwik Prascha na
Bilkau z niemieckiego Ludwig Graf Praschma Freiherr von Bilkau– młodszy syn
Jana Nepomucena II i Marianny Karoliny von Zierotin-Lilgenau, urodzony 29 lipca
1790 roku w Niemodlinie. Odziedziczył w 1822 roku w wyniku podziału spadku po
ojcu, państwo stanowe Tułowice -Herrschaft Tillowitz. Zmarł w Wiedniu w 1830
roku.
[5] Linia kolei Dolnośląskiej
–u Opole –Nysa.
[6] Zespół pałacowy
pochodzi z XVIII wieku pałac, wybudowany w 1879 roku przez hrabiego Fryderyka
Frankenberg-Ludwigsdorf von Schellendorf. Neorenesansowy, z bogatym wystrojem
architektonicznym.
[7] Fabryka Porcelany
„RS Tillowitz” – i budynek administracji pochodzi XIX wieku znajduje się na
ulicy Porcelanowej 2 e
[8] Święty Roch - urodzony
w Montpellier we Francji, zmarł przed rokiem 1420;to Tercjarz Franciszkański. W Ikonografii przedstawiany
jest jako pielgrzym, żebrak w łachmanach z psem liżącym mu rany. Tak też
atrybutami są anioł ,pies trzymający w pysku chleb i torba pielgrzyma. Patron
święty Roch jest patronem aptekarzy ,lekarzy ,ogrodników ,rolników ,szpitali
brukarzy więźniów oraz jako patron chroniący od zarazy. Papież Pius IV
ufundował szpital oddając w ręce bractwa świętego Rocha w 1560 roku Papież Pius IX ogłosił świętego Rocha patronem
Montpeller .A w 1585 papież Grzegorz XIII wpisał imię w Martyrologium
Rzymskich-czyli w poczet Świętych. Tu warto dodać że postać świętego Rocha możemy
zobaczyć w filmach Jasminum czy Historia kina w Popielawach – Jana Jakuba
Kolskiego.
[9]
Modlitwa Świętego Rocha –patrona od zarazy - Źródło. https://www.wszystkichswietych.org/
[10] Kościół parafialny
pw. Świętego Rocha w Tułowicach pierwotnie miał wezwanie Świętej Katarzyny i
był kościołem drewnianym z źródeł pisanych Świętopieprza powstał w 1447 roku.
Obecny murowany pochodzi z lat 1829 - 1840 i jest w stylu bazylikowym.
[11] Jacek Źróbek –
Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, -
udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej,
miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka
Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co
tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie
Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.
Autor
kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.
W
działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska –
współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych
inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości
państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe,
północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.
