Dawno w Niemodlinie

SZLAKIEM OPOLSKIM – NIEMODLIN

Dawno temu na ziemiach Śląskich na obszarze Równiny Niemodlińskiej [1] w pobliżu Borów Niemodlińskich istniała osada targowa. Gdzie w X wieku dotarł Święty Wojciech [2] do Niemodlina [3] tam się zatrzymał i zaczął budować kościół.

Ale historia miasta Niemodlina udokumentowana zaczyna być w 1224 roku, [4] a prawa miejskie dopiero uzyskała 1283 roku nadane przez księcia Opolskiego Kazimierza I [5] dokument ten był w zlatynizowanej formie „Nemodlina villa” co znaczyło wieś Niemodlin lub Niemodlica. Tak też dnia 28 maja 1260 roku w łacińskim dokumencie Władysława Opolskiego wydanym w Raciborzu zobaczymy też wieś Niemodlin. W XVIII wieku to dobra szlacheckie związane były z Zieronita i Praschma, [6] a wywodzących się z Moraw. To małe miasteczko Niemodlin leży nad rzeką Ścinawą i posiada dość ciekawą historię związaną z książętami Niemodlińskimi. Jak już wspomniałem była to osada targowa z mostem na Ścinawie, która zaczęła się rozwijać obrębie owalnego placu gdzie przebiega ulica. Docierając autobusem [7] od strony Opola zatrzymamy się przy sklepie Netto. Spacerem wyruszmy w kierunku zamku [8] gdzie czeka nas wiele ciekawych przygód z przyrodą, oraz parkowymi mieszkańcami – Danielami [9] ta mała rodzinka jeleniowatych samców i samic umila turystom spotkanie, ale i historią rodu Piastów sięgającą początków XIII wieku. Po poznaniu zamku idźmy już na bliski rynek [10] od strony wschodniej zobaczymy kamienicę numer 1 jest to dawny ratusz, który jest najstarszym budynkiem na rynku, a powstał w połowie XVIII wieku. Wędrując dalej zobaczymy kamienicę numer 5 w której mieści się poczta od stu lat . Na frontonie zauważymy datę 1884 i Sokół – herb miasta. Dalsza kamienica to znajdująca się restauracja Piast, kiedyś nazywana „Czerwonym Jeleniem” ,gdy przypatrzymy się do góry naszej uwadze na pewno zwróci czerwony jeleń z rozłożystymi porożami, który spogląda na przechodniów. Każda zabudowa rynku kryje jakieś tajemnice. W samym centrum rynku zobaczymy kamienną figurę Świętego Floriana, [11] która została osadzona w 1717 roku. Dzisiejsza pochodzi z 1906 roku. Jak wiemy patron święty Florian ma chronić od ognia ,ale też i ma swoją miejscową legendę. [12]

Tak też ubogi chłop modlił się do figury świętego Floriana, prosząc o wstawiennictwo. W pewnym momencie potrącił figurę, gdy upadła jego oczom ukazał się skarb zawierający srebrne talary. Chłop uznał to za dar świętego i wziął sobie kilka, i kupił krowę. Cokół figury okazał się skrytką rabusiów. Próbowali oni odzyskać swoje talary, gdy zobaczyli ubóstwo chłopa pozostawili go w spokoju.

Powoli dochodzimy już do kościoła parafialnego [13] dość ciekawego gdy popatrzymy od strony zachodniej to zauważymy potężną wieżę ozdobioną blendami czyli ślepymi oknami mające symbolizować że w domu Ojca mieszkań jest wiele. Kościół parafialny jest pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i pochodzi z czasów średniowiecza, kiedy to powstało księstwo Niemodlińskie rządów Bolka Pierworodnego. W pobliżu murów kościelnych na placu odkryjemy dawną latarnię miejską. [14] Urok dodaje kunsztownie wykonany żeliwny odlew z bogatymi zdobieniami w kształcie liścia akantu, powyżej mieści się szklany klosz. Po bokach dwa skrzydlate smoki przytwierdzone ogonami. Konstrukcja osadzona na cokole granitowym w kształcie ośmiokąta. Tam też zobaczymy napis „V.V.E.1909”. Spacerując dalej wracamy w stronę zamku i murów obronnych i bramy Opolskiej. [15] Kiedyś na bramie zdobiła płaskorzeźba z wizerunkiem świętej Urszuli. Co też mieszkańcy opowiadają o świętej Urszuli: [16]

„Święta Urszula z zastępem dziewic ukazała się za murach obronnych w czasie, kiedy armia mongolska podchodziła pod miasto. I tak najeźdźcy wystraszyli się i zaniechali dalszego ataku.”

Po krótkim spacerze czas już odpocząć w parku [17] obok stawu zamkowego tzw. Młyńskim, gdzie przylega brzeg Ścinawy. Przychodząc przez mostek na rzece dotrzemy do restauracji „Na wyspie” zerkając na Niemodliński zamek i delektując smakołykami tamtejszej kuchni. Czas już wyruszyć do pobliskich Tułowic [18] znanej z fabryki porcelany.

JZ [19]

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/szlakiem-opolskim-niemodlin

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Równina Niemodlińska – geograficznie znajduje się południowej Polsce przy południowej części Niziny Śląskiej.

[2] Święty Wojciech – Pierwszy męczennik Polski.

[3] Niemodlin – z Niemieckiego: Falkenberg O.S., Falkenberg Oberschlesien, to miasto znajdujące się w Województwie Opolskim, w powiecie Opolskim. Położone na Górnym Śląsku. Pierwotnie znajdowała się tam osada targowa w X wieku i była na szlaku prowadzącym do Pragi i Brna.

[4] 1224 roku pierwsza wzmianka o Niemodlinie.

[5] Książę Kazimierz I Opolski w 1283 roku wspomina w dokumencie o wsi Niemodlin i nadaje prawa miejskie.

[6] Praschma ród szlachecki wywodzący się Moraw. Od 1779 do końca II wojny światowej miasto należało do hrabiów von Praschma.

[7] Linia PKS –u Opolskiego do Niemodlina.

[8] Zamek w Niemodlinie Z niemieckiego: Schloss Falkenberg to późnorenesansowa budowla z elementami barokowymi oraz gotyckimi reliktami, rezydencja książąt Opolskich, Niemodlińskich i Strzeleckich.

[9] Daniele -grupka zwierząt jeleniowatych dwóch samców i samice, które zamieszkują park zamkowy.

[10] Rynek – architektura zabytkowa.

[11] Kamienny posąg Świętego Floriana – znajduje się na rynku pochodzi z 1909 roku, a pierwszy był postawiony w 1717 roku.  

[12] Legendy o świętym Florianie.

[13] Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, w stylu gotyckim, z połowy XIII – XIV wieku, z przekształceniami barokowymi, zbudowany na początku XIII wieku - prezbiterium, rozbudowany w wieku XV o nawę i wieżę. Część wyposażenia wewnątrz kościoła -ambona, ołtarze i rzeźby z XVII i XVIII wieku. Renesansowy dzwon z 1522 roku. Ogrójec znajduje się w południowej ścianie prezbiterium kościoła z rzeźbami pochodzącymi z XVIII wieku

[14] Zabytkowa kuta latarnia miejska z 1909 roku.

[15] Mury obronne i brama Opolska.

[16] Legenda o świętej Urszuli.

[17] Park miejski.

[18] Tułowice –miasto leży w Województwie Opolskim , w 1847 roku miasto to wymienił Śląski pisarz Józef Lompa

[19] Jacek Źróbek – Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

Brnieńska katedra Apostoła Piotra i Pawła

Gotyk Antona Pilgrama w Brnie

SZLAKIEM MORAW I AUSTRII GOTYK ANTONA PILGRAMA

SZLAKIEM MORAW I AUSTRII

GOTYK ANTONA PILGRAMA

Podróżując po Europie Południowej w stronę Morawskiej [1] i Austriackiej [2] ziemi możemy odkryć zachowany jeszcze styl architektoniczny – gotycki. [3] Historia architektury gotyckiej sięga późnego średniowiecza i czasów XIII wieku do początków XVI wieku.

Architektura gotycka w swoim zamierzeniu ma odzwierciedlać Boską naturę i wielbić Boga. Tak też przyglądając się stylowi zobaczymy strzeliste ogromne bryły kościołów tworzą swoją formę delikatną ekspresyjną i lekką. Gdy wejdziemy do środka to barwne światło wnikające do środka przez wysokie witraże daje poczucie uduchowienia. Często człowiek zwracając uwagę na sklepienie kieruje wzrok ku górze. Kolebką stylu gotyckiego jest Francja [4] jest rok 1144 wtedy opat Sugeriusz podejmuje się przebudowy chóru w opactwie Saint Denis [5] jest to znane miejsce pochówków królów Francji. Warto tu dodać że przebudowa miała związek z odkryciem pism neoplatońskich Pseudodioziego. Powoli styl gotycki zaczął się rozwijać w Europie najpierw około 1175 roku w Anglii po 1200 roku dotarł do Niemiec. Sklepienia krzyżowo-żebrowe stały się symbolem wielu kościołów. Pierwszym gotyckim obiektem jest Bazylika świętego Dionizego w Saint-Denis. Charakterystyczne budynki ze sklepieniem krzyżowo-żebrowym z XI i XII wieku powstały w Normandii, oraz w północnych Włochach np. w Mediolanie. Kolejnym wyróżnieniem jest tzw. łuk ostry, który możemy odkryć w Burgundii w sklepieniu kościoła benedyktynów w Cluny. [6] Najbardziej znanym w stylu łuków ostrych można zaliczyć bazylikę Saint Martin des Champ w Paryżu. Dziś wiele sakralnych budynków we Francji zostało zniszczonych przez laicyzację społeczeństwa. W wiele z nich pełni rolę muzeów lub bezpowrotnie zostało rozebranych. Konstrukcje okresu gotyckiego charakteryzują się budowlami kościołów na planie trójnawowej bazyliki ale też stylu halowego. Zatrzymując się w Brnie [7] jednym z gotyckich kościołów trójnawowych może być bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny,[8] a ufundowana przez córkę Ryksę Elżbietę króla Polskiego Przemysława II. Architektura okresu gotyckiego to też budownictwo świeckie które wpisuje się w zabudowę miast. Są to ratusze i siedziby władz miejskich, czy mosty i barbakany. Warto tu jeszcze zwrócić uwagę na gotycki styl w szpitalach, a budowane przez bractwo Świętego Ducha. Ale przejdźmy już do budowniczych stylu gotyckiego. Gdy będziemy wędrować po stolicy Moraw Brnie. Na pewno zauważymy ciekawy portal starego ratusza. Jeden z symboli Brna niewątpliwie oddaje kunszt rzeźbiarza.

Kim był ten budowniczy?

Gdy podróżujemy i odwiedzamy różne zabytki często spotkamy się z nazwiskiem Anton Pilgram. [9] Będąc w Znojmo [10] natrafiłem na rysunki Pilgrama klasztoru Louka. [11] Historia Antona Pilgrama wiąże się z dwoma miastami to Brno i przede wszystkim Wiedeń. Anton Pilgram urodzony około 1460 roku w Brnie tam też rozpoczynał swoją przygodę jako budowniczy i rzeźbiarz architektury gotyckiej. Anton to urodzony w rodzinie malarzy i rzeźbiarzy osiadłej w Brnie i Igławie to Jihlava co najmniej od połowy XIV wieku. W Brnie najważniejsze dzieła to portal starego Ratusza i kościół świętego Jakuba. Wielcy przedstawiciele rzeźbiarstwa gotyckiego to niewątpliwie pochodzą z Salzburga.

Czy Anton Pilgram w młodości otarł się o warsztat wielkiego Nicolausa Gerhaerta van Leyden? Tego nie wiemy. Swoje doświadczenie  w młodości nabierał w krajach Germańskich. Gdzie ślady jego dłuta poprowadzą nas do Badenii-Wirtembergii: u świętego Kilana w Heilbronn i w kościele w Schwieberdingen koło Stuttgartu. 30 lat później powraca do swojego miejsca urodzenia Brna i w 1495 roku rzeźbi gmerka przy kręconych schodach w kościele świętego Jakuba, a drugi miał powstać w 1502 roku i znajduje się przed wejściem do kaplicy mariackiej tego kościoła. W bliskości kościoła odkryjemy kruchtę. Kolejna perełka budowlana pochodzi z 1508 roku i była to brama Żydowska, dziś już nie istnieje. Część rzeźb możemy zobaczyć w miejskim lapidarium. Ale najcenniejszym rzeźbiarskim dziełem Antona Pilgrama jest portal Brneńskiego ratusza  tzw.: Stará radnice, który powstał w 1511 roku.

Zatrzymajmy się na chwilę przy starym ratuszu. Tu trzeba wspomnieć że ratusz jest w bocznej uliczce. Wejście do ratusza wyznacza portal który jest smukły pełnoplastyczną konstrukcją. Patrząc na architektoniczną perełkę zauważymy kamienne pnącze sięgające aż ponad drugiego piętra. Kunszt rzeźbiarza wpisuje się w precyzję i misterną i rytmiczną sztukę dłuta. Czy dzisiaj rzeźby odzwierciedlają myśl Pilgrama pewnie nie. Tak też dzisiejsza centralna  Iutitia powstała później zastępując rzeźbę Tronu Łaski to przedstawienie Trójcy Świętej: Bóg Ojciec trzymający Chrystusa ukrzyżowanego, nad nimi widnieje gołębica Ducha Świętego. To często było wpisane w styl kanonu architektury gotyckiej. Poniżej zobaczymy herb. Ach ten kunszt!- przyściennych fial, gdzie cokoły figur niesione na grubych, poskręcanych liściach, kunsztownie zaplecionych, łodygi płożące się po żebrach i dramatycznie wędrujące ku licu muru, przypominając egzotyczne stwory, plątanina żeber, skręcone, potargane sterczynki baldachimów – zachwyca widza. Ale emocje nabierają sensu gdy patrzymy na środkowy pinakiel, którego iglica zgina się, wije, cud. Jak mówią legendy to może zemsta mistrza za niedotrzymanie warunków zapłaty. Ale to tylko legenda. To kunszt rzeźbiarza pokazuje jak skutecznie wspierał się cyrklem i kątownicą nad materiałem.

Dziś podziwiane dzieło Pilgrama stało się zwięczeniem dla Morawskiej ziemi i Brna. Tak też Anton wyrusza do Wiednia, aby stać się budowniczym katedry świętego Szczepana. Gdzie w ciągu kilku lat wznosi chór muzyczny w nawie północnej, tuż przed transeptem i kazalnicę przy filarze nawy głównej. W Europie południowej w tym samym czasie powstają inne dzieła. Michał Anioł wyrzeźbił już Dawida, zmaga się z Mojżeszem na nagrobek Juliusza II, Bramante przymierza się do monumentalnej przebudowy bazyliki świętego Piotra – we Włoszech renesans wkroczył w fazę dojrzałą. Ale w Europie środkowej gotyk odgrywa ważną rolę w architekturze tamtego czasu. Nawiedzając katedrę Wiedeńską poszukajmy sztuki rzeźbiarskie Antona Pilgrama.

Chór przypomina ekscentryczną roślinę o mocno unerwionych liściach, uwieńczoną okazałym, pełnym kwiatem o naprzemian obłych i kanciastych płatkach. Na dole umieścił architekt i rzeźbiarz swą podobiznę zaznaczając że po wsze czasy chce uwiecznić swoje oblicze i imię.

Patrząc na wizerunek dostrzeżemy: na głowie akademicki biret, w ręku kątownica i cyrkiel.

Co daje mu poczucie wiedzy i talentu, by unieść w powietrze kamienną emporę i siły, by ją na swych barkach trzymać. Ta umiejętność wiedzy łączy średniowiecze z renesansem. Dalsza część przygody to lata 1514-1515 wtedy to powstaje słynna Wiedeńska ambona z przedstawieniami Ojców Kościoła: naturalistyczne, ekspresyjne popiersia, przebogaty, mięsisty detal, kamienne ażury i grubo łamane tafle. Gdzie zza okiennicy wygląda nasz Anton że tu osiągnął tu szczyt swych możliwości jako rzeźbiarz. Wielkość tego architekta możemy jeszcze dostrzec na sklepienia w licznych kościołach [12] pogranicza Czesko -Morawsko-Austriackiego to między innymi: Freistadt, Rožmberk koło Czeskiego Krumlowa, Bad Zell, Weißenkirchen an der Traun. To ostatni wielki mistrz gotyku w środkowej Europie, który zmarł w 1515 roku w Wiedniu. Czas już powoli wyruszyć w meandry myśli i okresu gotyku sięgając ku przeszłości.

JZ [13]

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/brno-katedra-architektura

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/szlakiem-austriackim-wieden

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Morawy Czeski: Morava, Łacinski: Moravia ,Niemiecki: Mähren – to znajdującą we wschodniej części Republiki Czeskiej - kraina historyczna. Kilka miast Morawskiej części: Ostrava, Ołomuniec, Zlin, Igława, Prościejów ,Kromieryż, Brzesław, Znojmo Hranice. Stolicą jest Brno.

[2] Austria -kraj w środkowej Europie.

[3] Gotyk styl architektoniczny w XIII do XVI wieku w swoim zamierzeniu ma odzwierciedlać Boską naturę i wielbić Boga.

[4] Francja kolebka stylu Gotyckiego.

[5] Opactwo Saint Denis miejsce pochówku królów Francuskich.

[6] Kościół benedyktynów w Cluny charakterystyczny łuk ostry dla stylu gotyckiego

[7] Brno z Niemieckiego: Brünn, Łacińska to Bruna, dawna Polska nazwa to Berno – stolica Moraw leżąca w południowo –wschodniej części Czech u zbiegu rzek Svratki i Svitavy.

[8] Bazylika Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Brnie. Powstanie w 1323 roku, a zakończenie w 1364 roku. Fundatorem była Królowa Czech księżniczka Polska  Ryksa Elżbieta, budowla w stylu Gotyckim z 3 nawami i jedną kopułą. W 1335 roku królowa została tam pochowana i miejsce jej pochówku zaznaczone jest w posadzce literą E z koroną królewską. Warto tu dodać w czasie koronacji obrazu Czarnej Madonny w 1736 roku, Augustianie zlecili wykonane „srebrnego ołtarza” w Augsburgu. Obraz Czarnej Madonny patronuje Brnu i Morawom.

[9] Anton Pilgram urodzony około 1460 roku w Brnie prawdopodobnie, zmarł 1515 w Wiedniu to austriacki budowniczy i rzeźbiarz, przedstawiciel późnego gotyku. Jego ważne dzieła to portal starego Ratusza w Brnie,oraz Kościół świętego Jakuba. Budowniczy i rzeźbiarz katedry świętego Szczepana w Wiedniu - to ambona i chór.

[10] Znojmo miasto w Czechach – w krainie Południowo- morawskiej.

[11] Klasztor Louka z Czeskiego Loucký klášter; z Niemieckiego: Klosterbruck, w 1190 roku. Fundacja Konrad II Otto wraz z matką zakładają klasztor. Najcenniejszym zabytkiem klasztoru jest ukryta w podziemiach romańsko-gotycka kaplica Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i świętego Wacława.

[12] Kilka kościołów ze Sklepienie Pilgrama na pograniczu Czesko- Morawsko Austriackim: Freistadt, Rožmberk koło Czeskiego Krumlowa, Bad Zell, Weißenkirchen an der Traun.

[13] Jacek Źróbek – Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

RYGA - SZLAKIEM ZABYTKÓW - DOM CZARNOGŁOWYCH

RYGA - SZLAKIEM ZABYTKÓW

DOM CZARNOGŁOWYCH

Wędrując ulicami starej Rygi natrafimy na ciekawy budynek zwany Czarnogłowym[1]. Dom- Rātslaukums 7 znajduje się przy placu ratuszowym i jest piękną wizytówką miasta.

Zatrzymajmy się nad samą nazwą Czarnogłowych.

BRACTWO CZARNOGŁOWYCH

 Czarnogłowi [2] to bractwo skupiające bogatych kawalerów i kupców, pochodzenia Niemieckiego, ale nie Wielkiej Gildy [3] -pierwotnie powstało w Tallinie jako organizacja militarna, pomagająca chronić miasto w razie zagrożeń rozruchów wewnętrznych lub najazdów z zewnątrz. Członkowie bractwa patrolowali mury miejskie. Patronem bractwa jest święty Maurycy, przedstawiany w ikonografii jako postać ciemnej karnacji. Powstanie bractwa to początek XV wiek.

 W źródłach kronik Tallina [4] pod datą 1460 roku odkryjemy ważnego członka czarnogłowych Hansa Pawels, który wywarł wielki wpływ na rozwój miasta Tallina i Rygi.

 Warto tu dopowiedzieć że odnoga „ryska” bractwa powstała niemal równocześnie z Tallińską – na początku XV wieku. Ryska organizacja Czarogłowych istniała od 1416 do 1939 roku. Bractwo działo bardzo prężnie i prowadzili towarzyskie życie.

 Gdy już poznaliśmy historię bractwa Czarnogłowych przyjrzyjmy się samemu Ryskiemu placowi ratuszowemu. Każdy pasjonat zabytków niewątpliwie swój wzrok skieruje na dom Czarnogłowych.

DOM CZARNOGŁOWYCH - PRZED WEJSCIEM 

W otoczeniu placu są jeszcze dwa budynki jeden to ratusz, [5] drugi Muzeum Okupacji Łotwy, [6] które prezentuje czasy od 1940 do 1991 roku, to okres okupacji niemieckiej i sowieckiej. Wstęp do muzeum jest bezpłatny -ale obowiązują dobrowolne datki.

Centralnym punktem placu ratuszowego jest pomnik Rolanda i jest patronem miasta.

 Ale wróćmy do domu Czarnogłowych. 

W pisanych źródłach budynek pierwszy raz pojawia w 1334 roku, wybudowany przez miasto i wynajęty początkowo kupcom z Wielkiej Gildii kupieckiej. Równocześnie siedzibę miało tu także Bractwo Czarnogłowych – kupców, nie powiązanych z Gildą.

Pierwszymi budowniczymi byli z Niemiec, którzy przybyli w 1202 roku , a osiedlili się na  zachód od dzisiejszych ulic Masarskiej (Skarnju) i Stodolnej (Skunju). Koncepcja rynku i powstanie to XIV wiek i stanowił dzisiejszy zarys placu ratuszowego.

 W średniowieczu zgromadzenie narodowe podejmowało decyzje w sprawach miasta i mieszkańców.

 To właśnie mistrz budowlany Dietrich Kreige [7]w 1334 roku upomina się o ten budynek dla organizacji kupieckich i rzemieślników.

 Dwie kamienice są w stylu architektonicznym wcześniej jako gotycka dziś przypomina formę w część barokową.

 Patrząc na fasadę [8] zobaczymy w centrum cztery posągi to:

 Neptun- Bóg morza i oceanów,

 Merkurego – bóg handlu i kupców

 i alegorie zgody i pokoju. 

FASADA KAMIENICY Z RZEŹBAMI :
NEPTUNA ,MERKUREGO I ALEGORII ZGODY I POKOJU 

Zobaczymy też tam rzeźbę głowy króla Artura,

 oraz świętego Jerzego na koniu.

 Kiedyś dom w Rydze był zwany Dworem Artura.

Na szczycie znajduje się astronomiczny zegar.

ZEGAR ASTRONOMICZNY - POWYŻEJ ZOBACZYMY DATY
ANNO DOMINNI 1334 I REKONSTUCJA ANNO DOMINNI 1999

 Powyżej zegara dostrzeżemy dwie daty Anno domini 1334 i dokonana renowacja 1999 roku. [9] 

W różnych okresach budynek był przebudowywany.

Pierwotnie budynek był domem mieszalnym. Największej przebudowy, dokonano w stylu Północnoeuropejskiego manieryzmu [10] w latach 1619 – 1625 roku.

Wtedy to elewacja frontonowa zyskała nową formę przez kamienne rzeźby dostały ozdoby z klępami metalowymi i został dodany ozdobny zegar. Bogactwo kupców Ryskich kawalerów czarnogłowych przyczyniło się do kupienia kamienicy w 1713 roku. 

Na drzwiach zobaczymy wyrzeźbioną głowę świętego Maurycego.

Kilka ciekawostek zobaczymy na elewacji frontonu są to pisane słowa: [11]

DEN GERECHT DICH GOTT LIEBT UND EHRT.

SEIN GESCHLECHT SEGNET UND VERMERT

SPRAWIEDLIWOŚĆ, KTÓRĄ UWIELBIAM JEST UDZIAŁEM W BOGU. 

JEGO MIŁOŚĆ JEST WIELKA!

 WIDER GESETZ UND GEWISSEN HANDDELN

THUT GOTTES SEGEN IN FLUCH VERWANDELN

PRAWO ODPOWIEDZIALNE I PEŁNE AKCJI.

ŻE BÓG BŁOGOSŁAWI

18 marca 1921 roku [12]w domu czarnogłowych podpisano traktat Ryski – pokój Ryski. Traktat pokojowy został zawarty pomiędzy Polską, Rosją i Ukrainą. Traktat składał się z 26 artykułów i był zobowiązaniem o nieingerowanie w sprawy wewnętrzne drugiego państwa. 

W czerwcu 1941 roku architektoniczny zespół Domu Czarnogłowych został zburzony. 1996 roku zaczęła się rekonstrukcja zakończona w 1999 roku.

 W grudniu 1999 roku odnowiony budynek zostaje poświęcony.

 Na portalu w domu widnieje napis

SOLLTICH EINMAL FALLEN NIEDER,

 SO ERBAUET MICH DOCH WIEDER !

Gdybym niegdyś zrujnowanym miał być,

wy znów musicie mnie odnowić

Dziś ta perełka architektoniczna stanowi wizówkę miasta i jest najważniejszą i najpiękniejszą atrakcją starej Rygi. 

Uroku dodaje bliskość kościoła świętego Piotra.

JZ[13]

Zobacz zdjęcia

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/ryga-szlakiem-zabytkow-dom-czarnoglowych

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Kamienica Czarnogłowych łot. Melngalvju nams, niem. Schwarzhäupterhaus ul Rātslaukums 7, Centra rajons, Rīga, LV-1050, Łotwa. Najpiękniejszy budynek starej Rygi

[2] Bractwo Czarnogłowych – to bogaci kawalerowie i kupcy . Założone w Tallinie XV wieku działała też w Rydze od 1416-1939 Patronem jest Święty Maurycy łacińska nazwa Mauritius zmarł około 286 lub na przełomie III i IV wieku w Agaunum, dzisiejsze Saint-Maurice ,to dowódca oddziału legendarnej Legii Tebańskiej męczennik chrześcijański, Kościoła katolickiego, prawosławnego i koptyjskiego, wspominany również przez ewangelików. W ikonografii ukazywany jest z gałązką palmową, sztandarem i lancą, koń, miecz, sztylet i tarcza . Wspomnienie przypada na 22 września

[3] Gildia z niemieckiego Gilde to związek; lub konfraternia z łacińskiego to współbractwo – W średniowieczu istniało jako stowarzyszenie o charakterze obronnym, religijnym lub towarzyskim. Dziś to izby przemysłowo handlowe, kupieckie. W XI wieku kupiectwo było najbogatszą warstwą miejskiej społeczności. kupcy organizowali się w gildie, wspólnie ponosząc koszty organizowania podróży i gromadzenia towarów, dzięki czemu rozkładało się ryzyko związane z handlem. Nazwą tą określano w północnej Europie także cechy rzemieślnicze.

Polska nazwa to „giełda” pochodzi od dolnoniemieckiego słowa „die Gilde”, a ta ze staroskandynawskiego gildi – oznaczająca zebranie, stowarzyszenie, następnie cech rzemieślniczy.

[4] Tallin –stolica Estonii

[5] Ratusz –siedziba  władz miasta Rygi  

[6] Muzeum Okupacji Łotwy – prezentuje okupację Niemiec i okresu sowieckiego

[7] Dietrich Kreige- mistrz budowlany

[8] Fasada kamienicy – z 4 rzeźbami Neptuna, Merkurego i alegorie zgody i pokoju

[9] Dwie daty widnieją na fasadzie budynku to 1334 i odnowienie kamienicy w 1999

[10] Północnoeuropejski manieryzm- to zjawisko w sztuce Europejskiej okresu XVI wieku wywodzące się z Włoch kształtujące okres Baroku. W północnej Europie możemy też odnaleźć Marcina Lutra co też wyrażało się w protestantyzmie. Manieryzm – to dążenie swoją  formą do doskonałości i wyrafinowania i subtelnością, ale w pewnym sensie rozrzutnością formy. Przedstawicielami tej sztuki są: Polidoro da Caravaggio, Perino del Vaga, Parmigianino, Rosso Fiorentino. Warto zwrócić uwagę na freski w kaplicy Sykstyńskiej „Sąd ostateczny” malowanej przez Michała Anioła –mają też cechy manieryzmu. W Polskiej architekturze możemy zobaczyć: domek loretański w Gołębiu, Brama Złota w Gdańsku i Wielka Zbrojownia w Gdańsku.

[11] Cytaty znajdujące się na frontonie budynku

[12] Traktat Ryski – często zwany pokojowym podpisany 18 marca 1921 roku pomiędzy Polską, Rosją i Ukrainą . Składał się z 26 artykułów. I zobowiązywał nie ingerowania w sprawy wewnętrzne drugiego państwa.  

[13] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku ,podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter, pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia. W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne , zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.