VI rocznica Tragedii Smoleńskiej

TWOJE BRYLANTY

Twoje brylanty dobra inwestycja
Coś dla pań i nie tylko
kod polecający
JD9HRL

  • https://e-brylanty.pl/?mw_aref=169eed8de9fecdf123d6a14fc0d7307f


Pokazywanie postów oznaczonych etykietą zamek. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą zamek. Pokaż wszystkie posty

sobota, 6 lipca 2024

Szkoci w Chudowie zapraszamy

SZKOCI W CHUDOWIE 
ZAPRASZAMY NA  WYDARZENIE 
PIEŚNI BOJOWE  NA DUDY 
NIEDZIELA  7 LIPIEC 2024 
 GODZINA  15 :00 
RUINY ZAMKU CHUDÓW 


niedziela, 18 kwietnia 2021

MOSZNA JAK Z BAJKI KRÓTKO

SZLAKIEM OPOLSKIM –MOSZNA

JAK Z BAJKI

Wędrówki szlakiem Opolskim [1] poprowadził mnie do Moszny [2]- małej wioski znanej z bajkowego pałacu Huberta von Tiele-Winkler właściciela dóbr Katowickich.

Tym razem moja podróż była inna. Z powodu pandemii koronowirusa autobusy Flixbusa, [3] dalekobieżne nie jeżdżą. Więc w podróż wybrałem się koleją. Plany trochę się skomplikowały, kiedy chciałem kupić bilety do Opola na pociąg IC [4] więc trasa była dłuższa z kilkoma przesiadkami w Gliwicach i Kędzierzynie – Koźlu, aby dotrzeć do Opola. Tam już sobie zaplanowałem taxówkę [5] gdyż do Moszny niewiele autobusów jeździ. Trasa z Opola do pałacu w Mosznej trwała dość chwilę i kierowca taxówki trochę opowiadał o ziemi Krapkowickiej.

I tak zaczęła się przygoda z pałacem [6] w Mosznie gdzie miałem zaplanowane noclegi. Krótki spacer nad małe jeziorko, gdzie pływały 2 łabędzie. Zatrzymajmy się trochę na ziemi Krapkowickiej i wsi Moszna.

W średniowieczu na te tereny przybywa ród Moschin [7] do parafii Łącznik w XIV wieku. Pierwsza historyczna zmianka pochodzi z 1308 roku po przybyciu rodu Moschin wieś nazywana jest Moszna. Ta średniowieczna wieś była lokowana na prawie niemieckim. Ale pierwsze źródła pisane dopiero pochodzą z 1687 roku. Właścicielami wsi od 1679 roku była rodzina von Skallów. [8] W 1695 roku Urszula Maria von Skall spisała testament w którym na spadkobiercę  wyznaczyła syna Wilhelma Leopolda. Od 1723 roku wieś i pałac przeszedł w ręce kuzyna nadmarszałka dworu Fryderyka Wielkiego – Georga Wilhelma von Reisewitz. Następnie w 1771 roku właścicielem ziemskim zostaje Heinrich Leopold von Seherr –Toss, [9] który sprzedaje w 1853 roku Mosznę Heinrichowi von Erdmansdorfowi. Wkrótce nabył ziemię Hubert von Tiele – Wincker [10] potentata przemysłowego ze Śląska, a było to w 1866 roku. Tak rozpoczyna się ekspansja pałacu w Mosznie. Pałac powstał w połowie XVIII wieku jako barokowy. Dzisiejsza forma budynku zastała trochę zmieniona i część wschodnia jest w stylu neogotyckim z oranżerią, a jego skrzydło zachodnie które zostało dobudowane w latach 1911-1913 jest w stylu neorenesansowym. Do pałacu przylega park z cennym drzewostanem dębów szypułkowych i rododendronów. Dla wielu turystów to niewątpliwe sam pałac przypomni bajkowe dziedzictwo Disneya, kiedy to za młodu każdy patrzył na filmowe opowieści. Niewątpliwe zamek ma i też ciekawą historię gościem był cesarz Wilhelm II [11] który też tam polował. Wśród listów możemy też przeczytać poezję Theodora Fontane tak opisujący pałacyk i park:

„ Pewnego letniego poranka

następnie weź laskę strażnika,

Twoje zmartwienia opadają

jak mgła od ciebie.(…)”

Rodzina Tiele –Winckler ostatecznie opuściła pałac wiosną 1945 roku. Potem były tam różne instytucje i sanatorium. Dziś w pałacu funkcjonuje hotel i restauracja. W czasie ferii odbywają się tam kolonie dla dzieci i młodzieży. W pałacu zobaczymy dawną salę lustrzaną [12] dziś to sala pod Pawiem, bibliotekę, salę cesarza.

W podziemiach jest kaplica. Sam zespół pałacowy to: pałac, oficyna, stajnia i wozownia. W pobliżu pałacu zobaczymy stylowo dopasowany kościół filialny pod wezwaniem Niepokalanego Serca Maryi, [13] ale nie jest to zabytek powstał dopiero w latach 1983 -1999 według projektu architektów Zbigniewa Trzosa i Alojzego Wocko. W Mosznie odkryjemy jeszcze stadninę koni [14] pełnej krwi angielskiej. A kto lubi techniczne zabawki to może wstąpić do muzeum robotów. [15] To tylko krótka historia małej Opolskiej ziemi i wsi Moszna, ale warto tam się na chwilę zatrzymać.

 JZ [16]

DO GALERI FOTOGAFII

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/szlakiem-opolskim-moszna-jak-z-bajki

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97



[1] Szlak Opolski – Województwo Opolskie

[2] Moszna wieś w województwie Opolskim, w gminie Strzeleczki, powiecie Krapkowickim na terenie Kotliny Raciborskiej niemiecki: Moschen. Moszna położona jest na szlaku komunikacyjnym łączącym Prudnik z Krapkowicami.

[3] Flixbus – autobusy dalekobieżne.

[4] Kolej PKP – IC - brak biletów  na pociąg pospieszny do Opola. Inna trasa pociągami PKP: Katowice – Gliwice – Kędzierzyn – Koźle – Opole. Cena biletu 28 złotych.

[5] Taxi - Opolskie cena 270 zł z Opola do Mosznej. Powrót z Dębiny do Opola - taxi Lider to 105 złotych. Podróż to około 30 minut.

[6] Zamek w Mosznej - w 1866 pałac zostaje zakupiony przez rodzinę Huberta von Tiele-Winkler właściciela dóbr Katowickich. Dziś mieści się tam hotel – cena to 150 -190 złotych. Zabytkowa przestrzeń pałacowa posiada 365 pomieszczeń, 99 wież i wieżyczek, a do tego otacza ją sporych rozmiarów park, w którym odnajdziecie trzystuletnie okazy dębów.

[7] Ród Moschin – w XIV wieku przybywa na ziemie Prudnicką w region dzisiejszej gminy Strzeleczki w okolice Łącznika w 1308 roku.

[8] Mały pałacyk i wieś Moszna od 1679 do 1771 roku posiada rodzina von Skall.

[9] Leopold von Seherr –Toss – 1771 -właściciel pałacyku w Mosznej

[10] Hubert von Tiele – Wincker –potentat przemysłowy nabywa ziemię i pałacyk Moszna w 1866 roku

[11] Cesarz Wilhelm II - gość Huberta von Tiele –Wincker w pałacu Moszna. Cesarz brał tam udział w polowaniach.

[12] W pałacu znajduje się dawna sala lustrzana – obecnie to sala Pawia.

[13] Kościół filialny pod wezwaniem Niepokalanego Serca Maryi zbudowany w latach 1983-1999 według projektu architektonicznego Zbigniewa Trzosa i Alojzego Wocko .

[14] Stadnina koni pełnej krwi angielskiej.

[15] Muzeum robotów .

[16] Jacek Źróbek –członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

czwartek, 10 września 2020

SZLAKIEM OPOLSKIM – NIEMODLIN MOST PRZY ZAMKU ŚWIĘTY WENDELIN

SZLAKIEM OPOLSKIM – NIEMODLIN
MOST PRZY ZAMKU ŚWIĘTY WENDELIN

Dawno temu na ziemiach Śląskich na obszarze Równiny Niemodlińskiej [1] w pobliżu Borów Niemodlińskich istniała osada targowa. Gdzie w X wieku dotarł Święty Wojciech [2] do Niemodlina [3] tam się zatrzymał i zaczął budować kościół. Najważniejszym punktem dla turystów to jest zobaczenie zamku. Historia zamku sięga 1313 roku, kiedy też tworzy się księstwo Niemodlińskie. Do zamku dzisiaj dostaniemy się przez bramę na dziedziniec zabudowy dawnej pomieszczeń gospodarczych zamku. Przechodząc przez most [4] na balustradach zobaczymy 4 potężne kamienne rzeźby postaci. Dwie rzeźby to znani święci, ale jest jeszcze kamienna rzeźba która przedstawia postać pasterza owiec.
NIEMODLIN  WEJŚCIE OD DZIEDZIŃCA NA ZAMEK


Co to za postać ?
Jak możemy się dowiedzieć ot tutejszych przewodników kamienna rzeźba to święty Wendelin. [5] Postać mało znana. Zatrzymajmy się na chwilę przy tej rzeźbie i poznajmy tą postać. Święty Wendelin prawdopodobnie był synem króla Szkocji, albo Irlandii. Urodził się pod koniec VI wieku. Pewnego razu Wendelin rozpoczął swoją pielgrzymkę do Rzymu, ale zatrzymał się w okolicach Trewiru. [6] Tam też początkowo zaczął pracować jako pasterz. 
W pewnym momencie zaczął prowadzić życie pustelnicze w górskiej eremii. [7] I tak z grupą pustelników zamieszkał w okolicach pasma górskiego Wogezy, gdzie wybudowano opactwo Tholey, [8] wtedy to Wendelin został jego opatem. Gdy zakończył swój żywot na jego grobie – była jego cela wzniesiono kapliczkę. A od jego imienia nazwano miasteczko Sankt Wendel. Dziś to miasteczko znajduje się w Niemczech. Każdy święty jest jakimś orędownikiem w niebie. Pewna misjonarka mieszkająca w Angoli powiedziała kiedyś do siostry, aby się pomodliła do świętego Wendelina ,który opiekował się zwierzętami. Mały kotek zjawił się.
Jaki jest kult świętego w Polsce?
Święty Wendelin jest czczony na Pogórzu Cieszyńskim, gdzie też odkryjemy nazwaną jego imieniem dolinę świętego Wendelina z kaplicą i cudownym źródełkiem, a znajdująca się w wiosce Rudzice. [9] W tej małej kaplice odkryjemy kopię obrazu z bazyliki świętego Wendelina w Sankt Wendel. Na świecie możemy nawiedzić poświęcone świętemu Wendelinowi kościoły i kaplice. [10] W europie to okolice Moguncji, Francji, w Czecha, Tyrolu, Szwajcarii. Możemy też nawiedzić kościół znajdujący się Ameryce Północnej w stanie Indiana. W tym roku na całym świecie mamy epidemię. A święty Wendelina to też patron, który chroni od zarazy i tak pomódlmy się modlitwą do świętego Wendelina :[11]
Święty Wendelinie
jesteś świętym ludzi prostych
jesteś świętym ludzi zwyczajnych
naszym świętym.
Zawierzam siebie z tym wszystkim,
co noszę w sobie, z troską i trudem,
cierpieniem i bólem.
Szukałeś Boga i odnalazłeś Go,
służyłeś Mu na ziemi,
niosąc pomoc wielu ludziom,
wspomóż i mnie
Święty Wendelinie,
patronie i wspomożycielu,
pasterzu i orędowniku,
bądź blisko nas i pomagaj nam.
Amen.
Święty Wendelin to patron [12] rolników, owczarzy, hodowców bydła i opiekun pól i pastwisk. Chroni przed zarazą i epidemią. Jego Święto przypada w kościele na 20 październik. W ikonografii święty Wendelin przedstawiany jest jako pasterz w otoczeniu owiec lub bydła, pogrążony w modlitwie. Jego atrybutami są: korona u stóp, laska pasterska, księga. To krótka historia tego świętego. Kamienna figura świętego Wendelina na moście zamkowym w Niemodlinie pochodzi z XVIII wieku.
JZ [13]

DO GALERII ZDJĘĆ



Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową




[1] Równina Niemodlińska – geograficznie znajduje się południowej Polsce przy południowej części Niziny Śląskiej.
[2] Święty Wojciech – Pierwszy męczennik Polski.
[3] Niemodlin – z Niemieckiego: Falkenberg O.S., Falkenberg Oberschlesien, to miasto znajdujące się w Województwie Opolskim, w powiecie Opolskim. Położone na Górnym Śląsku. Pierwotnie znajdowała się tam osada targowa w X wieku i była na szlaku prowadzącym do Pragi i Brna.
[4] Most zamkowy z 4 kamiennymi rzeźbami świętych to: Święty Antoni, Florian, Nepomucen, Wendelin.
[5] Święty Wendelin żył w końcówce VI i początku VII wieku. Był prawdopodobne synem króla Szkocji, albo Irlandii. Został najpierw pasterzem owiec potem był pustelnikiem do końca życia był opatem opactwa Tholey. Wendelin to słowo oznacza wędrowiec, pielgrzym.
[6] Trewir – miasto znajdujące się w zachodnich Niemczech.
[7] Eremita - to pustelnik żyjący w izolacji od społeczeństwa praktykujący ubóstwo.
[8] Opactwo Tholey – pierwsze opactwo reguły Benedyktyńskiej tam też swoje śluby złożył święty Wendelin i przez 20 lat był opatem. Klasztor w 1794 roku został zamknięty.
[9] Rudzice – wioska znajdująca się na pogórzu Cieszyńskim jest tam kapliczka i źródełko świętego Wendelina.
[10] Kult świętego Wendelina na całym świecie.
[11] Modlitwa do Świętego Wendelina o ustanie epidemii została przełożona z języka Niemieckiego przez księdza dr. hab. Leszka Łysiec proboszcza parafii świętego Jerzego z Jasienicy.
[12] Święty Wendelin – patron rolników, pasterzy, owczarzy, chroni też przed epidemią
[13] Jacek Źróbek – Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.
Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.
W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

wtorek, 25 sierpnia 2020

Dawno w Niemodlinie

SZLAKIEM OPOLSKIM – NIEMODLIN
Dawno temu na ziemiach Śląskich na obszarze Równiny Niemodlińskiej [1] w pobliżu Borów Niemodlińskich istniała osada targowa. Gdzie w X wieku dotarł Święty Wojciech [2] do Niemodlina [3] tam się zatrzymał i zaczął budować kościół.
Ale historia miasta Niemodlina udokumentowana zaczyna być w 1224 roku, [4] a prawa miejskie dopiero uzyskała 1283 roku nadane przez księcia Opolskiego Kazimierza I [5] dokument ten był w zlatynizowanej formie „Nemodlina villa” co znaczyło wieś Niemodlin lub Niemodlica. Tak też dnia 28 maja 1260 roku w łacińskim dokumencie Władysława Opolskiego wydanym w Raciborzu zobaczymy też wieś Niemodlin. W XVIII wieku to dobra szlacheckie związane były z Zieronita i Praschma, [6] a wywodzących się z Moraw. To małe miasteczko Niemodlin leży nad rzeką Ścinawą i posiada dość ciekawą historię związaną z książętami Niemodlińskimi. Jak już wspomniałem była to osada targowa z mostem na Ścinawie, która zaczęła się rozwijać obrębie owalnego placu gdzie przebiega ulica. Docierając autobusem [7] od strony Opola zatrzymamy się przy sklepie Netto. Spacerem wyruszmy w kierunku zamku [8] gdzie czeka nas wiele ciekawych przygód z przyrodą, oraz parkowymi mieszkańcami – Danielami [9] ta mała rodzinka jeleniowatych samców i samic umila turystom spotkanie, ale i historią rodu Piastów sięgającą początków XIII wieku. Po poznaniu zamku idźmy już na bliski rynek [10] od strony wschodniej zobaczymy kamienicę numer 1 jest to dawny ratusz, który jest najstarszym budynkiem na rynku, a powstał w połowie XVIII wieku. Wędrując dalej zobaczymy kamienicę numer 5 w której mieści się poczta od stu lat . Na frontonie zauważymy datę 1884 i Sokół – herb miasta. Dalsza kamienica to znajdująca się restauracja Piast, kiedyś nazywana „Czerwonym Jeleniem” ,gdy przypatrzymy się do góry naszej uwadze na pewno zwróci czerwony jeleń z rozłożystymi porożami, który spogląda na przechodniów. Każda zabudowa rynku kryje jakieś tajemnice. W samym centrum rynku zobaczymy kamienną figurę Świętego Floriana, [11] która została osadzona w 1717 roku. Dzisiejsza pochodzi z 1906 roku. Jak wiemy patron święty Florian ma chronić od ognia ,ale też i ma swoją miejscową legendę. [12]
Tak też ubogi chłop modlił się do figury świętego Floriana, prosząc o wstawiennictwo. W pewnym momencie potrącił figurę, gdy upadła jego oczom ukazał się skarb zawierający srebrne talary. Chłop uznał to za dar świętego i wziął sobie kilka, i kupił krowę. Cokół figury okazał się skrytką rabusiów. Próbowali oni odzyskać swoje talary, gdy zobaczyli ubóstwo chłopa pozostawili go w spokoju.
Powoli dochodzimy już do kościoła parafialnego [13] dość ciekawego gdy popatrzymy od strony zachodniej to zauważymy potężną wieżę ozdobioną blendami czyli ślepymi oknami mające symbolizować że w domu Ojca mieszkań jest wiele. Kościół parafialny jest pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i pochodzi z czasów średniowiecza, kiedy to powstało księstwo Niemodlińskie rządów Bolka Pierworodnego. W pobliżu murów kościelnych na placu odkryjemy dawną latarnię miejską. [14] Urok dodaje kunsztownie wykonany żeliwny odlew z bogatymi zdobieniami w kształcie liścia akantu, powyżej mieści się szklany klosz. Po bokach dwa skrzydlate smoki przytwierdzone ogonami. Konstrukcja osadzona na cokole granitowym w kształcie ośmiokąta. Tam też zobaczymy napis „V.V.E.1909”. Spacerując dalej wracamy w stronę zamku i murów obronnych i bramy Opolskiej. [15] Kiedyś na bramie zdobiła płaskorzeźba z wizerunkiem świętej Urszuli. Co też mieszkańcy opowiadają o świętej Urszuli: [16]
Święta Urszula z zastępem dziewic ukazała się za murach obronnych w czasie, kiedy armia mongolska podchodziła pod miasto. I tak najeźdźcy wystraszyli się i zaniechali dalszego ataku.”
Po krótkim spacerze czas już odpocząć w parku [17] obok stawu zamkowego tzw. Młyńskim, gdzie przylega brzeg Ścinawy. Przychodząc przez mostek na rzece dotrzemy do restauracji „Na wyspie” zerkając na Niemodliński zamek i delektując smakołykami tamtejszej kuchni. Czas już wyruszyć do pobliskich Tułowic [18] znanej z fabryki porcelany.
JZ [19]
DO GALERII ZDJĘĆ

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową




[1] Równina Niemodlińska – geograficznie znajduje się południowej Polsce przy południowej części Niziny Śląskiej.
[2] Święty Wojciech – Pierwszy męczennik Polski.
[3] Niemodlin – z Niemieckiego: Falkenberg O.S., Falkenberg Oberschlesien, to miasto znajdujące się w Województwie Opolskim, w powiecie Opolskim. Położone na Górnym Śląsku. Pierwotnie znajdowała się tam osada targowa w X wieku i była na szlaku prowadzącym do Pragi i Brna.
[4] 1224 roku pierwsza wzmianka o Niemodlinie.
[5] Książę Kazimierz I Opolski w 1283 roku wspomina w dokumencie o wsi Niemodlin i nadaje prawa miejskie.
[6] Praschma ród szlachecki wywodzący się Moraw. Od 1779 do końca II wojny światowej miasto należało do hrabiów von Praschma.
[7] Linia PKS –u Opolskiego do Niemodlina.
[8] Zamek w Niemodlinie Z niemieckiego: Schloss Falkenberg to późnorenesansowa budowla z elementami barokowymi oraz gotyckimi reliktami, rezydencja książąt Opolskich, Niemodlińskich i Strzeleckich.
[9] Daniele -grupka zwierząt jeleniowatych dwóch samców i samice, które zamieszkują park zamkowy.
[10] Rynek – architektura zabytkowa.
[11] Kamienny posąg Świętego Floriana – znajduje się na rynku pochodzi z 1909 roku, a pierwszy był postawiony w 1717 roku.  
[12] Legendy o świętym Florianie.
[13] Kościół parafialny pw. Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny, w stylu gotyckim, z połowy XIII – XIV wieku, z przekształceniami barokowymi, zbudowany na początku XIII wieku - prezbiterium, rozbudowany w wieku XV o nawę i wieżę. Część wyposażenia wewnątrz kościoła -ambona, ołtarze i rzeźby z XVII i XVIII wieku. Renesansowy dzwon z 1522 roku. Ogrójec znajduje się w południowej ścianie prezbiterium kościoła z rzeźbami pochodzącymi z XVIII wieku
[14] Zabytkowa kuta latarnia miejska z 1909 roku.
[15] Mury obronne i brama Opolska.
[16] Legenda o świętej Urszuli.
[17] Park miejski.
[18] Tułowice –miasto leży w Województwie Opolskim , w 1847 roku miasto to wymienił Śląski pisarz Józef Lompa
[19] Jacek Źróbek – Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.
Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.
W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.