NA SZLAKU ŚLĄSKA MORAWSKIEGO – OSTRAWA FOTOGRAFIA LAT 20 W CZECHACH

NA SZLAKU ŚLĄSKA MORAWSKIEGO – OSTRAWA

FOTOGRAFIA LAT 20 W CZECHACH

 Odkrywanie regionu Śląsko-Morawskiego [1] to dla mieszkańców, którzy blisko mieszkają przy granicy Polsko – Czeskiej daje poznanie terenów przemysłowych. Jednym z węzłów dawnych może być Ostrawa. [2]

 Chociaż obecnie przemysł ciężki zmienił się na narodowy zabytek kultury pobliskich dolnych Witkowicach. [3] Ale gdy odwiedzimy Ostrawę to na pewno poznamy ją jako znane miasteczko z kultury filmowej ,czy teatralnej i muzycznej. Spacerując centrum miasta zwrócimy uwagę na perełki architektoniczne. Chociaż gmachy i kamienice pochodzą z przełomu XIX i XX wieku to posiadają ciekawe style. Gdy już dotrzemy do rynku Masaryka tam zobaczymy stary ratusz [4]- dziś mieści się muzeum miasta. 

Zatrzymajmy się na chwilę w starym ratuszu, jak już kupimy bilet to panie oprowadzą nas po salach wystawowych. Jak każde muzeum w swoich usługach ma wystawy stałe i czasowe. 

Jedna z czasowych wystaw [5] jest poświęcona fotografii z lat 1900 do końca XX wieku ze zbiorów prywatnych i wybranych studiów fotograficznych Ostravy aktywnych podczas Pierwszej Republiki, a są to Spisar, Bocek-Valentík, Wenzel, Hůlek reklama. 

W starym ratuszu w Ostrawie  zobaczysz  jak  to
ptaszek  wylatuje  z aparatu fotograficznego
Dávejte pozor, podívejte se na ptáka

Jak powstaje obraz, fotografia ?

Dzisiejsza fotografia dla wielu z nas to przycisk mieszczący się w aparacie fotograficznym, czy w telefonie. Od dawien dawna człowiek za pomocą różnych technik uwieczniał swoje wizje. Możemy tu zadać pytanie po co? Niewątpliwie początki rzeźbienia można było zaobserwować w jaskiniach były to hieroglify-piktogramy z jaskiń Altamira i Lascaux. 

Podróżując po ziemi Egipskiej, czy Greckiej to odkryjemy już wykształcony obraz przedstawiający np. sceny mitologiczne, co wpłynęło na dzisiejszą fotografię i sztukę malarską.

Historia fotografii jako dziedzina jest dość młoda bo XIX wieku, ale sięga starożytnej Grecji. Kiedy to Arystoteles,[6] podczas częściowego zaćmienia Słońca, zaobserwował obraz tworzony na ziemi przez promienie przechodzące między liśćmi drzewa. Tak zrodził się  prosty przyrząd optyczny pozwalający uzyskać rzeczywisty obraz- Camera obscura [7] z łacińskiego to ciemna komnata– Pierwowzór aparatu fotograficznego. 

Zasada działania pudełka Arystotelesa z roku 350 pne można przedstawić też na oku. Pierwotnie był to pudełko , w którym przednia ścianka ma okrągły otwór, przez który światło wpada do wewnątrz. Po wewnętrznej stronie tylnej ściany znajdował się "sfotografowany" obraz odwrócony do góry nogami. Później, zamiast pudełka zaczęto używać przenośnego okna, przez które artysta uchwycił krajobrazy, które chciał malować. Na takiej samej zasadzie obraz zobaczymy przez oczy.

 Zatrzymajmy się jeszcze na Kamerze obscura zbudowana jest z poczernionego wewnątrz pudełka -dla zredukowania odbić światła. Na jednej ściance znajduje się niewielki otwór -średnicy 0,3–1 milimetra zależnie od wielkości kamery ma spełniać rolę obiektywu, a na drugiej matowa szyba (matówka) lub kalka techniczna. Promienie światła wpadające przez otwór tworzą na matówce odwrócony i pomniejszony lub powiększony obraz. Wstawiając w miejsce matówki kliszę fotograficzną można otrzymać zdjęcie. Z czasem konstrukcja kamery zmienia się na obraz który jest wyświetlany na półprzezroczystym papierze spoczywającym na lustrze . Zdjęcie powstało dużo później.

 Jest rok 1556 wtedy to Georg Fabricius [8]  zwrócił uwagę że chlorek srebra zaczernia się pod wpływem promieni słonecznych. W 1566 roku Daniel Barbaro [9] umieszcza w okrągłym otworze zwykłą soczewkę skupiającą tak powstał pierwszy aparat fotograficzny. Przyszedł czas kiedy to w 1725 roku Johann Heinrich Schulze [10] w Halle uzyskuje pierwsze odwzorowanie obrazu na emulsji światłoczułej sporządzonej z chlorku srebra.

 Połączenie dwóch wynalazków czyli obscury i wykorzystanie emulsji światłoczułej przyczyniło się wykonania zdjęcia. 

Pierwszym fotografem który stworzył zdjęcie był Francuz Joseph-Nicéphore’a Niepce’a , [11] a było to 1826 roku na wypolerowanej płycie metalowe. Była to fotografia niedoskonała. Kolejne doświadczenia dają odkrycia jak przechowywać obraz i tak w 1837 roku odkrył malarz Jacques Louis Daguerre [12], metoda ta zwana Daguerre’a , a pochodząca od nazwiska twórcy dagerotypią. Daguerre polega na działaniu pary jodu na wypolerowaną płytę miedzianą pokrytą srebrem. Takie płytki po wykonaniu zdjęcia poddawane obróbce pary rtęci i ustabilizowane w roztworze soli fizjologicznej, a następnie w roztworze tiosiarczanu sodu. Wadą tej procedury było że uzyskano tylko jeden pozytyw, który miał odwróconą prawą i lewą stronę i nie można go było odtworzyć. Daguerrotypia jest używana od 1839 roku przez aparat fotograficzny Daguerre.

dawna ciemnia 

Składał się z dwóch ściśle dopasowanych szafek, w których zamocowano obiektyw. Kolejną częścią aparatu to stojak ze śrubami regulacyjnymi. Następcą stojaka kolumnowego został statyw trójnogowy. 

Popularne  Aparaty fotograficzne skrzyniowe  wykorzystywane 
w atelier ale i do robienia krajobrazów 

Ważną rolę odgrywają skórzane mieszki mieszkowe do połączenia obiektywu i płaszczyzny ostrości rozpoczęły się w 1839 roku

 Od Pierre'a de Seguira. W latach 1880-1890 użyto pierwszego przenośnego i przechylnego aparatu fotograficznego z przesuwaną szczeliną i komorą składaną w 1894 roku. Ten typ aparatu ma składaną podłogę, dzięki czemu można go złożyć w płaskie pudełko. Używane na zewnątrz, na przykład do budynków lub krajobrazów. W 1888 roku zastosowano urządzenia z wymiennymi wkładami. W 1888 roku Kodak wyprodukował aparat fotograficzny małego formatu Eastmana na 100 zdjęć.

Fotografia  to trwałe uwiecznienie postaci czy widoków 

 Potem zaczęła się rozwijać kamery dla zwykłych zdjęć, które są wykorzystywane filmy wrażliwe na podstawie celuloidu na szpuli. 

Około 1889 roku Hesekiel sporządził aparatów zwanych reflex, co daje wyprostowany obraz przez lustro. Rozpoznajemy dwa typy - lustra pojedyncze i dwustronne. SLR wykorzystuje tę samą soczewkę obiektywu, a także czujnik oglądania. W przeciwieństwie do tego typu, aparat podwójnym obiektywem ma dwie soczewki, z których górna jest wykorzystywana do wyszukiwania na oglądanie fotografowanej pobierającej obraz. W latach 1910-1914 zbudowana przez O. Barnack aparat fotograficzny małego formatu, ta firma rozpoczęła produkcję Leitz Leica a powstała w 1925 roku . 

I jak tu zrobić  zdjęcie, gdy tyle przycisków i mechanizmów 

Jest rok 1929 Franke i Heidecke w Brunszwiku rozpoczyna produkują pierwszą kamerę Roll-glass i Rolleicord. Drezdeńska fabryka Ihagee uruchamia w 1936 roku pierwsze lustro z pojedynczym obiektywem w małym formacie. Przed II wojną światową pojawiają się instrumenty amerykańskie i szwajcarskie z automatyczną migawką. I tak zaczyna się dynamiczna ekspansja aparatu fotograficznego też w Czechach od lat trzydziestych 20. wieku zaczynają promować krajowej produkcji takich urządzeń. Urządzenia fotograficzne były w kilku wariantach produkowane V. Kolar w Modřany. W 1938 roku powstały pierwsze fotograficzne instrumenty Opticotechna -później Meopta Přerov.

Kto by pomyślał żeby sztuka  fotografii
 potrzebowała nauki -dziś wyciągasz telefon i...

 Po II wojnie światowej automatyzacja i uproszczenie zaczęły przenikać do fotografii amatorskiej za pomocą zautomatyzowanych miniaturowych urządzeń z wbudowaną lampą błyskową dla osób świeckich. 

Kto pamięta  takie pudełko do czego służyło 

Proces fotografii skrócił wynalazek błyskawicznych czarno-białych fotografii z 1947 roku i natychmiastowych kolorowych fotografii z 1963 roku. 

Pentacon  z lampą błyskową 

W Polsce częstym aparatem fotograficznym był Zenit. Ciekawy zbieg okoliczności kiedy to francuzi ogłaszali swój wynalazek to już 13 lipca 1839 roku polski inżynier i wynalazca Maksymilian Strasz [13] opublikował w „Wiadomościach Handlowych i Przemysłowych” artykuł poświęcony innej technice fotograficznej: kalotypii –stając się tym samy pierwszym ojcem Polskiej fotografii. Trochę czasu upłynęło kiedy to rozpoczyna się nowa dziedzina przetwarzania obrazu z fotografii statycznej dodana jest fotografia ruchoma , a urządzenie zwane było kinetoskop.

 Ciekawostką urządzenia kinetoskopu wiąże się z kilkoma ojcami. Pierwotne wynalazek stworzył Thomas Edison [14] w 1891 roku.  W 1895 roku bracia Lumière, August Marie Louis [15] skonstruowali i opatentowali kinematograf –była to już doskonalsza wersja kinetoskopu. I tu jest jeszcze jedna z tajemnic Polski wynalazca z Leszna Ottomar Anschütz [16] w 1886 roku tworzy kinematograf. I jeszcze jedna osoba wniosła wkład do fotografii ruchomej, a Sam Auguste Lumière miał stwierdził kiedyś:

"Byłem, wraz z bratem, twórcą filmu francuskiego, 

ale istniał również pewien Polak, 

niejaki Kazimierz Prószyński, 

który nas znacznie wyprzedził ".

Kazimierz Prószyński [17] uzyskał patent na swój pleograf w 1894.

 Techniki fotografowania można podzielić na fotografię tradycyjną zwaną analogową obecnie już mało stosowaną z podziałem na fotografie monochromatyczne i barwne.

 Kolejna technika fotografii zwana szlachecką stosowana do garbowania np. skóry. 

I technika fotografii cyfrowej nie wykorzystująca światłoczułych materiałów, lecz wykorzystuje po przetworzeniu światła wpadającego przez obiektyw zamieniony na sygnał elektryczny, który odbija się na matrycy.

JZ

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Region Śląsko –Morawski

[2] Ostrawa –miasto w Czechach na Morawach

[3] Witkowice – dawna przemysłowa dzielnica Ostrawy

[4] Stary ratusz – dziś muzeum miasta – znajduje się na rynku Masaryka

[5] Wystawa fotografii Czeskiej z lat 1900 -2000

[6] Arystoteles – wynalazca z starożytnej Grecji

[7] Camera obscura- pierwowzór aparatu fotograficznego

[8] Georg Fabricius w 1556 odkrywa działanie chlorku srebra na światło

[9] Daniel Barbaro – powstanie pierwszego aparatu fotograficznego 1566

[10] Johann Heinrich Schulze- w 1725  pierwsze odwzorowanie obrazu na  emulsji światłoczułej

[11] Joseph-Nicéphore’a Niepce’a –Francuz – pierwszy fotograf ,który stworzył  zdjęcie w 1826

[12] Jacques Louis Daguerre malarz wynalazca twórca trwałej obróbki fotograficznej odkrytej w 1839

[13] Maksymilian Strasz –polski wynalazca ojciec polskiej fotografii 13 lipca 1839 techniki fotografii zwanej Kalotypii

[14] Thomas Edison- wynalazca pierwszego kinetoskopu bardzo niedoskonałego w 1891 opatentował

[15] bracia Lumière, August Marie Louis -Francuzi –konstruują i opatentują kinematograf w 1895 roku

[16] Ottomar Anschütz z Leszna Polski wynalazca w 1886 roku tworzy kinematograf

[17] Kazimierz Prószyński – polski wynalazca w 1894 rejestruje swój pleograf