Kalendarium historii Wilna i Litwy

Kalendarium historii Wilna i Litwy

II wieku naszej ery powstaje osiedle plemienne Wilków (Lutyków).

1240 rok –Litewski książę Nowogródka Mendog podbija ziemie Wileńszczyzny

1320 rok -Założenie przez Księcia Gedymina zamku na  Górze Turzej

1323 rok-  Przeniesienie z Trok do Wilna stolicy Litwy

Do 1323rok  – tereny należące do Wielkiego Księstwa Litewskiego. Miasto wówczas nie istniało, pierwsze źródła na temat Wilna pochodzą z 1323, gdy książę litewski Giedymin zaadresował list do miast niemieckich zapraszając Niemców i Żydów do osiedlania się.

1385 rok- Unia w Krewie. Jagiełło za rękę Królowej Polski Jadwigi i koronę Polską zobowiązuje się schrystianizować Litwę i odzyskać ziemie utracone przez Polskę i Litwę.

1387 rok- Chrzest Litwy. Założenie biskupstwa Wileńskiego. Nadanie miastu praw Magdeburskich.

1413 rok - Utworzenie województwa Wileńskiego.

1498 rok - Rozpoczęcie budowy obwarowań miejskich

1569 rok - Założenie przez Jezuitów Kolegium Świętojańskiego

1323-1569 –Wielkie Księstwo Litewskie -stolica państwa.

1569-1795 – Wielkie Księstwo Litewskie w ramach Rzeczypospolitej Obojga Narodów-stolica WKL.

1579 rok -Przekształcenie przez króla Stefana  Batorego Kolegium w Akademię Wileńską

1610 rok -Wielki pożar ,który pochłonął 4700 domów 10 świątyń i zamek

1655 rok - Najazd wojsk moskiewskich –powodujący grabież i kolejny pożar miasta

Koniec XVII wieku - Wilno zaczyna znów się rozkwitać

1706-1715 rok -Kolejne wielkie pożary

1795 rok - Po III rozbiorze Polski utworzono gubernię Wileńską, a mury miejskie zburzono Pałace zamieniono na koszary, klasztory na więzienia

1803 rok –Akademia Wileńska zostaje przekształcona na Cesarski Uniwersytet Wileński

1831 rok –Powstanie Listopadowe i upadek powstania. Krwawe represje przekształcają się do zsyłek ludności na Syberię. Powstaje cytadela

1832 rok –Zostaje zamknięty Uniwersytet przez rząd carski

1860 rok-Wilno uzyskuje połączenie kolejowe z Petersburgiem i Warszawą

1863 rok –Powstanie Styczniowe i upadek powstania. Represje carskie wymuszają zakaz używania języka Polskiego w miejscach publicznych. Kościoły przerabia się na cerkwie

1795-1918 –Imperium Rosyjskie - stolica guberni.

1918 rok – Królestwo Litwy -stolica państwa

1918-1919 – Republika Litewska- stolica państwa.

1919 rok – Litewsko-Białoruska SRR -stolica państwa.

1919-1920 – Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich

1920 rok – Republika Litewska -konstytucyjna stolica państwa przez cały okres Dwudziestolecia

1920 rok –Zbuntowane oddziały generała Żeligowskiego zajmują Wilno

1920-1922 – Litwa Środkowa – okres sporów o przynależność państwową Wileńszczyzny między Polską a Litwą.

1922 rok –Plebiscyt w Wilnie

1922-1939 – II Rzeczpospolita Polska -stolica województwa

1939-1940 – Republika Litewska - 26 października 1939 przekazane przez ZSRR, stolica państwa, faktycznie zgodnie z prawem międzynarodowym okupacja do wejście w życie umowy granicznej polsko-sowieckiej z 1945, tj. 6 lutego 1946

1940 rok –Reaktywacja Litewskiej Socjalistycznej  Republiki Radzieckiej

1940-1941 – Litewska SRR w ramach ZSRR -stolica Litewskiej SRR.

1941 rok –Napad Niemiec na ZSRR .Zajęcie Wilna

1941-1944 – Komisariat Rzeszy Wschód- stolica Wilna-Land.

1944 rok – wyzwolenie Wilna przez oddziały ACZ i Polskiej Armii Krajowej –operacja „Ostra Brama”. Na mocy postanowień konferencji Jałtańskiej Wilno zostaje stolicą Litewskiej SRR .Represje ludności Polskiej

1944-1991 – Litewska SRR w ramach ZSRR -stolica republiki sowieckiej

1987 rok – Pieriestrojka w ZSRR . Litwa przywraca zabytkom pierwotną funkcję i następują zmiany nazw  ulic i trwa rozbudowa miasta

1990 rok –Litwa występuje z ZSRR

od 1991 – Republika Litewska -stolica państwa.

1993 roku -4 -8 września - 61. podróż apostolska Jana Pawła II na Litwę

4 września- Papież odprawia różaniec w kaplicy w Ostrej Bramie przed obrazem Matki Boskiej Ostrobramskiej w Wilnie

6 września -Jan Paweł II odprawia mszę świętą i spotyka się z młodzieżą na stadionie im. Dariusa i Girėnasa w Kownie

7 września- papież odprawia Mszę święta na Górze Trzech Krzyży

2008 rok- Pielgrzymka Domu Mysłowickiego Archikonfraterni Literackiej do Wilna

JUBILEUSZ CHRZTU POLSKI - KALENDARIUM WYDARZEŃ RELIGIJNYCH „Gdzie chrzest, tam nadzieja”

JUBILEUSZ CHRZTU POLSKI     

KALENDARIUM WYDARZEŃ RELIGIJNYCH

„Gdzie chrzest, tam nadzieja”

Początek obchodów Roku Jubileuszowego

*         List Konferencji Episkopatu Polski  zapowiadający Jubileusz Chrztu, oczytany we wszystkich kościołach w dniu 22.11.2015 r. w uroczystość Jezusa Chrystusa Króla Wszechświat

*         W czasie rekolekcji  w Częstochowie – uroczyste wręczenie biskupom diecezjalnym świec jubileuszowych, wniesienie do katedr 25-27.11.2015 r.

*         W diecezjach – uroczyste I Nieszpory pierwszej Niedzieli Adwentu – we wszystkich polskich katedrach przekazanie  świec jubileuszowych do parafii 28.11.2016 r.  Po raz pierwszy  świece Roku Jubileuszu zapłoną w kościołach   29.11.2015 r.

Jubileuszowa droga chrzcielna – program formacyjny na pierwsze niedziele miesiąca, pogłębiający duchowość chrzcielną. Przygotowany przez Komisję Duszpasterstwa Konferencji Episkopatu Polski dla każdej parafii.  Od  6 grudnia 2015 do listopada 2016 roku, odprawiana w każdą pierwszą niedzielę miesiąca.

X Jubileuszowy Zjazd Gnieźnieński  „Europa nowych początków. Wyzwalająca moc  chrześcijaństwa” – Gniezno, 11-13.03.2015 r.

Obchody Centralne 14-15-16.04. 2016

*         Obchody odbędą się w Gnieźnie (14.04) oraz w Poznaniu (15-16.04)

*         W czasie obchodów odbędzie się  Konferencja Plenarna KEP oraz posiedzenie Zgromadzenia Narodowego z udziałem Prezydenta RP

*         Szczególnym wydarzeniem będzie 16.04.2016 świętowanie jubileuszowe na Inea Stadion  w Poznaniu.

Jubileuszowe Akty zawierzenia NMP Królowej Polski

*         Centralny Akt Oddania Polski Matce Bożej  – 3.05.2016  Częstochowa

*         Diecezjalny – w czasie Centralnych  uroczystości jubileuszowych  16.04.2016r. Poznań

*         Parafialny – 26.08.2016

Pielgrzymki:

*         Pielgrzymka Papieża Franciszka do Polski – Kraków, 28-31.07. 2016 r.

*         Światowe Dni Młodzieży - Kraków  26 – 31.07.2016

*         Pielgrzymka Narodowa do Rzymu - druga połowa października 2016 r.

Uroczyste zakończenie Roku Obchodów Rocznicy 1050-lecia Chrztu Polski

*         19.11.2016 – Kraków – Łagiewniki

*         Uroczystość będzie wspólnym: zakończeniem obchodów Jubileuszu Chrztu Polski, dziękczynieniem za Światowe Dni Młodzieży, zakończeniem Roku Miłosierdzia

Obchody parafialne

*             Jubileuszowa Droga Chrzcielna (grudzień 2015-listopad 2016)

Propozycje ubogacenia liturgii pierwszych niedziel miesiąca wątkami chrzcielnymi

*             Wielki Post

Czas szczególnych przygotowań (m.in. rekolekcje parafialne)

*             Wigilia Paschalna  (Wielka Sobota)

Uroczyste odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych

JUBILEUSZ 1050-lecia CHRZTU POLSKI

UROCZYSTOŚCI CENTRALNE

CZWARTEK – 14.04.2016 – GNIEZNO

1.       g. 11.00-13.00 Konferencja Episkopatu Polski           Seminarium Duchowne w Gnieźnie                                                                                         

2.       g. 15.00 Celebracja  Jubileuszowa                                Ostrów Lednicki 

      podziękowania za Chrzest Polski, zabrzmi dzwon „Mieszko i Dobrawa”                                      

3.       g. 17.00 Eucharystia                                                          Katedra Gnieźnieńska             

4.       g. 20.00 Prezentacja filmu o Chrzcie Mieszka I   

                                                                                  Teatr im. A. Fredry w Gnieźnie

PIĄTEK – 15.04.2016 – POZNAŃ

1.       g. 9.00-11.00 Konferencja Episkopatu Polski             Seminarium Duchowne w Poznaniu

2.       g. 12.00 Uroczyste obrady Zgromadzenia Narodowego

*         Orędzie Prezydenta RP                                            Międzynarodowe Targi Poznańskie- Sala Ziemi

*         Jubileuszowe „Oratorium 966.pl” (Filharmonia Poznańska)

3.       g. 15.45 Procesja Maryjna z Fary do Katedry Poznańskiej                                                                                                      

4.       g. 17.00 Eucharystia                                                              Katedra Poznańska             

SOBOTA – 16.04.2016 – INEA STADION POZNAŃ

1.       g. 9.00-11.00 Konferencja Episkopatu Polski                         Seminarium Duchowne w Poznaniu

INEA STADION W POZNANIU:  

2.       g. 10.50 Świętowanie jubileuszowe    "Gdzie chrzest, tam nadzieja"           

3.       g. 14.00 Eucharystia z chrztem dorosłych i posłaniem     

Realizacja: Teatr Muzyczny w Poznaniu                               

4.       g. 19.00 Historyczny quiz multimedialny „Człowiek 1050-lecia”

5.       g. 19.45. Koncert jubileuszowy, musical  „Jesus Christ Superstar”                          

   

UROCZYSTA NADZWYCZAJNA SESJA SEJMIKU WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO :

TERMIN: 11 kwietnia 2016 r.  Opera Poznańska

UCZESTNICY:

- Radni Województwa Wielkopolskiego

- Przewodniczący Sejmików z wszystkich województw RP

- Przewodniczący rad powiatów, gmin i miast na prawach powiatu z Wielkopolski

Kalendarium wydarzeń naukowo -kulturalnych dotyczących jubileuszu 1050 rocznicy Chrztu Polski

Kalendarium najważniejszych wydarzeń naukowo-kulturalnych

Rok 2016 dotyczących jubileuszu  1050 rocznicy chrztu Polski

A. Konferencje naukowe

1. Konferencja: Chrzest Polski. Początki chrystianizacji w Polsce (przesłanki, warunki, skutki)
   Instytut Historii UAM
2. Konferencja: Obchody Wielkiej Nowenny i Milenium Chrztu Polski w roku 1966
   IPN Poznań, Archiwum Państwowe w Poznaniu, Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu – 7.04.2016
3. Konferencja: Chrzest Polski z perspektywy XXI wieku (percepcja chrztu Polski w literaturze i sztuce)
   IKE UAM w Gnieźnie – 14.03.2016
4. Konferencja: Archeologia i historia w obchodach milenium państwa polskiego
   Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie
   maj 2016r
5. Konferencja: Funeralia Lednickie
   Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
6. Konferencja: Problematyka ideologii władzy królewskiej a jej sakralizacja na przykładzie państw średniowiecznej Europy
   UM Gniezno, IKE UAM, Instytut Historii UAM
7. Konferencja: Narodziny Polski – obraz literacki
   Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu, Instytut Prehistorii UAM

B. Wystawy

1. Wystawa: Archeologiczne tajemnice palatium i katedry poznańskiego Ostrowa
   Muzeum Archeologiczne w Poznaniu
   Poznań, Pałac Górków – kwiecień – grudzień 2016
2. Wystawa: Pokolenie 966
   Rezerwat Archeologiczny Genius loci – od kwietnia 2015
3. Wystawa: Chrzest – znaki sakramentu
   Muzeum Archidiecezjalne w Poznaniu – od kwietnia 2016
4. Wystawa: Archeologiczne tajemnice Góry Lecha w Gnieźnie
   Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie
5. Wystawa: Relikwiarz Drzewa Krzyża Świętego
   Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy – 4.04.2016
6. Wystawa: Ostrów Lednicki. Pod niebem Średniowiecza
   Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
7. Wystawa: Mesco dux baptizatur. Kronikarze, uczeni i politycy o Chrzcie Polski
   IKE UAM w Gnieźnie.
8. Wystawa: 966 Mesco dux baptizatur. Chrześcijaństwo na ziemiach polskich.
   Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie – 5.04 do 25.10.2016
9. Wystawa: Wierzenia przedchrześcijańskie w państwie Piastów
   Muzeum Pierwszych Polskich Piastów, Rezerwat Archeologiczny w Grzybowie – kwiecień – marzec 2017
10. Wystawa: Rezydencjonalne ośrodki państwa pierwszych Piastów
    Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie – 16.05 - 31.12.2016
11. Wystawa: Być kobietą w… średniowieczu
    Muzeum Pierwszych Polskich Piastów, Rezerwat Archeologiczny w Gieczu
12. Wystawa: Skarb z Grzybowa – nim Piastowie zaczęli wybijać monetę
    Muzeum Pierwszych Polskich Piastów, Rezerwat Archeologiczny w Grzybowie
13. Wystawa: Nieochrzczeni? Gdyby chrzest Polski się nie odbył…”
    Galeria Miejska Arsenał w Poznaniu – kwiecień – maj 2016
14. Wystawa czasowa poświęcona jubileuszowi 1050 rocznicy Chrztu Polski.
    Muzeum Archidiecezjalne w Gnieźnie.
15. Wystawa: Historia obchodów Chrztu Polski
    Biblioteka UAM
16. Wystawa: Jak Mieszko z Dobrawą, czyli o językach słowiańskich
    Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu – 21.02 do października 2016
17. Pokonkursowa  wystawa  prac  Ogólnopolskiego  Konkursu  Plastycznego  dla  dzieci  i młodzieży: Jubileusz Chrztu Polski 966 -2016  -  Bądźcie  wierni  łasce chrztu  świętego.
    Muzeum Archidiecezjalne w Poznaniu – 14.09 – 12.10.2016

C. wydarzenia kulturalne

1. Uroczystości na Ostrowie Lednickim upamiętniające 1050-lecie Chrztu Polski.
   Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
2. Ogólnopolski konkurs dla młodych kompozytorów: Opus 966
   Stowarzyszenie Miłośników Sztuki Vis Artis
3. Projekt: „Tu się Polska zaczęła…” początki chrześcijaństwa i Poznań w „Luboniach” I. Kraszewskiego
   Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu
4. Projekt muzyczny: Symphonical /Poza czasem
   Poznański Chór Chłopięcy we współpracy z Roots Music Promotion
5. Spotkania flażolecistów
   Ostrów Tumski w Poznaniu – 2.04.2015
6. Koncert na dwóch organistów,
   Kościół pw. Wszystkich Świętych
   Akademia Muzyczna w Poznaniu – 17.04.2016, godz. 17.00
7. Spotkania: Żywoty średniowiecznych świętych
   Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, Rezerwat Archeologiczny w Gieczu
8. „966”- widowisko multimedialne
   Brama Poznania – od 1.05.2016
9. Projekt: Księżna Dobrawa Matka Chrzestna Polski
   Fundacja „Puenta” – Ostrów Tumski w Poznaniu – maj 2016
10. Widowisko: Początek drogi
    Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy
11. Widowisko: Nawracanie Pomorzan
    Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, Rezerwat Archeologiczny w Gieczu
12. Królewski Festiwal Artystyczny
    Gniezno
13. Noc Kupały
    Muzeum Pierwszych Polskich Piastów na Lednicy
14. Plenerowa prezentacja filmu: Wyspa Władców
    Muzeum Pierwszych Polskich Piastów na Lednicy – maj – lipiec
15. Letnie o Piastach bajanie
    Muzeum Pierwszych Polskich Piastów na Lednicy, Rezerwat Archeologiczny w Gieczu – 18.07.2016
16. Musical o św. Wojciechu i początkach państwa polskiego
    Teatr Muzyczny w Poznaniu – wrzesień 2016
17. Tryptyk „Ab initio” – widowisko historyczne
    Teatr Animacji
18. Międzynarodowy Festiwal „Poznań Baroque”
    Estrada Poznańska
19. Historyczne  widowisko plenerowe Orzeł i Krzyż
    Stowarzyszenie Dzieje, Murowana Goślina
20. Królewski Festiwal Artystyczny
    Miasto Gniezno oraz MOK w Gnieźnie; czerwiec
21. Widowisko Plenerowe „Koronacja Królewska".
    Miasto Gniezno oraz MOK w Gnieźnie; lipiec
22. Spektakl 966
    Teatr Polski w Poznaniu
23. Cykl: „Zanurzeni w kulturze” – Początki państwa polskiego. Mity czy historie? – warsztaty, debaty dla młodzieży
    Teatr Animacji w Poznaniu
24.  „Powroty do źródeł”
    Centrum Turystyki Kulturowej „Trakt”
25. Multimedialny spacer po Ostrowie Tumskim
    Brama Poznania
26. Musical Jesus Christ Superstar na Inea Stadion w Poznaniu
    Teatr Muzyczny w Poznaniu
27. Teatr, duchowość religia – festiwal teatralny, obejmujący kilkanaście spektakli lalkowych dla dzieci i dorosłych, związane z tematyką Chrztu Polski.  
    Teatr Animacji w Poznaniu

D. Edukacja i Popularyzacja

1. Wykłady Początki dziejów Kościoła i państwa na terenach Polski
   Instytut Historii UAM
2. Zajęcia  edukacyjne  dla  szkół  podstawowych,  gimnazjów  i  liceów  w  formie  lekcji  i  warsztatów  (propozycja  od  września  2015 r.)
   Muzeum Archidiecezjalne w Poznaniu

*         Szlakiem  chrztu - wprowadzenie dzieci w historię chrystianizacji  Polski, osób z chrztem  związanych oraz podkreśleniem ważności  tego  wydarzenia - dla  klas  1 – 3 (zajęcia  zabawowe,  parateatralne), 

*         W  tajemniczej  krypcie - o  wierzeniach  Słowian

*         Historia na medal  - z czego możemy być dumni,  X – XX wiek. dla  klas  2  -  6  podst.  oraz  1 – 3 gimnazjum  (warsztaty)

*         Jak nie było naprawdę? – skąd czerpiemy wiedzę o początkach państwa polskiego? - Jaki  jest  współczesny stan wiedzy historyków i archeologów o najdawniejszych dziejach naszego kraju - dla  klas ponadgimnazjalnych

3. Projekt: Akcja Chrystianizacja - w  formie  gry  planszowej dla klas 4 – 6 oraz gimnazjum
   Muzeum Archidiecezjalne – cały rok 2016
4. Projekt My Chrześcijanie, My Polacy
   Centrum Kultury Zamek w Poznaniu – luty – kwiecień 2016
5. Ogólnopolski konkurs plastyczny dla dzieci i młodzieży: Jubileusz Chrztu Polski 966 -2016 -  Bądźcie wierni łasce chrztu  świętego.
6. Ogólnopolski konkurs dla dzieci i młodzieży
   Starostwo Powiatowe i UM w Gnieźnie – styczeń – maj
7. Program edukacyjny dla przedszkoli i szkół
   UM Gniezno, Muzeum Początków Państwa Polskiego, MOK, PBP w Gnieźnie
8. Festiwal Nauki i Kultury
   Starostwo Powiatowe w Gnieźnie, szkoły ponadgimnazjalne powiatu
9. Debata popularnonaukowa Gdzie ochrzcił się Mieszko?
   – Muzeum Archeologiczne w Poznaniu - czerwiec 2016r.
10. „Blask nocy średniowiecza" - impreza edukacyjna organizowana w ramach „Europejskiej Nocy Muzeów”
    Muzeum Archeologiczne w Poznaniu i Rezerwat Archeologiczny Genius loci - 2016
11. „Stąd nasz ród!" - impreza edukacyjna
    Muzeum Archeologiczne w Poznaniu - wrzesień 2016r
12. Młodzieżowy panel dyskusyjny Gdzie ochrzcił się Mieszko?
    Ostrów Lednicki albo KE UAM w Gnieźnie.
13. Publikacja Archeoskraby - przewodnik małego odkrywcy, red. B. Rakowska, M. Sprenger
    Rezerwat Archeologiczny „Genius Loci”.
14. Akcja Katolicka AP – wykłady w parafiach, pielgrzymka, inicjatywy wokół dnia papieskiego, Poznańskie Forum Duszpasterskie, Archidiecezjalny Przegląd Poezji i Pieśni Patriotycznej.
15. Działania edukacyjne: publikacje, gry i multimedia, inne
    Starostwo Gnieźnieńskie, Wydawnictwo Miejskie w Poznaniu

E. Inne

1. Pamiątka jubileuszu dla katedr polskich
   Wykonanie krucyfiksów z fragmentami X-wiecznego drewna.
   Muzeum Archeologiczne w Poznaniu, Archidiecezja Poznańska
2. Oratorium „Ego te baptizo”
   Filharmonia Poznańska
3. Konkurs na kompozycje Mszy św. związaną z jubileuszem
   Fundacja „Pro veritate et arte”, AM w Poznaniu
4. Konkurs malarski
   Fundacja „Pro veritate et arte”, AM w Poznaniu
5. Konkurs na etiudę filmową
   Fundacja „Pro veritate et arte”, AM w Poznaniu
6. Wystawa Pod znakiem krzyża
   Muzeum Narodowe
7. Seria koncertów Muzyczne konteksty źródeł Chrześcijaństwa Europy
   Muzeum Narodowe
8. Seria koncertów Dziesięć wieków chrześcijaństwa w Polsce
9. Inicjatywa „Pokolenie milenijne”