PRZYSŁOWIE NORWESKIE

NYSA PEREŁKI ARCHITEKTONICZNE FONTANNA TRYTONA

NA SZLAKU – OPOLSKIM – NYSA

PEREŁKI ARCHITEKTONICZNE FONTANNA TRYTONA

Nysa miasto 100 wież tak można określić to położone w województwie Opolskim miasto.

Jakie tajemnice kryje duch miasta ?

Czy znajdziemy perełki architektury?

Niewątpliwie Nysa ma swój urok, który zachował się w śladach sztuki, architektury, czy dziedzictwa kulturalnego.

Poszukując perełek architektury, możemy wędrować miejskim szlakiem turystycznym [1] który ma długość około 13 kilometrów. Spacer możemy rozpocząć od wieży Wrocławskiej [2] kierując się w stronę rynku.

Po drodze oczy dostrzegą piękną studnię barokową. Wędrując dalej w samym rynku niewątpliwie naszej uwadze zwróci potężna budowla sakralna i dzwonnica, oraz z drugiej strony rynku Dom Wagi Miejskiej. Spacerując dalej - idąc ulicą Bracką odkryjemy perełkę architektury miejskiej jest nią fontanna Trytona [3] pochodząca z 1701 roku. 

Zatrzymajmy się na chwilę przy tej fontannie, aby zaczerpnąć chłodu wody i posłuchać plusku wody tryskającej z delfinów. Fontanna położona u zbiegu rynku oraz ulic Brackiej i Celnej, a jest wzorowana na rzymskiej Fontanna del Tritone z 1612–1613 roku, stojącej na Placu Barberini – Piazza Barberini autorstwa Gian Lorenzo Berniniego. [4] Powstanie fontanny datuje się na lata 1700-1701.

Ta perełka uznawana jest za jeden z najcenniejszych zabytków architektonicznych miasta. Wykuta przez nieznanego autora w sławniowickim marmurze, ukazujące dzieło dojrzałego baroku.

Kto miał okazję zobaczyć włoską fontannę z Rzymie to dostrzeże różnice formy artystycznej. 

Przyjrzyjmy się fontannie - to duża sadzawka zbudowana na planie kwadratu, z zaokrąglonymi narożnikami, w obramieniu o wykroju sarkofagowym. 

W środku otacza dużych rozmiarów trzon, na którym wyrzeźbiono cztery delfiny z otwartymi paszczami, zwrócone w cztery strony świata. 

W górnej części po stronie południowej zobaczymy herb Nysy z inskrypcją SPQN 1701. [5] Jest to data powstania fontanny.

Co znaczy inskrypcja SPQN 1701?

O odpowiedz musimy sięgać starożytnego Rzymu.

W Rzymie artyści fontann na frontonach wielu budowli umieszczali napis S.P.Q.R. – "Senatus Populusque Romanus" co w tłumaczeniu brzmi „senat i lud rzymski". Mieszkańcy Nysy, nawiązali  do tej tradycji i wyryli inskrypcję S.P.Q.N. – „Senatus Populusque Nissiensis" – „senat i lud Nyski”.

 Trzon wieńczy czara w kształcie muszli, na której umieszczona jest postać klęczącego Trytona, [6] przedstawionego jako półczłowiek-półryba, z uniesionymi rękoma, grającego na muszli. Tryton to barokowy symbol pokoju i harmonii. Mniejsza sadzawka o kształcie wydłużonego ośmioboku na zwężającej się podstawie łączy się z głównym zbiornikiem tworząc przejście w postaci dwóch płaskorzeźbionych delfinów oraz mosiężnego gargulca, również w kształcie delfina. 

FONTANNA TRYTONA Z 1701 -ZWIĘCZENIEM MAŁEJ  SADZAWKI
 JEST PRZEJŚCIE DO ZBORNIKA TWORZĄCY U PODSTAWY DWÓCH DELFINÓWI
I MOSIĘŻNEGO GARGULCA W KSZTAŁCIE  DELFINA 

Piękna perełka architektury miejskiej oraz bogactwo i zróżnicowanie architekturze sakralnej, przez wiele wieków będące siedzibą biskupów wrocławskich tworzy kunszt dziedzictwa Nyskiego. Ale jak często się mówi o mieście Nysa to „Śląski Rzym". [7] Gdy już zachwyt fontanny zakończy się spacerujmy dalej miejskim szlakiem turystycznym u z biegu ulic Brackiej i Gierkacza nawiedźmy barokowy kościół Świętych Piotra i Pawła, [8] gdzie zobaczymy replikę grobu Pańskiego i polichromie iluzjonistyczne autorstwa braci Thomasa i Felixa Antona Schefflerów. [9] z 1731 roku.

 Możesz dalej wędrować miejskim szlakiem turystycznym poznając tajemnice miasta.

JZ [10]

Tutaj do galerii zdjęć 

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/nysa-fontanna-trytona

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Miejski szlak turystyczny – długość około 13 kilometrów i obejmuje zabytki oraz fortyfikację. Trasa jest tak przygotowana, aby szlak zabytków nie powtarzał się.  

[2] Wieża Wrocławska - Biała Wieża - gotycka budowla obronna, jedna z kilku zachowanych części średniowiecznych obwarowań miejskich powstała około 1350 roku, w czasach biskupa Przecława z Pogorzeli

[3] Fontanna Trytona to zbudowana z marmuru sławniowickiego na początku XVIII wieku za czasów biskupa Franciszka Ludwika Von Neuburg . Na fontannie widnieje herb z inskrypcją SPQN i datą 1701 ,a wzorowana na Rzymskiej Fontana del Tritone

[4] Giovanii Lorenzo Bernini – zwany Gianlorenzo – urodzony 7 grudnia 1598 roku w Neapolu zmarł 28 listopada 1680 roku w Rzymie to Włoski rzeźbiarz i architekt – artysta Baroku. Warto dodać że kierował budową bazyliki świętego Piotra – jego dzieło to baldachim nad grobem świętego Piotra ,oraz oprawę tronu świętego Piotra

[5] SPQN 1701 – Inskrypcja na fontannie - „Senatus Populusque Nissiensis" – „senat i lud nyski”.

[6] Tryton - Triton; grecki-Τρίτων Trítōn, łacinski Triton– w mitologii greckiej to  bóg morski. Jak mówi legenda był bogiem jeziora Tritonis w Libii. Uchodził za syna boga Posejdona i bogini Amfitryty oraz za brata nimfy Rode, a także za ojca Tritei, Trytonid, trytonów i Pallas. Należał do orszaku Posejdona i Amfitryty. Pojawia się w mitach o Heraklesie, Argonautach i Misenosie. W sztuce przedstawiany jest jako istota o mieszanej budowie, z trójzębem i wielką muszlą. Górna część jego ciała tułów, głowa, ręce jest podobna do ciała człowieka natomiast dolna ma kształt ryby -przeważnie ma rybi ogon skręcony spiralnie. Czasami posiada jedną parę końskich nóg .Wyobrażenie o bóstwie przejawia się w sztukach plastycznych między innymi w greckim malarstwie wazowym i mozaikach z III wieku, oraz w rzeźbie oprawy rzeźbiarskie fontann. Imię Trytona bywa stosowane często do szeregu istot morskich – pół ludzi, pół ryb (trytonów).Imieniem bóstwa został nazwany największy księżyc Neptuna – Tryton.

[7] Śląski Rzym – mówi się o Nysie

[8] Kościół Świętego Piotra i Pawła w Nysie – to kościół bożogrobowców sprowadzonych do Nysy z Miechowa pod Krakowem. W 1346 roku zakonnicy na starym mieście wybudowali kościół przy kościele Maria In Rosis - Matki Bożej Różańcowej później przenieśli się na plac Solny. Ostatecznie biskup Karol Habsburg odbiera świątynię w 1622 roku i przekazuje Jezuitom, A Bożygrobowcy otrzymują plac przy ówczesnych murach miejskich pomiędzy dzisiejszymi ulicami świętego Piotra i Bracką.

[9] Felix Anton Scheffler – urodzony 29 sierpnia 1701 roku w Monachium, zmarł 10 stycznia 1760 roku w Pradze- to Niemiecki malarz działający na Dolnym Śląsku. Nadworny malarz biskupa Philippa von Sinzendorfa. Styl malarski to późny barok przechodzący rokoko. Jego cenne dzieła  Lubiąż klasztor cystersów , zamek Książ , Krzeszów –klasztor cystersów, Jelenia Góra ,Lubawka ,Kłodzko ,Nysa

[10] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne , zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

NYSA – PATRIOTYCZNA POMNIKI BOHATERÓW

NYSA – PATRIOTYCZNA

POMNIKI BOHATERÓW

Wędrując od Nyskiego dworca PKP [1] dotrzemy na Plac Kopernika [2] to jedno z najważniejszych miejsc w Nysie poświęconym patriotom Polskim. 

Tam odbywają się różne ważne uroczystości Państwowe dla mieszkańców.

 W centralnym miejscu placu Kopernika zobaczymy pomnik, który powstał według projektu Mariana Molendy w 2001 roku. Wcześniej był tam pomnik „Bojowników o Wolność i Demokrację”.

Przyjrzyjmy się pomnikowi to dwa granitowe skrzydła, pomiędzy szydłami zobaczymy siermiężny krzyż brzozowy. Obok znajdziemy druk kolczasty, oraz mosiężną posrebrzaną urnę z prochami miejsc chwały i gehenny.

 Skrzydła nawiązują do Polskiego godła. 

Na postumencie widnieje napis „Patriotom Polskim”

Na schodach zobaczymy tablicę z napisem i sentencją:

„Oto jest chwila bez imienia

Wypalona w czasie jak w hymnie

Nitką krwi jak struną (…)”

Krzysztof Kamil Baczyński [3]

W pomniku znajdują się:

Prochy oficerów

Polskich zamordowanych

W Katyniu, Ostaszkowie, Starobielsku , Miednoje

spod ściany straceń z obozu w Oświęcimiu

oraz ziemia z cmentarza Łyczakowskiego we Lwowie

Szabla z wojny Polsko- Bolszewickiej 1920 roku

Nysa 03.05 2005

Na tablicy u samej góry widnieje żołnierski herb z napisem

 „BÓG ,HONOR ,OJCZYZNA”

Uroczystego odsłonięcia pomnika dokonano 25 maja 2001 o godzinie 12:45

Inne miejsca upamiętniające bohaterów znajdziemy przy dzwonnicy [4]obok bazyliki Świętego Jakuba tam zobaczymy tablice poświęcone: 

żołnierzom Armii Krajowej więzionych i deportowanych w latach 1939-1956, oraz w hołdzie męczennikom Sybiru i Polakom z kresów wschodnich II Rzeczypospolitej podanym czystkom etnicznym przez nacjonalistów z OUN i UPA .

Kolejnym miejscem to plac Paderewskiego [5] – kiedyś tam było więzienie zobaczymy obelisk poświęcony powstańcom Śląskim.

To tylko mała część pokolenia walczącego w Nysie, aby świadectwo i pamięć istniała w naszym narodzie.

JZ [6]

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Nysa – ulica plac 50-lecia AK – znajduje się dworzec PKP

[2] Plac Kopernika w Nysie – pomnik „Patriotom Polskich” projekt autorstwa Mariana Molendy z 2001 roku

[3] Cytat sentencja – Krzysztof Kamil Baczyński

[4] Dzwonnica – przy bazylice mniejszej świętego Jakuba i świętej Agnieszki na elewacji zobaczymy 3 tablice: żołnierzom AK , Sybirakom oraz czystkom etnicznym przez OUN i UPA

[5] Plac Paderewskiego – w bliskości kościoła Świętego Piotra i Pawła – znajduje się obelisk kamienny poświęcony Powstańcom Śląskim

[6] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne , zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

NA SZLAKU OPOLSKIM – NYSA

NA SZLAKU OPOLSKIM – NYSA

Wędrując szlakami województwa Opolskiego [1] jednym ze starych miast jest Nysa. [2] Kiedyś zwana stolicą biskupów Śląskich. Nysa to miasto położone na granicy Przedgórza Sudeckiego, oraz Niziny Śląskiej.

Perspektywiczny widok miasta z 1596 roku wykonany
przez Wrocławskiego malarza i rytownika Jerzego (Georga) Hayera
1559 -1614

Historia grodu sięga średniowiecza kiedy to w X wieku zakłada Bolesław Krzywousty, [3] ale w tamtym czasie nie odgrywała wówczas większego znaczenia ,gdyż nadgraniczna kasztelania znajdowała się w pobliskim Otmuchowie. Nysa to jedno z najstarszych miast śląskich. Osada zaczyna nabierać znaczenie gdy książę Bolesław I Wysoki [4] ofiarowuje synowi Jarosławowi [5] kasztelanię otmuchowską wraz z przylegającymi do niej dobrami. Jarosław w latach 1198–1201 był biskupem wrocławskim, przekazał w testamencie swoim następcom na stolicy biskupiej Nysę i kilkanaście wsi. Z czasem na tej bazie utworzono biskupie księstwo Nysko - Otmuchowskie, które sukcesywnie powiększało się, a Nysa stała się jego stolicą. W 1198 roku biskup Jarosław konsekrować kościół świętego Jakuba i świętej Agnieszki. [6] Pierwsza historyczna wzmianka o mieście Nysie pochodzi z 1223 roku [7] i została lokowana na prawie flamandzkim, później w 1308 roku zamieniona na prawo Magdeburskie. Z początkiem XIV wieku, na życzenie Henryka Probusa, stała się miastem stołecznym Księstwa Nyskiego. [8] Do czasu 1810 kiedy podczas sekularyzacji dóbr kościelnych przez króla pruskiego Fryderyka Wilhelma III – Nysa była w rozkwicie oraz była jednym z najludniejszych miast śląskich. Istotną rolę w średniowieczu dla Nysy miała edukacja, co w początkowej fazie nauczanie było w szkole parafialnej od 1417 roku później przekształcona w następnych wiekach w znane gimnazjum.

W 1497 roku na rynku w Nysie został ścięty przedostatni książę Opolski – Mikołaj II. [9] Dogodne położenie miasta na przecięciu szlaków handlowych z Pragi i Kłodzka do Opola i dalej do Krakowa sprzyjało rozwojowi gospodarczemu miasta. W święto Jakuba i święto Agnieszki odbywały się targi, gdzie przyjeżdżali kupcy Austrii, Czech, Moraw i Węgier. Rozwijało się też rzemiosło powstawały między innymi cechy farbiarzy, czy złotników. Niewątpliwie znaczenie miasta Nysy zostało udokumentowane w Norymberskiej Kronice Świata [10] z 1493 roku, która ustawia miasto wśród znaczących ośrodków miejskich Europy Środkowo-Wschodniej. 
W opisie ludności miasta zawartego w tej kronice czytamy „plebs rustica polonici ydeomatis...”.Kolejny dowodem jest herb Nysy na bramie wjazdowej Mostu Karola w Pradze. Okres panowania biskupów w Nysie to liczne budowle sakralne – stąd też wywodzi się tytuł Śląskiego Rzymu. [11] 
Co możemy odkryć w przestrzeni miejskiej między innymi w fontannie Trytona [12] pochodzącej z 1701 roku, a wzorowanej na rzymskiej Fontana del Tritone z 1612–1613 roku, stojącej na Placu Barberini – Piazza Barberini autorstwa Gian Lorenzo Berniniego.

Na rynku solnym odkryjemy kompleks budowli. W bliskości rynku solnego znajdziemy były pałac biskupów dziś mieści się tam muzeum powiatowe Nysy z dosyć pokaźną ekspozycją obrazów, ale i pamiątek z życia mieszczan Nysy. Karol Habsburg ściągnął do Nysy Jezuitów. Najstarszym obiektem jest seminarium świętej Anny, które było miejscem urzędowania Christopha Scheinera, pierwszego rektora Nyskiego Carolium. [13] Na rynku Solny zobaczymy też kościół Jezuicki dziś to Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny. Bogactwo kościoła wzorowane jest na rzymskim „II Gesu” warto tu zwrócić uwagę na polichromie wykonane przez Karla Dankwarta [14] znanego z wykonania polichromii w kaplicy na Jasnej Górze. Samo Carolinum kształtowała znakomite postacie między innymi przyszłego króla Polski Michała Korybuta Wiśniowieckiego czy Jakuba Sobieskiego. Nysa to też miasto obronne już od początku jej istnienia, pierwsze nowożytne fortyfikacje [15] w Nysie powstały w 1594 roku i były wielokrotnie rozbudowywane.

Od 1741 roku Nysa jest pod panowaniem Prus i staje się miastem –twierdzą, istniejące umocnienia na prawym brzegu Nysy Kłodzkiej. 

OBLĘŻENIE NYSY PRZEZ WOJSKA PRUSKIE  W 1741 ROKU 

Spacerując po mieście możemy zobaczyć wiele zabytków to: 

Kościół parafialny pod wezwaniem świętego Jakuba Starszego i świętej Agnieszki, plac Katedralny, pochodzi z XV-XIX wieku –dziś to bazylika. 

Kościół Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny. 

Cmentarny Kościół Świętego Krzyża – Jerozolimski. 

Bastion świętej Jadwigi (zobacz też) 

Fontanna Trytona z 1701 roku (zobacz też)

Wieża Wrocławska.

To tylko niewielka część zabytków, które trzeba zobaczyć będąc w Nysie. 
Nysa była ośrodkiem przemysłowym i gospodarczym w województwie Opolskim. W mieście wyróżnić można było przemysł metalowy, maszynowy, spożywczy i budowlany. Do 2002 roku w mieście funkcjonował Zakład Samochodów Dostawczych. Montował on samochody dostawcze między innymi: Nysy, Polonezy Trucki.

Jednodniowy wyjazd nie zaspokoi poznania zakątków miasta.

Wybierając się do Nysy turyści w 2019 roku napotkają utrudnienia w centrum i bazylice gdyż trwają tam remonty. Odkrywając tajemnice szlaków województwa Opolskiego i Nysy możemy iść też szklakiem świętego Jakuba w stronę Hiszpanii do Santiago De Compostela.

JZ [16]

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Województwo Opolskie

[2] Nysa – miasto w województwie Opolskim dawniej Nisa, Nissa, łacinski . Nissa, niemiecki Neisse czeski Nisa w powiecie nyskim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Nysa. Historycznie leży na Dolnym Śląsku. Miasto położone jest na granicy Przedgórza Sudeckiego i Niziny Śląskiej, w południowo-zachodniej części Doliny Nysy Kłodzkiej.

[3] Bolesław Krzywousty – założyciel grodu w Nysie

[4] Książę Bolesław I Wysoki

[5] Jarosław – Biskup Wrocławski – syn księcia Bolesława I Wysokiego

[6] Kościół świętego Jakuba Apostoła i świętej Agnieszki Dziewicy i Męczennicy – dziś bazylika mniejsza od 2009 roku Największy budynek sakralny w mieście. Jak głosi legenda pobożny i bogaty mieszkaniec Nysy Jakub i żona Agnieszka około 1000 roku zbudowali kościół średniej wielkości był drewniany. Murowany powstał i ufundował biskup Wrocławski Jarosław Piast. W 1198 roku kościół był konsekrowany

[7] Pierwsza wzmianka o lokalizacji Nysy na prawie Flamandzkim pochodzi z 1223 roku

[8] Za Henryka Probusa w XIV wieku Nysa staje się miastem społecznym Księstwa Nyskiego

[9] Na rynku w 1497 roku zostaje ścięty przedostatni książę Opolski Mikołaj II

[10] Nysa w 1493 roku znalazła się w średniowiecznej norymberskiej kronice świata Hartmanna Schedla

[11] Śląski Rzym – tytuł określający Nysę

[12] Fontanna Trytona to zbudowana z marmuru sławniowickiego na początku XVIII wieku za czasów biskupa Franciszka Ludwika Von Neuburg . Na fontannie widnieje herb z inskrypcją SPQN i datą 1701 ,a wzorowana na Rzymskiej Fontana del Tritone

[13] Carolinum – jezuicki kompleks budynków z uczelnią . Uczyli się tam między innymi  przyszły król Polski Michał Korybut Wiśniewski oraz Jakub Sobieski

[14] Karl Dankwart – wykonawca polichromii w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny w Nysie

[15] W 1594 roku powstają nowożytne fortyfikacje później miasto staje się twierdzą  ze swoimi 7 basztami do dzisiaj zachowała się  wieża Wrocławska i Ziębicka

[16] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne , zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

"JÓZEF PIŁSUDSKI NA ŁAMACH POLSKIEJ PRASY MIĘDZYWOJENNEJ"

"JÓZEF PIŁSUDSKI NA ŁAMACH POLSKIEJ PRASY MIĘDZYWOJENNEJ"

Wystawa w Nysie

W muzeum Nyskim [1] zobaczymy ciekawą wystawę

zatytułowaną :

„JÓZEF PIŁSUDSKI NA ŁAMACH POLSKIEJ PRASY MIĘDZYNARODOWEJ” [2]

PLAKAT  Z WYSTAWY  MUZEUM POWIATOWE W NYSIE 

W setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. 

Postać marszałka Józefa Piłsudskiego niewątpliwie wpisała się w wielkie wydarzenie i święto wszystkich Polaków. Józef Piłsudski, [3] polski mąż stanu, polityk, wojskowy i doskonały strateg. 

NA SZEROKIM ŚWIECIE - PRASA 

Józef Piłsudski 1867-1935, organizator Związków Strzeleckich i Legionów Polskich, już w pierwszych dniach po wybuchu I wojny światowej podjął próby odzyskania przez Polskę niepodległości, wkraczając ze swoimi oddziałami na tereny zaboru rosyjskiego.

 Równocześnie w latach 1914-1917 był Komendantem Polskiej Organizacji Wojskowej. Po kryzysie przysięgowym w 1917 roku został internowany i osadzony w twierdzy w Magdeburgu. Uwolniony na początku listopada 1918 roku przybył do Warszawy i niebawem objął stanowisko Naczelnika Państwa. 

Jako zwierzchnik Polskich Sił Zbrojnych, mianowany Marszałkiem, był jednym z głównych autorów zwycięstwa w bitwie warszawskiej, które uchroniło Polskę oraz całą Europę przed ekspansją bolszewizmu. 

FRAGMENT ŚPIEWNIKA LUDWIKA KAMIŃSKIEGO
 Z PIEŚNIAMI ŻOŁNIERSKIMI
WARSZAWA 1920-1921 

Po czasowym odsunięciu się od władzy, w wyniku kryzysu wewnętrznego w II RP, w maju 1926 roku dokonał zamachu stanu i objął realną władzę w państwie. Przez wielu ówczesnych Polaków był postrzegany jako wielka i wybitna postać.

 Jego śmierć niewątpliwie wstrząsnęła rodakami.

ILUSTOWANY KURYER CODZIENNY -
MARSZAŁEK JÓZEF PIŁSUDSKI NA ŁOŻU ŚMIERCI
KRAKÓW 16 MAJ 1935 

 Co zobaczymy na wystawie?

Cenne materiały prasowe [4] oraz publikacje z lat 30 XX wieku.

 Pokazują sylwetkę marszałka – jako jednego z ojców narodu Polskiego i służbą dla Ojczyzny oraz bohatera narodowego. 

Ekspozycja została udostępniona przez Andrzeja Koziara oraz Zbigniewa Walewskiego. 

Wśród pamiątek są cenne zbiory prywatne mieszkańców Nysy: Elżbiety Czepil, Kazimiery Dykas, Edwarda Hałajko, Janusza Ratyńskiego i innych. 
Zatrzymując się na wystawie możemy zobaczyć angielską mapę [5] z Rzeczypospolitej po rozbiorach z 1799 roku. Warto zwrócić też uwagę na rzeźbę w formie książki autorstwa Małgorzaty Więcław – Szafrańskiej.

 Przy portrecie Józefa Piłsudskiego widnieją słowa jakże ważne dzisiaj:[6]

„NARÓD, KTÓRY NIE SZANUJE SWEJ PRZESZŁOŚCI

 NIE ZASŁUGUJE NA SZACUNEK TERAŹNIEJSZOŚCI

I NIE MA PRAWA DO PRZYSZŁOŚCI”

RZEŹBA MARSZAŁKA JÓZEFA PIŁSUDSKIEGO Z CYTATEM
AUTOR; PROJEKTU  STANISŁAW KUSZŁA
WYKONAWCA; MAŁGORZATA WIĘCŁAW- SZAFRAŃSKA (2017)

Niech te słowa uczą nas świadectwa przodków ,którzy w czasach wojennych z odwagą i honorem przelewali krew za naród.

JZ[7]

---

[1] Muzeum Powiatowe w Nysie ul. Biskupa Jarosława 11

[2] Wystawa pt: „Józef Piłsudski na łamach polskiej prasy międzywojennej"

[3] Józef Piłsudski urodzony  5 grudnia 1867 w Zułowie, zmarł 12 maja 1935 w Warszawie to polski działacz społeczny i niepodległościowy, żołnierz, polityk, mąż stanu; od 1892 członek Polskiej Partii Socjalistycznej i jej przywódca w kraju, twórca Organizacji Bojowej PPS -1904 i Polskiej Organizacji Wojskowej -1914, kierownik Komisji Wojskowej i Tymczasowej Rady Stanu -1917, od 11 listopada 1918 naczelny wódz Armii Polskiej, w latach 1918–1922 naczelnik państwa, pierwszy marszałek Polski- 1920; przywódca obozu sanacji po przewrocie majowym 1926, dwukrotny premier Polski 1926–1928 i 1930; wywarł decydujący wpływ na kształt polityki wewnętrznej i zagranicznej II RP.

[4] Materiały prasowe z lat 30 XX wieku - Andrzeja Koziara oraz Zbigniewa Walewskiego

[5] Angelska mapa Rzeczypospolitej po rozbiorach z 1799 roku

[6] Cytat marszałka Józefa Piłsudskiego

[7] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.