NA SZLAKU DOLNOŚLĄSKIM – WAŁBRZYCH

NA SZLAKU DOLNOŚLĄSKIM – WAŁBRZYCH

Dolnośląska[1] ziemia ze swoją stolicą Wrocławiem kryje jeszcze ciekawe bogactwo ziemi Wałbrzyskiej i Wałbrzycha.[2]

Wędrując pasmem górskim Sudetów możemy dotrzeć do Wałbrzycha. Wałbrzych -niemiecku to Waldenburg, w gwarze śląskiej to Walmbrig, Walmbrich, w języku Czeskim to Valdenburk, Valbřich znajduje się na południowym zachodzie Polski nad Pełcznicą. Miasto leży na Pogórzu Zachodniosudeckim i Sudetach Środkowych w paśmie Gór Wałbrzyskich. Kiedyś była siedzibą władz województwa Wałbrzyskiego. Dzięki złodziejskiej partii Platformy Obywatelskiej [3] i reformom Balcerowicza i Buzka – Tw. Karol, które doprowadziły do największego bezrobocia [4] na ziemi Wałbrzyskiej, która nadal jest problemem mieszkańców. Chociaż niektórzy nawet nie związani z Wałbrzychem próbowali zaklinać rzeczywistość tylko że tam władzę miał partyjny kolega. Dawniej ziemia Wałbrzyska była ważnym ośrodkiem przemysłowym Dolnego Śląska. Czas już wyruszyć w Wałbrzyską ziemię. Jedną z najbardziej znanych perełek architektury to niewątpliwie zamek Książ [5] i znajduje się na szlaku zamków Piastowskich. 

KSIĄŻ 

Pierwszym właścicielem, który wybudował zamek w latach 1288-1292 był książę Świdnicko –Jaworski Bolko I Surowy. Od 1509 roku zamek przechodzi w władanie rodu Hobergów [6] – po zmianie nazwiska w 1714 na Hochberg nadal do początku lat 20 XX wieku był zamek w ich władaniu. W dzielnicy Książ możemy odkryć też mauzoleum Hochbergów znajdująca się na trasie turystycznej śladami księżnej Daisy tam też zobaczymy freski Antoniego Schefflera przedstawiające zamek Książ. Gdy już poznamy ciekawostki dzielnicy Książ wyruszmy do palmiarni Lubiechowskiej [7] znajdującej się przy ulicy Wrocławskiej.

 Chociaż historia palmiarni jest dość krótka to sama ziemia Lubiechowska została zakupiona w XVI wieku przez księcia Conrada von Hochberg. Wnętrze obiektu zostało wyłożone tufem wulkanicznym z Sycylijskiego wulkanu Etna. Trzeba dodać że obiekt ten jest najstarszym tego typu w Polsce. Zanim wyruszymy w dalszą podróż proponuję wyznaczyć sobie jakiś cel gdyż rozległość Wałbrzycha jest dość duża i trzeba korzystać z transportu np. publicznego. Turysta na pewno w pierwszej kolejności dotrze do starego centrum miasta  tam można zobaczyć dość dużo perełek architektury i tak:

Stare miasto [8] posiada zabytki z XII wieku, XV wieku, XIX wieku/XX wiek

To ratusz [9] wybudowany czerwonej cegły znajduje się na placu Magistrackim i pochodzi z XIX wieku, początku XX wieku po środku placu zauważymy fontannę idąc dalej to dom „Pod Trzema Różami” mieszczący się na Rynku, a pochodzi z 1777 roku i narożny dom „Pod Kotwicą”, z 1799 roku. W bliskości rynku jednym w z najcenniejszych zabytków sakralnych jest kolegiata [10] pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Bolesnej i Świętych Aniołów Stróżów, odkryjemy ją na ulicy Moniuszki. Potężna świątynia zbudowana jako kościół halowy na planie krzyża łacińskiego w 1898–1904 roku. Od 3 maja 2010 roku podniesiona do rangi kolegiaty diecezji świdnickiej pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Bolesnej i Świętych Aniołów Stróżów. Spacerując robiąc małą pętlę ku mojej uwadze dostrzegłem mały budynek jest to sanktuarium Matki Bożej Bolesnej [11] znajdujący się na placu Kościelnym, a został wzniesiony w średniowieczu, w latach 1714, 1934, 2003 przeszedł gruntowną renowację. Wędrując dalej dotrzemy do pałacu Albertich, [12] mieszczącego się na ulicy 1 Maja 9, został wybudowany w latach 1800–1803. Dziś to Muzeum Porcelany w Wałbrzychu. Wałbrzych jako dawny ośrodek górniczy posiadał 3 kopalnie po zniszczeniu przemysłu górniczego przez Buzka i platformę obywatelską zostały tylko budynki zabytkowe na ulicy Wysockiego odkryjemy zespół kopalni „Julia” pochodzący z lat 1865–1867- XX wieku tam zobaczymy łaźnię i lampiarnię, siłownię II, warsztat mechaniczny, kotłownię elektrowni zakładowej IV, kotłownię III, V, maszynownia – szybu „Sobótka”, siłownia i elektrownia, dawne nadszybie szybu „Dampf”, kotłownia I i budynki maszyn wyciągowych, maszynownia szybu „Julia”, sortownia, waga kolejowa, budynek płuczki i flotacji, szyb „Julia” – budynek szybowy z wieżą z 1867roku , szyb „Sobótka” – budynek szybowy z wieżą, 1874roku. Na ulicy Kosteckiego odkryjemy budynek stolarni w kopalni „Victoria”, pochodzący z 1904 roku; tam mieści się Muzeum Przemysłu i Techniki [13] w Wałbrzychu. To tylko niewielka części ciekawostek ziemi Wałbrzyskiej którą każdy turysta powinien zobaczyć.

JZ[14]

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Dolny Śląsk – Województwo Dolnośląskie stolica Wrocław

[2] Wałbrzych – dawna stolica ziemi Wałbrzyskiej leżąca na zachodzie Polski

[3] Złodziejska partia PO - aferzyści

[4] Bezrobocie największe na ziemi Wałbrzyskiej

[5] Zamek Książ – trzeci co do wielkości zamek w Polsce  wybudowany 1288-1292 przez księcia Bolka I Surowego

[6] Hoberg – dynastia później Hochberg tytularność -Fürst von Pleß, Reichsgraf von Hochberg, Freiherr zu Fürstenstein– ród przybyłby na Śląsk z Miśni w końcu XII wieku. W źródłach Śląskich notowany od 1290 roku. W XVII wieku podzielił się na linię szlachecką Dobrocina i baronową z Buczyny, hrabiowską z Książa, tu warto dodać ze linii hrabiowskiej powstała linia książęca z Książa oraz Pszczyny.

[7] Palmiarnia Lubiechowska – ulica Wrocławska powstała w 1911

[8] Stare miasto z XII wieku

[9] Ratusz – powstał pod koniec  XIX wieku i początku XX wieku

[10] Kolegiata pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Bolesnej i Świętych Aniołów Stróżów powstanie kościoła 1898–1904 roku

[11] Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej –mały kościółek powstał w średniowieczu.

[12] Pałac Albertich - dziś to muzeum porcelany

[13] Muzeum przemysłu i techniki – kompleks zabytkowych budynków przemysłowych powstały po zniszczeniu  gospodarki węglowej  przez Balcerowicza i Buzka

[14] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

NA SZLAKU PIELGRZYMKOWYM DO MATKI BOŻEJ ŁASKAWEJ

NA SZLAKU PIELGRZYMKOWYM DO MATKI BOŻEJ ŁASKAWEJ

Kończy się czas wakacji to czas, gdy pielgrzymi[1] nawiedzają różne sanktuaria, klasztory. Archikonfraternia Literacka[2] wraz z księdzem proboszczem Andrzejem Hnidą [3] i pielgrzymami parafii janowskiej zawitała do bazyliki Matki Bożej Łaskawej na uroczystości Krzeszowickie. 
W 3 dniowej pielgrzymce po Dolnym Śląsku [4] nawiedziliśmy kilka sanktuariów szlakiem cysterskim. Zatrzymując się w Trzebnicy w klasztorze Świętej Jadwigi Śląskiej [5] (zobacz też) poznawaliśmy historię tegoż kościoła oraz życie świętej Jadwigi tam też przy grobie świętej była odprawiona msza. 

Chwile z Świętą Jadwigą powoli dobiegały do końca, aby wyruszyć w dalszą podróż zatrzymując się w Lubiążu[6] podziwiając jeden z największych zabytków w skali europejskiej –zespół klasztorny największego opactwa cysterskiego na świecie.

 Poznając perełki Dolnego Śląska nie mogłoby zabraknąć na szlaku podróżniczym zamku w Książu[7].

 Tak dotarliśmy do Krzeszowickiej Pani[8], aby w zaciszu klasztoru przygotować się na odpustowe uroczystości 15 sierpnia 2009 roku .

Uroczystą sumę odpustową odprawił Arcybiskup Metropolia Katowicki Damian Zimoń[9], który przybył tu na zaproszenie biskupa Legnickiego Stefana Cichego, w której także uczestniczył legnicki biskup pomocniczy Marek Mendyk, przybyli z pielgrzymami prezbiterzy, a wśród pielgrzymów obok należących do Stowarzyszenia Rodzin Katolickich nie zabrakło także przedstawicieli władz, delegacji organizacji społeczno-patriotycznych, bractw i ruchów katolickich, także sióstr zakonnych i kleryków Legnickiego seminarium.

Wśród pątników, znaleźli także pielgrzymi z pobliskich Czech i Niemiec i uczestnicy V Pieszej Pielgrzymki z Legnicy do Krzeszowa.

Mszę świętą poprzedziła procesja[10] z cudami słynącym obrazem Matki Bożej Łaskawej, od tak zwanego Domu Piłata – należącego do zespołu kaplic Kalwarii krzeszowskiej, do bazyliki pod wezwaniem: Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. Obraz ten, jest najstarszym wizerunkiem w Polsce pochodzi z XIII wieku i należy do grona 5 najstarszych wizerunków Maryjnych w Europie. Nawiązał do tego także metropolita katowicki w swojej homilii[11]:

„Bazylika ta, w której dziś się modlimy, należy zapewne do najpiękniejszych, sławiących Maryję Wniebowziętą. Nie bez powodu nazywana jest Europejską perłą baroku” – mówił arcybiskup Damian Zimoń, przypominając, że tytuł bazyliki mniejszej nadał temu miejscu papież Jan Paweł II.

 Uczynił to na prośbę pierwszego biskupa legnickiego Tadeusza Rybaka, w rok po swojej pielgrzymce do diecezji Legnickiej i koronacji obrazu, którego dokonał w Legnicy w 1997 roku. Kaznodzieja zwrócił uwagę na jeden z tytułów Maryi, która jawi się nam także, jako:

„Maryja, jako Arka Nowego Przymierza, w której Bóg objawił swoją obecność wśród ludzi, nie tylko wśród ludu Izraelskiego. A Ona zgodziła się spełnić taką rolę w Historii Zbawienia”.

Przypomniał też, że to święto - „należy do świąt, które najbardziej wchodzą w nasze życie. Po grzechu pierworodnym każdy się rodzi i każdy umiera.

To święto wydobyte z pierwszych wieków chrześcijaństwa, zostało przez Piusa XII wprowadzone w doktrynę naszego Kościoła. Maryję Wniebowziętą, nazywamy także Królową, ale przede wszystkim jest Ona tą, która ukazuje nam nasze zmartwychwstanie” – mówił arcybiskup Damian Zimoń.

Mszę świętą odpustową zakończyło tradycyjne poświęcenie przyniesionych przez wiernych ziół i kwiatów, dokonane przez biskupa Legnickiego.

 Akcentem Archikonfraterni Literackiej i zespołu „Kosztowioków” [12] było podarowanie stuły w czasie sumy odpustowej.

Później wyjechaliśmy na chwilę do Trutnova do Czech[13], aby podziwiać architekturę Czeską. Kończący się dzień to czas na ognisko z zespołem „Kosztowioki’’, oraz pątnikami z Dolnego śląska. I tak powoli pielgrzymka dobiega końca w 3 dniu zatrzymaliśmy się w opactwie Henrykowskim[14],

aby zobaczyć pierwsze zdanie po polsku zapisane w kronice, które Czech wypowiedział do swojej żony ślązaczki w języku polskim-Day ut ia pobrusa, a ti poziwai -w tłumaczeniu dzisiejszym brzmi: daj ja pomielę a ty odpoczywaj.

Ostatnim punktem podróży był Kamień Śląski[15] tam urodził się Święty Jacek Odrowąż -patron metropolii Śląskie.

Na pielgrzymkowym szlaku z Archikonfraternią Literacką został jeszcze jeden punkt nasz Mysłowicki kościół i dom.

Jacek Źróbek - AKL

Na szlaku pielgrzymkowym do Matki Bożej Łaskawej
Dolnośląskim szlakiem Cysterskim 

---

[1] Pielgrzymi – pątnicy

[2] Archikonfraternia Literacka Dom Mysłowice  -pielgrzymka 14-16 sierpnia 2009

[3] Andrzej Hnida -Kapelan Archikonfraterni Literackiej Domu Mysłowickiego

[4] Dolny Śląsk –sanktuaria szlakiem cysterskim

[5] Trzebnica – sanktuarium Świętej Jadwigi Śląskiej

[6] Lubiąż – największy zespół klasztorny opactwa Cysterskiego

[7] Książ – zamek

[8] Krzeszów –perła Baroku – Sanktuarium Matki Bożej Łaskawej

[9] Damian Zimoń –Metropolita Katowicki

[10] Procesja wyruszyła z Domu Piłata do bazyliki

[11] Homilia odpustowa – Arcybiskup Damian Zimoń

[12] Kosztowioki – zespół muzyczny grający muzykę ludową z Kosztów

[13] Trutnov – miasto leżące w Czechach przy granicy Polskiej

[14] Henryków – Opactwo w którym zostały  zapisane w kronice pierwsze słowa po Polsku

[15] Kamień Śląski – miasteczko urodzenia Świętego Jacka Odrowąża- patrona metropolii Śląskiej