NA SZLAKU DOLNOŚLĄSKIM – WAŁBRZYCH

NA SZLAKU DOLNOŚLĄSKIM – WAŁBRZYCH

Dolnośląska[1] ziemia ze swoją stolicą Wrocławiem kryje jeszcze ciekawe bogactwo ziemi Wałbrzyskiej i Wałbrzycha.[2]

Wędrując pasmem górskim Sudetów możemy dotrzeć do Wałbrzycha. Wałbrzych -niemiecku to Waldenburg, w gwarze śląskiej to Walmbrig, Walmbrich, w języku Czeskim to Valdenburk, Valbřich znajduje się na południowym zachodzie Polski nad Pełcznicą. Miasto leży na Pogórzu Zachodniosudeckim i Sudetach Środkowych w paśmie Gór Wałbrzyskich. Kiedyś była siedzibą władz województwa Wałbrzyskiego. Dzięki złodziejskiej partii Platformy Obywatelskiej [3] i reformom Balcerowicza i Buzka – Tw. Karol, które doprowadziły do największego bezrobocia [4] na ziemi Wałbrzyskiej, która nadal jest problemem mieszkańców. Chociaż niektórzy nawet nie związani z Wałbrzychem próbowali zaklinać rzeczywistość tylko że tam władzę miał partyjny kolega. Dawniej ziemia Wałbrzyska była ważnym ośrodkiem przemysłowym Dolnego Śląska. Czas już wyruszyć w Wałbrzyską ziemię. Jedną z najbardziej znanych perełek architektury to niewątpliwie zamek Książ [5] i znajduje się na szlaku zamków Piastowskich. 

KSIĄŻ 

Pierwszym właścicielem, który wybudował zamek w latach 1288-1292 był książę Świdnicko –Jaworski Bolko I Surowy. Od 1509 roku zamek przechodzi w władanie rodu Hobergów [6] – po zmianie nazwiska w 1714 na Hochberg nadal do początku lat 20 XX wieku był zamek w ich władaniu. W dzielnicy Książ możemy odkryć też mauzoleum Hochbergów znajdująca się na trasie turystycznej śladami księżnej Daisy tam też zobaczymy freski Antoniego Schefflera przedstawiające zamek Książ. Gdy już poznamy ciekawostki dzielnicy Książ wyruszmy do palmiarni Lubiechowskiej [7] znajdującej się przy ulicy Wrocławskiej.

 Chociaż historia palmiarni jest dość krótka to sama ziemia Lubiechowska została zakupiona w XVI wieku przez księcia Conrada von Hochberg. Wnętrze obiektu zostało wyłożone tufem wulkanicznym z Sycylijskiego wulkanu Etna. Trzeba dodać że obiekt ten jest najstarszym tego typu w Polsce. Zanim wyruszymy w dalszą podróż proponuję wyznaczyć sobie jakiś cel gdyż rozległość Wałbrzycha jest dość duża i trzeba korzystać z transportu np. publicznego. Turysta na pewno w pierwszej kolejności dotrze do starego centrum miasta  tam można zobaczyć dość dużo perełek architektury i tak:

Stare miasto [8] posiada zabytki z XII wieku, XV wieku, XIX wieku/XX wiek

To ratusz [9] wybudowany czerwonej cegły znajduje się na placu Magistrackim i pochodzi z XIX wieku, początku XX wieku po środku placu zauważymy fontannę idąc dalej to dom „Pod Trzema Różami” mieszczący się na Rynku, a pochodzi z 1777 roku i narożny dom „Pod Kotwicą”, z 1799 roku. W bliskości rynku jednym w z najcenniejszych zabytków sakralnych jest kolegiata [10] pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Bolesnej i Świętych Aniołów Stróżów, odkryjemy ją na ulicy Moniuszki. Potężna świątynia zbudowana jako kościół halowy na planie krzyża łacińskiego w 1898–1904 roku. Od 3 maja 2010 roku podniesiona do rangi kolegiaty diecezji świdnickiej pod wezwaniem Najświętszej Marii Panny Bolesnej i Świętych Aniołów Stróżów. Spacerując robiąc małą pętlę ku mojej uwadze dostrzegłem mały budynek jest to sanktuarium Matki Bożej Bolesnej [11] znajdujący się na placu Kościelnym, a został wzniesiony w średniowieczu, w latach 1714, 1934, 2003 przeszedł gruntowną renowację. Wędrując dalej dotrzemy do pałacu Albertich, [12] mieszczącego się na ulicy 1 Maja 9, został wybudowany w latach 1800–1803. Dziś to Muzeum Porcelany w Wałbrzychu. Wałbrzych jako dawny ośrodek górniczy posiadał 3 kopalnie po zniszczeniu przemysłu górniczego przez Buzka i platformę obywatelską zostały tylko budynki zabytkowe na ulicy Wysockiego odkryjemy zespół kopalni „Julia” pochodzący z lat 1865–1867- XX wieku tam zobaczymy łaźnię i lampiarnię, siłownię II, warsztat mechaniczny, kotłownię elektrowni zakładowej IV, kotłownię III, V, maszynownia – szybu „Sobótka”, siłownia i elektrownia, dawne nadszybie szybu „Dampf”, kotłownia I i budynki maszyn wyciągowych, maszynownia szybu „Julia”, sortownia, waga kolejowa, budynek płuczki i flotacji, szyb „Julia” – budynek szybowy z wieżą z 1867roku , szyb „Sobótka” – budynek szybowy z wieżą, 1874roku. Na ulicy Kosteckiego odkryjemy budynek stolarni w kopalni „Victoria”, pochodzący z 1904 roku; tam mieści się Muzeum Przemysłu i Techniki [13] w Wałbrzychu. To tylko niewielka części ciekawostek ziemi Wałbrzyskiej którą każdy turysta powinien zobaczyć.

JZ[14]

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Dolny Śląsk – Województwo Dolnośląskie stolica Wrocław

[2] Wałbrzych – dawna stolica ziemi Wałbrzyskiej leżąca na zachodzie Polski

[3] Złodziejska partia PO - aferzyści

[4] Bezrobocie największe na ziemi Wałbrzyskiej

[5] Zamek Książ – trzeci co do wielkości zamek w Polsce  wybudowany 1288-1292 przez księcia Bolka I Surowego

[6] Hoberg – dynastia później Hochberg tytularność -Fürst von Pleß, Reichsgraf von Hochberg, Freiherr zu Fürstenstein– ród przybyłby na Śląsk z Miśni w końcu XII wieku. W źródłach Śląskich notowany od 1290 roku. W XVII wieku podzielił się na linię szlachecką Dobrocina i baronową z Buczyny, hrabiowską z Książa, tu warto dodać ze linii hrabiowskiej powstała linia książęca z Książa oraz Pszczyny.

[7] Palmiarnia Lubiechowska – ulica Wrocławska powstała w 1911

[8] Stare miasto z XII wieku

[9] Ratusz – powstał pod koniec  XIX wieku i początku XX wieku

[10] Kolegiata pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny Bolesnej i Świętych Aniołów Stróżów powstanie kościoła 1898–1904 roku

[11] Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej –mały kościółek powstał w średniowieczu.

[12] Pałac Albertich - dziś to muzeum porcelany

[13] Muzeum przemysłu i techniki – kompleks zabytkowych budynków przemysłowych powstały po zniszczeniu  gospodarki węglowej  przez Balcerowicza i Buzka

[14] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

NA SZLAKU MORAWSKIM - ŚLĄSKA OSTRAVA ZABYTKOWY RATUSZ

NA SZLAKU MORAWSKIM - ŚLĄSKA OSTRAVA

ZABYTKOWY RATUSZ

Wędrując na wschodnim brzegu rzeki Ostrawicy [1] możemy dotrzeć do zabytkowego ratusza śląskiej Ostrawy. Ale zatrzymajmy się na samej Śląskiej Ostrawie [2]-Slezská Ostrava, to dawniejsza Polska Ostrawa do 1919 roku. Pierwszą wzmiankę możemy odnaleźć w bulli papieża Grzegorza IX [3] dla benedyktynów tynieckich w 1229 roku, która zatwierdzała posiadłość w okolicy Orłowej w tym Ostawę leżącej na rzece Ostawicy. Kolejnym dokumentem regulującym już granicę pomiędzy śląską kasztelanią cieszyńską a Morawami był wystawiony przez nowego króla czeskiego Przemysła Ottokara II [4] w grudniu 1261 roku. W niedługim czasie powstał klasztor Benedyktynów w Orłowej, w 1268 roku, a orłowscy mnisi posiedli prawo pobierania dochodów z karczmy i dziesięcin. Pierwotnie nazywano ją Słowiańską, od XVI wieku Polską. W 1290 roku po śmierci Władysława Opolskiego z księstwa Opolsko-Raciborskiego powstało nowe księstwo Cieszyńskie.

 Kolejny rozdział Ostrawy regulował dokument z 1297 roku zawarty między Mieszkiem Cieszyńskim, a biskupem Ołomunieckim Dytrykiem.

W dokumentach też jest podpisany kasztelan ostrawski Herman.

Na przełomie XIV i XV w Śląskiej Ostrawie powstaje parafia Świętego Jerzego Męczennika. [5]

Pierwszymi prywatnymi właścicielami Polskiej Ostrawy byli Jan i Arnošt z Tworkowa wpisany na dokumencie z 1434 roku . W latach 70. XV wieku był Hrziwnacz z Heraltic. Najważniejszymi rodami szlacheckimi [6] zarządzający Polską Ostrawą byli Sedlniccy z Choltic -1508-1714, oraz Wilczkowie z Dobrej Zemicy -1714-1848. Sedlniccy w XVI wieku przebudowali miejscowy zamek na renesansowy. W czasie panowania Wilczków w 1787 rozpoczęto wydobycie węgla kamiennego.

 Dynamiczny rozwój osady przyczynił się do podniesienia w 1879 roku do rangi miasteczka. W latach 1911-1913 wybudowano budynek ratusza. [7] 

Ratusz w Śląskiej Ostrawie -wejscie
 - Slezskoostravská radnice 

Przechodząc prawobrzeżną Ostrawą przez most zobaczymy na wzgórzu jasny budynek jest to Śląski Ratusz.

Budynek z całym otoczeniem 1897 roku po przebudowie był gminny w stylu neobarokowy. 

fronton z herbem 

wieża  zegarowa 

Ale na fali przypływu ludności i osadnictwa siedziba gminy nie wystarczała do celów reprezentacyjnych. W niedługim czasie  pod kierownictwem starosty inżyniera Jana Poppego zdecydowano o budowie nowego ratusza na gruncie przylegającym do starego – na Zamościu. Chociaż ogłoszony konkurs architektoniczny na projekt obiektu zorganizowany na początku 1910 roku miał kilku architektów, to ostatecznie zdecydowano na projekt pod hasłem „Hanna” autora Viktorina Šulca z Pilzna. Po poprawionych planach rozpoczęto budowę ratusza w latach 1911–1913. W efekcie projektu powstała eklektyczna forma ratusza złożona z kombinacji form czeskiego neorenesansu z innymi historyzującymi pierwiastkami, dopełnionymi o secesyjne akcenty możemy je zauważyć we wnętrzach - głównej klatki schodowej, oraz sali. Warto zwrócić uwagę na belki z inskrypcjami przy schodach wejściowych, oświetlenie schodów głównych i oświetlenie sali reprezentacyjnej.

Ratusz tworzy wraz z okolicznymi domami malowniczą i wyważoną całość.

 Po zakończonych wojennych działaniach miasteczko znalazło się w granicach Czechosłowacji, wchodząc w projekt wielkiej Ostrawy mający na celu połączenie 15 gmin, ale ostatecznie projekt z 1919 roku zyskał dopiero 1 lipca 1941 roku i Śląska Ostrawa została włączona do Ostrawy Morawskiej. 17 listopada 1919 roku zmieniono nazwę na Śląską Ostrawę. 17 września 1920 roku uzyskała ona pełnię praw miejskich.

Kolejny podział dokonał się w październiku 1938 roku wraz z Zaolziem Śląska Ostrawa została przyłączona do Polski i 1 lutego 1939 roku włączona do wiejskiej gminy Pietwałd w powiecie Frysztackim.

Obecnie w ratuszu znajduje się  siedziba urzędu Śląskiej Ostrawy, oraz prywatna galeria sztuki . ( zobacz PDF) 

JZ [8]

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Ostrawica –rzeka przepływająca przez Ostrawę

[2] Śląska Ostrawa Slezská Ostrava – kiedyś zwana Polską Ostrawą, leżąca za rzeką Ostrawicą

[3] Bulla- lokacyjna  papieża Grzegorza IX z 1229 dla benedyktynów Tynieckich

[4] Przemysław Ottokar II -król Czeski

[5] Pierwsza parafia  Świętego Jerzego Męczennika w Śląskiej Ostrawie

[6] Rody szlacheckie Polskiej Ostrawy to Sedliniccy z Choltic to lata 1508-1714, oraz Wilczkowie z Dobrej Zemicy obejmujące lata 1714-1848

[7] Ratusz w Śląskiej Ostrawie - Slezskoostravská radnice, budowa 1911-1913 według projektu architektonicznego Viktorina Šulca z Pilzna w stylu eklektycznym – z neorenesansem

[8] Jacek Źróbek – Podróżnik, fotograf, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, architektury i sztuk pięknych. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne , zachodnie, w niewielkiej część wschodnia

Siena

Siena
Siena leży w Toskanii w prowincji Siena założona przez synów Remusa – Senio i Aschio,

którzy uciekając przed Romulusem schronili się w górach i wznieśli zamek Senio. Herb odwołuje się do ich rodu – wilczyca karmiąca Romulusa i Remusa. Siena to etruskie osiedle ,która zachowało antyczne struktury miasta . Przez 5 wieków w Sienie znajdowała się siedziba biskupstwa . Bogactwem mieszczan i Longobardzkie oraz frankońskie to przemysł włókienniczy. XII-XIII wiek to najbogatsze miasto Europy. W Sienie znajdziemy najstarszy europejski Bank Monte Paschi di Siena. Miastem rządziła rada, consiglio, która co roku wybierała członków rządu –Signorii i podestę– najwyższego urzędnika miejskiego. W XII wieku konflikty z Florencją powodują powolny upadek Sieny. W kwietniu 1555 roku przez Kużmę i Medyceusza zostaje wcielony w Wielkie księstwo Toskania. W 1348 roku miasto dotyka zaraza zabija około 100000 osób. Zatrzymując się w Sienie to odkryjemy najwspanialszą zabytkową katedrę z XII wieku

zbudowana została w 1215-1264(Duomo) nazywana Santa Maria Assunta, albo Najświętsza Maryja NMP,

fasada została ukończona w 1380 roku Do kompleksu należy baptysterium i kampanila Warto z wrócić uwagę na oklagonalną ambonę

autorstwa Nicola Pisano, a płaskorzeźby wykonali Donatello, Ghiberti, Jacopo Della Quercia i inni XV wieczni rzeźbiarze.

W pobliżu katedry wznosi się Baptysterium –budowla przeznaczona do ceremonii chrztu, najstarsze znane baptysterium pochodzi z III wieku i zachowało się w Dura Europos- to pomieszczenie w domu chrześcijan, w którym przy jednej ścianie ustawiono basen chrzcielny. Inną budowlą to Kampanila to wyodrębniona z bryły kościoła, ale budowana obok niej. Na rynku głównym

Plazza del Campo z Palazzo Pubbico i Torre del Mangia ,

oraz ratusz.

W Sienie istnieje jeden z najstarszych uniwersytetów w świecie z 1240 roku i najbardziej znana szkoła malarska zwana sieneńską z przełomu XIII i XIV wieku. W Sienie żyła i działała

Święta Katarzyna kanonizowana 14 kwietnia 1461 przez papieża Piusa II. Papież Paweł VI ogłosił ją Doktorem Kościoła 4 października 1970 roku, a Jan Paweł II ogłosił ją w 1999 współpatronką Europy.

Święta Katarzyna Benincasa urodziła się 25 marca 1347 roku w Sienie w mieszczańskiej rodzinie.

W 1354 złożyła prywatne śluby Bogu dziewictwo, w 1363roku wstąpiła do fraterni świeckiej Zakonu Braci i Siost od Pokuty świętego Dominika

przy kościele Dominikanów w Sienie. Posiadała charyzmat wypędzania demonów z osób opętanych. Bóg obdarzył ją stygmatami w kościele w Pizie 1 kwietnia 1375 roku w formie krwawych promieni.

Zmarła w Rzymie w wieku 33lat 29 kwietnia 1380 roku Jej ciało bez głowy spoczywa w kościele Świętego Dominika w Sienie, grób świętej Katarzyny znajduje się w rzymskiej bazylice Najświętszej Maryi Panny
zobacz więcej zdjęć ze Sieny;https://plus.google.com/u/0/events/cb499kmm9nqbo8f9mgm66j99mc0