SZLAKIEM OPOLSKIM – OPOLE TAJEMNICE KSIĄŻĄT OPOLSKICH

SZLAKIEM OPOLSKIM – OPOLE

TAJEMNICE KSIĄŻĄT OPOLSKICH

Zielone miasta województwa Opolskiego zaprowadziły do Opola. [1] Co można robić w stolicy województwa to większość podróżników wie. Opole to jest najbardziej rozpoznawalnym miastem kulturalnym i stolicą piosenki Polskiej. [2] Ale miasto kryje jeszcze tajemnice przodków Ojczyzny.

Początki grodu na prawach miejskich kształtują się w średniowieczu około 950- 980. Od 990 roku Opole i Śląsk zostają przyłączone przez Mieszka I [3] do tworzonego państwa Polan. (zobacz  też) Po najeździe przez księcia czeskiego Brzetysława I [4] na Śląsk w 1039 roku Opole na 11lat jest pod panowaniem Czeskim. 

W 1050 roku Kazimierz I Odnowiciel [5] odzyskuje Śląsk i Opole.

 Ważnym dokumentem jest testament Bolesława III Krzywoustego z 1138 roku dając najstarszemu synowi Władysławowi II Wygnańcowi [6] Śląsk i tak rozpoczyna się początek linii Śląskiej Piastów.

 41 lat później wyodrębnia się ze Śląska księstwo Opolskie, a pierwszym władcą zostaje książę Jarosław Opolski. [7] Ostatnim księciem Opolskim z dynastii Piastów był Jan II Dobry.

 Szukając śladów Piastów Śląskich w Opolu odnajdziemy je np. w Katedrze i pozostałości po zamku zachowanej wieży Piastowskiej. Zatrzymajmy się na ostatnim książąt Opolskich z dynastii Piastów. [8]

Kim był Jan II Dobry? [9]

Jan II Dobry to książę Opola, Strzelec, Brzegu i Niemodlina. Przydomek Dobry uzyskał za sprawą dobrej gospodarki i swojego panowania. Jan II Dobry urodził się w Raciborzu około 1460 roku był synem księcia Opolskiego Mikołaja I i Magdaleny, córki Ludwika II księcia Legnicko-Brzeskiego. Mając 16 lat w 1476 roku po śmierci ojca obejmuje księstwo Opolskie i wspólnie z młodszym bratem Mikołajem II sprawują władzę w księstwie Opolskim. Niewątpliwie w ciągu swojego długiego, bo ponad siedemdziesięcioletniego życia Jan II doprowadził niewielkie księstwo Opolskie do rozkwitu i rozwoju gospodarczego. Liczne zakupy coraz to nowych terytoriów na Górnym Śląsku, dają Janowi władzę niezwykle potężną. Pierwszym zakupem była ziemia Prudnicka w 1477 roku, ale po naciskach książąt Oleśnickich po czterech latach została zwrócona.

W 1497 roku zginął tragicznie – ścięty na rozkaz Kazimierza II Cieszyńskiego, Henryka Ziębickiego i biskupa Wrocławskiego Jana Rotha - brat Jana Mikołaj II Niemodliński. [10] (zobacz też) Po śmierci brata książę Jan planował pomścić brata, ale przez zabiegi dyplomatyczne Władysława Jagiellończyka (zobacz też) nie przystąpił do walk. Przemyślana polityka księcia Jana budowana była o kupowanie i gromadzenie ziemi w 1494 roku kupuje ziemię Gliwicką, rok później księstwo Toszeckie, w 1497 roku po zgonie Mikołaja dołączył do księstwa Niemodlin, w 1498 roku odkupił od Jana Starszego z Żerotina Bytom, oraz zamek Świerklaniec z przyległościami, wreszcie w 1509 roku ziemię Kozielską.
 Księstwo Opolskie korzystało z licznych przywilejów, które książę Jan II wprowadzał , największy rozgłos zyskał zawierający 72 artykuły Ordunek Gorny z 16 listopada 1528 roku Wydany w Opolu dokument był przywilejem gwareckim mającym na celu rozwój górnictwa kruszcowego, które wydatnie zasilało skarb książęcy.

 W zamian za przywileje dla miast i gwarków, książę otrzymywał część zysków z kopalni. Wtedy również powstały miedzy innymi Tarnowskie Góry, które dzięki temu przywilejowi stały się jednym z większych miast Górnego Śląska. Na rok przed swoją śmiercią w 1531 roku Jan II wydał też przywilej ziemski, w którym brał miedzy innym w obronę chłopów przed uciskiem ze strony szlachty zwany przywilejem Hanuszowym . 

OPOLE - KAPLICA PIASTÓW  ŚLĄSKICH -
 OSTATNI KSIĄŻĘ OPOLSKI JAN II DOBRY 

Ostatni Opolski Piast Jan II Dobry umarł bezpotomnie 27 marca 1532 roku w Raciborzu. Został pochowany w kościele świętego Krzyża w Opolu.

 Po jego śmierci księstwo Opolsko-Raciborskie dostało się w całości w ręce Jerzego Hohenzollerna.
Majątek ruchomy zgodnie ze wcześniejszymi układami został natomiast wywieziony do Wiednia.

Historia pokazuje wielkość i mądrość księcia.

 JZ [11]

Do galerii zdjęć (Link )
http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/opole-ksiaze-opolski-jan-ii-dobry 

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Opole -niemiecki - Oppeln, dialekt śląski - Uppeln, czeski - Opolí, Śląski – Uopole,

łaciński - Oppelia, Oppolia, Opulia to miasto znajdujące w południowo-zachodniej Polsce. Położone w Europie Środkowej, na Nizinie Śląskiej, nad rzeką Odrą.

Miasto kiedyś było stolicą księstwa Opolsko-Raciborskiego, siedzibą władz pruskiej prowincji Górny Śląsk i rejencji Opolskiej.

[2] Stolica Polskiej Piosenki - W 1963 roku zorganizowany zostaje I Krajowy Festiwal Piosenki Polskiej.

[3] Mieszko I - urodzony 922–945, zmarł 25 maja 992 – pierwszy władca Polski i Polan z dynastii Piastów sprawujący władzę od ok. 960 roku. Twórca państwowości Polskiej.

[4] Brzetysław I –książę Czeski

[5] Kazimierz I Odnowiciel – urodzony 25 lipca 1016, zmarł 19 marca 1058 w Poznaniu to książę z dynastii Piastów, władca Polski w latach 1034–1058, syn Mieszka II i Rychezy. Przeniósł stolicę Gniezna do Krakowa. Ufundował opactwo Benedyktynów w Tyńcu -1044 roku. Zbrojnie wyzwolił też zagarnięty przez Czechów Śląsk w 1050 roku

[6] Władysław II Wygnaniec -urodzony 1105 roku, zmarł 30 maja 1159 roku w Altenburg - to książę senior Polski, Krakowski, Sandomierski, Wschodniej Wielkopolski, Kujawski, Wrocławski i zwierzchni pomorski w latach 1138–1146.Najstrarszy  syn Bolesława III Krzywoustego

[7] Jarosław Opolski – pierwszy książę Opolski od 1173roku. Urodzony pomiędzy 1143 a 1160 rokiem, zmarł 22 marca 1201roku – biskup Wrocławski od 1198 roku .

[8] Dynastia Piastów- historyczna polska dynastia panująca. Za protoplastę uchodzi Piast, syn Chościska, rataj spod Gniezna. Legenda mówi że syn Piasta – Siemowit został pierwszym księciem Polan. Kolejnymi byli Lestek i Siemomysł. Pierwszym władcą z dynastii Piastów, którego historyczność nie jest kwestionowana, był Mieszko I. Piastowie zasiadali na polskim tronie przynajmniej od około 960 roku do 1370 roku kiedy to zmarł Kazimierz III Wielki. Boczne linie Piastów utrzymały się na Mazowszu do 1526 roku i na Śląsku do 1675 roku. Od pokolenia synów Bolesława III Krzywoustego Piastów można podzielić na linie: Śląską -wywodzącą się od Władysława II Wygnańca, Wielkopolską od Mieszka III Starego, oraz Małopolską, Mazowiecką i Kujawską od Kazimierza II Sprawiedliwego.

[9] Jan II Dobry – książę Opola , Strzelec ,Brzegu i Niemodlina. Urodziny w Raciborzu około 1460 roku zmarł 27 marca 1532 roku Ostatni książę z rodu Piastów Śląskich

[10] Mikołaj II Niemodliński to brat księcia Jana II Dobrego który zginął przez ścięcie na rynku w Nysie

[11] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne , zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

SZLAKIEM OPOLSKIM – KĘDZIERZYN-KOŹLE KRÓTKO

SZLAKIEM OPOLSKIM – KĘDZIERZYN-KOŹLE

„Jaki powód rzeki miały,

 że się nagle posprzeczały,

I jak długo trwały w gniewie.

Tego nikt naprawdę nie wie…”

Jan Brzechwa [1]

Z humorem Jana Brzechwy możemy powędrować na szlak Opolski do jednego miast znajdujących się nad rzeką Odrą [2] i przy wylocie ujścia Kłodnicy, a jest to Kędzierzyn – Koźle. [3] Chociaż historia miasta jest krótka, bo powstała w 1975 roku z połączenia czterech osobnych organizmów administracyjnych: Kędzierzyna, Koźla, Sławięcic i Kłodnicy. Ale sięgnijmy do źródeł, wtedy nam pojawi się jedna nazwa, a jest nim Koźle [4] (Kosle) Była to ufortyfikowana osada Kosle, którą opisał po łacinie w latach 1112–1116 Gall Anonim w Kronice polskiej. Z kolei w 1283 roku nazwa Kędzierzyna [5] wymieniona została w zlatynizowanej formie jako Kandersino, a w 1410 roku, Candirsyn.
 Pierwsze wzmianki historyczne o Koźlu pochodzą z 1104 roku , jednak nadanie praw miejskich nastąpiło w 1281 roku. Ziemie te wówczas były księstwem Kozielsko-Bytomskim zarządzanymi przez Piastów Śląskich. 10 stycznia 1289 roku książę Kazimierz Bytomski jako pierwszy z książąt Śląskich złożył w Pradze hołd lenny królowi Czeskiemu Wacławowi II. Tu trzeba zwrócić uwagę że Koźle to ważny szlak handlowy, co przyczyniło się do budowy przed 1431 rokiem murów obronnych miasta, z co najmniej czterema bramami. W 1526 roku księstwo Kozielsko-Bytomskie przeszło pod władzę Habsburgów. Kolejne zmiany następują 1741 roku gdy ziemie przejmują Prusy. Czas ten rozpoczyna ekspansję w 1743 roku rozbudowy twierdzy w Koźlu. Ale najważniejszy rozwój gospodarczy całej okolicy rozpoczął się wraz z budową Kanału Kłodnickiego w latach 1792–1812. To tylko mała część historii miasta. Gdy już dotrzemy Kędzierzyna – Koźla koleją węzła Gliwicko – Opolskiego. [6] 

Po raz pierwszy uruchomiono tą linię kolejową w1845 roku, a stacja była usytuowana we wsi Kędzierzyn. Od tego czasu rozpoczyna się ekspansja Kędzierzyna.

Jakie zabytki warto zobaczyć Kędzierzynie to: [7]

kościół parafialny pod wezwaniem Matki Bożej Bolesnej z 1928roku, zespół klasztorny franciszkanów, kościół ewangelicko-augsburski z lat 1902–1903 kapliczka-dzwonnica, tzw. Pańszczyźniana z 1814 roku. Mogiły żołnierzy polskich, uczestników Kampanii Wrześniowej 1939 roku, na cmentarzu, mogiła zbiorowa żołnierzy I Armii WP poległych w 1945 roku

W Koźlu to: [8]

zamek. Fortyfikacje „fryderycjańskie” Twierdzy Koźle: obwałowania i fosy, murowano-ziemne, z XVIII wieku Zachowane fragmenty fortyfikacji na lewym brzegu Odry. Wieża Montalemberta. Zespół wodociągów miejskich z lat 1900–1902: wieża ciśnień, pompownia, budynek biurowy. stary Kanał Kłodnicki, który łączył Koźle z Gliwicami wybudowany w latach 1792–1812 w Kłodnicy, na terenie miasta i w granicach województwa sześć śluz – Śluzy Koźle. Kościół pod wezwaniem świętego Zygmunta i świętej Jadwigi Śląskiej.

Ta niewielka część miasta skrywa jeszcze wiele tajemnic, które turysta może odkryć.

JZ [9]

DO GALERII ZDJĘĆ

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

SZLAKIEM OPOLSKIM-
 KĘDZIERZYN - KOŹLE KRÓTKO

---

[1] Jan Brzechwa  cytat poezji pt „Kłótnia rzek”

[2] Odra – rzeka

[3] Kędzierzyn –Koźle –miasto w województwie Opolskim powstałe z połączenia czterech grodów Kędzierzyna, Koźla, Sławięcic i Kłodnicy

[4] Koźle – miasto na prawach miejskich od 1281 pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z 1104

[5] Kędzierzyn – pierwsze wzmianki pochodzą z 1283 roku

[6] Ważny węzeł kolejowy – Gliwicko- Opolski wybudowany w 1845 roku. Jedna ze stacji mieści się wsi Kędzierzyn – dziś to miasto Kędzierzyn- Koźle

[7] Zabytki Kędzierzyna

[8] Zabytki Koźla

[9] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.