SZLAKIEM OPOLSKIM – KĘDZIERZYN-KOŹLE KRÓTKO

SZLAKIEM OPOLSKIM – KĘDZIERZYN-KOŹLE

„Jaki powód rzeki miały,

 że się nagle posprzeczały,

I jak długo trwały w gniewie.

Tego nikt naprawdę nie wie…”

Jan Brzechwa [1]

Z humorem Jana Brzechwy możemy powędrować na szlak Opolski do jednego miast znajdujących się nad rzeką Odrą [2] i przy wylocie ujścia Kłodnicy, a jest to Kędzierzyn – Koźle. [3] Chociaż historia miasta jest krótka, bo powstała w 1975 roku z połączenia czterech osobnych organizmów administracyjnych: Kędzierzyna, Koźla, Sławięcic i Kłodnicy. Ale sięgnijmy do źródeł, wtedy nam pojawi się jedna nazwa, a jest nim Koźle [4] (Kosle) Była to ufortyfikowana osada Kosle, którą opisał po łacinie w latach 1112–1116 Gall Anonim w Kronice polskiej. Z kolei w 1283 roku nazwa Kędzierzyna [5] wymieniona została w zlatynizowanej formie jako Kandersino, a w 1410 roku, Candirsyn.
 Pierwsze wzmianki historyczne o Koźlu pochodzą z 1104 roku , jednak nadanie praw miejskich nastąpiło w 1281 roku. Ziemie te wówczas były księstwem Kozielsko-Bytomskim zarządzanymi przez Piastów Śląskich. 10 stycznia 1289 roku książę Kazimierz Bytomski jako pierwszy z książąt Śląskich złożył w Pradze hołd lenny królowi Czeskiemu Wacławowi II. Tu trzeba zwrócić uwagę że Koźle to ważny szlak handlowy, co przyczyniło się do budowy przed 1431 rokiem murów obronnych miasta, z co najmniej czterema bramami. W 1526 roku księstwo Kozielsko-Bytomskie przeszło pod władzę Habsburgów. Kolejne zmiany następują 1741 roku gdy ziemie przejmują Prusy. Czas ten rozpoczyna ekspansję w 1743 roku rozbudowy twierdzy w Koźlu. Ale najważniejszy rozwój gospodarczy całej okolicy rozpoczął się wraz z budową Kanału Kłodnickiego w latach 1792–1812. To tylko mała część historii miasta. Gdy już dotrzemy Kędzierzyna – Koźla koleją węzła Gliwicko – Opolskiego. [6] 

Po raz pierwszy uruchomiono tą linię kolejową w1845 roku, a stacja była usytuowana we wsi Kędzierzyn. Od tego czasu rozpoczyna się ekspansja Kędzierzyna.

Jakie zabytki warto zobaczyć Kędzierzynie to: [7]

kościół parafialny pod wezwaniem Matki Bożej Bolesnej z 1928roku, zespół klasztorny franciszkanów, kościół ewangelicko-augsburski z lat 1902–1903 kapliczka-dzwonnica, tzw. Pańszczyźniana z 1814 roku. Mogiły żołnierzy polskich, uczestników Kampanii Wrześniowej 1939 roku, na cmentarzu, mogiła zbiorowa żołnierzy I Armii WP poległych w 1945 roku

W Koźlu to: [8]

zamek. Fortyfikacje „fryderycjańskie” Twierdzy Koźle: obwałowania i fosy, murowano-ziemne, z XVIII wieku Zachowane fragmenty fortyfikacji na lewym brzegu Odry. Wieża Montalemberta. Zespół wodociągów miejskich z lat 1900–1902: wieża ciśnień, pompownia, budynek biurowy. stary Kanał Kłodnicki, który łączył Koźle z Gliwicami wybudowany w latach 1792–1812 w Kłodnicy, na terenie miasta i w granicach województwa sześć śluz – Śluzy Koźle. Kościół pod wezwaniem świętego Zygmunta i świętej Jadwigi Śląskiej.

Ta niewielka część miasta skrywa jeszcze wiele tajemnic, które turysta może odkryć.

JZ [9]

DO GALERII ZDJĘĆ

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

SZLAKIEM OPOLSKIM-
 KĘDZIERZYN - KOŹLE KRÓTKO

---

[1] Jan Brzechwa  cytat poezji pt „Kłótnia rzek”

[2] Odra – rzeka

[3] Kędzierzyn –Koźle –miasto w województwie Opolskim powstałe z połączenia czterech grodów Kędzierzyna, Koźla, Sławięcic i Kłodnicy

[4] Koźle – miasto na prawach miejskich od 1281 pierwsze wzmianki o osadzie pochodzą z 1104

[5] Kędzierzyn – pierwsze wzmianki pochodzą z 1283 roku

[6] Ważny węzeł kolejowy – Gliwicko- Opolski wybudowany w 1845 roku. Jedna ze stacji mieści się wsi Kędzierzyn – dziś to miasto Kędzierzyn- Koźle

[7] Zabytki Kędzierzyna

[8] Zabytki Koźla

[9] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

Tak Polska się zaczęła

Tak Polska się zaczęła

Kiedy w 1966 r. Polska przeżywała Millenium Chrztu, władze komunistyczne uniemożliwiły przyjazd na rocznicowe uroczystości papieżowi Pawłowi VI i przedstawicielom episkopatów świata. Tym razem ma być inaczej — w przygotowania do 1050. rocznicy chrztu  Polski, oprócz strony kościelnej, włączyła się też strona państwowa. Organizatorzy mają nadzieję, że do Poznania przyjedzie papież Franciszek. Warto przypomnieć, że już w styczniu ubiegłego roku abp Stanisław Gądecki wystosował list z zaproszeniem papieża Benedykta XVI na obchody 1050. rocznicy chrztu Polski. „Zwracam się do Waszej Świątobliwości z pokorną, a jednocześnie bardzo serdeczną prośbą o łaskawe przyjęcie zaproszenia i przybycie do Poznania w 2016 roku z okazji 1050. rocznicy przyjęcia przez Polskę chrztu świętego” — napisał w zaproszeniu skierowanym do papieża metropolita poznański. Podczas Mszy św. inaugurującej pontyfikat papieża Franciszka zaproszenie do odbycia pielgrzymki do Polski wystosowali też kardynałowie Kazimierz Nycz i Stanisław Dziwisz, po nich zrobił to także prezydent Bronisław Komorowski. Choć nadal nie wiemy, czy  papież przyjedzie na jubileusz, jedno jest pewne, ma to być ważne i znaczące wydarzenie. Ma przypomnieć, nie tylko katolikom, kiedy i jak narodziło się państwo polskie.

Wspólne obchody

Na pewno przygotowania do obchodów mają być też szerzej częścią „Programu duszpasterskiego dla Kościoła katolickiego w Polsce na lata 2013—2017”. W  Polsce powstały już komitety organizacyjne obchodów tej wyjątkowej rocznicy. Jubileusz chrztu Polski zostanie zaakcentowany podczas jubileuszowego, X Zjazdu Gnieźnieńskiego, który odbędzie się w Gnieźnie w 2015 r. Od ubiegłego roku realizowany jest też przez gnieźnieńskie i wielkopolskie ośrodki naukowe specjalny program „Wielkopolska kolebką państwa polskiego”, który przypomina o początkach państwa polskiego i roli, jaką w jego kształtowaniu odegrało Gniezno, ziemia gnieźnieńska i szerzej wielkopolska. W jego ramach do 2016 r. organizowane będą wystawy, debaty i konferencje przybliżające tematykę początków chrześcijaństwa i państwowości na ziemiach polskich. Obchody rocznicy chrztu Polski będą miały miejsce przede wszystkim w Poznaniu w czerwcu 2016 r. Archidiecezja poznańska rozpoczęła już przygotowania do jubileuszu. W specjalnym komunikacie skierowanym do duszpasterzy i dyrektorów wydziałów duszpasterskich poszczególnych kurii diecezjalnych przypomina, że „1050. rocznica chrztu Polski jest nie tylko wspomnieniem wydarzenia historycznego, które miało miejsce w roku 966 i zapoczątkowało dzieje Kościoła na ziemiach polskich, a także zaistnienie państwowości Polski, lecz również zobowiązaniem do refleksji nad konsekwencjami tego faktu dla teraźniejszości i przyszłości”. Realizacja przygotowań do jubileuszu ma przebiegać w archidiecezji poznańskiej na czterech płaszczyznach, którym odpowiadają powołane w tym celu cztery komisje tematyczne: duszpasterska, edukacyjna, historyczno-naukowa i ds. kultury. Oprócz uroczystości religijnych w archidiecezji poznańskiej przygotowywane są inne przedsięwzięcia. Jednym z ważniejszych ma być ekspozycja znajdujących się pod ziemią fragmentów kaplicy księżnej Dobrawy na Ostrowie Tumskim. Była to pierwsza na ziemiach piastowskich, najmniejsza, ale też wyjątkowa kaplica, w której Mieszko i Dobrawa na pewno uczestniczyli w liturgii Mszy św. Odbędzie się też wystawa „Expo Christianitatis”, prezentująca początki chrześcijaństwa w Polsce, powstanie też pomnik upamiętniający chrzest Polski. Zostaną również przygotowane specjalne programy szkolne i pomoce multimedialne przypominające młodym pokoleniom o wydarzeniach sprzed tysiąca lat. Obchody, oprócz przypomnienia religijno-historycznych okoliczności przyjęcia chrztu, mają być przede wszystkim okazją do „zdiagnozowania kondycji polskiego katolicyzmu” i do refleksji nad konsekwencjami tego wydarzenia dla chrześcijan żyjących w Polsce dziś i w przyszłości. Co wiemy dziś o wydarzeniach sprzed ponad 1000 lat?

14  kwietnia 966 r.

Przyjęcie przez księcia Mieszka I chrztu było świadomym wyborem chrześcijaństwa dla całego państwa, powstałego na przestrzeni lat ze zjednoczenia wielu plemion dzięki Siemowitowi, Lestkowi, Siemomysłowi i samemu księciu. Powstałe państwo, między Odrą a Bugiem, było różnorodne wewnętrznie, a jego mieszkańcy wyznawali różne pogańskie religie. W 963 r. Mieszko opanował plemię Lubuszan i zagrażał Pomorzu, a tym samym dostał się w strefę wpływów cesarza niemieckiego. Książę wiedział o jego planach podporządkowania obszarów leżących na wschodzie Europy i chęci ustanowienia biskupstwa w Magdeburgu. Aby zapobiec tym dążeniom, Mieszko musiał przyjąć chrzest. W 965 r. Mieszko poślubił więc czeską księżniczkę Dobrawę, a tym samym zyskał sojusznika przeciwko groźnemu sąsiadowi znad Bałtyku, Związkowi Wieleckiemu. Gall Anonim, XII-wieczny kronikarz, twierdzi, że do przyjęcia chrztu Mieszka namówiła właśnie Dobrawa.

Zapewne nigdy nie dowiemy się, gdzie dokładnie odbył się chrzest Polski, historycy podają bowiem jedynie hipotetyczne miejsca. Wskazują na Ratyzbonę, Kolonię, Czechy, Poznań, Gniezno i Ostrów Lednicki — „świętą wyspę”, jak pisał o niej Ignacy Józef Kraszewski, gdzie odkryto baptysterium datowane na II połowę X w. Można jednak podać najbardziej prawdopodobną datę tego wydarzenia: 14  kwietnia 966 r. Zgodnie ze średniowiecznym zwyczajem, ceremonia odbywała się bowiem w Wielką Sobotę. Przypuszcza się, że razem z księciem został ochrzczony cały jego dwór. Nie wiadomo, jak wyglądał sam rytuał chrztu, ale można spróbować rekonstruować go na zasadzie analogii. Na pewno więc Mieszko i jego dwór nie byli polewani wodą jedynie po głowie, ale zanurzali się cali w specjalnym basenie chrzcielnym. Dwa lata później do Polski z Rzymu przybył pierwszy biskup — Jordan, a na jego siedzibę wybrano Poznań.