Święty Jacek - Ojciec Salij

Święty Jacek

Otóż patrząc na dzieło świętego Jacka, [1] można by w jakimś sensie powiedzieć, że przeprowadził on drugą chrystianizację Polski; swoją niezmordowaną pracą znacznie przyczynił się do tego, że Ewangelia przeniknęła głębiej w świadomość społeczną, że stała się czymś rzeczywiście ważnym i bliskim dla szerokich mas ludności.

Wielkość świętego Jacka

Święty Jacek należy do tych świętych, których wielkość można mierzyć również dokonaniami zewnętrznymi. Z jednej strony niezmordowany misjonarz, który parę dziesiątków lat życia spędził na nieustannych wędrówkach apostolskich, przemierzając Polskę wzdłuż i wszerz, zapuszczając się ponadto na Ruś i do pogańskich Prusów. Z drugiej strony znakomity organizator; który w krótkim czasie założył w najważniejszych miastach ówczesnej Polski (w Krakowie, Wrocławiu, Kamieniu Pomorskim, Gdańsku, Płocku i Sandomierzu) klasztory dominikańskie, pomyślane jako ośrodki promieniowania misjonarskiego i teologicznego.

Znaczenie obu tych dokonań jest tym większe, że w obu wypadkach pionierskie. Kościół polski nie znał bowiem dotychczas ani instytucji wędrownych misjonarzy, przychodzących do ludności już ochrzczonej, ani takiego połączenia życia zakonnego z pracą apostolską. Zresztą również w wymiarze Kościoła powszechnego były to innowacje: Jacek przejął je bezpośrednio od świętego Dominika. Otóż patrząc na dzieło świętego Jacka, można by w jakimś sensie powiedzieć, że przeprowadził on drugą chrystianizację Polski; swoją niezmordowaną pracą znacznie przyczynił się do tego, że Ewangelia przeniknęła głębiej w świadomość społeczną, że stała się czymś rzeczywiście ważnym i bliskim dla szerokich mas ludności.

Najstarszy znany nam żywot świętego Jacka został napisany w niecałe sto lat po śmierci świętego. Lektor Stanisław, autor tego żywota, powołuje się przy tym parokrotnie na jakieś wcześniejsze dokumenty pisane. Jeśli ponadto przypomnieć olbrzymią rolę, jaką w owych czasach spełniała tradycja ustna – a lektor Stanisław żył w tym samym klasztorze krakowskich dominikanów, z którym święty Jacek był szczególnie związany i w którym umarł - źródłowa  wartość tego żywota okaże się zupełnie pierwszorzędna. Otóż żywot lektora Stanisława poza ogólnym zarysowaniem praktycznej działalności świętego Jacka rejestruje przede wszystkim głębokie przekonanie ówczesnych dominikanów polskich o niezwykłości tego człowieka, jego świętości i duchowej mocy. Musiał być Jacek rzeczywiście kimś niezwykłym - i to nie tylko jako gorliwy misjonarz i świetny organizator - jeśli takim go sobie zapamiętali jego bezpośredni następcy.

Poniższe opisy wyszły pod koniec XVI wieku spod pióra o. Seweryna Lubomlczyka2. Wszystkie jednak, w swoim zasadniczym wątku, znajdują się już w żywocie pióra lektora Stanisława.

 Wybraliśmy zaś teksty Lubomlczyka, bo są teologicznie bardziej wyraziste. Wiele wdzięku i głębi zaczarowano w te proste opisy.

Weźmy choćby od razu pierwszy opis, przedstawiający obietnicę Matki Bożej, że

„o cokolwiek prosić będziesz Syna za pośrednictwem mego imienia, uzyskasz".

Ma on wyjaśnić niezwykłą moc czynienia cudów, jaką obdarzony był Jacek. Wszystko opisano tu w kategoriach miłości, ufności, zakorzenienia w Bogu; nie ma tu nawet śladu myślenia magicznego. Toteż kiedy czytamy ten opis, wiara podpowiada nam niemal spontanicznie, że podobnego daru dostąpić może każdy. Bo im bardziej nasza miłość Boga będzie bliska ideałowi spełnionemu przez Świętą Dziewicę, tym więcej będziemy wiedzieli, o co Boga prosić, i tym łatwiej będzie nam zrozumieć tajemniczy sposób, w jaki Bóg wysłuchuje naszych modlitw. Również cud podniesienia zasiewów ma swoją warstwę zwyczajną, a przecież dotyczy dzieła daleko wspanialszego niż to, co w nim zewnętrznie cudowne. Nieszczęścia spadające na tę ziemię nie są niestety pozorem, one dotykają nas bardzo boleśnie. Ale wystarczy kochać Boga i żyć według Jego prawa, żeby przekonać się, że doczesne klęski - tak niekiedy przygniatające - nie są przecież nieszczęściem ostatecznym. Gdyż, po pierwsze, są rzeczy ważniejsze niż  chleb, a po wtóre - nie ma powodu, żeby nawet w nieszczęściu nie ufać Bożej opatrzności. Świat przecież wyszedł z ręki dobrego Boga i - mimo naszych grzechów - jest w nim wiele dobra. Zresztą choćby nawet ogarnęła nas jakaś zła  burza, przecież moc Boża jest większa i ochroni nas - jeśli tylko jej nie odrzucimy - od utraty duszy. Opis cudownego podniesienia zasiewów chciałoby się więc zatytułować:

„Troszczcie się najpierw o Królestwo Boże i o jego sprawiedliwość, a reszta będzie wam dodana".

Zwróćmy uwagę na opisy związane ze śmiercią świętego Jacka. Święta śmierć ma przecież w sobie coś z miłosnego pocałunku. Jest znakiem i dowodem życia nieskończenie wspanialszego. Dlatego ma w sobie jakby moc życiodajną (porównaj wskrzeszenie młodzieńca w dzień pogrzebu świętego Jacka). To stąd tyle światła i aniołów w tych opisach.

Święta śmierć jest tu przedstawiona jako uroczyste wprowadzenie człowieka - przez dziewiczą Matkę Boga, przez aniołów i świętych - do wiecznego życia.

O. Jacek Safij  [2]

---

[1] Święty Jacek - artykuł Ojca Jacka Salij –Dominikanina – Dzwonek Janowski z 16 sierpień 2020 rok.

[2] Jacek Salij - urodzony 19 sierpnia 1942 roku w Budach na Wołyniu - Polski prezbiter, Dominikanin, profesor nauk teologicznych, publicysta.

Kilka ciekawych publikacji książkowych – Czy Pan Jezus lubił budyń? – wydanie 2003rok, Dekalog – wydanie pierwsze w1989 rok,

Ewangeliarz dominikański wydanie 2012 rok,

Matka Boża, aniołowie, święci -wydanie 2004 rok

CYTATY ŚWIĘTYCH – O MIŁOŚCI

o życiu Matki Teresy z Kalkuty 

CYTATY ŚWIĘTYCH – O MIŁOŚCI

„Miłość jest owocem, [1]

który dojrzewa w każdym czasie

 i jest w zasięgu każdej dłoni.”

Święta Matka Teresa z Kalkuty

---

[1] Cytaty świętych – o Miłości – Matka Teresa z Kalkuty

SZLAKIEM SŁOWACKIM- KOSZYCE SŁUP MOROWY –IMMACULATA

SZLAKIEM SŁOWACKIM- KOSZYCE

SŁUP MOROWY –IMMACULATA

Wędrując szlakiem Słowackim [1] jednym z najstarszych miast są Koszyce. [2] Osadnictwo sięga czasów epoki paleolitu, czyli około 8 tysięcy lat przed naszą erą. W wieku VII Koszycką krainę zasiedlił koczowniczy lud Awarów. [3] A w wieku VIII osiedlił się lud słowiański. Źródła pisane wspominają Koszyce w 1230 roku. Czas już pospacerować. Do starego rynku z dworca kolejowego jest dość daleko. Więc można podjechać komunikacją miejską. [4] Gdy już dotrzemy na ulicę Hlavna [5] to odkryjemy tzw. Dolną bramę [6] ukrytą pod dzisiejszą ulicą. Nad samym wejściem Dolnej Bramy zobaczymy pięknego i potężnego anioła, [7] Który w swoich rękach trzyma herb Koszyc. Tu warto dodać że na postumencie znajduje się najstarszy herb Europy pochodzący z 1369 roku. Spacerując dalej to zobaczymy dwie budowle sakralne małą kaplicę świętego Michała [8] z 1250 roku w przeszłości była to gotycka kaplica cmentarna i była poświęcona przewodnikowi dusz na drodze do życia wiecznego – Michałowi Archaniołowi. Centralnym punktem starego rynku jest katedra świętej Elżbiety. [9] Idąc dalej odkryjemy mały park [10] w którym rozbrzmiewa  melodia kurantów, a latem uzupełnia śpiewająca i świecąca fontanna. Za parkiem zobaczymy budynek teatru [11] z eklektyczną elewacją. W dalszej części ulicy Hlavni zobaczymy mały ogród [12] otaczającymi 5 posągami na zewnątrz, a w środku słup Mariański, czyli Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny (Immaculata) Pomnik został wzniesiony jako podziękowanie Matce Bożej za walkę z epidemią dżumy w latach 1709-1710, która dotknęła całą Europę. Przyjrzyjmy się architekturze. Kolumna ma 14 metrów wysokości, na szczycie znajduje się posąg Matki Bożej Niepokalanej, poniżej kulę ziemską trzymają aniołki. Przy kolumnie zobaczymy barokowe rzeźby przedstawiające świętych: [13]

Józefa, Sebastiana, Władysława, oraz zobaczymy płaskorzeźby.

Przy żelaznym ogrodzeniu na filarach zostały umieszczone figury archaniołów Michała i Gabriela i świętą Elżbietę Węgierską.

Z drugiej strony zobaczymy świętą Małgorzatę i Barbarę. Kolumna i figury są wykonane z piaskowca. Barokowe rzeźby są nowsze wykonane przez Šimona Grimminga i Tomáša Tornyossy.[14]

 Pomódlmy się modlitwą świętego Maksymiliana Kolbe do Niepokalanej:[15]

„O Maryjo,

bez grzechu pierworodnego poczęta,

módl się za nami,

którzy się do Ciebie uciekamy,

i za wszystkich,

którzy się do Ciebie nie uciekają,

a zwłaszcza za nieprzyjaciół Kościoła świętego i polecanymi Tobie.”

Tajemnice starego rynku i ulicy Hlavni kryją jeszcze kamienice i kościoły. W jednej z kamienic [16] zatrzymał się papież Jan Paweł II 2 lipca 1995 roku. Podczas pielgrzymki papieża Jana Pawła II na Słowację podczas mszy świętej kanonizował Melchiora Grodzkiego [17] katolickiego księdza jezuitę męczennika który zginął w wojnie trzydziestoletniej w Koszycach z rąk wojsk Jerzego I Rakoczego. 2019 rok był poświęcony świętemu Melchiorowi Grodzkiemu. Tak też 12 października 2019 spotkali się pielgrzymi z diecezji Bielsko –Żywieckiej wraz z biskupem Romanem Pindel przybyli do Koszyckiej katedry świętej Elżbiety aby podziękować za swojego Świętego Męczennika Melchiora Grodzkiego.

 Dzisiaj kiedy panuje pandemia korona wirusa w Europie przypomnieć słowa biskupa Romana Pindera w czasie pielgrzymki do Koszyc który wskazał aby chwilach trudnych modlić się:[18]

„A Bóg sam obiecuje,

że próba nie będzie ponad łaskę,

 którą otrzymamy ”

Trzeba by się jeszcze przybliżyć historię katedry, ale to już zostawiam na osobny artykuł.

 JZ[19]

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/szlakiem-slowackim-koszyce-slup-morowy-immaculata

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/szlakiem-slowackim-koszyce

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Słowacja – Kraj w Europie z Stolicą Bratysława.

[2] Koszyce – Słowackie i Czeskie: Košice, Węgierskie: Kassa, Niemieckie: Kaschau, Romski: Kasza, Łacińskie: Cassovia. Miasto w Słowacji leżące w Kotlinie Koszyckiej Košická kotlinanad rzeką Hornad.

[3] Awarowie – lud koczowniczy Pojawił się w Europie w VI wieku zasłynął z wypraw przeciw Bizancjum. Ciekawostką jest wygląd ludu Awarów to zwyczaj wiązania włosów w dwa warkocze.

[4] Komunikacja publiczna   Bilety można kupić u kierowcy w bankomatach

[5] Ulica Hlavna - najdłuższy deptak Słowacji i Koszyc. Znajduje się tam najwięcej zabytków Koszyc.

[6] Dolna  Brama –muzeum archeologiczne z średniowiecznymi malowidłami na ścianach znajduje się pod ulicą Hlavna.

[7] Anioł z Herbem Koszyc.

[8] Kaplica Świętego Michała – z 1250 roku w dawnych czasach była to kaplica cmentarna .

[9] Katedra Świętej Elżbiety.

[10] Park z fontanną i kurantami.

[11] Teatr państwowy

[12] Mały ogród z kolumną Niepokalanego Poczęcia - dar mieszkańców jako podziękowanie Maryi za walkę z epidemią dżumy w altach 1709-1710

[13] Barokowe rzeźby świętych: Jóżefa ,Sebastiana i Wacława oraz wejściu do ogrodu to figury archaniołów Michała i Gabriela i świętą Elżbietę Węgierską i świętą Małgorzatę i Barbarę.

[14] Rzeżby wykonane przez Šimona Grimminga i Tomáša Tornyossy.

[15] Akt strzelisty do Niepolanej - Święty Maksymilian Kolbe.

[16] Kamienica w której zatrzymał się papież Jan Paweł II 2 lipca 1995 roku.

[17] Święty Melchior Grodzki - Polski duchowny katolicki, Jezuita, męczennik, uwięziony torturowany i zamordowany w Koszycach przez wojska Jerzego I Rakoczego.

[18] Cytat z homilii biskupa Romana Pindla wygłoszony w katedrze Świętej Elżbiety w Koszycach dnia 12 października 2019 roku.

[19] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

Święci Dominika Guzmana

ŚWIĘCI DOMINIKA GUZMANA 

Święty Dominik zostawiając założony zakon dał kościołowi wielu świętych między innymi: 

święty Tomasz z Akwinu, święty Albert Wielki, święty Antonin z Florencji,

 papież święty Pius V, święty Ludwik Bertrand ,

święta Katarzyna ze Sieny, święty Jacek Odrowąż.

Litaniae Sanctorum - Litania do wszystkich świętych