LITANIA DO ŚWIĘTEGO KLEMENSA HOFBAUERA

LITANIA DO ŚWIĘTEGO KLEMENSA HOFBAUERA

Kyrie, eleison. Christe, eleison. Kyrie, eleison.[1]

Chryste, usłysz nas. - Chryste, wysłuchaj nas.

Ojcze z nieba, Boże, - zmiłuj się nad nami.

Synu, Odkupicielu świata, Boże,

Duchu Święty, Boże,

Święta Trójco, Jedyny Boże,

Święta Maryjo,- módl się za nami.

Święta Boża Rodzicielko,

Święty Klemensie Mario,

Święty Klemensie, cnotą niezłomnej wiary obdarowany,

Święty Klemensie, w niezachwianej nadziei trwający,

Święty Klemensie, żarliwą miłością Boga promieniejący,

Święty Klemensie, woli Bożej wytrwale poszukujący,

Święty Klemensie, planom Bożej Opatrzności radośnie poddany,

Święty Klemensie, natchnieniom Ducha Świętego pokornie uległy,

Święty Klemensie, losem Kościoła Chrystusowego głęboko przejęty,

Święty Klemensie, wsparcia Maryi, Matki Kościoła ufnie oczekujący,

Święty Klemensie, godnością Chrystusowego kapłaństwa przeniknięty,

Święty Klemensie, wartość życia Bogu całkowicie oddanego doceniający,

Święty Klemensie, darem powołania redemptorysty się radujący,

Święty Klemensie, drugim założycielem Zgromadzenia zwany,

Święty Klemensie, ofiarnie dziełu ewangelizacji oddany,

Święty Klemensie, trafnie znaki czasu odczytujący,

Święty Klemensie, nowych sposobów głoszenia Ewangelii poszukujący,

Święty Klemensie, przykładzie twórczej wierności charyzmatowi redemptorystów,

Święty Klemensie, przewodniku na drogach świętości,

Święty Klemensie, płomienny świadku Chrystusa,

Święty Klemensie, wierny naśladowco Najświętszego Odkupiciela,

Święty Klemensie, gorliwy czcicielu Eucharystii,

Święty Klemensie, zawsze skupiony modlitewnie pomimo rozpraszających obowiązków,

Święty Klemensie, pięknem liturgii wielbiący Boga,

Święty Klemensie, darem otwarcia na bliźnich obdarzony,

Święty Klemensie, umiejętnie pozyskujący świeckich apostołów Chrystusa,

Święty Klemensie, wspierający studiującą młodzież w zdobywaniu wiedzy,

Święty Klemensie, budzący poczucie braterstwa bez względu na pochodzenie, narodowość, stan cywilny, czy religię,

Święty Klemensie, Warszawie przez miłosiernego Boga jako pomoc na trudne czasy dany,

Święty Klemensie, wspierający materialnie i moralnie wyniszczoną klęską powstania kościuszkowskiego ludność Warszawy,

Święty Klemensie, płomiennymi kazaniami i podniosłymi nabożeństwami podtrzymujący na duchu przygnębionych nieszczęściami mieszkańców Stolicy.

Święty Klemensie, przygarniający z miłością nieletnie ofiary pogromu Pragi, stąd miłosiernym ojcem sierot warszawskich zwany,

Święty Klemensie, uwrażliwiający polityków na sprawy ludzkiej godności i sprawiedliwości społecznej,

Święty Klemensie, heroicznie cierpliwy wśród doświadczeń i przeciwności życiowych,

Święty Klemensie, zachowujący pogodę ducha pomimo doznawanych niepowodzeń,

Święty Klemensie, patronie piekarzy,

Święty Klemensie, apostole Warszawy ,Archikonfraterni Literackiej i patronie Wiednia,

Święty Klemensie, nasz niezawodny orędowniku przed obliczem Pana w obcowaniu świętych.

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, przepuść nam, Panie.

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, wysłuchaj nas, Panie.

Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.

Módl się za nami święty Klemensie.

Abyśmy się stali godnymi obietnic Chrystusowych.

Módlmy się:

Najłaskawszy Boże, Ty z miłości do swojego ludu obdarzyłeś świętego Klemensa Marię niezwykłą gorliwością o zbawienie ludzi i przez niego zwiastowałeś królestwo Twojej łaski; spraw, abyśmy dzięki jego wstawiennictwu zachowali wiarę, której nauczał, i postępowali drogą przykazań, którą wskazywał przykładem swojego życia. Przez Chrystusa, Pana naszego.

Amen.

---

[1] Litania do świętego Klemensa Hofbauera - apostoła Warszawy, Archikonfraterni Literackiej, Wiednia ,piekarzy, cukierników, kelnerów. Opracowane przez Ojców Redemptorystów.

MODLITWA DO ŚWIĘTEGO KLEMENSA HOFBAUERA W ROKU JUBILEUSZOWYM - 200 ROCZNICA ŚMIERCI

MODLITWA DO ŚWIĘTEGO KLEMENSA HOFBAUERA 

W ROKU JUBILEUSZOWYM - 200 ROCZNICA ŚMIERCI

Boże, Ojcze miłosierdzia,[1]

w życiu Świętego Klemensa objawiłeś nam

prawdziwą świeżość Ewangelii.

Ześlij nam swojego Ducha,

abyśmy z twórczą wiernością

mogli służyć misji Kościoła i Zgromadzenia.

Przygotuj nas do słuchania ludzi

i naucz nas odpowiadać na ich pytania i potrzeby,

pozwól nam zrozumieć ich nadzieje i tęsknoty.

Daj nam otwarte oczy i serca,

abyśmy nauczyli się odkrywać Ciebie

w ludziach i wydarzeniach życia codziennego.

Naucz nas wzrastać i ufać obietnicom, które nam dałeś.

A kiedy osiągniemy granice tego, co możemy osiągnąć,

daj nam pewność i zaufanie w Twoją obecność,

która wiedzie daleko poza to,

co możemy zdobyć.

Rozpal w nas dynamizm misyjny,

aby Twój Kościół mógł cieszyć się z radosnego głoszenia

pełni Odkupienia dokonanego w Twoim Synu Jezusie Chrystusie.

Prosimy o to przez Chrystusa Pana naszego.

Amen.

---

[1] Modlitwa do Świętego Klemensa Hofbauera w roku jubileuszowym w 200 rocznicę śmierci  - autor ojciec Johannes Römelt CSsR z Prowincji Św. Klemensa

Motto XXXVIII TKCH Bydgoszcz

Śladami św Klemensa Hofbauera misyjna działalność

Das Evangelium muss gepredigt werden

WSPOMNIENIE ŚWIĘTEGO JÓZEFA SEBASTIANA PELCZARA

WSPOMNIENIE ŚWIĘTEGO JÓZEFA SEBASTIANA PELCZARA

W Archidiecezji Krakowskiej [1] odbyły się uroczystości ku czci świętego Józefa Sebastiana Pelczara, [2] którego wspomnienie przypada na 19 styczeń. 

Główne uroczystości odbyły się w kościele Sióstr Sercanek [3] przy ulicy Gancarskiej. Na poranną Mszę przybył emerytowany biskup Archidiecezji przemyskiej arcybiskup Józef Michalik ,który wraz z księżmi sprawowali eucharystię. Arcybiskup Józef Michalik przybliżył dzieła i postać świętego Pelczara zastanawiając się nad świętością w dzisiejszych czasach. 

Wieczorne uroczystości miały dwa wymiary pierwszy to uroczysta nowenna(LINK) do Świętego Józefa Pelczara, oraz eucharystia.

W KAPLICY ŚWIĘTEGO JÓZEFA SEBASTIANA PELCZARA 

 Uroczystej mszy świętej wieczornej przewodniczył ksiądz profesor doktor habilitowany Wojciech Zyzak [4] rektor Uniwersytetu papieskiego Jana Pawła II i był też tego rocznym kaznodzieją .

 W koncelebrowanej eucharystii udział wzięli ksiądz profesor doktor habilitowany Tadeusz Panuś, proboszcz Parafii pw. Świętej Anny w Krakowie, ksiądz profesor doktor habilitowany Łukasz Kamykowski, ksiądz doktor habilitowany Andrzej Wójcik, ojciec gwardian Marek Miszczyński OFM Cap, ojciec doktor Przemysław Michowicz OFMConv i ojciec kapelan Rafał Antoszczuk OFMConv.

Tematem homilii celebransa było zastanowienie na obchodzonej w tym roku 125 rocznicy założenia Zgromadzenia Sióstr Sercanek. [5] 

MODLITWA WIERNYCH 

Kaznodzieja podkreślił że jubileusz jest według słów Ewangelii 

„rokiem łaski od Pana”(Łk 4, 19) – czasem powrotu do Boga i pierwotnej gorliwości. Przytaczając znaczenie Serca Jezusowego ukazując to w słowach świętych między innymi: świętą Katarzynę z Sienny, Świętą Małgorzatę Marię Alacoque mistyczkę z Francji propagującą nabożeństwa ku czci Serca Jezusowego, oraz świętego Józefa Sebastiana Pelczara.

 Kaznodzieja przypomniał słowa świętego:

„Jeśli chcesz poznać ogrom tej miłości, rozważaj dzieła Boże, spełnione dla człowieka, a mianowicie trzy wieczne pomniki miłości: żłóbek, krzyż i ołtarz. Szczególnie stań pod krzyżem i przypatrz się miłości Ukrzyżowanego, przypatrz się Ukrzyżowanemu. Stań przed Przenajświętszym Sakramentem i rozważ to niezmierne wyniszczenie się Boga utajonego, tę ogromną ofiarę z siebie, to całkowite oddanie się człowiekowi z miłości bez granic".

-Z dzieła świętego Józefa Sebastiana Pelczara, biskupa „Życie duchowne, czyli doskonałość chrześcijańska” [6]

Przemyślenia kaznodziei pokazały świadectwo wielkiej duchowości świętego, który w kontekście współczesnej Ojczyzny zadaje pytanie jakim powinien być patriota, czy człowiek?

W oprawę liturgiczną i muzyczną uroczystości włączyli się bracia klerycy z Wyższego Seminarium Duchowego Franciszkanów Konwentualnych w Krakowie oraz Sercański chór, który animował również śpiew Liturgii Godzin ku czci świętego Józefa Sebastiana Pelczara.

KRAKOWSKA KORPORACJA AKADEMICKA AKROPOLIA CRACOVIENSIS

Po Mszach Świętach kapłani, i siostry wraz z wiernymi uczcili relikwie Świętego. W uroczystości uczestniczyły siostry sercanki z krakowskich wspólnot, a także przebywające w tym czasie w Krakowie siostry z Boliwii, Rzymu i Francji. Do wspólnej modlitwy dołączyli również reprezentanci krakowskiej Korporacji Akademickiej Akropolia Cracoviensis, której patronuje święty Józef Sebastian Pelczar, przedstawiciele Sercańskiej Rodziny Świeckich oraz członkowie rodziny św. Biskupa Pelczara. 

W tym roku dzięki staraniom księdza arcybiskupa Józefa Michalika po raz pierwszy we wszystkich polskich diecezjach obchodzono wspomnienie obowiązkowe świętego Józefa Sebastiana Pelczara.(zobacz PDF)

JZ

---

[1] Archidiecezja Krakowska

[2] Józef Sebastian Pelczar –w latach 1882–1883 rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego., święty Kościoła Katolickiego  urodzony . 17 stycznia 1842 w Korczynie, zmarł. 28 marca 1924 w Przemyślu)– polski biskup rzymskokatolicki, biskup pomocniczy przemyski w latach 1899–1900, biskup diecezjalny przemyski w latach 1900–1924, założyciel Zgromadzenia Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego, święty Kościoła katolickiego. Członek Archikonfraterni Literackiej Był postulatorem w procesie beatyfikacyjnym świętego Klemensa Marii Hofbauera.W 1909r. przedstawiciele Archikonfraterni brali udział w odbywających się w Watykanie uroczystościach kanonizacyjnych świętego Klemensa Dworzaka Hofbauera, który był przez 25 lat, począwszy od 1795 roku członkiem bractwa. W dniu 17 maja 1909 roku pielgrzymka Polska w liczbie około 80-ciu osób z biskupem przemyskim Józefem Pelczarem, seniorem bractwa seniorem bractwa W. Strakaczem i paru innymi braćmi została przyjęta, na prywatnej audiencji, przez Ojca Świętego Piusa X. W tym dniu Ojciec Święty wpisał się do "Albumu" bractwa i zgodził się zostać protektorem głównym Archikonfraterni Literackiej. W ślad za papieżem członkami ­protektorami bractwa zostali: Kardynał Merry dei Val, arcybiskup  F. Albin Symon, biskup Józef  Sebastian Pelczar, ksiądz Adam Sapieha, późniejszy arcybiskup Metropolita Krakowski i ksiądz  K. Skirmunt prałat papieski. Uroczystość kanonizacyjna odbyła się w bazylice świętej Piotra w dniu 20 maja 1909roku

[3] Kościół powstał w 1900 roku z inicjatywy świętego. Józefa Sebastiana Pelczara

[4] Wojciech Zyzak – rektor uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II – w Krakowie

[5] Sercanki –Zgromadzenie Służebnic Najświętszego Serca Jezusowego. Zgromadzenie powstało 15 kwietnia 1894 w Krakowie. –żeński zakon założony przez Świętego Józefa Pelczara . W tym roku obchodzi 125 lat istnienia.

[6] Życie duchowe ,czyli doskonałość chrześcijańska -  Myśli świętego Józefa Sebastiana Pelczara

NA SZLAKU SŁOWACKIM KRAINA NITRZAŃSKA- NITRA KRÓTKO

NA SZLAKU SŁOWACKIM

KRAINA NITRZAŃSKA- NITRA KRÓTKO

 Podróże w stronę Europy środkowo –zachodniej części Słowacji zaprowadziły mnie w krainę Nitrzańską [1] –nad Nitrę, matką słowackich miast. Tradycyjnie wyruszyłem autobusem FlixBusem [2] w godzinach nocnych, aby dotrzeć do stolicy Słowacji Bratysławy. [3] 

Tam po krótkiej chwili przesiadłem się do autobusu II Regiojet [4] jadącego w stronę Bańskiem Bystrzycy.

 Ani się nie spostrzegłem, kiedy kierowca zapowiedział że dojeżdżamy do Nitry- zostało dopić cappuccino.

 Po godzinnej podróży w poranny letni czas przywitała Nitra. 

Czas wziąć plecak i wyruszyć do centrum miasta.

 Z dworca do starego miasta, spacerem zajmie nam chwilę. 

Autobusem [5] do centrum dojedziemy liniami nr 1,7,17,30. 

Zatrzymajmy się nad samą krainą Nitrzańską, to kraina o czarującym lasostepie, gdzie zobaczysz dziko rosnące wybujałe drzewa, 

a błękitne niebo dopełni wizję malarza i turystę zachwyci.

 Gdy już urok winnic ukarze piękno, a urodzajna gleba odda plony, możesz poszukać termalnych źródeł i tam odpocząć.

Najstarsza kraina ma swoje tajemnice pradawnej historii w której wpisują się bizantyjscy apostołowie Europy – święty Cyryl i Metody,

ślady ich działalności odkryjesz w Bojnie.( Bojná) [6]

Wędrując do Dražovce [7] –tam zachwyci cię urok miejsca, gdzie każda panna chciałaby usłyszeć wyznanie miłości. 

Tam na wzgórzu Zobor w Dražovce znajdziesz niewielki kościółek Świętego Michała Archanioła wybudowany za czasów króla świętego Stefana.

 Gdy słońce budzi na wzgórzu Zobor [8] roztacza swoimi promieniami gra światła, co daje piękno i tajemnicę miejsca. 

Wędrując szlakami krainy Nitrzańskiej ,pod koronami bujnych topoli i krzaczastych wierzb w zaciszu małego Dunaju w Kolárovo [9] od pokoleń cumuje pływający drewniany młyn wodny. 

 Posłuchaj jeszcze letniego festiwalu folku, bluesa w starym młynie. Odkrywając inne miasto Komárno [10]- poznasz system umocnień w monarchii Austrio - Węgierskiej. 

Tajemnicą poliszynela jest księgozbiór w bibliotece Apponyich –w Oponicach. [11]

Dla podróżnika to jeszcze jedno miejsce trzeba zobaczyć pałac w Mojmírovce- gdzie bogaty szlachcic graf Grassalkovich - był radcą korony Węgierskiej i strażnikiem klejnotów koronnych. To kilka miejsc na szlaku regionu Nitrzaskiego.

 Czas popatrzeć nad troskliwie czuwającą górę Zobor wznoszącą się nad bogatym historycznie miastem Nitra.

Dawne miasto było miastem kupców plantatorów,

 a i woń zapachów unosiła nad grodem.

WOŃ ZAPACHÓW UNOSZĄCY SIĘ  NAD MIASTEM
I OD WIEKÓW TRADYCJA ROLNICZA MIESZAŁA SIĘ Z KULTURĄ CHRZEŚCIJASTWA
 APOSTOŁÓW SWIĘTEGO CYRYLA I METODEGO
- CZY TEŻ UCZYLI POSZANOWANIA  PLONÓW ZIEMI ?

 Towary i zapach świeżo zmielonej mąki zmieszany z wonią piwnej beczki odkrywał tajemnice starej kiedyś Nitrava. [12] 

Najstarszego miasta na Słowacji. 

Spacerując zauważysz że miasto zbudowane jest podobnie jak Rzym na siedmiu wzgórzach. 

KSIĄŻE PRIBIN 

Każdy zakątek to dawna historia miasta, gdzie zabytki wpisują się w dzisiejszą architekturę miejską.

 Wielcy średniowiecza tworzyli dzisiejszy urok miasta.

 Nad miastem góruje zamek i katedra świętego Emerama [13] (Bazilika svätého Emeráma).

 Dopełnieniem tła zamku jest góra Zobor dodająca uroku miejsca. 

Protoplastą do budowy kościoła - dzisiejszej bazyliki był książę Pribin w 828 roku. Konsekracji dokonał Salzburski arcybiskup Adalram w 830 roku. Pierwsze podwaliny budowy kościoła wpisały się w tworzenie państwowości i jest najstarszym pomnikiem chrześcijańskim w Europie Środkowo –Wschodniej.

Warto tu zwrócić uwagę że osadnictwo w Nitrze sięga 30 tysięcy lat wstecz. Słowiańska historia Nitry zaczyna się w V wieku, wtedy to wędrówki ludów słowiańskich zasiedlają region Nitry nad rzeką Nitrą.

 Spacerując na wzgórzu zamkowym, niewątpliwie odkryjesz ślady bizantyjskich świętych Cyryla i Metodego [14] głoszących Ewangelię.

 Innym świętym Słowiańskim, który przybył do Nitry,

 był to papież Jan Paweł II, [15] a było to 30 czerwca 1995 roku.

 Na wzgórzu zamkowym znajdziesz tam potężny pomnik papieża i w katedrze tablicę pamiątkową.

 Słowiański papież w swoim przemówieniu mówił:

„Nitra opowiada nam o pierwszym tysiącleciu. Tu niedaleko stał pierwszy kościół chrześcijański w całej Europie Środkowej i Wschodniej. Tutaj od roku 828 ziarno pszenicy staje się Ciałem Chrystusa w Eucharystii ….

Dlatego chciałem odwiedzić Nitrę. Jeszcze za życia Metodego tutaj powstała diecezja. Katedra , która wznosi się nad miastem, jest jednym z najstarszych miejsc biskupich wśród ludów słowiańskich… Drodzy przyjaciele, uświadomcie sobie jaki bezcenny jest to dar, który otrzymaliście od Boga.

Otrzymaliście go od wielu pokoleń od czasu świętych  Cyryla i Metodego. Przyjmijcie go w odpowiedzialnej wolności i pomnażajcie. ”

W niedalekiej bliskości zamku przy ulicy Samovej 16 na rogu kamienicy widnieje rzeźba Corgoň [16] - to posąg Atlasa. 

Ale w opowieściach ludowych to młody Nitrzański kowal, 

który miał olbrzymią siłę budząc popłoch wśród Turków. 

Posąg powstał w 1820 a wykonawcom był Vavrinec Dunajski. 

Mieszkańcy tak opowiadają o Corgoňie to pracownik metalurgii w Nitrze.

 O potężnej i krępej budowie, jego ramiona były szczególnie umięśnione. 

Za każdym razem, gdy uderzał młotem w kowadło,

 całe górne miasto trzęsło się. 

Tak też miał wpływ na historię swojego miasta, gdy Turcy osmańscy oblegali Zamek Nitra. Najeźdźcy mieli właśnie wejść na mury zamku, gdy Corgoň wyłonił się z kuźni.

 Zaczął tarzać się po ogromnych kamieniach, co spowodowało spustoszenie wśród Turków. 

Jednak tym, co ich wystraszyło bardziej niż kamienie, była gigantyczna i czarna jak węgiel dymna twarz Corgoňa.

 Widząc go, zaczęli uciekać. Uważano, że widziano go, wydobywając te ogromne kamienie ze skarpy wspomaganej przez złe duchy.

 W ten sposób górne miasto Nitry zdołało przetrwać pierwszy atak Imperium Osmańskiego. 

W posągu Corgoň jest przedstawiany jako Atlas . 

Jak mówi grecka legenda, że bogowie ukarali Atlasa za jego błędy w formie kolumn, które musiał trzymać na zawsze, aby niebo nie padało. 

Wizja artystyczna posągu Atlasa w Nitrze polega na symbolicznym utrzymaniu całego piętra, które może mieć swój początek w micie o Corgoň, którego odwaga utrzymywała wyższe miasto od osmańskich najazdów.

Sama kamienica wybudowana w latach 1818-21 i powstała przy udziale biskupa Józefa Klucha (1808-1826) – służyła jako dom dla kanoników.

 Przy wejściu zobaczymy herb biskupa Kluchy ,które podpierają dwa anioły. 

W samym centrum zobaczymy synagogę żydowską.

 Miasto możemy zwiedzić ciuchcią. I odwiedzić Ponitrianske muzeum.

To tylko niewielka część dawnego miasta.

Samo miasto chociaż historyczne i najstarsze - to jest bardzo spokojne i nie zatłoczone przez turystów, jak bliska Bratysława.

JZ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/nitra-najstarsze-miasto-chrzescijanstwa-slowian 

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/nitra-ryciny

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Kraina Nitrzańska – Znajduje się na Słowacji w Środkowo –zachodniej części. miastem głównym i stolicą regionu jest Nitra

[2] Flixbus – Autobus dalekobieżny przewoźnik Niemiecki

[3] Bratysława –Administracyjna stolica Słowacji

[4] II Regiojet-  prywatny przewoźnik Czeski , bardzo dobra obsługa o wysokim standardzie usług, oraz wygodnymi miejscami do siedzenia . Przejazd z Bratysławy o Nitry to koszt 3, 70 euro

Turkuscar -za przejazd zapłacimy 2,50 euro

[5] Autobusy miejskie- bilet 60 minutowy to 80 centów , dobowy to 2,40 Euro, tygodniowy 8,40 Euro

[6] .Bojná – miasteczko regionu Nitrzańskiego – tam odkryjesz starodawne grodzisko Vary gdzie poznasz histriorię Wielkich moraw

[7] Dražovce- autobusem dojedziesz linią nr 2 i 4 – na górę do kościółka Świętego Michała Archanioła dotrzesz w 20 minut

[8] Góra Zobor – rozpościerające się pasmo gór nad miastem Nitra – pod górę dojeżdża autobus nr 1,9 25 końcowy przystanek Nemocnica Zobor – potem na szczyt do piramidy pieszo to 50 minut

[9] Kolárovo- region Nitrzański – z najdłuższym mostem drewnianym w Europie i starym młynem

[10] Komárno- region Nitrzański- to ciekawy system fortyfikacyjny umocnień Austrio –Węgierskich

[11] Oponice – region Nitrzański –znajduje się tam biblioteka z 30 tysiącami starodruków

[12] Nitra - Nitrava – najstarsze miasto Słowacji początki przybycia Słowian to IV wiek –warto tu zwrócić uwagę że Nitra to stolica biskupstwa Słowackiego

[13] katedra świętego Emerama- znajduje się na wzgórzu zamkowym i pochodzi z 828 roku, stąd wzgórze zamkowe to kompleks budynków służący dla biskupów ,którzy sprawowali pieczę nad Nitrą.

[14] Święty Cyryl i Metody – bizantyjscy pierwsi Misjonarze Europy głoszący ewangelię – założyciele jezyka staro cerkiewno słowiańskiego – zwanego Gragolicą

[15] Papież Jan Paweł II – Słowiański papież, Święty kościoła 30 czerwca 1995 w pielgrzymce do Słowacji odwiedził Nitrę

[16] Corgoň- to posąg Atlasa – w ludowych opowiadaniach to mężczyzna pracujący jako kowal – który pokonał Turków . Posąg pochodzi z 1820 roku a wykonawcą był Vavrinec Dunajski