Zaproszenie na pielgrzymkę do Wiednia z okazji 200 rocznicy patrona Sw...

SZLAKIEM AUSTRIACKIM – WIEDEŃ WIEDEŃSKIE KAWY

SZLAKIEM AUSTRIACKIM – WIEDEŃ

WIEDEŃSKIE KAWY

Każdy kraj w Europie wyróżnia się swoimi potrawami czy napojami narodowymi. [1] Kraje skandynawskie delektują się herbatami. Dwie narodowości Włosi i Austriacy najbardziej cenią kawy i tak najbardziej popularna we Włoszech [2] jest ekspresso Italiano, warto zwrócić tu uwagę że kawę z mlekiem cappuccino włosi piją do godziny 11-tej.

Przejdźmy już do Austriackich kaw. [3] Nie ma Wiedeńczyka, który w swoim menu nie zamówił by kawy i jest też symbolem Wiedeńskich kawiarni barów, czy kafejek, tak jak katedra świętego Szczepana. Jedna z ciekawostek sięga czasów 3 i pół wieku temu i króla Jana Sobieskiego [4]

KRÓL JAN III SOBIESKI

kiedy to Jerzy Franciszek Kulczycki [5] otrzymał 300 worów kawy w nagrodę od uciekających Turków z pod Wiednia.

Kim był Jerzy Franciszek Kulczycki?

Historia wspomina go jako tłumacza z języka Tureckiego, dragona Kompanii Handlu Wschodniego, dyplomaty oraz żołnierza króla Jana Sobieskiego i zarazem posłańca z oblężonego w 1683 roku Wiednia.

Był też założycielem jednej z pierwszych kawiarni w Wiedniu. Jerzy Franciszek Kulczycki herbu Sas urodził się w Kulczycach koło Sambora w 1640 roku – rodzinnej wsi atamana Piotra Konaszewicza-Sahajdacznego w ziemi przemyskiej. O sobie mówił że jest „rodowitym Polakiem”, pochodzący z „Królewskiego polskiego wolnego miasta Sambora”. Dla Ukraińców uważany jest za kozaka. Źródła też podają że miał przybyć z Serbii Wiednia. Jako że używał dwóch imion, można przypuszczać że był wyznania rzymskokatolickiego i jako wyznawca tego wyznania mieszkał w Wiedniu aż do śmierci. W młodym wieku poznał język turecki i kulturę południowego sąsiada Rzeczypospolitej. Tak też swoje umiejętności wykorzystywał w pracy jako tłumacz dla Belgradzkiego oddziału austriackiej Wschodniej Kompanii Handlowej -Orientalische Handelskompagnie. Później postanowił otworzyć w Leopoldstadt własną firmę handlową. Ale najważniejszym punktem w jego późniejszej karierze było oblężenie Wiednia w 1683 roku kiedy to 13 sierpnia zgłosił się na ochotnika w przebraniu żołnierza osmańskiego przeszedł przez obóz wroga, wykradł się z miasta i skontaktował z księciem lotaryńskim Karolem V Leopoldem, którego odpowiedź zapowiadającą odsiecz zaniósł z powrotem obleganym. Wieści te odwiodły radę miasta od poddania się wielkiemu wezyrowi tureckiemu Kara Mustafie. Wkrótce po zwycięstwie Jana III Sobieskiego Kulczycki został okrzyknięty bohaterem przez mieszkańców miasta, a rada miejska nagrodziła go znaczną sumą pieniędzy było to aż 100 dukatów, oraz otrzymał dom na osiedlu Leopoldstadt. Sam król Jan Sobieski docenił i pozwolił mu wybrać nagrodę dowolną rzecz z obozu pokonanego nieprzyjaciela. Ku zdziwieniu wszystkich Kulczycki wybrał 300 worków zawierające „dziwne ziarno”, które zwycięzcy zamierzali wyrzucić uznawszy je za karmę dla wielbłądów. W workach tych znajdowały się zapasy kawy. 10 stycznia 1684 r. cesarz Leopold obdarzył go tytułem cesarskiego tłumacza języka tureckiego. Otrzymał zwolnienie z podatków na 20 lat. Chociaż do końca nie wiadomo kto był pierwszym właścicielem kawiarni w imperium Habsburgów bo źródła podają też Ormianina Johannessa Diodato -lub Johannessa Theodata od roku 1685. Sam Kulczycki otworzył kawiarnię znaną jako „Dom Pod Błękitną Butelką” -Hof zur Blauen Flasche na ulicy Schlossergassl obok katedry. Tak też w swym lokalu na pamiątkę zwycięstwa nad Turkami podawać gościom ciasteczka w kształcie półksiężyców, a sam występował w Tureckim stroju. Wiedeńczykom na początku jednak nie smakowała kawa. Więc postanowił dosładzać kawy miodem i doprawiać kawy mlekiem. Na pamiątkę wydarzenia właściciele kawiarni świętują w październiku Kolschitzky Fest [6] dekorując portretami Kulczyckiego okna swych lokali. Ważnym punktem pamięci Kulczyckiego było nadanie w 1862 roku jego imię jednej z ulic w Wiedniu . Trzy lata później, w 1865 roku właściciel kawiarni przy Kolschitzkygasse uhonorował patrona ulicy wystawiając mu pomnik na narożniku domu. Dziś do tradycji Herr Kolschitzky'ego nawiązuje firma kawiarska Julius Meinl. Jerzy Kulczycki zmarł na gruźlicę w Wiedniu 19 lub 20 lutego 1694 w wieku 54 lat w domu przy ulicy Domgasse, niedaleko katedry świętego Szczepana, został pochowany na cmentarzu przykatedralnym. Tak rozpoczęła się przygoda z kawą i stała się nieodłączną częścią życia Wiedeńczyków. Gdy będziemy poznawali Wiedeń i ich kulturę to odkryjemy kawiarnie mające długie tradycje, jedne nowoczesne inne staroświeckie w wystroju. Ale jak to bywa Wiedeńczykami to lubią eksperymentować z parzeniem kaw stając się inną alternatywą dla młodego pokolenia i gości. Każdy mieszkaniec czy turysta dostanie w Wiedniu bez problemu kawy parzone po włosku – cappuccino, czy kremowe espresso, oraz kawę po turecku przygotowaną w tradycyjnym tygielku. Ale zajrzymy do kafejek, które są typowymi dla miasta Wiednia. Smakosze na pewno odkryją w kubkach smakowych drogocenny napój i tak możemy podzielić:[7]

Schwarzer to przypomina espresso i jest podawany w wersji Kleiner-mały i Grosser to podwójny. Brauner to Schwarzer podawany z dzbanuszkiem spienionego mleka, można go zamówić w wersji Kleiner i Grosser. Kolejna kawa - Mokka to mocna kawa z cremą na górze czyli Wiedeńska wersja espresso. Ach te Wiedeńskie kawy sięgnijmy do klasyka - czyli Melange w smaku jest mocną kawą jak espresso z odrobiną wody, z dodatkiem kapki ciepłego mleka i kleksem spienionego mleka. Bez cesarza kawa nie obejdzie się i tak mamy:

Kaisermelange to wersja melange mająca kawę z spienionym mlekiem które jest utarte z miodem żółtka plus kapka koniaku.

Verlängerter znana jako mocna kawa w stylu espresso zalana gorącą wodą, czyli coś jak wiedeńska wersja Café Americano. Jest podawana jako czarna kawa czyli Verlängerter Schwarzer lub z dzbanuszkiem mleka jako Verlängerter Brauner. Einspänner to dość ciekawy wiedeński kawowy pomysł gdzie w szklance dostaniecie mocną podwójną mokkę z dużą ilością bitej śmietany na górze to naddunajska wersja espresso con panna. Fiakier to bardzo słodka wersja Einspänner z kieliszkiem rumu aby się wzmocnić. Bez ukochanej Marii Teresy nie było by kawy z wzmacniaczem i tak prym wiedzie tu Maria Theresia , to podwójna przedłużona mokka z likierem pomarańczowym, zwieńczona bitą śmietaną. Pewnie się już pogubiliście w piciu kaw, więc sięgnijmy do ojca cappuccino, czyli Wiedeński Kapuziner. Jak pokolenia sobie przekazują w połowie XIX wieku w Mediolanie Austriacki oficer zamówił w kawiarni ulubionego Kapuzinera. Jest to mokka doprawiona gorącym mlekiem tak, by przybrała kolor habitu Kapucynów z odrobiną bitej śmietany na górze i oprószona czekoladą lub kakao. Gdy już sięgamy zakonów to jeszcze jedno bogactwo posiadają też Franciszkanie to kawa Wiedeńska zwana Franziskaner. Kubki smakowe wyczują że to mokka oraz gorące mleko i bita śmietana w równych proporcjach podane oczywiście w filiżance. Jak pewnie zauważyliście świat Wiedeńskich kaw to tylko mała lista bogactwa tutejszych kawiarni. Szukając kawiarni w Wiedniu pytajcie o das Kaffeehaus, bo kawiarnia to tu dom kawy.

Pokrótce wspomnę o charakterze samych kawiarni –Wiedeński styl wyróżnia w świecie to że każdy może godzinami siedzieć samotnie przy filiżance kawy i czytać lub przeglądać gazetę. Kiedy pobyt w kawiarni przedłuża się, kelner przynosi kolejną szklankę wody. Ma to oznaczać, że każdy gość ma prawo delektować się pobytem w kawiarni i nie może czuć presji opuszczenia jej po wypiciu swojej filiżanki kawy. Wiek XIX dla kafejek wniósł jeszcze jedno bogactwo atmosfery przyciągając pisarzy dziennikarzy, który wymieniali między sobą myśli tak zrodziła się poezja kawiarenkowa. [8] Znany dziennik Die Fackel Karla Krausa powstawał głównie w kawiarniach. Tu wspomnę kilku przedstawicieli poezji i dziennikarstwa kawiarenkowego: Arthura Schitzlera, Alfreda Polgara, Friedricha Torberga i Egona Erwina Kischa.

Więc poznajmy kilka kafejek: [9]

Kaffee Alt Wien, Bäckerstraße 9, Café Bräunerhof, Stallburggasse 2 – ulubiona kawiarnia Thomasa Bernharda w Wiedniu

Café Central, w Pałacu Ferstel, wejście od Herrengasse 14 – ulubiona kawiarnia Petera Altenberg'a, Café Diglas, Wollzeile 10, Café Einstein, Rathausplatz 4, Café Frauenhuber, Himmelpfortgasse 6 – najstarsza w Wiedniu, ulubiona kawiarnia Mozarta, Café Griensteidl, Michaelerplatz 2 – otwarta w 1990 na miejscu klasycznej Café Griensteidl (1847–1897) Café Hawelka, Dorotheergasse 6,Kleines Café, Franziskanerplatz 3, Café Landtmann, Dr.-Karl-Lueger-Ring 4 – ulubiona kawiarnia Zygmunta Freuda, Café Mozart, Albertinaplatz 2, Café Museum, Operngasse 7

Café Prückel, Stubenring 24 Café Raimund, Museumstraße 6  Hotel Sacher, Philharmonikerstraße 4 tu warto jedno dodać do kawy nie może zabraknąć tortu Sachera - Original Sacher-torte with whipped cream non-alcoholic hot beverage, Römerquelle mineral water 0.33 l – € 16,90. 
Ceny kawy zależą od jej rodzaju i miejsca, w którym ją pijecie a zamykają się w przedziale od 1,5 do 5,5 euro.

JZ [10]

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/szlakiem-austriackim-wieden

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Potrawy i napoje  narodowe Europy

[2] Włoskie kawy najpopularniejsza to espresso Italiano i cappuccino

[3] Austriackie kawy –Wiedeńskie dziedzictwo

[4] Król Jan Sobieski

[5] Jerzy Franciszek Kulczycki - herbu Sas urodzony 1640 w Kulczycach zmarł 20 lutego 1694 w Wiedniu to tłumacz z języka Tureckiego, dragon Kompanii Handlu Wschodniego, dyplomata, żołnierz Jana Sobieskiego, posłaniec z oblężonego w 1683 roku Wiednia, założyciel jednej z pierwszych kawiarni w Wiedniu.

[6] Kolschitzky Fest – festyn właścicieli kawiarni w październiku na cześć Jerzego Franciszka Kulczyckiego

[7] Najbardziej znane kawy Wiedeńskie występujące w kawiarniach w Wiedniu

[8] Kawiarenkowa poezja – w XIX i początku XX wieku w kawiarniach spotykali się pisarze dziennikarze w czasie picia kawy po wymianie  myśli powstawały różne teksty dziś wpisane w dziedzictwo Wiedeńskiej literatury

[9] Popularne kafejki Wiednia

[10] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

SZLAKIEM AUSTRIACKIM – WIEDEŃ POMNIKI I FONTANNY AUGUSTIN BRUNNEN

SZLAKIEM AUSTRIACKIM – WIEDEŃ POMNIKI I FONTANNY AUGUSTIN BRUNNEN

Spacerując w Wiedniu po dzielnicy 7 Neubau [1] na Augustinplatz [2] zobaczymy fontannę z postacią trzymający dudę. Zanim zatrzymamy się nad postacią to zastanówmy się kiedy powstały studnie i jakie miały zadania.

Studnie publiczne [3] w Wiedniu służyły od czasów rzymskich do zaopatrzeniu społeczności w wodę i gaszeniu pożarów w dzisiejszej stolicy Austrii, Wiedniu. Z biegiem czasu studnie otrzymywały reprezentatywną funkcję w kształtach rzeźb i tryskających fontann. Pierwsze fontanny na publicznych placach w Wiedniu zostały zbudowane pod koniec średniowiecza i służyły przede wszystkim operacji zarobkowej, oraz poprawy walki z ogniem. 1310 roku o publicznej studni i fajce wodnej po raz pierwszy wspomniano pod Tuchlauben. Od XVI wieku powstawały reprezentacyjne studnie wykraczające poza czystą funkcjonalność. Najstarszą pochodząca z 1552 roku, wciąż istniejąca to studnia znajdująca się w szwajcarskim skrzydle Hofburg. W Wiedniu do połowy XIX wieku było aż 10000 studni. Jedną z najbardziej znanych Wiedeńskich studni domowych, [4] która według starej legendy z 1212 roku przy Schönlaterngasse była zamieszkana przez bazyliszka. Dziś Wiedeńskie fontanny pełnią funkcję już tylko zdobniczą i są atrakcją jak słynna fontanna Trevi w Rzymie. Wróćmy już do dzielnicy Neubau i Augustinplatz.

Kim jest postać z fontanny ?

To Marks Augustin [5] i był to piosenkarz ludowy ,który grał na dudach często opowiadał ballady. Rzeźba ta jest zwana „dobrym Augustinem ” Jak mówi historia Marks Augustin lub Der liebe Augustin urodził  1643 roku w Wiedniu, zmarł 11marca 1685 roku. Niewątpliwie Augustyn popularność zyskał za swoje poczucie humoru i śpiewy sprośnych piosenek, które śpiewał w czasie zarazy w 1679 roku. Legendy mówią o Augustynie że był synem gospodarza posiadającego knajpkę tam nauczył się dobrze pić oraz grać na  dudach. Później jako 36-letni Augustyn został upity w 1679 roku. Podczas epidemii dżumy i spał w rynsztoku. Chorzy mieszkańcy , którzy w tym czasie zbierali ofiary epidemii, znaleźli go, uważali za martwego i wywieźli ze zwłokami na wozach pod mur miasta. Tam wrzucili cały ładunek do otwartego masowego grobu.

 Miejsce zarazy znajdowało się w pobliżu kościoła St. Ulrich am Neubau,tuż obok placu, na którym dziś znajduje się fontanna Augustin.

W tamtym czasie masowy grób został pokryty wapnem, aby później pochłonąć więcej ofiar zarazy. Następnego dnia Augustyn skulił się pośród ciał i bawił się na dudach, aż ratownicy wyciągnęli go z dołu. Augustin został pochowany na cmentarzu Wiedeńskim Mikołaja , potem jego szczątki prawdopodobnie przeniesiono na cmentarz Sankt Sankt Marks. Ta część legendy stała się częścią ludowych pieśni, czy filmów o Augustinie z humorem Wiedeńczyków tak sobie przekazują z pokolenia na pokolenie słowach pieśni:[6]

„O drogi Augustynie, Augustinie, Augustinie,

O drogi Augustinie, wszystko się skończyło.

Nie ma pieniędzy, nie ma mężczyzny (dziewczyny),

wszystko, Augustin.

O, drogi Augustinie,

wszystko się skończyło.

Skała zniknęła, kij zniknął,

Augustin jest w błocie,

O drogi Augustinie,

wszystko zniknęło.

A nawet bogaty Wiedeń

jest jak Augustin!

Płacz w tym samym sensie,

wszystko zniknęło!

Każdy dzień był świętem,

a co teraz? Zaraza, zaraza!

Po prostu wielkie przyjęcie pogrzebowe,

To reszta….”

Na placu Neustiftgasse narożnej Kellermanngasse , powszechnie znany od wieków jako słomy Platzl, póżniej, jako Augustin Platzl n, wzniesiono pomnik ku czci Augustyna. Fontanna Augustyna została stworzona przez rzeźbiarza Hansa Scherpe [7] i odsłonięta 4 września 1908 roku przez Wiedeńskiego burmistrza Karla Luegera. [8] Fontanna Augustin składa się z podstawy missy i tytułowej postaci początkowo rzeźba Augustyna była wykonana z brązu. Podczas drugiej wojny światowej brązowy Augustin –zostaje przetopiony do produkcji materiałów wojennych.

 Na cokole został wyryty napis:

„UCIEKŁEM OD CZARNEJ PLAGI, BRĄZ ZABRAŁ MNIE ”

Obecną piaskowcową figurę Augustyna stworzył Josef Humplik [9] i uroczyście odsłonił 18 października 1952 roku radny miasta Johann Mandl. [10] Przyjrzyjmy się jeszcze fontannie pośrodku płytkiej miski z fontanną znajduje się kwadratowa podstawa z napisem

„AUGUSTIN BRUNNEN”

Co znaczy:

„ FONTANNA AUGUSTYNA ”.

 Poniżej widnieje napis:

„VON DER GEMEINDE WIEN

ERRICHTET UNTER BURGER

MEISTER DR KARL LEGER JARRE 1908 ”

Co znaczy:

„ZBUDOWANA PRZEZ MIASTO WIEDEŃ

POD BURMISTRZEM

DR INŻ. KARL LUEGER W 1908 ROKU ”.

Warto jeszcze zwrócić uwagę na napis na odwrocie który brzmi:

„ Nie było mnie, teraz znów jestem sobą,

a teraz słucham moich piosenek ”.

Wyloty wody z przodu, lewej i prawej strony podstawy są ozdobione ornamentami, winoroślami. Na cokole stoi postać drogiego Augustyna, który stoi ze skrzyżowanymi nogami i trzyma dudę. Gdy już wsłuchamy się w plusk wody wyruszmy dalej do kościoła Mechitarytów [11] i wyjątkowego muzeum rękopisów dzieł Ormiańskich.

Jak podróżować komunikacją publiczną?

Do fontanny dotrzemy z głównego dworca kolejowego -Hauptbahnhof S+U autobusem linii 13A do Kellermanngasse. Metrem U1 do Karlsplatz potem U2 do Volkstheater i spacerkiem do fontanny.

JZ [12]

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/szlakiem-austriackim-wieden

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Neubau 7 dzielnica Wiednia

[2] Augustinplatz plac Augustyna Neustiftgasse 32-34, 1070 Wien, Austria

[3] Studnie publiczne – w Wiedniu późniejsze fontanny -pierwsze powstały w średniowieczu pierwotnie służyły do gaszenia pożarów i gospodarki rynkowej

[4] Ciekawostką to studnie domowe

[5] Marks Augustin –to ludowy grajek i piosenkarz urodzony w1643 roku zmarł 11 marca 1685 roku, w czasie zarazy 1679 roku bawił swoim humorem mieszkańców Wiednia.

[6] Pieśń o „ dobrym Augustinie” - Pieśń ludowa została po raz pierwszy udokumentowana w Wiedniu około 1800 roku. Melodia jest starsza i pochodzi z 1720 roku w rękopisie muzycznym

[7] Hans Scherpe-  rzeźbiarz urodził 15 grudnia 1855 roku w Wiedniu, zmarł 15 lutego 1929 roku Ibid

[8] Karl Lueger burmistm Wiednia w 4 września 1908 roku odsłonił fontannę Augustyna  pierwotnie rzeźba była wykonana z brązu

[9] Josef Humplik rzeźbiarz artysta Wiedeński

[10] Johann Mandl radny miasta  Wiednia  który 18 października  1952 roku odsłonił piaskową rzeźbę i fontannę Augustina

[11] Kościół Mechitarystów- Mechitharistenkirche- kościół unicki Ormian Neustiftgasse 4, 1070 Wien, Austria. Zakon Mechitarystów wystąpił do cesarza Józefa II o pozwolenie budowy kościoła i klasztoru w Wiedniu. Józef II pozwolił na budowę nowego kościoła pod warunkiem, że będzie on zbudowany w istniejącym już kościele. Tak powstał kościół Mechitarystów. Józef II dokonał kasety dóbr kościelnych i nie pozwolił w ogóle na budowę nowych kościołów zmieniał istniejące w budowle innego przeznaczenia. Klasztor Mechitarystów słynie mianowicie jego drukarnia szczyciła się posiadaniem czcionek wszystkich pisanych języków świata. W muzeum klasztornym zobaczymy  aż 3000 starodruków Ormiańskich. -m.in. z kolekcją numizmatyczną obejmującą 30 tys. cennych monet, oraz biblioteka jest bogato zaopatrzona w zabytki piśmiennictwa ormiańskiego -ponad 170 tysięcy woluminów. W posiadaniu zakonu znajduje się zbiór ponad 5 tysięcy cennych manuskryptów. Drukarnia zakonna wydaje zarówno periodyczne, jak i zwarte prace filologiczne, filozoficzne, historyczne. Zakon posiada od 1889 roku niewielką wytwórnię alkoholi w Wiedniu, produkującą szczególny zakonny likier, którego recepturę przywiózł z Konstantynopola ponoć sam założyciel zakonu. W tym kościele też głosił swoje płomienne kazania patron Wiednia święty Klemens Hofbauer

[12] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

Kościół Świętego Ruprechta Wiedeń

Śladami św Klemensa Hofbauera misyjna działalność

Szlakiem Wiedeńskim

SZLAKIEM AUSTRIACKIM – WIEDEŃ

SZLAKIEM AUSTRIACKIM – WIEDEŃ

Dawno temu około 500 lat p. n. e. na dzisiejszych ziemiach Austrii [1] w południowo –wschodniej części kraju powstała osada celtycka [2] to dzisiejszy Wiedeń. [3] Potem 15 lat p.n.e. była Rzymskim posterunkiem granicznym. 

Swoją historię jako miasto zaczyna w 1221 roku, kiedy to uzyskuje prawa miejskie i był jednym z największych i najważniejszych miast Świętego Cesarstwa Rzymskiego –później to cesarstwo Austrii,(zobacz też) następnie Austrio - Węgier. W 1918 roku zostaje stolicą Republiki Austrii. We wczesnym średniowieczu swoje rządy sprawowała dynastia Babenbergów. [4] Od 1440 roku rządy przejęła dynastia Habsburgów. [5] 

Tak pokrótce można opowiedzieć o powstaniu miasta. Gdy już wyruszymy w podróż Wiedeńskim szlakiem to niewątpliwie historyczne centrum miasta nas zachwyci pełnią zabytków architektury z każdej epoki. I nie dziwi fakt że stolica Austrii jest najchętniej odwiedzana przez turystów. Zatrzymajmy się na chwilę. Sztuką podróżnika jest poznawanie ciekawostek miasta.

Co zwiedzić gdy się ma niewiele czasu np. jeden dzień?

Bogactwo kulturowe Wiednia daje wiele możliwości - przez samych mieszkańców zapraszając na koncerty muzyki klasycznej - czy to w operze, czy kościołach. Inną propozycją może być podróż dorożką oraz stylowym autem z dawnych czasów. Ostatnia propozycja to spacer miejski. Tu warto zwrócić uwagę gdy nasz szlak rozpocznie się od głównego dworca kolejowego - Wien Hauptbahnhof [6] jest dość daleko więc warto skorzystać z transportu publicznego. Ale często to podróżnicy docierają autobusami wycieczkowymi , które się zatrzymują na tzw Ringu Ringstraße [7] przy Hofburgu.[8]

Po drugiej stronie zobaczymy park - aleję z pomnikiem cesarzowej Marii Teresy Walburg von Habsburg, [9] oraz po przeciwległych stronach pomnika dwa muzea to: Muzeum historii naturalnej – Naturhistorisches Museum i Muzeum historii sztuki – Kunstihistorisches Museum [10] te dwie okazałe bliźniacze budowle powstały za czasów Franciszka Józefa I w 1858 roku. 
Budowle są wykonane w stylu renesansu włoskiego, a architektami są: Gottfried Semper [11] i Karl Freiherr von Hasenauer. Budowa trwała 19 lat. 

Zanim przejdziemy do ścisłego centrum miasta. 

Jedną z najstarszych świątyń w Wiedniu jest kościół świętego Ruprechta – Ruprechtskirche. [12](Zobacz też)Świątynia jest w stylu romańskim i została zbudowana przez biskupa Wirgiliusza z Salzburga . Pierwsze wzmianki o kościele pochodzą z 1161 roku. Najcenniejszym zabytkiem świątyni to XIII wieczne witraże i ołtarz „ Naszej Pani z Loreto”. Kościół znajduje się na placu Ruprechtsplatz, na krańcach dzielnicy żydowskiej.

Kim jest święty Ruprecht?

Święty – Rupert z Salzburga [13](zobacz też) był pierwszym biskupem Salzburga - to patron ludzi handlujących solą. U stóp romańskiej wieży odkryjemy posąg świętego trzymający naczynie z solą. Gdy już poznaliśmy najstarszą świątynię Wiednia nasze kroki skierujemy do kolejnego najcenniejszego zabytku sakralnego gotyckiej katedry Świętego Szczepana –Stephansdom. [14]

Kościół jest związany z dynastami Babenbergów i Habsburgów. Pierwotnie była to świątynia w stylu późnoromańskim zbudowana w latach 1230 -1263 .

 Od XIV wieku katedra otrzymuje formę gotycką.

 Czas ucieka i dawka zabytków poznanych zatrzymajmy się w restauracji kosztując pyszny tort Sachera [15] i popijając Wiener Melange - czyli czarną kawę z lekko ubitym mlekiem. Gdy kubki smakowe zaspokoimy. 

Wyruszmy w dalsze dzielnice miasta poznając tajemnice i ducha muzyki klasycznej wsłuchując się słynnych kompozytorów Wiedeńskich, [16] a współczesne młode talenty zaprowadzą Cię w świat muzyki Mozarta czy barokowych kompozytorów dawnego Wiednia. 

Spacerując po dzielnicy Innere Stadt, [17] odkryjemy wiele muzeów związanych z panowaniem dynastii Habsburgów to:[18]

Schatzkammer – cesarski skarbiec, Muzeum Sisi, Austriacką Bibliotekę Narodową, Ephesos Museum. Przy placu Maria-Theresien-Platz:

Muzeum Historii Sztuki w Wiedniu -Kunsthistorisches Museum, Naturhistorisches Museum Wien – muzeum historii naturalnej.

Inne muzea to: Galeria Albertina.

W pobliskiej dzielnicy Neubau, [19] znajduje się kompleks architektoniczny MuseumsQuartier tzw Dzielnica Muzeów. Na terenie MuseumsQuartier znajdują się: Leopold Museum, MUMOK –Museum Moderner Kunst Stiftung Ludwig Wien – Muzeum Sztuki Nowoczesnej. Kunsthalle Wien

W dzielnicy, Penzing możemy zatrzymać się w Muzeum Techniki - Technisches Museum Wien.

Warto jeszcze poznać zabytki architektury sakralnej, gdzie duchowość ukazana jest w perełkach sztuki sacrum to tylko niewielka część kościołów które warto nawiedzić: [20] Gotycką Katedrę świętego Szczepana -Stephansdom, Kościół świętego Ruprechta - Ruprechtskirche, Kościół świętego Karola Boromeusza -Karlskirche, Kościół Wotywny - Votivkirche, Kościół Minorytów- Minoritenkirche, kościół i klasztor Mechitarystów, Kościół Maria am Gestade – czyli Maryja na brzegu, kościół Am Hof –czyli chórów Anielskich. Zwieńczeniem wielu ścieżek zostały nam parki i ogrody, gdzie odpoczniemy. Jeszcze tylko kilka zdjęć i na szlak w inne regiony Austrii np. do Graz, Klagenfurtu, Sankt Pölten czy Salzburga.

JZ [21]

DO GALERI ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/szlakiem-austriackim-wieden

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Austria –kraj w środkowej Europie

[2] Celtowie to grupa ludów indoeuropejskich.Za kolebkę przyszłych Celtów uważa się region kurhanów w południowych Niemczech, między Lasem Czeskim i Renem, zasiedlony w połowie II tysiąclecia p.n.e. przez tzw. Protoceltów, mających za sąsiadów Protoilirów. W latach między 1800 a 1600 p.n.e. strefa kurhanów rozciąga się ku zachodowi, za Ren, obejmując Franche-Comte, Burgundię, Alzację i Lotaryngię.

[3] Wiedeń – stolica Austrii

[4] Dynastia Babenbergów- dynastia austriacka, prawdopodobnie boczna linia dynastii Luitpoldingów, panującej w Bawarii. Panowali w Austrii, najpierw jako margrabiowie. Od 1156 roku z tytułem książęcym. Przejściowo także rządzili w Bawarii w latach 1139–1156

[5] Dynastia Habsburgów- dynastia niemiecka -von Habsburg. Założycielem dynastii był Guntram Bogaty -X wiek. Nazwa rodziny wywodzi się od pierwszej posiadłości rodu, zamku Habsburg położonego w kantonie Aargau w Szwajcarii. Przedstawiciele dynastii panowali m.in. w krajach niemieckich i włoskich, Świętym Cesarstwie Rzymskim, Czechach, Hiszpanii, Portugalii, Burgundii, na Węgrzech i w Siedmiogrodzie, w Niderlandach, na Śląsku, ziemiach polskich, ukraińskich, serbskich i wołoskich oraz w hiszpańskich i portugalskich koloniach w Azji, Afryce i obu Amerykach. Przez większość lat trzonem monarchii było Arcyksięstwo Austriackie, rozszerzane systematycznie, by stać się rozległym imperium, zwanym od nazwy dynastii Monarchią Habsburgów. Dynastia w linii męskiej wygasła w 1740. Ostatnia władczyni z rodu – Maria Teresa Habsburg – wraz z mężem cesarzem Franciszkiem I Lotaryńskim założyła nową dynastię Habsbursko-Lotaryńską.

[6] Wien Hauptbahnhof- główny dworzec kolejowy

[7] Ringstraße- obwodnica Wiednia aleja drogowa tworząca pętlę komunikacyjną

[8] Hofburg- Pałac Hofburg – dawna rezydencja cesarska pełniąca funkcję pałacu zimowego. Budowa rozpoczęła się w XIII wieku.

[9] Pomnik cesarzowej Marii Teresy Walburg von Habsburg

[10] Muzeum historii sztuki – Kunstihistorisches Museum- muzeum historii sztuki otwarte w 1891 roku. Kolekcja obrazów malarstwa europejskiego od XV do XVIII wieku, w tym dzieła m.in. Pietera Bruegla, Petera Paula Rubensa, Tycjana, Rembrandta van Rijn, Velazqueza

[11] Gottfried Semper- urodzony 29 listopada 1803roku w Altonie – dziś to część Hamburga, zmarł 15 maja 1879 roku w Rzymie to niemiecki architekt epoki historyzmu, tworzący głównie w stylu neorenesansowym, działający też w Szwajcarii.

[12] kościół świętego Ruprechta – Ruprechtskirche.- najstarsza świątynia Wiednia w stylu romańskim pochodzi z XII wieku

[13] Rupert z Salzburga- Ruprecht, Hrodperht, Hrodpreht, Roudbertus, Rudbertus, Robert- święty kościoła katolickiego i wschodnio-ortodoksyjnego urodzony prawdopodobnie 650 w Wormacji, zmarł prawdopodobnie 27 marca 718 tamże-, biskup misyjny Nadrenii, pierwszy biskup Salzburga w Austrii i patron regionu Salzburgland.

[14] Gotycka Katedra świętego Szczepana -Stephansdom

[15] Tort Sachera - słodkie ciasto czekoladowe z grubą warstwą polewy czekoladowej, przekładane konfiturą morelową.

[16] Kompozytorzy  Wiedeńscy  XVIII wieku określeni jako klasycy wiedeńscy – Józef Haydn, Wolfgang Amadeus Mozart i Ludwig van Beethoven, Christopha Willibalda Glucka, Antonia Salieriego czy Franza Xavera Süssmayra.

Z Wiedniem związani są również: Franz Schubert, Franz Liszt, Johannes Brahms, Johann Strauss -ojciec, Johann Strauss - syn, Franz Lehar, Joseph Lanner, Anton Bruckner, Gustav Mahler oraz kompozytorzy XX wieku, przedstawiciele tzw. drugiej szkoły wiedeńskiej: Arnold Schönberg, Anton Webern, Alban Berg oraz Ernst Křenek, czy Hans Graf.

[17] Innere Stadt,- centrum dzielnica  Wiednia

[18] Muzea Wiednia

[19] Neubau- 7 dzielnica miasta

[20] Perełki architektury sakralnej

[21] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.