W Muzeum Narodowym [1] w Warszawie zobaczymy też
kopię z obrazów Marinusa zatytułowany: „Dwaj poborcy podatku”. Muzeum obraz
zakupiło w 1924 roku. Obraz jest w rozmiarze 81,7 cm na 65,5 cm. Zwróćmy uwagę
na napis po środku:
Dits den ontfanck van der stadt Item
wijn excijs es waerdich tot augus... Die seven maenden c ende lxx lb. ix...
Item den byer excijs es waerdich tot a... Die seven maenden ccc ende i..x lb.
... Item die visbrigge es waerdich tot aug (?)... Die seven maenden iiij lb.
iiij ss. ... Item die wage es waerdich tot au... Die seven maenden cl iij lb.
... Item die halle es waerdich tot ... Die seven maenden xxxij lb. Item die
veren sijn waerdich Die seven maenden van h(1 2 ?)... Item die malerije es
waerdi... Die seven maenden waer... Somma samen in als... ...”
Gdy
będziemy podziwiali obraz zwróćmy uwagę na pewien szczegół pierścionek z herbem
Reymerswaele noszony przez piszącego człowieka to wyjątkowy detal w takich
przedstawieniach. Inskrypcje w książce pochodzą z rzeczywistych archiwów
miejskich nieistniejącego miasta Reimerswaal.
[1] Muzeum Narodowe w
Warszawie zakupiło kopię obrazu Marinusa van Reymerswaele pt: Dwaj poborcy
podatków w 1924 roku. Obraz zobaczymy na 2 piętrze.
[2] Jacek Źróbek –
Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, -
udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej,
miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka
Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co
tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie
Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.
Autor
kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę
istnienia.
W
działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska –
współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych
inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości
państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe,
północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.
Podróżując
po Europie zachodniej czy południowej. W muzeach i galeriach sztuki piękniej
odkryjemy sztukę renesansu. [1]
Jednym z przedstawicieli malarstwa jest holenderski malarz i rysownik Marinus
van Reymerswaele. [2]
Zatrzymując się w Wiedniu w Muzeum Historii Sztuki
-Kunsthistorisches Museum [3] zobaczymy obraz
zatytułowany „Stadtkämmerer -Skarbnik miasta” City treasurers. Gdy sięgniemy do
malarstwa Marinusa to zauważymy że jego kolekcje stylu ukazywały poborców
podatkowych. Tak też jego twórczość często była zaadaptowanych z Quentina
Massysa i Albrechta Dürera. Zatrzymajmy się na artyście Marinus van
Reymerswaeleurodził
się w mieście Reimerswaal (dziś to gmina) około 1490 roku i też jego nazwisko
pochodzi z miasta. Reimerswaal [4] znajdowało się w Holandii,
które leżało w południowej części półwyspu Zuid- Beveland. W średniowieczu było
jednym z trzech największych miast w Zelandii. W latach 1530-1570 zostało
siedmiokrotnie zalane wodą. Marinus w lutym 1504 roku wyjechał na studia do
Leuven nad rzeką Dijle w Belgii. [5] W 1509 roku rozpoczął
pracę w Antwerpii [6]
jako pomocnik w warsztacie witrażownika w Liggeren gildii świętego Łukasza wcześniej
był jako uczeń Symona van Daele, [7] malarza szkła. Pracował co
najmniej od 1531 do 1540 roku. Wpływy reformatorskie Marcina Lutra wchłonęły go
i czynnie zaangażował się w sprawy reformacji. W 1567 roku brał udział w zniszczeniu
kościoła w Middelburgu i procesję pokutną został skazany oraz wypędzony z
miasta przeniósł się do Goes, gdzie zmarł około 1567 roku. Specjalizował się w
scenach rodzajowych – z bankierami, lichwiarzami, zarządcami majątków i
poborcami podatków – symbolizujących żądzę posiadania i potępiających grzech
chciwości z łacińskiego avaritia. Innym
obszarem jego zainteresowań to kompozycje religijne tak też w twórczości znajdziemy
temat św. Hieronima w pracowni lub na pokucie – jako symbol pobożności i
dbałości o zbawienie duszy - vita contemplativa. Największą kolekcję obrazów
Marinusa posiada Madryt stolica Hiszpanii zobaczymy w muzeach:
Muzeum Prado, Muzeum Thyssen-Bornemisza,
Real Academia de Bellas Artes de San Fernando i
Monasterio de El Escorial. Obrazy sygnowanejego podpisem zobaczymy:[8]
Antwerpia, Królewskie Muzeum Sztuk Pięknych - Święty
Hieronim w swoim gabinecie -1541 rok. Drezno, Gemäldegalerie Alte Meister - Pieniężny
i jego żona – 1541rok. El Escorial, Real Monasterio de San Lorenzo del Escorial-
Pieniężny i jego żona – 1538 rok. Florencja , Bargello - Pieniężny i jego żona
-1540 rok. Kopenhaga, Statens Museum for Kunst -Pieniężny i jego żona -1540 rok.
Madryt, Museo del Prado - Dziewica karmiąca dziecko - 1525-50 rok; Pieniężny i
jego żona- 1538 rok; Święty Hieronim w swoim gabinecie -1541 rok. München, Alte
Pinakothek- Kancelaria prawnicza – 1542 rok. Nowy Orlean, Muzeum Sztuki Nowego
Orleanu - Kancelaria prawnicza -1543 rok. Douai , Musee de la Chartreuse - Święty
Hieronim w swoim gabinecie. Maastricht, Muzeum Bonnefanten - Święty Hieronim w
swoim gabinecie ok. 1541 rok. Wiedeń, Kunsthistorisches Museum - Święty
Hieronim w swoim gabinecie; Niesprawiedliwy zarządca. Antwerpen, Koninklijk
Museum voor Schone Kunsten -Dwóch poborców podatkowych. Londyn, National
Gallery - Dwóch celników - ok. 1540 roku. Paryż , Luwr - Dwóch celników
Sankt Petersburg , Ermitaż- Dwóch poborców podatkowych.
Antwerpia, Fundacja Phoebus- Dwóch poborców podatkowych.
Neapol , Palazzo Reale di Capodimonte- „Dwóch poborców
podatkowych”
Gandawa , Muzeum voor Schone Kunsten - Powołanie
Mateusza. W Muzeum Narodowym [9]w Warszawie zobaczymy też
kopię z obrazów Marinusa zatytułowany: „Dwaj poborcy podatku”. Muzeum obraz
zakupiło w 1924 roku. Obraz jest w rozmiarze 81,7 cm na 65,5 cm. Zwróćmy
nanapis po środku:
Dits den ontfanck van der stadt Item
wijn excijs es waerdich tot augus... Die seven maenden c ende lxx lb. ix... Item
den byer excijs es waerdich tot a... Die seven maenden ccc ende i..x lb. ...
Item die visbrigge es waerdich tot aug (?)... Die seven maenden iiij lb. iiij
ss. ... Item die wage es waerdich tot au... Die seven maenden cl iij lb. ...
Item die halle es waerdich tot ... Die seven maenden xxxij lb. Item die veren
sijn waerdich Die seven maenden van h(1 2 ?)... Item die malerije es waerdi...
Die seven maenden waer... Somma samen in als... ...”
Gdy
będziemy podziwiali obraz zwróćmy uwagę na pewien szczegół pierścionek z herbem
Reymerswaele noszony przez piszącego człowieka to wyjątkowy detal w takich
przedstawieniach. Inskrypcje w książce pochodzą z rzeczywistych archiwów
miejskich nieistniejącego miasta Reimerswaal.
[1] Renesans, odrodzenie
z Francuskiego. renaissance „odrodzenie” to epoka w historii kultury
europejskiej, obejmująca przede wszystkim XVI wiek, określany często jako
„odrodzenie sztuk i nauk” oraz koncepcja historiozoficzna odnosząca się do
historii kultury włoskiej od Dantego do roku 1520.W sztuce pojawia się też
Manieryzm
określa się zjawiska w sztuce europejskiej XVI wieku. Najogólniej poprzez
pojęcie to rozumie się styl, występujący w okresie od ok. 1520 do końca XVI
wieku i charakteryzujący się dążeniem do doskonałości formalnej i technicznej
dzieła, a także wysubtelnieniem, wyrafinowaniem, wykwintnością i swobodą form.
[2] Marinus van Reymerswaele
-urodzony 1490 Reimerswaal –zmarł 1567 Goes to Holenderski malarz i rysownik
okresu rensanasu i manieryzmu. Obrazy głownie są scenami rodzajowymi i
religijnymi. Liczne prace ukazują poborców podatkowych, bankierów. Sceny religijne
poświęcone są świętemu Hieronimowi. W swojej kolekcji też malował portrety
żony.
[3] Muzeum Historii
Sztuki -Kunsthistorisches Museum –Wiedeń - muzeum historii sztuki otwarte w
1891 roku. Kolekcja obrazów malarstwa europejskiego od XV do XVIII wieku, w tym
dzieła m.in. Pietera Bruegla, Petera Paula Rubensa, Tycjana, Rembrandta van
Rijn, Velazqueza.
[4] Reimerswaal - dawne
miasto w Holandii dziś nie istnieje.
[6] Antwerpia -Niderlandzki
to Antwerpen, Francuski:. Anvers, to miasto w północnej Belgii, w Regionie
Flamandzkim, w dystrykcie Antwerpia, położone nad Skaldą.
[8] Obrazy Marinus van
Reymerswaele znajdujące się w Muzeach i galeriach.
[9] Muzeum Narodowe w
Warszawie zakupiło kopię obrazu Marinusa van Reymerswaele pt: Dwaj poborcy
podatków w 1924 roku. Obraz zobaczymy na 2 piętrze.
[10] Jacek Źróbek –
Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, -
udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej,
miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka
Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co
tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie
Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.
Autor
kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę
istnienia.
W
działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska –
współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych
inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości
państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe,
północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.
Podróżując
po Europie Południowej w stronę Austriackiej [1]
ziemi możemy odkryć zachowany jeszcze styl architektoniczny – secesyjny. [2]
Historia architektury secesyjnej sięga ostatniego dziesięciolecia XIX wieku do
początków XX wieku.
Kształtowanie się stylu secesyjnego możemy zaobserwować
w kilku ośrodkach twórczych Europy . W latach 80 XIX wieku początkiem secesji była
Katalonia, Anglia, Francja. Zwróćmy jeszcze uwagę że secesja zagościła też w
Stanach Zjednoczonych.
Czym
wyróżnia się styl secesyjny?
To charakterystyczne linie – giętkie, płynne z ruchliwą
oraz bogatą ornamentykę, zwłaszcza roślinno-zwierzęcą. Dwa kierunki stylu wyznaczają
w Europie to nurt kwiatowo-organicznych i Austriacki bardziej geometryczny
przechodzący w abstrakcję.
Do przedstawicieli architektów stylu Secesyjnego możemy
zaliczyć :[3]
Emile André, Franciszek Chełmiński, Lluís Domènech i
Montaner, Michaił Eisenstein, August Endell, Max Fabiani, Max Hegele, Josef
Hoffmann, Antoni Gaudí, Hector Guimard, Victor Horta, Gustaw Landau-Gutenteger,
Dawid Lande, Eižens Laube, Charles Rennie Mackintosh, Franciszek Mączyński, Joseph
Maria Olbrich, Konstantīns Pēkšēns, Josep Puig i Cadafalch, Franciszek Ruszyc, Fiodor
Schechtel, Louis Sullivan, Henry van de Velde, Otto Wagner.
Najbardziej znanymi przedstawicielami sztuki pięknej to:Émile
Gallé,Fernand
Khnopff, Jules Chéret, Gustav Klimt, czy polski twórca Stanisław Wyspiański. Nazwa
Secesja wywodzi się od Francuskiego słowasécession a z Łacinskiego
secessio co znaczy „odejście”. Francuska secesja zwana jest: art nouveau czyli nowa
sztuka. W Niemczech to Jugendstil- czyli młodość. Ale wróćmy już na ziemię
Austriacką i Wiednia. [4] Okres lat przełomu XIX i
XX wieku dla Wiedeńczyków stał się wielkim nurtem kształtowania różnych idei w
których działali między innymi: Richard Strauss, Gustav Mahler, Zygmunt Freud
czy Arnold Schönberg. To oni zakładają w 1897 roku stowarzyszenie artystyczne
„Sezession”. Joseph Maria Olbrich w latach 1898-9 buduje gmach dla
stowarzyszenia w stylu wiedeńskiej Secesji. W gmachu tym działa Gustav Klimt [5] najbardziej znany z
artysta obrazów przesyconych erotyką tworzący swoje dzieła w stylu secesyjnym.
Gdy wyruszymy Wiedeńskim szlakiem secesji to odkryjemy architekta Otto Wagnera
który stworzył dwie stacje kolei miejskiej w Wiedniu i kościół am Steinhof. Ale
mnie zafascynował znajdujący się na ulicy Hoher Markt [6] to wysoki rynek, a Bauernmarkt
zegar Ankeruhr [7]
czyli zegar kotwiczny.
Zegar znajduje się na przewiązce pomiędzy dwoma
budynkami został zbudowany w latach 1911-1914 na podstawie rysunków wiedeńskiego
malarza Franza von Matscha, dla Lebens- und Rentenversicherungs-Gesellschaft
„Der Anker“ dawnego Towarzystwa Ubezpieczeniowego Anker. Zegarmistrzem dworu cesarskiego i królewskiego był Franz Morawetz i on
zaprojektował całą konstrukcję. Pierwszy szlak kotwiczny Ankerury przebiegał 18
sierpnia 1815 roku w dniu urodzin cesarza.
SECESJA WIEDEŃSKA ZEGAR ANKERUHR Z PRZODU
Ankeruhr to dziesięciometrowa
długość i siedmiometrowawysokość mostu
łączącego dwa budynki. Średnica samegozegarawynosi cztery metry. A sam
most jest wsparty na czterech konsolach figlarnych z Adamem i Ewą z przodu.
Zobaczymy tam też aniołki z przodu oraz diabełki z tyłu. Na bocznej tablicy
zobaczymy napis: [8]
HIER AUF DEM ÄLTESTEN PLATZE WIENS. IN
DESSEN NACHSTER NAHE SICH DAS KOMMANDOGEBÄUDE (PRAETORIUM) DES ROMERLAGERS
VINDOBONA BEFAND. LIESZ DIE IM JAHRE 1858 GEGRÜNDETE ALLGEMEINE VERSICHERRUNGS
AKTIENGESELLSCHAFT
DER ANKER
IN DEN JAHNER 1912-1914 DEN ANKERHOF
ERBAUEN GLEICHZEITIG SCHUFEN HERVORRAGENGE KÜNSTLER
DIE ANKERUHR
SIE IST DEN WIENERN GEWIDMET
Co
znaczy:
TUTAJ W NAJSTARSZYM MIEJSCU WIEDNIA. ZNAJDOWAŁ
SIĘ BUDYNEK POLECEŃ (PRAETORIUM) RZYMSKIEGO MAGAZYNU VINDOBONA.
BYŁ WŁAŚCIELEM FIRMY UBEZPIECZENIOWEJ KORPORACYJNEJ
ZAŁOŻONEJ W 1858 ROKU, ZBUDOWANO DOM KOTWIC W LATACH 1912–1914 W TYM SAMYM
CZASIE ZOSTAŁ STWORZONY DOSKONAŁY KONSTRUCYJNIE ZEGAREK KATALOGOWY WIEDEŃSKI
To niewątpliwie arcydzieło sztuki secesji Wiedeńskiej.
Posiada w sobie coś ciekawego. Gdy przyjrzymy się to zauważymy że zegar nie
posiada wskazówek i tradycyjnego cyferblatu. Czas odczytamy na metalowych
tabliczkach godzinowych z zaznaczoną cyfrą, przesuwające się w prawą stronę po
minutowej podziałce. Miedziane cyfry są o wysokości 2,60 lub 2,80 metra. Perełka konstrukcyjna gdy wskazuje czas o pełnych
godzinach to ilustruje inny obrazek co ma być wskazówką. Postacie (obrazy)
ilustrujące godziny tak samo przesuwają się w kierunku od lewej strony do
prawej i są tam przedstawione ważne dla miasta osobistości. Tak to zobaczymy:[9]
·godzinie 1 to cesarz Marek Aureliusz,
·godzinie 2 to cesarz Karol Wielki,
·godzinie 3 to książę Leopold VI,
·godzinie 4 to Walther von der Vogelweide,
·godzinie 5 to król Rudolf II Habsburg,
·godzinie 6 to mistrz Hans Puchsbaum,
·godzinie 7 to król Maksymilian I,
·godzinie 8 to Andreas von Liebenberg,
·godzinie 9 to hrabia Rudiger von
Starhenberg,
·godzinie 10 to książę Eugen von Savoyen (Eugeniusz
Sabaudzki),
·godzinie 11 to cesarzowa Maria Teresa
Habsburg,
·godzinie 12 to kompozytor Joseph Haydn.
Gdy zmienia się ilustracja, zegar odgrywa także
odpowiedni dla epoki związanej z życiem przedstawionego bohatera utwór
muzyczny. O godzinie 12. pojawiają się wszystkie figury z towarzyszeniem
muzyki.
Tak jak w słynnym Praskim zegarze to samo widowisko
przyciąga liczne rzesze turystów, którzy chcą uwiecznić na fotografiach tą
atrakcję stolicy Austrii. Dwa dzieła zabytków okolicy Hoher Markt to zegar
Ankeruhr i fontanna Zaślubin wpisują się perełki sztuki architektury miejskiej.
Powracając z Wiednia do Polski możemy jeszcze zatrzymać
się w Katowicach i podziwiać mały szlak architektury Secesyjnej, [10] której historia też się
zaczyna. Osobą niezwykle zasłużona dla
urbanistyki Katowic był budowniczy Ignatz Grünfeld. Jednym z budynków jest
stary dworzec na dworcowej 4 tam możemy odkryć elementy dekoracji secesyjne to
sterczyny. Dworzec kolejowy powstał w 1906 roku. W bliskości zobaczymy też
kamienicę słynny w tamtych czasach hotel Monopol to na ulicy Dworcowej 5.
[2] Secesja styl
architektoniczny w końca XIX do początków XX wieku w swoim zamierzeniu cechuje
ją bogata ornamentyka odwołująca się do roślin ,zainspirowana sztuką Japońską
[3]
Przedstawiciele architektów okresu Secesji : Emile André, Franciszek Chełmiński,
Lluís Domènech i Montaner, Michaił Eisenstein, August Endell, Max Fabiani, Max
Hegele, Josef Hoffmann, Antoni Gaudí, Hector Guimard, Victor Horta, Gustaw
Landau-Gutenteger, Dawid Lande, Eižens Laube, Charles Rennie Mackintosh, Franciszek
Mączyński, Joseph Maria Olbrich, Konstantīns Pēkšēns, Josep Puig i Cadafalch, Franciszek
Ruszyc, Fiodor Schechtel, Louis Sullivan, Henry van de Velde, Otto Wagner.
[5] Gustav Klimt – urodzony
14 lipca 1862 roku w Baumgarten, dziś w Penzing, to 14 dzielnica Wiednia, zmarł
6 lutego 1918 roku w Wiedniu to Austriacki malarz i grafik. Jeden z
najwybitniejszych przedstawicieli okresu secesji, przedstawiciel Wiedeńskiego
modernizmu.
[6] Hoher Markt –czyli wysoki
rynek – ulica w Wiedniu
[7] zegar Ankeruhr
czyli zegar kotwiczny arcydzieło sztuki Wiedeńskiej pochodzące z okresu Secesji
powstało w latach 1911-14 na podstawie rysunków Wiedeńskiego malarza Franza von
Matscha
[11] Jacek Źróbek –
Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, -
udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej,
miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka
Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co
tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie
Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.
Autor
kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę
istnienia.
W
działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska –
współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych
inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości
państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe,
północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.