NA SZLAKU SŁOWACKIM KRAINA NITRZAŃSKA- NITRA KRÓTKO

NA SZLAKU SŁOWACKIM

KRAINA NITRZAŃSKA- NITRA KRÓTKO

 Podróże w stronę Europy środkowo –zachodniej części Słowacji zaprowadziły mnie w krainę Nitrzańską [1] –nad Nitrę, matką słowackich miast. Tradycyjnie wyruszyłem autobusem FlixBusem [2] w godzinach nocnych, aby dotrzeć do stolicy Słowacji Bratysławy. [3] 

Tam po krótkiej chwili przesiadłem się do autobusu II Regiojet [4] jadącego w stronę Bańskiem Bystrzycy.

 Ani się nie spostrzegłem, kiedy kierowca zapowiedział że dojeżdżamy do Nitry- zostało dopić cappuccino.

 Po godzinnej podróży w poranny letni czas przywitała Nitra. 

Czas wziąć plecak i wyruszyć do centrum miasta.

 Z dworca do starego miasta, spacerem zajmie nam chwilę. 

Autobusem [5] do centrum dojedziemy liniami nr 1,7,17,30. 

Zatrzymajmy się nad samą krainą Nitrzańską, to kraina o czarującym lasostepie, gdzie zobaczysz dziko rosnące wybujałe drzewa, 

a błękitne niebo dopełni wizję malarza i turystę zachwyci.

 Gdy już urok winnic ukarze piękno, a urodzajna gleba odda plony, możesz poszukać termalnych źródeł i tam odpocząć.

Najstarsza kraina ma swoje tajemnice pradawnej historii w której wpisują się bizantyjscy apostołowie Europy – święty Cyryl i Metody,

ślady ich działalności odkryjesz w Bojnie.( Bojná) [6]

Wędrując do Dražovce [7] –tam zachwyci cię urok miejsca, gdzie każda panna chciałaby usłyszeć wyznanie miłości. 

Tam na wzgórzu Zobor w Dražovce znajdziesz niewielki kościółek Świętego Michała Archanioła wybudowany za czasów króla świętego Stefana.

 Gdy słońce budzi na wzgórzu Zobor [8] roztacza swoimi promieniami gra światła, co daje piękno i tajemnicę miejsca. 

Wędrując szlakami krainy Nitrzańskiej ,pod koronami bujnych topoli i krzaczastych wierzb w zaciszu małego Dunaju w Kolárovo [9] od pokoleń cumuje pływający drewniany młyn wodny. 

 Posłuchaj jeszcze letniego festiwalu folku, bluesa w starym młynie. Odkrywając inne miasto Komárno [10]- poznasz system umocnień w monarchii Austrio - Węgierskiej. 

Tajemnicą poliszynela jest księgozbiór w bibliotece Apponyich –w Oponicach. [11]

Dla podróżnika to jeszcze jedno miejsce trzeba zobaczyć pałac w Mojmírovce- gdzie bogaty szlachcic graf Grassalkovich - był radcą korony Węgierskiej i strażnikiem klejnotów koronnych. To kilka miejsc na szlaku regionu Nitrzaskiego.

 Czas popatrzeć nad troskliwie czuwającą górę Zobor wznoszącą się nad bogatym historycznie miastem Nitra.

Dawne miasto było miastem kupców plantatorów,

 a i woń zapachów unosiła nad grodem.

WOŃ ZAPACHÓW UNOSZĄCY SIĘ  NAD MIASTEM
I OD WIEKÓW TRADYCJA ROLNICZA MIESZAŁA SIĘ Z KULTURĄ CHRZEŚCIJASTWA
 APOSTOŁÓW SWIĘTEGO CYRYLA I METODEGO
- CZY TEŻ UCZYLI POSZANOWANIA  PLONÓW ZIEMI ?

 Towary i zapach świeżo zmielonej mąki zmieszany z wonią piwnej beczki odkrywał tajemnice starej kiedyś Nitrava. [12] 

Najstarszego miasta na Słowacji. 

Spacerując zauważysz że miasto zbudowane jest podobnie jak Rzym na siedmiu wzgórzach. 

KSIĄŻE PRIBIN 

Każdy zakątek to dawna historia miasta, gdzie zabytki wpisują się w dzisiejszą architekturę miejską.

 Wielcy średniowiecza tworzyli dzisiejszy urok miasta.

 Nad miastem góruje zamek i katedra świętego Emerama [13] (Bazilika svätého Emeráma).

 Dopełnieniem tła zamku jest góra Zobor dodająca uroku miejsca. 

Protoplastą do budowy kościoła - dzisiejszej bazyliki był książę Pribin w 828 roku. Konsekracji dokonał Salzburski arcybiskup Adalram w 830 roku. Pierwsze podwaliny budowy kościoła wpisały się w tworzenie państwowości i jest najstarszym pomnikiem chrześcijańskim w Europie Środkowo –Wschodniej.

Warto tu zwrócić uwagę że osadnictwo w Nitrze sięga 30 tysięcy lat wstecz. Słowiańska historia Nitry zaczyna się w V wieku, wtedy to wędrówki ludów słowiańskich zasiedlają region Nitry nad rzeką Nitrą.

 Spacerując na wzgórzu zamkowym, niewątpliwie odkryjesz ślady bizantyjskich świętych Cyryla i Metodego [14] głoszących Ewangelię.

 Innym świętym Słowiańskim, który przybył do Nitry,

 był to papież Jan Paweł II, [15] a było to 30 czerwca 1995 roku.

 Na wzgórzu zamkowym znajdziesz tam potężny pomnik papieża i w katedrze tablicę pamiątkową.

 Słowiański papież w swoim przemówieniu mówił:

„Nitra opowiada nam o pierwszym tysiącleciu. Tu niedaleko stał pierwszy kościół chrześcijański w całej Europie Środkowej i Wschodniej. Tutaj od roku 828 ziarno pszenicy staje się Ciałem Chrystusa w Eucharystii ….

Dlatego chciałem odwiedzić Nitrę. Jeszcze za życia Metodego tutaj powstała diecezja. Katedra , która wznosi się nad miastem, jest jednym z najstarszych miejsc biskupich wśród ludów słowiańskich… Drodzy przyjaciele, uświadomcie sobie jaki bezcenny jest to dar, który otrzymaliście od Boga.

Otrzymaliście go od wielu pokoleń od czasu świętych  Cyryla i Metodego. Przyjmijcie go w odpowiedzialnej wolności i pomnażajcie. ”

W niedalekiej bliskości zamku przy ulicy Samovej 16 na rogu kamienicy widnieje rzeźba Corgoň [16] - to posąg Atlasa. 

Ale w opowieściach ludowych to młody Nitrzański kowal, 

który miał olbrzymią siłę budząc popłoch wśród Turków. 

Posąg powstał w 1820 a wykonawcom był Vavrinec Dunajski. 

Mieszkańcy tak opowiadają o Corgoňie to pracownik metalurgii w Nitrze.

 O potężnej i krępej budowie, jego ramiona były szczególnie umięśnione. 

Za każdym razem, gdy uderzał młotem w kowadło,

 całe górne miasto trzęsło się. 

Tak też miał wpływ na historię swojego miasta, gdy Turcy osmańscy oblegali Zamek Nitra. Najeźdźcy mieli właśnie wejść na mury zamku, gdy Corgoň wyłonił się z kuźni.

 Zaczął tarzać się po ogromnych kamieniach, co spowodowało spustoszenie wśród Turków. 

Jednak tym, co ich wystraszyło bardziej niż kamienie, była gigantyczna i czarna jak węgiel dymna twarz Corgoňa.

 Widząc go, zaczęli uciekać. Uważano, że widziano go, wydobywając te ogromne kamienie ze skarpy wspomaganej przez złe duchy.

 W ten sposób górne miasto Nitry zdołało przetrwać pierwszy atak Imperium Osmańskiego. 

W posągu Corgoň jest przedstawiany jako Atlas . 

Jak mówi grecka legenda, że bogowie ukarali Atlasa za jego błędy w formie kolumn, które musiał trzymać na zawsze, aby niebo nie padało. 

Wizja artystyczna posągu Atlasa w Nitrze polega na symbolicznym utrzymaniu całego piętra, które może mieć swój początek w micie o Corgoň, którego odwaga utrzymywała wyższe miasto od osmańskich najazdów.

Sama kamienica wybudowana w latach 1818-21 i powstała przy udziale biskupa Józefa Klucha (1808-1826) – służyła jako dom dla kanoników.

 Przy wejściu zobaczymy herb biskupa Kluchy ,które podpierają dwa anioły. 

W samym centrum zobaczymy synagogę żydowską.

 Miasto możemy zwiedzić ciuchcią. I odwiedzić Ponitrianske muzeum.

To tylko niewielka część dawnego miasta.

Samo miasto chociaż historyczne i najstarsze - to jest bardzo spokojne i nie zatłoczone przez turystów, jak bliska Bratysława.

JZ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/nitra-najstarsze-miasto-chrzescijanstwa-slowian 

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/nitra-ryciny

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Kraina Nitrzańska – Znajduje się na Słowacji w Środkowo –zachodniej części. miastem głównym i stolicą regionu jest Nitra

[2] Flixbus – Autobus dalekobieżny przewoźnik Niemiecki

[3] Bratysława –Administracyjna stolica Słowacji

[4] II Regiojet-  prywatny przewoźnik Czeski , bardzo dobra obsługa o wysokim standardzie usług, oraz wygodnymi miejscami do siedzenia . Przejazd z Bratysławy o Nitry to koszt 3, 70 euro

Turkuscar -za przejazd zapłacimy 2,50 euro

[5] Autobusy miejskie- bilet 60 minutowy to 80 centów , dobowy to 2,40 Euro, tygodniowy 8,40 Euro

[6] .Bojná – miasteczko regionu Nitrzańskiego – tam odkryjesz starodawne grodzisko Vary gdzie poznasz histriorię Wielkich moraw

[7] Dražovce- autobusem dojedziesz linią nr 2 i 4 – na górę do kościółka Świętego Michała Archanioła dotrzesz w 20 minut

[8] Góra Zobor – rozpościerające się pasmo gór nad miastem Nitra – pod górę dojeżdża autobus nr 1,9 25 końcowy przystanek Nemocnica Zobor – potem na szczyt do piramidy pieszo to 50 minut

[9] Kolárovo- region Nitrzański – z najdłuższym mostem drewnianym w Europie i starym młynem

[10] Komárno- region Nitrzański- to ciekawy system fortyfikacyjny umocnień Austrio –Węgierskich

[11] Oponice – region Nitrzański –znajduje się tam biblioteka z 30 tysiącami starodruków

[12] Nitra - Nitrava – najstarsze miasto Słowacji początki przybycia Słowian to IV wiek –warto tu zwrócić uwagę że Nitra to stolica biskupstwa Słowackiego

[13] katedra świętego Emerama- znajduje się na wzgórzu zamkowym i pochodzi z 828 roku, stąd wzgórze zamkowe to kompleks budynków służący dla biskupów ,którzy sprawowali pieczę nad Nitrą.

[14] Święty Cyryl i Metody – bizantyjscy pierwsi Misjonarze Europy głoszący ewangelię – założyciele jezyka staro cerkiewno słowiańskiego – zwanego Gragolicą

[15] Papież Jan Paweł II – Słowiański papież, Święty kościoła 30 czerwca 1995 w pielgrzymce do Słowacji odwiedził Nitrę

[16] Corgoň- to posąg Atlasa – w ludowych opowiadaniach to mężczyzna pracujący jako kowal – który pokonał Turków . Posąg pochodzi z 1820 roku a wykonawcą był Vavrinec Dunajski

NA SZLAKU – OŁOMUNIEC

NA SZLAKU – OŁOMUNIEC

Wędrując po krainie Przemyślidów [1] czyli państwa Wielkich Moraw, to odkryjemy wiele śladów apostołów Słowian świętego Cyryla i Metodego[2], to tradycja która się wpisuje w państwo Czeskie ileż tam kościołów poświęconych kultowi świętych Cyryla i Metodego. Jan Paweł II [3] w encyklice Slavorum Apostoli pisał o dziedzictwie świętych i podkreślił wybitny wkład jaki wnieśli w tworzenie wspólnych korzeni Europy. Często turyści zatrzymują się w najbardziej znanych miejscach jak Praga[4] czy Brno. Ja proponuję się zatrzymać w znanym od produkcji [5] twarożków (Olomoucké tvarůžky) ale i duchowej stolicy Moraw i biskupstwa w Ołomuńcu. [6]

Gdy już dotrzemy do stolicy Moraw środkowych, a możemy to zrobić na wiele sposobów. Ja tym razem wyruszyłem kilkoma środkami transportu, aby dotrzeć do dworca kolejowego, z stamtąd można przyoblec buty i iść dłużą trasą do historycznego centrum miasta lub podjechać tramwajami nr 4, 6 – przystanek Náměstí Hrdinů. [7] Zatrzymajmy się na chwilę na regionie krainy Ołomieckiej to doskonały turystyczny zakątek Moraw środkowych, a otwierający swoje bramy dla turystów czy miłośników bajkowych zamków i pałaców. Sam Ołomuniec z czeskiego to Olomouc w niemieckim brzmi Olmütz– znajduje się we wschodniej części Czech, u ujścia Młyńskiego Potoku i Bystrzycy do Morawy. Stolica krainy Ołomunieckiej wpisuje się w struktury kilku religii, a są to archidiecezji Kościół rzymskokatolicki i Czechosłowacki Kościół Husycki oraz eparchiczny Kościół Prawosławny Czech i Słowacji. Jest głównym miastem regionu etnograficznego Haná. [8] Historia miasta sięga aż IX wieku kiedy pojawiają się pierwsze wzmianki o Ołomuńcu a pochodzą z 1017 roku. [9] Pięćdziesiąt lat później było już siedzibą biskupstwa. W 1187 roku miasto zostało stolicą Moraw, a od 1253 roku uzyskuje status miasta królewskiego[10], co wiąże się z wieloma przywilejami. Tu warto dodać że przez setki lat Ołomuniec był drugim, po Pradze, największym ośrodkiem miejskim na obszarze dzisiejszych Czech. W 1573 roku powstał tu uniwersytet[11]. Koniec „złotego wieku” dla miasta przyniosła wojna trzydziestoletnia – w 1642 roku wojska szwedzkie [12] zajęły i zniszczyły miasto i tak wkrótce utraciło tytuł morawskiej stolicy na rzecz Brna. W XIX wieku dzięki szlakom komunikacyjnym linii kolejowej z Pragi na Śląsk Ołomuniec znowu odzyskał wielkiego ośrodka miejskiego, nigdy jednak już nie zdołał konkurować z Brnem. Gdy już dotrzemy na rozległe stare miasto i na rynek główny to odkryjemy zabytkową zabudowę w stylu renesansu i baroku. Turysta dostrzeże aż trzy fontanny[13], co jeszcze wyróżnia rynek to niewątpliwie zegar astronomiczny [14] i kolumna Trójcy Przenajświętszej [15] jest wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Gdy już ciekawość poznania architektonicznych pereł rynku zostają zaspokojone, możemy wyruszyć w dalszą część miasta , który skrywa swoje skarby. Ołomuniec jako duchowa stolica Moraw to nasza wędrówka powinna nas zaprowadzić do Katedry Świętego Wacława [16] to trójnawowy zbudowany w XII wieku gotycki obiekt sakralny który wznosi się na ponad 100 metrów wysokości. Uwagę przyciągnie fasada na której dostrzeżemy tablicę upamiętniającą nawiedzenie kościoła przez papieża Jana Pawła II, a było to 21 maja 1995 roku. Przy katedrze mieści się też muzeum archidiecezjalne dawny pałac Przemyślidów[17]. Zatrzymajmy się jeszcze nawiedzając kaplicę świętej Anny. W tonacji muzyki Wolfganga Amadeusza Mozarta[18], który jako 11-letnie dziecko stworzył szóstą symfonię F-dur wyruszmy w dalszą podróż do dzielnic Klášterní Hradisko i Svatý Kopeček [19]z barokowymi klasztorami. Gdy już w niewielkiej części poznamy skarby miasta to wrześniowe wieczory możemy posłuchać międzynarodowego festiwalu Muzyki organowej czy festiwalu światła i Wideomappingu. [20]Zatrzymując się na krótko to na pewno nie pozna się wielu skarbów Ołomuńca, ale zawsze można zatrzymać się na dłużej, gdy wraca się na przykład z Wiednia czy urokliwego regionu Jesioniki.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

 NA PODRÓŻ ZAWSZE PRZYDA SIĘ  UBEZPIECZENIA TURYSTYCZNE 

UBEZPIECZENIE SAMOCHODU 

KONTO WALUTOWE  EMAX W EURO

KARTA KREDYTOWA VISA PREMIUM 

ORAZ  KONTO OSOBISTE W mBANKU

---

[1] Kraina Przemyślidów – turystyka, Czechy , Morawy

[2] Apostołowie Cyryl i Metody

[3] Święty Jan Paweł II Encyklika Slavorum Apostoli

[4] Turystyka Czeska , Praga, Brno, Ostrawa, Znojmo, Mikulov, Velehrad, Tasovice i inne

[5] Sery Ołomunieckie - Olomoucké tvarůžky

[6] Ołomuniec – stolica Moraw środkowych

[7] Z dworca kolejowego dojedziemy tramwajami nr 4, 6 – przystanek Náměstí Hrdinů.

[8] Ołomuniec to region etnograficzny Haná

[9] Pierwsza wzmianka o Ołomuńcu 1017 rok

[10] Od 1253 roku -prawo miasta królewskiego

[11] Drugi Uniwersytet w Czechach 1573- powstanie

[12] Wojna 30 letnia -1642 rok

[13] Fontanny Ołomunieckie

[14] Zegar Astronomiczny

[15] Kolumna Trójcy Przenajświętszej wpisana do dziedzictwa Unesco

[16] Katedra Świętego Wacława

[17] Pałac Przemyślidów – Muzeum Archidiecezjalne

[18] Młody Wolfgang Amadeusz Mozart

[19] Dzielnica Svatý Kopeček z ZOO i klasztorem

[20] Festiwale muzyki organowej i światła

Rodzinny święty – św. Włodzimierz I Wielki

Rodzinny święty – św. Włodzimierz I Wielki
Włodzimierz był nieślubnym dzieckiem księcia Świętosława I oraz jednej ze sług jego babki, św. Olgi Mądrej. Przyszedł na świat ok. 960 roku. Był wychowany bardzo starannie przez św. Olgę. W wieku 19 lat został zaproszony na tron książąt Wielkiego Nowogrodu. Znalazł jednak przeciwników w swoim bracie i wśród jego stronników. Musiał więc ratować się ucieczką. Udał się do Skandynawii, skąd powrócił na czele rycerzy, odbił z rąk brata Nowogród, a po jego śmierci został także wielkim księciem kijowskim.
Kiedy obejmował stolicę Kijowa, Ruś była już po części chrześcijańska. Światło wiary przynieśli z Konstantynopola misjonarze. Wtedy jednak cesarstwo wschodnio-rzymskie przeżywało ciężkie dni. Włodzimierz wykorzystał okazję i pospieszył cesarzowi z pomocą. Wdzięczny cesarz obiecał mu za to dać za małżonkę swoją siostrę, Annę. Kiedy jednak władca Konstantynopola zwlekał z wypełnieniem obietnicy, Włodzimierz najechał na Krym, który wówczas należał do cesarstwa, a po drodze zdobył Korsuń. Cesarz już nie zwlekał, ale wysłał swoją siostrę do Kijowa. Odbył się ślub, a potem chrzest Włodzimierz z prawdziwie bizantyńską wystawnością.
Książę z gorliwością neofity zabrał się do nawracania Rusi, burzył pogańskie świątynie i nakazywał przyjmować chrzest. Udzielano go masowo w rzekach. Książę wprowadził równocześnie hierarchię kościelną. Włodzimierz zaczął sprowadzać z Bułgarii duchownych obrządku słowiańskiego, zapoczątkowanego na Morawach przez św. Cyryla i Metodego (IX w.).
Ostatnie lata panowania zamąciły Włodzimierzowi śmierć żony, Anny i bunt dwóch synów, chciwych tronu. Książę zmarł 15 lipca 1015 roku.
Historycy różnie oceniają postać św. Włodzimierza. Wiódł życie swobodne, miał wiele żon, był bezwzględny, a nawet autorytarny. Po przyjęciu chrześcijaństwa porzucił obyczaje pogańskie, a w jego sercu zapłonęła gorliwość ewangelizacyjna. Przez doświadczenia wieku dojrzałego stał się bliski mężom i ojcom, którzy doświadczają straty, niezrozumienia i odrzucenia.
Martyrologium Rzymskie przez wiele wieków nie wymieniało Włodzimierza w swoim spisie. Został on bowiem wyniesiony do chwały ołtarzy zwyczajem powszechnie przyjętym w Kościele do wieku XI - o kanonizacji decydował wówczas miejscowy metropolita ze swoim klerem i ludem. Zwyczaj ten do dziś utrzymał się w Kościele wschodnim. W nowym Martyrologium Rzymskim (2004 r.) umieszczono wspomnienie św. Włodzimierza pod datą 15 lipca.