„THE
SIEGE AND THE BATTLE OF VIENNA’’ POEZJA SZKOCKA
Literatura Europejska [1] w kształtowaniu
dziedzictwa narodowego i ducha oręża wolnościowego. W wielu dziedzinach kultury
i sztuki możemy poznać różne wydarzenia dotyczące wojen. W malarstwie [2] często ukazuje się bitwy,
czy zwycięstwa. Do najbardziej znanych obrazów należy „Bitwa pod Racławicami” [3], a we Włoszech to: „Bitwa o Loretto” [4].
W muzeum Watykańskim [5] możemy odkryć ciekawe
dzieło namalowane w latach 1882-1883 przez Jana Matejkę [6] jest to:
„ZWYCIĘSTWO POD
WIEDNIEM”– „JAN SOBIESKI POD
WIEDNIEM”. [7]
KAHLENBERG - KOPIA OBRAZU MATEJKI -
ZWYCIĘSTWO POD WIEDNIEM
ZWYCIĘSTWO POD WIEDNIEM
Niewątpliwie zwycięska wiktoria dla Austriaków w tamtych
czasach miała duże znaczenie tak też i obraz Matejki był pokazany w 200
rocznicę zwycięskiej bitwy 12 września 1883 roku. (zobacz też) Zwróćmy uwagę że artysta
podkreślił zasługi Polskiego króla Jana III Sobieskiego [8] i oręża Polskiego.
Zatrzymajmy się na obrazie.
Zatrzymajmy się na obrazie.
Scena przedstawia króla Jana III Sobieskiego siedzącego na
koniu wręczającego list kanonikowi Janowi Kazimierzowi Denhoffowi [9] wysłannikowi papieża Innocentego
XI [10] z wiadomością, że wojska
Tureckie zostały pokonane u bram Wiednia. List zaczynał się od słów:
„VENIMUS,
VIDIMUS , ET DEUS VICIT” [11]
„PRZYBYLIŚMY,
ZOBACZYLIŚMY I BÓG ZWYCIĘŻYŁ”
Obraz Matejki w grudniu 1883 roku został podarowany
papieżowi Leonowi XIII [12] jako dar narodu
Polskiego. Tak też zwycięstwo króla Jana III Sobieskiego znalazło się w
malarstwie Europejskim.
Inną dziedziną to literatura, jaką rolę odgrywała w
tamtych czasach.
Tu możemy sięgnąć do Wiedeńskich ludowych poetów i
śpiewaków to: Marx Augustin [13], (zobacz też) który reprezentował uroczy
humor. Żyjący w czasach zarazy. Znany dla Wiedeńczyków ludowy twórca był
symbolem nadziei zwycięstwa od zarazy, tak też jest często ukazywany w
melodyjnej piosence „ Ach du Lieber Augustin” - autorstwa kaznodziei Abrahama a
Sancta Clara, czy „ Lieber Augustin” – Drogi Augustin. Też w Wiedniu zobaczymy
pomniki poświęcone temu ludowemu twórcy. Zwycięstwo w różnych dziedzinach staje
się pewnym wypracowanym rodzajem sztuki wsławiające różne rodzaje życia, która
dociera do zakątków Europy. Niewątpliwie XVII wieczna Austria stała się ważnym
punktem literackim. A wieść o zwycięstwie króla Jana III Sobieskiego
zawędrowała do protestanckiej Anglii i Szkocji. Poszukując literackich dzieł
Anglików i Szkotów zauważymy że oręż wojsk Polskich odbił się w piśmiennictwie
poetów [14] Bayrona , Campbella i
innych, którzy pisali o powstaniu Kościuszkowskim, Listopadowym, czy Styczniowym.
Ciekawy poemat bohaterstwa z Wiednia odkryjemy w
literaturze Szkockiej. Autorem poematu „The Siege and the Battle of Vienna” [15] jest duchowny Aleksander Tyler
[16] wysławiający zasługi
króla Jana III Sobieskiego nad armią Kara Mustafy.
W strofie XII poematu przeczytamy:
„To
chrześcijaństwa triumf , głoszą Wiednia mury
Chwałą
tej chluby królów, podziwu natury,
Sławę,
męstwo i łupy i pieśni dziękczynne,
Królowi
Polski oraz Starbergowi winne”
Dwusetna
rocznica odsieczy Wiedeńskiej miała jeszcze wkład w poezji Stanów
Zjednoczonych. Dzieła literackie odwołują się jeszcze do chrześcijaństwa. I tu
zauważymy jakże ważną rolę ma Maryja. Od dawna na chorągwiach, sztandarach jest
umieszczany wizerunek Matki Bożej [17], czy słowa-„ BÓG ,HONOR ,OJCZYZNA” [18]. Jak ważną rolę odgrywają
te słowa to sięgnijmy do naszych bohaterów narodowych z XX wieku kiedy to na
sztandarach wolności swoją posługę niósł ksiądz Ignacy Skorupko [19], chociaż historia jest
dramatyczna bo zginął na polu chwały to zwycięstwo ma swój wymiar narodowy i
duchowy. Znaczenie wymiaru duchowego nabiera jeszcze jeden wątek „MARYJA I KRZYŻ” - są symbolem walki
oraz zawierzenia losów narodów. W literaturze możemy wiele przeczytać o obecności
Maryi w dziełach zwycięstwa. Tak jak król Jan III Sobieski zatrzymał się w
Piekarach Śląskich [20], aby zawierzyć Matce
bitwę jaka miała się rozegrać w Wiedniu.
„
Siege of Vienna Raised by John Sobieski”
„Przez
Boga zwyciężył, a Bóg poprzez niego”
Poszukując dzieł sztuki o zwycięstwie uświadamiamy sobie
jak ważne znaczenie mają korzenie chrześcijaństwa i Maryja. Dziś gdy cały świat
boryka się z pandemią korona wirusa, jakże ważne jest zawierzenie narodów
Maryi. Tak jak to przez pokolenia zawierzali papieże, królowie, prymasi, władza
i mieszkańcy. Na zakończenie sięgnijmy do wotywnego pomnika Trójcy Świętej [21] w Wiedniu znajdującego
się w bliskości katedry Świętego Stefana na placu Graben. W XVII wieku szalała epidemia
dżumy. W podzięce Bogu za pokonanie epidemii cesarz Leopold I [22] ufundował pomnik wotywny
pierwotnie był wykonany z drewna, dziś wykonany w stylu barokowym z marmuru.
Pomnik odwołuje się do zwycięstwa i zawierzenia Trójcy Świętej i tak zobaczymy:
Deo Parti Creatori – co znaczy Bóg
Ojciec, Deo Filio Redemptori - to Syn
Boży i Deo Spiritui Sanctificatori, czyli
Duch Święty. W zamyśle autora było pokazanie trzech godł:
Austrii, Węgier i Czech – co daje mocarską ideę Austrii w
jedności Trójcy Świętej, w tamtym czasie pod panowaniem Habsburgów. Dalsza
część to grupa figurek chmur, amorków, aniołków i postaci wznoszących się ku
niebu – to symbol wiary zwyciężającej zarazę.
Poniżej zobaczymy klęczącego cesarza Leopolda I.
Zwróćmy jeszcze na jedną postać staruchy jako zarazy,
która symbolizuje strącanie do piekła przez aniołów.
JZ [23]
Podróżnicy
polecają sprawdzoną bazę noclegową
[1] Literatura Europejska
jako kształtowanie w dziedzictwo narodowych zwycięstw wolnościowych.
[2] Malarstwo w sztuce
wojennej.
[3] Obraz „Bitwa pod
Racławicami”- znany też jako panorama Racławicka obraz powstał w 1893- 1894 pod
kierunkiem Jana Styki i Wojciecha Kossaka Obraz olejny zobaczymy w muzeum
sztuki we Wrocławiu. Inny obraz to Kościuszko pod Racławicami – wybitnego
malarza Jana Matejki – dzieło to znajduje się na Wawelu w Krakowie.
[4] Obraz „ Bitwa pod
Loretto” – bazylika w Loretto, Włochy.
[5] Muzeum Watykańskie
–najbogatsza kolekcja dzieł sztuki z całego świata. Pierwsze dzieła związane są
z papieżami Sykstusem IV i Julianem II. Dla publiczności muzeum zostało otwarte
w 1787 roku.
[6] Jan Alojzy Matejko urodzony
24 czerwca 1838 roku w Krakowie tam też zmarł 1 listopada 1893 rok to Polski
twórca obrazów historycznych i batalistycznych.
[7] Obraz Jana Matejki
„ Zwycięstwo pod Wiedniem”.
[8] Król Jan III
Sobieski herbu Janina- urodzony 17 sierpnia 1629 roku w Olesku dzisiejsza
Ukraina, zmarł 17 czerwca 1696 roku w Wilanowie. Król Polski od 1674 roku.
[9] Jan Kazimierz
Denhoff herbu dzik – urodzony 6 czerwca 1649 roku w Warszawie zmarł 20 czerwca
1697 roku w Rzymie Włochy to kanonik Krakowski, Warszawski późniejszy kardynał
od 1686 biskup Ceseny, jest też autorem kilku dzieł teologicznych.
[10] Papież Innocenty XI
Benedetto Odescalchi - urodzony 19 maja 1611 roku w Como, zmarł 12 sierpnia
1689 roku w Rzymie. To 240 papież sprawujący władzę w okresie 21 września 1676
roku do 12 sierpnia 1689 roku.
[11] Cytat z Listu Króla
Jana III Sobieskiego „Venimus , Vidimus,
et Deus Vicit”.
[12] Papież Leon XIII –
Gioacchino Vincenzo Raphaelo Luigi Pecci
- urodzony 2 marca 1810 roku w Carpineto, zmarł 20 lipca 1903 roku w Watykanie.
Papież od 20 lutego 1878 roku do 20 lipca 1903 roku.
[13] Marx Augustin –
ludowy śpiewak Wiedeński legenda mówi że podczas epidemii dżumy miał być
wrzucony do zborowego grobowca na przedmieściach Wiednia ,gdy się obudził
zaczął grać i śpiewać. Mieszkańcy go wyciągnęli.
[14] Poeci Anglii i
Szkocji – Bayron,Campbell i inni.
[15] „The Siege and the
Battle of Vienna” –Szkocki poemat duchownego Aleksandra Tyler.
[16] Aleksander Tyler
-Szkocki duchowny z Buchan w Aberdeenshire żyjący w latach Króla Jana
Sobieskiego. Ciekawe dzieło o zwycięstwie Wiedeńskim ogłosił w 1685 roku w
ponad stustronicowym poemacie zatytułowanym „Memoires of the life and action of
the most invincibe….”
[17] Wizerunki Matki
Bożej na sztandarach.
[18] Cytat „ Bóg ,Honor
,Ojczyzna” – symbol zawierzenia się Bogu – przez oręż wojsk słowa te często znajdują
się sztandarach wojskowych czy to kościelnych .
[19] Ksiądz Ignacy
Skorupko – Kapelan walczącej Warszawy w czasie wojny Bolszewickiej zginął
postrzelony kulą.
[20] Piekary Śląskie –
miasto na Śląsku w której znajduje się Bazylika z obrazem „Matki Bożej Sprawiedliwości
i Miłości Społecznej”. Tam też w maju i sierpniu pielgrzymują mężczyźni i
kobiety ze Śląska. Przed cudownym obrazem modlił się król Jan III Sobieski
wyruszając z Piekar do Wiednia. Warto tu dodać że król zostawił tu w darze
kielich i patenę, które są używane po dziś dzień podczas wielkich uroczystości.
[21] Kolumna morowa w
Wiedniu - znajdująca się na placu Graben – wotum dziękczynne cesarza Leopolda I
za pokonanie epidemii dżumy.
[22] Cesarz Leopold I
Habsburg urodzony 9 czerwca 1640 roku w Wiedniu tam też 5 maja 1705 roku zmarł.
[23] Jacek Źróbek –
Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, -
udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej,
miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka
Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co
tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie
Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.
Autor
kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę
istnienia.
W
działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska –
współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych
inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości
państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe,
północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.
