„THE SIEGE AND THE BATTLE OF VIENNA’’ POEZJA SZKOCKA

„THE SIEGE AND THE BATTLE OF VIENNA’’ POEZJA SZKOCKA

Literatura Europejska [1] w kształtowaniu dziedzictwa narodowego i ducha oręża wolnościowego. W wielu dziedzinach kultury i sztuki możemy poznać różne wydarzenia dotyczące wojen. W malarstwie [2] często ukazuje się bitwy, czy zwycięstwa. Do najbardziej znanych obrazów należy „Bitwa pod Racławicami” [3], a we Włoszech to: „Bitwa o Loretto” [4].

W muzeum Watykańskim [5] możemy odkryć ciekawe dzieło namalowane w latach 1882-1883 przez Jana Matejkę [6] jest to:

„ZWYCIĘSTWO POD WIEDNIEM”– „JAN SOBIESKI POD WIEDNIEM”. [7]

KAHLENBERG - KOPIA OBRAZU MATEJKI  -
 ZWYCIĘSTWO POD WIEDNIEM 

Niewątpliwie zwycięska wiktoria dla Austriaków w tamtych czasach miała duże znaczenie tak też i obraz Matejki był pokazany w 200 rocznicę zwycięskiej bitwy 12 września 1883 roku. (zobacz też) Zwróćmy uwagę że artysta podkreślił zasługi Polskiego króla Jana III Sobieskiego [8] i oręża Polskiego. 

Zatrzymajmy się na obrazie.

Scena przedstawia króla Jana III Sobieskiego siedzącego na koniu wręczającego list kanonikowi Janowi Kazimierzowi Denhoffowi [9] wysłannikowi papieża Innocentego XI [10] z wiadomością, że wojska Tureckie zostały pokonane u bram Wiednia. List zaczynał się od słów:

„VENIMUS, VIDIMUS , ET DEUS VICIT” [11]

„PRZYBYLIŚMY, ZOBACZYLIŚMY I BÓG ZWYCIĘŻYŁ”

Obraz Matejki w grudniu 1883 roku został podarowany papieżowi Leonowi XIII [12] jako dar narodu Polskiego. Tak też zwycięstwo króla Jana III Sobieskiego znalazło się w malarstwie Europejskim.

Inną dziedziną to literatura, jaką rolę odgrywała w tamtych czasach.

Tu możemy sięgnąć do Wiedeńskich ludowych poetów i śpiewaków to: Marx Augustin [13], (zobacz też) który reprezentował uroczy humor. Żyjący w czasach zarazy. Znany dla Wiedeńczyków ludowy twórca był symbolem nadziei zwycięstwa od zarazy, tak też jest często ukazywany w melodyjnej piosence „ Ach du Lieber Augustin” - autorstwa kaznodziei Abrahama a Sancta Clara, czy „ Lieber Augustin” – Drogi Augustin. Też w Wiedniu zobaczymy pomniki poświęcone temu ludowemu twórcy. Zwycięstwo w różnych dziedzinach staje się pewnym wypracowanym rodzajem sztuki wsławiające różne rodzaje życia, która dociera do zakątków Europy. Niewątpliwie XVII wieczna Austria stała się ważnym punktem literackim. A wieść o zwycięstwie króla Jana III Sobieskiego zawędrowała do protestanckiej Anglii i Szkocji. Poszukując literackich dzieł Anglików i Szkotów zauważymy że oręż wojsk Polskich odbił się w piśmiennictwie poetów [14] Bayrona , Campbella i innych, którzy pisali o powstaniu Kościuszkowskim, Listopadowym, czy Styczniowym.

Ciekawy poemat bohaterstwa z Wiednia odkryjemy w literaturze Szkockiej. Autorem poematu „The Siege and the Battle of Vienna” [15] jest duchowny Aleksander Tyler [16] wysławiający zasługi króla Jana III Sobieskiego nad armią Kara Mustafy.

W strofie XII poematu przeczytamy:

„To chrześcijaństwa triumf , głoszą Wiednia mury

Chwałą tej chluby królów, podziwu natury,

Sławę, męstwo i łupy i pieśni dziękczynne,

Królowi Polski oraz Starbergowi winne”

Dwusetna rocznica odsieczy Wiedeńskiej miała jeszcze wkład w poezji Stanów Zjednoczonych. Dzieła literackie odwołują się jeszcze do chrześcijaństwa. I tu zauważymy jakże ważną rolę ma Maryja. Od dawna na chorągwiach, sztandarach jest umieszczany wizerunek Matki Bożej [17], czy słowa-„ BÓG ,HONOR ,OJCZYZNA” [18]. Jak ważną rolę odgrywają te słowa to sięgnijmy do naszych bohaterów narodowych z XX wieku kiedy to na sztandarach wolności swoją posługę niósł ksiądz Ignacy Skorupko [19], chociaż historia jest dramatyczna bo zginął na polu chwały to zwycięstwo ma swój wymiar narodowy i duchowy. Znaczenie wymiaru duchowego nabiera jeszcze jeden wątek „MARYJA I KRZYŻ” - są symbolem walki oraz zawierzenia losów narodów. W literaturze możemy wiele przeczytać o obecności Maryi w dziełach zwycięstwa. Tak jak król Jan III Sobieski zatrzymał się w Piekarach Śląskich [20], aby zawierzyć Matce bitwę jaka miała się rozegrać w Wiedniu.

„ Siege of Vienna Raised by John Sobieski”

„Przez Boga zwyciężył, a Bóg poprzez niego”

Poszukując dzieł sztuki o zwycięstwie uświadamiamy sobie jak ważne znaczenie mają korzenie chrześcijaństwa i Maryja. Dziś gdy cały świat boryka się z pandemią korona wirusa, jakże ważne jest zawierzenie narodów Maryi. Tak jak to przez pokolenia zawierzali papieże, królowie, prymasi, władza i mieszkańcy. Na zakończenie sięgnijmy do wotywnego pomnika Trójcy Świętej [21] w Wiedniu znajdującego się w bliskości katedry Świętego Stefana na placu Graben. W XVII wieku szalała epidemia dżumy. W podzięce Bogu za pokonanie epidemii cesarz Leopold I [22] ufundował pomnik wotywny pierwotnie był wykonany z drewna, dziś wykonany w stylu barokowym z marmuru. Pomnik odwołuje się do zwycięstwa i zawierzenia Trójcy Świętej i tak zobaczymy: Deo Parti Creatori – co znaczy Bóg Ojciec, Deo Filio Redemptori - to Syn Boży i Deo Spiritui Sanctificatori, czyli Duch Święty. W zamyśle autora było pokazanie trzech godł:

Austrii, Węgier i Czech – co daje mocarską ideę Austrii w jedności Trójcy Świętej, w tamtym czasie pod panowaniem Habsburgów. Dalsza część to grupa figurek chmur, amorków, aniołków i postaci wznoszących się ku niebu – to symbol wiary zwyciężającej zarazę.

Poniżej zobaczymy klęczącego cesarza Leopolda I.

Zwróćmy jeszcze na jedną postać staruchy jako zarazy, która symbolizuje strącanie do piekła przez aniołów.

JZ [23]

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Literatura Europejska jako kształtowanie w dziedzictwo narodowych zwycięstw wolnościowych.

[2] Malarstwo w sztuce wojennej.

[3] Obraz „Bitwa pod Racławicami”- znany też jako panorama Racławicka obraz powstał w 1893- 1894 pod kierunkiem Jana Styki i Wojciecha Kossaka Obraz olejny zobaczymy w muzeum sztuki we Wrocławiu. Inny obraz to Kościuszko pod Racławicami – wybitnego malarza Jana Matejki – dzieło to znajduje się na Wawelu w Krakowie.

[4] Obraz „ Bitwa pod Loretto” – bazylika w Loretto, Włochy.

[5] Muzeum Watykańskie –najbogatsza kolekcja dzieł sztuki z całego świata. Pierwsze dzieła związane są z papieżami Sykstusem IV i Julianem II. Dla publiczności muzeum zostało otwarte w 1787 roku.

[6] Jan Alojzy Matejko urodzony 24 czerwca 1838 roku w Krakowie tam też zmarł 1 listopada 1893 rok to Polski twórca obrazów historycznych i batalistycznych.

[7] Obraz Jana Matejki „ Zwycięstwo pod Wiedniem”.

[8] Król Jan III Sobieski herbu Janina- urodzony 17 sierpnia 1629 roku w Olesku dzisiejsza Ukraina, zmarł 17 czerwca 1696 roku w Wilanowie. Król Polski od 1674 roku.

[9] Jan Kazimierz Denhoff herbu dzik – urodzony 6 czerwca 1649 roku w Warszawie zmarł 20 czerwca 1697 roku w Rzymie Włochy to kanonik Krakowski, Warszawski późniejszy kardynał od 1686 biskup Ceseny, jest też autorem kilku dzieł teologicznych.

[10] Papież Innocenty XI Benedetto Odescalchi - urodzony 19 maja 1611 roku w Como, zmarł 12 sierpnia 1689 roku w Rzymie. To 240 papież sprawujący władzę w okresie 21 września 1676 roku do 12 sierpnia 1689 roku.

[11] Cytat z Listu Króla Jana III Sobieskiego  „Venimus , Vidimus, et Deus Vicit”.

[12] Papież Leon XIII – Gioacchino Vincenzo Raphaelo  Luigi Pecci - urodzony 2 marca 1810 roku w Carpineto, zmarł 20 lipca 1903 roku w Watykanie. Papież od 20 lutego 1878 roku do 20 lipca 1903 roku.

[13] Marx Augustin – ludowy śpiewak Wiedeński legenda mówi że podczas epidemii dżumy miał być wrzucony do zborowego grobowca na przedmieściach Wiednia ,gdy się obudził zaczął grać i śpiewać. Mieszkańcy go wyciągnęli.

[14] Poeci Anglii i Szkocji – Bayron,Campbell i inni.

[15] „The Siege and the Battle of Vienna” –Szkocki poemat duchownego Aleksandra Tyler.

[16] Aleksander Tyler -Szkocki duchowny z Buchan w Aberdeenshire żyjący w latach Króla Jana Sobieskiego. Ciekawe dzieło o zwycięstwie Wiedeńskim ogłosił w 1685 roku w ponad stustronicowym poemacie zatytułowanym „Memoires of the life and action of the most invincibe….”

[17] Wizerunki Matki Bożej na sztandarach.

[18] Cytat „ Bóg ,Honor ,Ojczyzna” –  symbol zawierzenia się  Bogu – przez oręż wojsk słowa te często znajdują się sztandarach wojskowych czy to kościelnych .

[19] Ksiądz Ignacy Skorupko – Kapelan walczącej Warszawy w czasie wojny Bolszewickiej zginął postrzelony kulą.

[20] Piekary Śląskie – miasto na Śląsku w której znajduje się Bazylika z obrazem „Matki Bożej Sprawiedliwości i Miłości Społecznej”. Tam też w maju i sierpniu pielgrzymują mężczyźni i kobiety ze Śląska. Przed cudownym obrazem modlił się król Jan III Sobieski wyruszając z Piekar do Wiednia. Warto tu dodać że król zostawił tu w darze kielich i patenę, które są używane po dziś dzień podczas wielkich uroczystości.

[21] Kolumna morowa w Wiedniu - znajdująca się na placu Graben – wotum dziękczynne cesarza Leopolda I za pokonanie epidemii dżumy.

[22] Cesarz Leopold I Habsburg urodzony 9 czerwca 1640 roku w Wiedniu tam też 5 maja 1705 roku zmarł.

[23] Jacek Źróbek – Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.