SZLAKIEM CZESKICH MORAW – TASOVICE ŚWIĘTY FLORIAN PATRON STRAŻAKÓW

SZLAKIEM CZESKICH MORAW – TASOVICE
ŚWIĘTY FLORIAN PATRON STRAŻAKÓW

Wędrując uliczkami wsi Tasovice nad Dyją [1] (zobacz też) na głównej ulicy prowadzącej ze Znojmo zobaczymy dwa budynki jeden to kapliczka świętego Klemensa [2] i drugi niebieski budynek z wieżą to remiza strażacka. [3] Historia staży pożarnej sięga lat 1946 kiedy to powstała. 23 maj 2015 roku dla lokalnej społeczności i strażaków zapisze się w kronikach jako ważna uroczystość. W sobotni deszczowy czas mieszkańcy przybyli na uroczystość do zrekonstruowanej budynku straży pożarnej. [4] Goście w tym dniu mogli zobaczyć nową siedzibę oraz zapoznać się ze sprzętem gaśniczym dokumentami, czy historycznymi fotografiami. Maj to miesiąc w którym patronuje święty Florian [5] między innymi też jest patronem strażaków. Przed remizą zobaczymy dużą wyrzeźbioną postać to święty Florian. Aktu poświęcenia rzeźby dokonał ksiądz Piotr Nowicki CSsR [6] Redemptorysta z bliskiego kościoła świętego Klemensa. Ciekawie jest też usytuowana w bliskości kaplicy świętego Klemensa Hofbauera urodzonego w Tasovicach i budynku staży pożarnej, którego strzeże. Gdybyśmy wyruszyli szlakiem świętego Floriana [7] to możemy odkryć jak ważną postacią jest święty Florian. Na Krakowskich kamienicach możemy jeszcze odszukać napis:[8]

„Święty Florianie, miej ten dom w obronie,

niechaj płomieniem od ognia nie chłonie.”

Pomódlmy się przed tą rzeźbą tak : [9]

„Święty Florianie broń nas i strzeż od ognia nieszczęsnego i piekielnego,

rozpal ogień miłości i dobroci

przez Chrystusa Pana Naszego.

 Amen.”

Tasovicka rzeźba wykonana jest z surowego drzewa. Przedstawia świętego Floriana w stroju rzymskiego oficera z naczyniem z wodą gaszącego pożar. Autorem wizerunku jest Jan Vinckner z Teplic nad Bečvou.

JZ [10]

DO GALERII FOTOGRAFII

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/morawy-tasovice-nad-dyja

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Tasovice nad Dyją koło Znojmo – wieś rolnicza. Pierwsza wzmianka w dokumentach Znojmo pochodzi z 950 roku.

[2] Kapliczka świętego Klemensa Hofbauera -została zbudowana jako pomnik „Ofiar Pierwszej Wojny Światowej” Została wykonana neogotyckim stylu lat 20.Wewnątrz kaplicy znajduje się ołtarz świętego Klemensa z 1909 roku, w tym czasie został kanonizowany Klemens Hofbauer 20 maja 1909 roku przez papieża Piusa X w Rzymie. Ołtarz przeniesiony z kościoła świętego Klemens Hofbauera. Kaplica została odnowiona w lipcu 2016 roku .

[3] Niebieski budynek to remiza strażacka wyremontowana w 2015 roku.

[4] Staż pożarna w Tasovicach działa od 1946 roku.

[5] Święty Florian Urodził się ok. 250 roku w Ceti (dziś to Zeiselmauer). Jego życie przypadło na okres prześladowań chrześcijan. W młodym wieku został powołany do armii cesarza rzymskiego – Dioklecjana .W roku 304 ujął się za prześladowanymi legionistami chrześcijańskimi. Został skazany na karę śmierci. 4 maja 304 roku poniósł śmierć męczeńską w nurtach rzeki Enns. na terenie dzisiejszej Górnej Austrii, w miejscowości Lauriacum (dziś to Lorch). W Klasztorze Sankt Florian położonym w Górnej Austrii, w miejscowości St. Florian, w pobliżu Linzu. Został założony w 1071 roku przez Benedyktynów, z czasem przejęty przez kanoników regularnych reguły świętego Augustyna tam są przechowywane relikwie świętego Floriana.

[6] Poświęcenia rzeźby dokonał 23 maja 2015 ksiądz Piotr Nowicki CSsR – Redemptorysta . Rzeźba wykonana jest w surowym drzewie przez rzeźbiarza Jana Vincknera z Teplic nad Bečvou.

[7] Szlak świętego Floriana – zapoczątkowany przez grupę Solidarności Hutników z Szopienic na Śląsku do Austrii. To 10 pielgrzymek szlakiem świętego Floriana wspólnie poprowadzonym z księdzem kanonikiem Josefem Holzmannem z Austrii.

[8] Napisy na Krakowskich kamienicach. W roku 1184 biskup Modeny, na prośbę księcia Kazimierza Sprawiedliwego, sprowadził relikwie świętego Floriana do Krakowa. Spacerując starym miastem na Krakowskim Kleparzu stoi kościół pw. świętego Floriana, tam miały się zatrzymać konie wiozące relikwie świętego na Wawel.

[9] Modlitwa do świętego Floriana.

[10] Jacek Źróbek – Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

GOLGOTA MYSŁOWICKA NA DUŻYM CMENTARZU

GOLGOTA MYSŁOWICKA NA DUŻYM CMENTARZU

Każde ślady przodków zatrzymują się na cmentarzach, oraz kryptach kościołów. Historia Mysłowickich nekropolii [1] sięga czasów dawnych. W odległych czasach zmarłych grzebano na terenach przykościelnych.

I tak wokół kościoła pw. Świętego Krzyża, oraz kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny znajdowały się nekropolie. Na przełomie XVIII i XIX wieku, to czas w którym wzrosła liczba parafian, tak też przykościelne cmentarze zmieniły się i przestały istnieć. W zamian został założony nowy cmentarza. U zbiegu ulic Oświęcimskiej i Mikołowskiej, [2] na niewielkim wzniesieniu spadającym lekko na północ, wytyczono działkę o długości 93 na 61 łokci szerokości, która należała do probostwa. 17 maja 1811 roku proboszcz ksiądz Mateusz Nyga poświęcił usytuowany na wzniesieniu wysoki drewniany krzyż. Cmentarz otoczono drewnianym płotem. Prowadziły do niego dwie bramy, jedna od ulicy Mikołowskiej, druga od ulicy Mickiewicza. Przy drugiej bramie zbudowano małą kostnicę. Koszt urządzenia cmentarza wyniósł 320 talarów. Większość prac wykonali za darmo podlegli probostwu mieszkańcy miasta. Dziś ten cmentarz zwany potocznie „starym” posiada przepiękną architekturę grobową z kilkoma kaplicami. [3] Najstarsza powstała w 1858 roku z inicjatywy dziekana mysłowickiego, proboszcza księdza Ludwika Markiefki. W podziemiu znajdowała się krypta do pochowków zmarłych księży. Tam też jest pochowany ksiądz Ludwik Markiefka. Ostatni pochówek na „starym” cmentarzu odbył się w 1920 roku. Gdy będziemy tam nawiedzać grobowce to poznamy miejsce spoczynku zasłużonych dla miasta osób, działaczy kultury, polityków, księży. Kiedy zaczęło brakować miejsca na dalsze pochówki podjęto decyzję o budowie kolejnej nekropolii. W 1878 roku otwarto cmentarz, [4] który przez miejscowych nazywany był „daleko poza miastem”. Dzisiaj nazywamy go potocznie „dużym” lub „nowym cmentarzem”. Znajduje się u zbiegu ulicy Mikołowskiej, Armii Krajowej i Adama Mickiewicza. Najcenniejszym zabytkiem tegoż cmentarza jest pomnik „Golgota”– czyli moment ukrzyżowania Pana Jezusa. [5] Cmentarz ten posiada jedną kaplicę cmentarną. Ksiądz proboszcz Edward Kleemann [6] chciał aby zbudowano na nowym cmentarzu kaplicę. W swym testamencie wyraził prośbę, aby po jego śmierci zbudowano kaplicę i by jego ciało zostało tam złożone. Proboszcz Kleemann zaznaczył, że kaplica ta ma być przeznaczona wyłącznie dla niego i nie pozwala na pochowanie innego kapłana obok siebie. Kaplica została zbudowana kosztem 5.000 marek w 1893 roku. I tak uszanowano wolę księdza Edwarda Kleemanna nie chowając w tej kaplicy innych osób. W mysłowickiej kopalni w 1929 roku zginęli górnicy. Na tylnej ścianie kaplicy wmurowano tablicę przypominającą o tej tragedii. Na tym cmentarzu odnajdziemy pomnik powstańców śląskich, oraz kwaterę żołnierzy. Tam też są pochowani rodzice Sługi Bożego Augusta kardynała Hlonda – Jana Hlonda i Marii z Imielów. [7] Na grobie zobaczymy napis:

"Małżonkowie cnotliwi i religijni, wychowali swe dzieci dla Boga i Polski. Zgromadzeniu Salezjańskiemu dali czterech synów, Śląskowi - Pierwszego Biskupa, Polsce - Prymasa, Kościołowi – Kardynała". - mama Prymasa Augusta Hlonda.[8]

Ale wróćmy do pomnika „Golgoty” – w głównej alejce zobaczymy górę skalną, a na niej potężny krzyż i stojące obok niego dwie niewiasty. Cała koncepcja „Golgoty” powstała już z poświęceniem cmentarza. Wyrzeźbiony jest w piaskowcu. Każda jego część była robiona osobno - figury, korpus i ręce osobno, a także krzyż, który składa się z kilku belek. W tym roku od 8 sierpnia pomnik został odrestaurowany przez dyrektora muzeum Miasta Mysłowice Adama Plackowskiego. [9] Podczas renowacji Adam Plackowski zwrócił uwagę jak przemyślana jest rzeźba podkreślając w figurze odkryjemy żyły czy tęczówki oczu.

W święto „Wszystkich Świętych” [10] podczas procesji, pomnik „Golgota”- przedstawia moment ukrzyżowania Jezusa na Golgocie - został poświęcony przez dziekana Mysłowickiego Rafała Ryszkę.[11]

Tradycyjnie wieczorem mieszkańcy Mysłowic w święto „Wszystkich Świętych”- modlą się przy Ukrzyżowanym Jezusie i tam też zapalają znicze, które symbolizują pamięć o zmarłych do których nie mogliśmy dotrzeć. 

Na drugi dzień -czyli w święto zmarłych jest odprawiana Eucharystia za zmarłych na starym i nowym cmentarzu.

JZ

 

---

[1] Mysłowickie Nekropolie - cmentarz Żydowski, Ewangelicki, stary i nowy – należący do parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa

[2] Stary cmentarz – znajduje się u zbiegu Oświęcimskiej, a Mikołowskiej 17 maja 1811 roku proboszcz ksiądz Mateusz Nyga poświęca krzyż i cmentarz

[3] Najstarsza kaplica na starym cmentarzu powstała w 1858 roku

[4] Nowy cmentarz – czyli duży, został poświęcony w 1878 roku znajduje się na ulicy Mikołowskiej

[5] Pomnik przedstawia moment ukrzyżowania Pana Jezusa na Golgocie

[6] Kleemann Edward -proboszcz w Mysłowicach Urodził się 8 stycznia 1825 w Raciborzu. Święcenia kapłańskie otrzymał 1 lipca 1852 we Wrocławiu. W kwietniu 1868 roku, dekretem kurii awansował na proboszcza parafii w Mysłowicach. Ksiądz Kleemann objął ją 10 października 1871roku. Zmarł 22 października 1899 roku  wskutek powikłań choroby wrzodowej. Został pochowany na starym cmentarzu, jednak w późniejszym okresie jego szczątki przeniesiono do wybudowanej dla niego kaplicy na nowym cmentarzu.

[7] Na nowym cmentarzu pochowani są rodzice prymasa Sługi Bożego Augusta Hlonda – Jan Hlond i Maria z Imielów

[8] Cytat mamy Prymasa Augusta Hlonda

[9] Adam Plackowski – malarz, artysta ,dyrektor Muzeum Miasta Mysłowice dokonał renowacji pomnika „Golgota” na Mysłowickim cmentarzu od 8 sierpnia 2019 roku

[10] Święto – Wszystkich Świętych - 1 listopad (zobacz też)

[11] Dziekan Mysłowicki Rafał Ryszka – poświęca pomnik „Golgota” na cmentarzu w uroczystość „Wszystkich Świętych ” w czasie procesji o godzinie 15-tej 1 listopada 2019 roku

Ku pamięci poległych górników Mysłowickich

ODSŁONIĘCIE I POŚWIĘCENIE POMNIKA POLEGŁYCH GÓRNIKÓW MYSŁOWICKICH

ODSŁONIĘCIE I POŚWIĘCENIE POMNIKA POLEGŁYCH GÓRNIKÓW MYSŁOWICKICH

„…Do Ciebie wołam, Człowieku, Ciebie szukam [1]

- w którym

historia ludzi może znaleźć swe Ciało.

Ku Tobie idę, i nie mówię "przybądź",

ale po prostu "bądź",

bądź tam, gdzie w rzeczach żaden nie widnieje zapis,

a człowiek był, był duszą, sercem, pragnieniem,

cierpieniem i wolą,

gdzie go trawiły uczucia i palił najświętszy wstyd -

bądź jak wieczysty Sejsmograf tego,

 co niewidzialne a Rzeczywiste.

Człowieku, w którym ludzkie dno się spotyka ludzki szczyt,

w którym wnętrze nie jest ciężarem i mrokiem, lecz właśnie sercem….”

Papież Jan Paweł II –

„ Wigilia Wielkanocna 1966” fragment.

Pamięć o przodkach, ale człowieku dla każdego z nas powinna być odkrywaniem drogi do Boga, ale i drugiego człowieka.

 Dla społeczności Mysłowickiej są górnicy, którzy oddali swoje życie wcześniej jako powstańcy, a inni zginęli na służbie pod ziemią. 

POLEGŁYM GÓRNIKOM
KWK ,,MYSŁOWICE'' W LATACH 1945-2003
STOWARZYSZENIE ,,PAMIĘĆ ''
PIERWSZA TABLICA
MARMUROWA Z WIZERUNKIEM ŚWIĘTEJ BARBARY 

10 lutego na Bończyku [2] w kościele pw. Ścięcia Jana Chrzciciela [3] odbyła się msza święta [4] za poległych górników.

 Później zostały poświęcone tablice marmurowe, które zostały przeniesione z likwidowanej Mysłowickiej kopalni węgla kamiennego.

 Znajdują się przed kościołem przy szybie Bończyk.

 Na mszę za poległych górników przybyli wiceminister energii Grzegorz Tobiszowski, [5] który uczestniczył w wydarzeniu wspólnie z parlamentarzystami, przedstawicielami spółek PGG i SRK, dyrekcją kopalni, pocztami sztandarowymi, [6] związkowcami i mieszkańcami Mysłowic. Eucharystię koncelebrował ksiądz prałat Stanisław Puchała, [7] emerytowany proboszcz katedry Chrystusa Króla w Katowicach, kapelan NSZZ "Solidarność" Regionu Śląsko-Dąbrowskiego, kapelan kaplicy świętej Barbary w Zabrzańskiej kopalni Guido, który dokonał także poświęcenia Mysłowickich tablic. W eucharystii udział wzięli też dziekan ksiądz Rafał Ryszka [8] i proboszcz parafii na Piasku Piotr Płonka. [9]

KONCELEBROWANA MSZA  ŚWIĘTA ZA POLEGŁYCH GÓRNIKÓW

Kapelan Solidarności ksiądz Stanisław Puchała w homilii (link do kazania) zastanawiał się nad sensem dramatu i śmiercią górników, którzy zginęli przy pracy w kopalni 238 górników. Dalej kaznodzieja przypomniał słowa papieża Jana Pawła II o pamięci - wgłębiając się w homilię wygłoszoną w czasie pielgrzymki papieża do Katowic. Na zakończenie w słowach prałat zaznaczył że na śmierci nie kończy się, jest zbawienie. 

Na początku mszy świętej górnicy odczytali imiona i nazwiska pracowników, którzy odeszli na wieczną służbę. Inicjator przeniesienia tablic Krzysztof Urban [10] lider górniczej Solidarności w kopalni Mysłowice-Wesoła zaznaczył, że poległych od zarania zakładu było znacznie więcej.

 Niestety zachowały się jedynie archiwa po 1945 roku.

 Kopalnia w Mysłowicach rozpoczęła swoją działalność od 18 maja 1837 roku, [11] a ostatnią tonę węgla wywieziono na powierzchnię w 7 listopada 2008 roku. Warto tu zwrócić uwagę na dwie ważne daty pamiętnych wydarzeń historycznych to w 1901 roku [12] po raz pierwszy na świecie zastosowano w Mysłowicach podsadzkę hydrauliczną do wypełniania pustek w wyeksploatowanych wyrobiskach pod ziemią. 

Sto lat temu, 16 sierpnia 1919 roku Grenzschutz [13] otworzył ogień do górników i ich bliskich podczas strajku przed bramą zakładu Wtedy to śmierć poniosło 7 osób i wywołało wzburzenie społeczne na Górnym Śląsku, dając impuls do wybuchu I Powstania Śląskiego.

Przed 32 laty, nad ranem 4 lutego 1987 roku [14] w kopalni Mysłowice doszło do jednej z najtragiczniejszych katastrof w polskim górnictwie.

Po wybuchu metanu i pyłu węglowego 500 metrów pod ziemią zginęło 19 górników, a 20 zostało ciężko poparzonych. 

W niedzielnych uroczystościach modlono się za ofiary w kolejną 32 rocznicę pamiętnej katastrofy. Oprawę muzyczną uroczystości zapewniła górnicza orkiestra dęta kopalni Mysłowice-Wesoła pod batutą Mirosława Kaszuby oraz trzy połączone Mysłowickie chóry.

Po odsłonięciu i poświęceniu tablic hołd złożyli poległym górnikom wiceminister energii, władza samorządowa miasta, związki zawodowe górników i mieszkańcy.

Na tablicach z wizerunkiem patronki górników - świętej Barbary [15] zobaczymy 238 imion i nazwisk pracowników, którzy zginęli od 1945 roku [16] w kopalni Mysłowice oraz Mysłowice-Wesoła.

„ Wieczny odpoczynek racz im dać Panie….”
(zobacz i ściągnij też PDF 1 lub  PDF 2)

JZ [17]

QR - DO GALERII ZDJĘĆ - KTÓRE MOŻNA  ZAMÓWIĆ

---

[1] Papież Jan Paweł II - ,,Wigilia Wielkanocna  1966-” fragment – poematu

[2] Bończyk – dzielnica Mysłowic

[3] Kościół pw Ścięcia Jana Chrzciciela - Mysłowice

[4] Msza święta – za poległych Górników z Mysłowickich kopalń 10 luty 2019 roku godzina 12:00

[5] Grzegorz Tobiszowski - wiceminister energii

[6] Poczty sztandarowe górnicze

[7] Stanisław Puchała – emerytowany proboszcz katedry Chrystusa Króla w Katowicach , kapelan Solidarności- kaznodzieja w czasie mszy i poświęcił tablice poległych Górników

[8] Dziekan Mysłowicki – Rafał Ryszka

[9] Proboszcz parafii Świętego Krzyża – na Piasku – Piotr Płonka

[10] Przewodniczący związku Zawodowego KWK Mysłowice –Wesoła ,,Solidarność” – Krzysztof Urban

[11] Historia kopalni Mysłowice – powstanie 18 maja 1837 rok. Jest to dzień nadania pola górniczego „Danzig” Pierwszymi właścielami byli Aleksander Mieroszewski, burmistrz Fryderyk Gawron, kupiec Loebel Danziger , Antoni Kołodziejczyk z Szopienic i Franciszek Winckler.  W 7 listopada 2008 roku wydobyto ostatnią tonę węgla została zamknięta. Kopalnia posiadała 8 szybów to Łokietek, Sas, Jagiełło, Bończyk, Zachodni ,Południowy, Wschodni I i Wschodni II. W 1909 powstaje najstarszy sportowy klub górniczy Górnik 09 Mysłowice.

[12] Pierwsza kopalnia na świecie która wykorzystała podsadzkę hydrauliczną do wypełniania pustek w wydobywanym wyrobisku – 1901 roku

[13] Grenzschulz- Niemiecka policja - Ochrona Granic  Wschód powstanie w 1918-1919  na Śląsku działała 117 dywizja Piechoty – pod dowództwem generała Karla Hoefera - zastrzeliła 7 górników dwie kobiety i 13 letniego chłopca podczas protestów przed kopalnią 16 sierpnia 1919 roku – wybuch I powstania Śląskiego trwało do 26 sierpnia dowódca komendant powstania z Mysłowic był Ryszard Mańka.- został zamordowany w obozie koncentracyjnym Sachsenhausen lub Dachau. Odznaczony Krzyżami zasługi. Warto tu zwrócić uwagę że powołane odziały wojskowe przez Mańkę były główną siłą przyszłych powstań Śląskich.

[14] 4 luty 1987 – tragedia na kopalni Mysłowice – wybuch metanu zginęło wtedy 19 górników, a 20 zostało poparzonych

[15] Święta Barbara – patronka górników

[16] Tablice marmurowe - z wyrytymi 238 imionami i nazwiskami pracowników z kopalni którzy zginęli od 1945 roku

[17] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku ,podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie.