WYSTAWA PLENEROWA O PRYMASIE AUGUŚCIE HLODZIE

Msza Polowa homilia odsłonięcie pomnika Żołnierzy NSZ por. Stanisława ...

Uroczystość odsłonięcia pomnika żołnierzy NSZ oddziału pułkownika Kopika

UROCZYSTOŚĆ ODSŁONIĘCIA POMNIKA- OBELISKA UPAMIĘTNIAJĄCEGO ŻOŁNIERZY I POMOCNIKÓW ODDZIAŁU NSZ POD DOWÓDZTWEM PORUCZNIKA STANISŁAWA KOPIKA PS „ZEMSTA” – ŻYWIECCZYZNA

„Pamięć i Honor” [1] - to istota Narodu pokolenia walczącego.[2]

W niedzielny deszczowy październikowy dzień na szlaku turystycznym żółtym [3] przy Zapolance w Beskidzie Żywieckim odbyła się uroczystość upamiętniająca żołnierzy i pomocników oddziału Narodowych Sił Zbrojnych pod dowództwem porucznika Stanisława Kopika PS „Zemsta”. [4]

Na zaproszenie Towarzystwa Patriotycznego Żywiecczyzny [5] i Górali Żywieckich [6] licznie przybyły środowiska patriotyczne z Śląska i Żywiecczyzny. W polowej mszy świętej [7] koncelebrowanej przez 4 księży uczestniczyły zaproszone poczty sztandarowe: [8] Kombatanckie, Górali, Strzelców i Archikonfraternia Literacka z Mysłowic, oraz władza samorządowa z Żywca z starostą Żywieckim Andrzejem Kalatą, [9]

poseł RP i delegat Marszałka Województwa Śląskiego Jakuba Chełstowskiego. [10]

W homilii ksiądz prałat Władysław Nowobilski z Cisca [11] przytoczył Żywieckich żołnierzy z oddziału porucznika Stanisława Kopika i walk o wolność podziemia antykomunistycznego. Ksiądz Władysław najpierw wspomniał o pomniku z Milówki, który był odsłonięty 3 maja 1922 roku Pomnik później przebudowany na patriotyczny. Prałat Władysław zadał pytanie czym jest Honor i Wolność ?

Po mszy polowej został poświęcony i odsłonięty [12] pomnik żołnierzy z oddziału porucznika Stanisława Kopika. Nastąpiły krótkie przemówienia posła RP, oraz został odczytany list marszałka Województwa Śląskiego Jakuba Chełstkowskiego. Wśród krótkich przemówień były słowa Władysława Foksy niezłomnego żołnierza „Bartka” [13] prezentujący swoje wspomnienia w książce.

Na pomniku widnieje napis:[14]

„ Pamięci Żołnierzy i pomocników oddziału leśnego Narodowych Sił Zbrojnych pod dowództwem porucznika Stanisława Kopika „Zemsty” zamordowanego przez UB w 1948 roku Rodacy 2020”

Na łące mogliśmy zobaczyć dwóch pasjonatów koni z Radziechowa, którzy byli przebrani w stroje żołnierzy WIN-u. 

Na zakończenie uroczystości odsłonięcia dokonał się apel poległych i Górale Żywieccy hukiem z broni palnej [15] pożegnali żołnierzy z oddziału porucznika Stanisława Kopika PS „Zemsta”. Oddział dowodzony przez Stanisława Kopika był jedną z najskuteczniejszych jednostek Polskiego podziemia antykomunistycznego na Żywiecczyźnie.

Sam porucznik Stanisław Kopik [16] to syn Stanisława i Aleksandry, który urodził się 21 lipca 1914 roku w Słomczynie koło Jeziornej to województwo Mazowieckie. Po ukończeniu szkoły powszechnej w Garwolinie rozpoczął pracę jako kuśnierz. Był członkiem Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej Ochotniczej Straży Pożarnej. 2 listopada 1936 rozpoczął służbę w 1 Pułku Strzelców Konnych w Garwolinie. Dość szybko piął się w wojskowej karierze.

W stopniu plutonowego Kopik był zastępcą dowódcy plutonu.

W czasie początkowej fazie II wojny światowej w 1939 roku walczył w szeregach Warszawskiej Brygady Pancerno –Motorowej pułkownika Stefana Roweckiego. W bitwie pod Tomaszowem Mazowieckim został ranny i dostał się do niemieckiej niewoli. Uciekł ze szpitala i związał się konspiracją antyniemiecką. Po zakończeniu wojny z dniem 6 października 1945 roku objął funkcje służby chemicznej w 43 Komendzie Odcinka Rajcza Wojsk Ochrony Pogranicza. W pewnym momencie nawiązał kontakt z komendantem Oddziałów Leśnych NSZ kapitanem Henrykiem Flame PS „Bartek”. 7 sierpnia 1946 roku zdawał sobie sprawę że może być aresztowany ,zdezerterował ze Strażnicy WOP w Rycerce Górnej. Ostatecznie zajął się stworzeniem własnego oddziału leśnego przyjmując pseudonim „Zemsta”. Sam oddział przetrwał do wiosny 1947 roku.

Po 15 maja 1947 roku porucznik Kopik wyjechał do Warszawy i tam zorganizował grupę zbroją. 17 czerwca 1948 roku został zdekonspirowany i zatrzymany na ulicy w Warszawie.

Prawdopodobnie w czasie przesłuchania nocnego z 17 na 18 czerwca 1948 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa Państwa i wypchnięty przez okno z drugiego piętra gmachy Urzędu Miejskiego.

A ciało porucznika zostało przekazane do Zakładu Medycyny Sądowej przy ulicy Oczki 1 w Warszawie.

JZ [17]

https://swiatznanyinieznany-jack.blogspot.com/2020/10/uroczystosc-odsoniecia-pomnika-zonierzy.html

 

https://swiatznanyinieznany-jack.blogspot.com/2020/10/modlitwa-narodowych-si-zbrojnych.html

 DO GALERI FOTOGRAFII

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/uroczystosc-odsloniecia-pomnika-obeliska-upamietniajacego-zolnierzy-i-pomocnikow-oddzialu-nsz-pod-dowodztwem-porocznika-stanislawa-kopika-ps-zemsta

DO FILMÓW

https://youtu.be/o7A9xYWaG0U

https://youtu.be/sxLf5R3x_4w

https://youtu.be/45n6VLV2nfw

 

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

Mapa 

[1] „Pamięć i Honor” – Cytat.

[2] Pokolenie walczące – pokolenie czasu wojennego i lat komunistycznych.

[3] Szlak turystyczny żółty w Beskidzie Żywieckim  Rajcza – Chata na Zagroniu – Zapolanka – Redykalny Wierch – Hala Lipowska – Hala Rysianka – Romanka.

[4] uroczystość upamiętniająca żołnierzy i pomocników oddziału Narodowych Sił Zbrojnych pod dowództwem porucznika Stanisława Kopika PS „Zemsta”. 11październik 2020 rok – Zapolanka .

[5] Towarzystwo Patriotyczne Żywiecczyzny

[6] Górale Żywieccy

[7] Polowa Eucharystia na polanie - Zapolanka.

[8] Poczty sztandarowe Kombatanckie, Górali, Strzelców i Archikonfraternia Literacka z Mysłowic.

[9] Władza samorządowa Żywca i starosta Żywiecki Andrzej Kalaty – który objął uroczystość swoim patronatem.

[10] Delegacja Marszałka Województwa Śląskiego Jakuba Chełstowskiego.

[11] Homilia - ksiądz prałat Władysław Nowobilski z Cisca.

[12] Poświęcenie i odsłonięcie pomnika –obelisku - na Zapolance .

[13] Podpułkownik Władysław Foksa  PS „Rodzynek”- wspomnienia.

[14] Napis na tablicy pamiątkowej pomnika –Obeliska –Zapolanka.

[15] Góralska broń palna.

[16] Stanisław Kopik – urodzony 21 lipca 1914 roku w Słomczynie koło Jeziornej. Województwo Mazowieckie. Zamordowany w nocy podczas przesłuchania 17 na 18 czerwca 1948 roku przez funkcjonariuszy komunistycznego Urzędu Bezpieczeństwa Państwa w Warszawie.

[17] Jacek Źróbek –Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne , zachodnie, w niewielkiej część wschodnia. 

PREMIER MATEUSZ MORAWIECKI W MYSŁOWICACH NA ZAKOŃCZENIE KAMPANII WYBORCZEJ

PREMIER MATEUSZ MORAWIECKI W MYSŁOWICACH NA ZAKOŃCZENIE KAMPANII WYBORCZEJ

W ostatni dzień kampanii wyborczej na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej do Mysłowic przyjechał premier rady ministrów Mateusz Morawiecki.

Przed spotkaniem z mieszkańcami premier w asyście władzy wojewódzkiej i samorządowej uczcił pamięcią 96 ofiar tragedii Smoleńskiej w której zginął prezydent Lech Kaczyński.

W pięknym otoczeniu placu Wolności przy pomniku Czcigodnego Sługi Bożego Prymasa Polski Augusta Hlonda premier spotkał się z mieszkańcami, którzy licznie przybyli.

W skierowanych słowach premier mówił o rocznicy Powstań Śląskich i kopalni gdzie Niemcy zastrzeli swoich pracowników.

I zachęcał do pójścia na wybory i głosowania na Andrzeja Dudę. Przypomniał jak to rządy z platformy strzelały do górników. Na zakończenie od prezydenta miasta i radnego Mariusza Wielkopolan dostał grawerowaną pamiątkę w obchodzoną w tym roku 660 rocznicę nadania praw miejskich Mysłowicom. Potem było krótkie spotkanie w gronie mieszkańców. Na zakończenie przy kapliczne Świętego Jana Chrzciciela która w tym roku ma też swój 20 letni jubileusz premier Mateusz Morawiecki w asyście Izabeli Kloc –posła do parlamentu Europejskiego posadził drzewko z gatunku „ Grad”.

 I wyruszył do parku Śląskiego. Wieczorem jeszcze będzie w Katowicach.

 JZ

Prymas ze Śląska

139 ROCZNICA URODZIN PRYMASA POLSKI AUGUSTA HLONDA

139 ROCZNICA URODZIN PRYMASA POLSKI AUGUSTA HLONDA

Zbliża się 139 rocznica urodzin Prymasa Polski Augusta Hlonda. [1] 5 lipca 1881 roku w Mysłowicach-Brzęczkowicach przyszedł na świat późniejszy prymas Polski August Hlond. W bliskości kaplicy świętego Jana Chrzciciela [2] na Placu Wolności zobaczymy pomnik Prymasa Augusta Hlonda, który powstał z inicjatywy Akcji Katolickiej.

15 czerwca 2002 roku [3] w sobotni poranek rozpoczęły się uroczystości odsłonięcia i poświęcenia pomnika przez Prymasa Polski Józefa Glempa. Wcześniej na posiedzeniu Rady Miejskiej 31 lipca i 5 sierpnia 1930 roku nadano kardynałowi tytuł „Honorowego Obywatela Miasta Mysłowice”. Zatrzymajmy się na chwilę przy pomniku to 5 metrowy monument z czerwonego granitu, który przedstawia Kardynała Augusta Hlonda trzymającego krzyż w prawej ręce i arkusz pergaminu w lewej ręce. Arkusz ma symbolizować papieski dokument powołujący diecezję Katowicką. Tak też August Hlond był pierwszym biskupem Katowickim, zanim został powołany na Prymasa Polski. 9 stycznia 1992 roku w Warszawskiej Katedrze został zainaugurowany proces beatyfikacyjny na etapie diecezjalnym, a 6 marca 1998 roku kongregacja w Watykanie wydała dekret ważności. 21 maja 2018 roku papież Franciszek [4] podpisał dekret o heroiczności cnót kardynała Augusta Hlonda. Ot tego dnia naszemu Mysłowickiemu Prymasowi przysługuje tytuł Czcigodny Sługa Boży. Papież święty Jan Paweł II w Konstytucji Apostolskiej Divinus Perfectionis Magister tak pisał: [5]

„Spośród nich ochrzczonych w każdym czasie Bóg wybiera wielu, którzy naśladując bliżej przykład Chrystusa, poprzez przelanie krwi albo praktykę cnót heroicznych, dają świadectwo Królestwu Niebieskiemu ”

W tym roku dla Mysłowickiej społeczności są tak ważne rocznice właśnie mija 20 rocznica poświęcenia kapliczki Świętego Jana Chrzciciela i patrona miasta, oraz 660 rocznica uzyskania praw miejskich. [6]

Niech w pamięci modlitewnej pozostanie nam Czcigodny Sługa Boży Prymas August Hlond.

JZ [7]

---

[1] August Hlond - urodzony 5 lipca 1881 roku w Mysłowicach –Brzęczkowicach, zmarł 22 października 1948 roku w Warszawie. Polski duchowny katolicki, pierwszy biskup Katowicki, kardynał, prymas Polski

[2] Kaplica świętego Jana Chrzciciela – pierwotnie  znajdująca się na „drodze do mostu ”powstała w 1745 roku jako zwana od fundatorów Jarlików. Potem tak kapliczka została przeniesiona na drugą stronę ulicy i stworzono wyeksponowany bastion.

W 10 paźdzernika 2000 roku arcybiskup metropolita Katowicki Damian Zimoń poświęcił kapliczkę. Co też wiązało się z nadaniem patrona miasta Świętego Jana Chrzciciela. Tak też symbolami miasta stają się odnowiona kapliczka , święty Jan Chrzciciel i herb Mysłowic. W tradycji przy kapliczce w dniu świętego Jana Chrzciciela 23 czerwca była odprawiana Eucharystia .Niestety dzisiejszy komunistyczny prezydent i dyrektor MZGK zakazał odprawiania mszy świętej.

[3] 15 czerwiec 2002roku - odsłonięcie i poświęcenie pomnika Augusta Hlonda przez prymasa Polski Józefa Glempa .

[4] 21 maja 2018 roku papież Franciszek podpisuje dekret o heroiczności cnót Prymasa Augusta Hlonda. Tak też prymasowi przysługuje tytuł Czcigodny Sługa Boży August Hlond .

[5] Cytat z Konstytucji Apostolskiej Divinus Perfectionis Magister – promulgowana 25 stycznia 1983 roku przez Papieża Jana Pawła II określająca  zasady postępowania kanonizacyjnego.

[6] 660 rocznica nadania praw miejskich Mysłowicom

[7] Jacek Źróbek – Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

GOLGOTA MYSŁOWICKA NA DUŻYM CMENTARZU

GOLGOTA MYSŁOWICKA NA DUŻYM CMENTARZU

Każde ślady przodków zatrzymują się na cmentarzach, oraz kryptach kościołów. Historia Mysłowickich nekropolii [1] sięga czasów dawnych. W odległych czasach zmarłych grzebano na terenach przykościelnych.

I tak wokół kościoła pw. Świętego Krzyża, oraz kościoła pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny znajdowały się nekropolie. Na przełomie XVIII i XIX wieku, to czas w którym wzrosła liczba parafian, tak też przykościelne cmentarze zmieniły się i przestały istnieć. W zamian został założony nowy cmentarza. U zbiegu ulic Oświęcimskiej i Mikołowskiej, [2] na niewielkim wzniesieniu spadającym lekko na północ, wytyczono działkę o długości 93 na 61 łokci szerokości, która należała do probostwa. 17 maja 1811 roku proboszcz ksiądz Mateusz Nyga poświęcił usytuowany na wzniesieniu wysoki drewniany krzyż. Cmentarz otoczono drewnianym płotem. Prowadziły do niego dwie bramy, jedna od ulicy Mikołowskiej, druga od ulicy Mickiewicza. Przy drugiej bramie zbudowano małą kostnicę. Koszt urządzenia cmentarza wyniósł 320 talarów. Większość prac wykonali za darmo podlegli probostwu mieszkańcy miasta. Dziś ten cmentarz zwany potocznie „starym” posiada przepiękną architekturę grobową z kilkoma kaplicami. [3] Najstarsza powstała w 1858 roku z inicjatywy dziekana mysłowickiego, proboszcza księdza Ludwika Markiefki. W podziemiu znajdowała się krypta do pochowków zmarłych księży. Tam też jest pochowany ksiądz Ludwik Markiefka. Ostatni pochówek na „starym” cmentarzu odbył się w 1920 roku. Gdy będziemy tam nawiedzać grobowce to poznamy miejsce spoczynku zasłużonych dla miasta osób, działaczy kultury, polityków, księży. Kiedy zaczęło brakować miejsca na dalsze pochówki podjęto decyzję o budowie kolejnej nekropolii. W 1878 roku otwarto cmentarz, [4] który przez miejscowych nazywany był „daleko poza miastem”. Dzisiaj nazywamy go potocznie „dużym” lub „nowym cmentarzem”. Znajduje się u zbiegu ulicy Mikołowskiej, Armii Krajowej i Adama Mickiewicza. Najcenniejszym zabytkiem tegoż cmentarza jest pomnik „Golgota”– czyli moment ukrzyżowania Pana Jezusa. [5] Cmentarz ten posiada jedną kaplicę cmentarną. Ksiądz proboszcz Edward Kleemann [6] chciał aby zbudowano na nowym cmentarzu kaplicę. W swym testamencie wyraził prośbę, aby po jego śmierci zbudowano kaplicę i by jego ciało zostało tam złożone. Proboszcz Kleemann zaznaczył, że kaplica ta ma być przeznaczona wyłącznie dla niego i nie pozwala na pochowanie innego kapłana obok siebie. Kaplica została zbudowana kosztem 5.000 marek w 1893 roku. I tak uszanowano wolę księdza Edwarda Kleemanna nie chowając w tej kaplicy innych osób. W mysłowickiej kopalni w 1929 roku zginęli górnicy. Na tylnej ścianie kaplicy wmurowano tablicę przypominającą o tej tragedii. Na tym cmentarzu odnajdziemy pomnik powstańców śląskich, oraz kwaterę żołnierzy. Tam też są pochowani rodzice Sługi Bożego Augusta kardynała Hlonda – Jana Hlonda i Marii z Imielów. [7] Na grobie zobaczymy napis:

"Małżonkowie cnotliwi i religijni, wychowali swe dzieci dla Boga i Polski. Zgromadzeniu Salezjańskiemu dali czterech synów, Śląskowi - Pierwszego Biskupa, Polsce - Prymasa, Kościołowi – Kardynała". - mama Prymasa Augusta Hlonda.[8]

Ale wróćmy do pomnika „Golgoty” – w głównej alejce zobaczymy górę skalną, a na niej potężny krzyż i stojące obok niego dwie niewiasty. Cała koncepcja „Golgoty” powstała już z poświęceniem cmentarza. Wyrzeźbiony jest w piaskowcu. Każda jego część była robiona osobno - figury, korpus i ręce osobno, a także krzyż, który składa się z kilku belek. W tym roku od 8 sierpnia pomnik został odrestaurowany przez dyrektora muzeum Miasta Mysłowice Adama Plackowskiego. [9] Podczas renowacji Adam Plackowski zwrócił uwagę jak przemyślana jest rzeźba podkreślając w figurze odkryjemy żyły czy tęczówki oczu.

W święto „Wszystkich Świętych” [10] podczas procesji, pomnik „Golgota”- przedstawia moment ukrzyżowania Jezusa na Golgocie - został poświęcony przez dziekana Mysłowickiego Rafała Ryszkę.[11]

Tradycyjnie wieczorem mieszkańcy Mysłowic w święto „Wszystkich Świętych”- modlą się przy Ukrzyżowanym Jezusie i tam też zapalają znicze, które symbolizują pamięć o zmarłych do których nie mogliśmy dotrzeć. 

Na drugi dzień -czyli w święto zmarłych jest odprawiana Eucharystia za zmarłych na starym i nowym cmentarzu.

JZ

 

---

[1] Mysłowickie Nekropolie - cmentarz Żydowski, Ewangelicki, stary i nowy – należący do parafii pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa

[2] Stary cmentarz – znajduje się u zbiegu Oświęcimskiej, a Mikołowskiej 17 maja 1811 roku proboszcz ksiądz Mateusz Nyga poświęca krzyż i cmentarz

[3] Najstarsza kaplica na starym cmentarzu powstała w 1858 roku

[4] Nowy cmentarz – czyli duży, został poświęcony w 1878 roku znajduje się na ulicy Mikołowskiej

[5] Pomnik przedstawia moment ukrzyżowania Pana Jezusa na Golgocie

[6] Kleemann Edward -proboszcz w Mysłowicach Urodził się 8 stycznia 1825 w Raciborzu. Święcenia kapłańskie otrzymał 1 lipca 1852 we Wrocławiu. W kwietniu 1868 roku, dekretem kurii awansował na proboszcza parafii w Mysłowicach. Ksiądz Kleemann objął ją 10 października 1871roku. Zmarł 22 października 1899 roku  wskutek powikłań choroby wrzodowej. Został pochowany na starym cmentarzu, jednak w późniejszym okresie jego szczątki przeniesiono do wybudowanej dla niego kaplicy na nowym cmentarzu.

[7] Na nowym cmentarzu pochowani są rodzice prymasa Sługi Bożego Augusta Hlonda – Jan Hlond i Maria z Imielów

[8] Cytat mamy Prymasa Augusta Hlonda

[9] Adam Plackowski – malarz, artysta ,dyrektor Muzeum Miasta Mysłowice dokonał renowacji pomnika „Golgota” na Mysłowickim cmentarzu od 8 sierpnia 2019 roku

[10] Święto – Wszystkich Świętych - 1 listopad (zobacz też)

[11] Dziekan Mysłowicki Rafał Ryszka – poświęca pomnik „Golgota” na cmentarzu w uroczystość „Wszystkich Świętych ” w czasie procesji o godzinie 15-tej 1 listopada 2019 roku

SZLAKIEM AUSTRIACKIM – WIEDEŃ POMNIKI MARIA TERESA HABSBURG

SZLAKIEM AUSTRIACKIM – WIEDEŃ POMNIKI MARIA TERESA HABSBURG

Dziedzictwo Wiednia [1] i Austrii to dynastia rodu Habsburgów.[2] Władanie przez 300 lat monarchią Austriacką dało Europie wkład do świata kultury, czy architektury.

Zwiedzając Wiedeń niewątpliwie większość podróżników i grup wycieczkowych rozpoczyna od Placu Marii Teresy. [3] Co niewątpliwie ma swoje uzasadnienie w bliskości miejsc: Muzea, Parlament, Hofburg i Rathaus są o parę kroków od Placu Cesarzowej. Zatrzymajmy się na Placu Marii Teresy Habsburg. 

Plac to zielona ogrodowa przestrzeń wyróżniającymi ogromnymi budynkami [4] Muzeum Historii Naturalnej -Naturhistorisches Museum i Muzeum Historii Sztuki -Kunsthistorisches Museum, oraz ulicami Burgring i Museumsplatz za którą wyrasta MuzeumQuatier. Ze swoją Dzielnicą Muzeów, w której znajdziecie między innymi Mumok. Dwa budynki Muzeów Historii Naturalnej i Sztuki są do siebie bliźniaczo podobne i stojące naprzeciw. Po środku placu i parku wyrasta potężny pomnik siedzącej kobiety. Zanim przyjrzymy się pomnikowi zastanówmy się jak odróżnić te dwa budynki. Otóż tajemnica tkwi w jednym szczególe, a jest nim potężne słodkie, brązowe słoniątko, które znajduje się przed Muzeum Historii Naturalnej. Na Placu Marii Teresy odkryjemy sporo pomników. Małe tworzące przestrzeń z fontannami i główny, na środku placu, ogromny pomnik cesarzowej. Przyjrzyjmy się już pomnikowi. Powstanie pomnika rzeźby datuje się w latach pod koniec lat osiemdziesiątych XIX wieku. Na szczycie zobaczymy siedzącą władczynię samą Marię Teresę Walburg von Habsburg. [5] Poniżej jej doradcy i generałowie.

Kim była Maria Teresa ?

Ostatnia władczyni z dynastii Habsburgów Maria Teresa Walburga Amalia Christina von Habsburg to córka cesarza Karola VI Habsburga i księżniczki Elżbiety z Brunszwiku-Wolfenbüttel niekoronowana cesarzowa od 1745 roku. Urodziła się 13 maja 1717 roku w Wiedniu w pałacu Hofburgu. Dzieciństwo spędziła wiedeńskiej rezydencji ojca, Favoricie i przy boku wychowawczyni Marii, ochmistrzyni dworu hrabiny Marii Karolini Charlotty Fusch. Jednym z talentów Marii Teresy była muzyka i niezwykły głos. W 1744 z okazji małżeństwa siostry Maria Teresa zaśpiewała główną arię w operze Johanna Adolfa Hassego pt. Ipermestra. Istotną rolę w sukcesji do tronu była sankcja pragmatyczna cesarza Leopolda I z 1703 roku która  wyznaczała, w wypadku braku męskiego potomka dynastii Habsburgów, następczynie w osobach córek starszego brata Karola VI, Józefa I. W 1713 roku Karol wydał własną sankcję, w której ustanawiał swoją następczynią w krajach dziedzicznych Habsburgów swoją najstarszą córkę. Chociaż sukcesja była uznawana w większości krajów europejskich. Jako następczynię tronu Marię należało odpowiednio wydać za mąż. 12 lutego 1736 poślubiła w Wiedniu księcia Lotaryngii Franciszka Stefana, [6] syna księcia Leopolda Lotaryńskiego i Elżbiety Charlotty, córki księcia Filipa I Orleańskiego. Franciszek musiał zrzec się na rzecz Francji Lotaryngii otrzymał ją Stanisław Leszczyński, sam otrzymał w 1737 rządy w wielkim księstwie Toskanii. Cesarz Karol VI zasłabł nagle podczas polowania i zmarł 20 października 1740 roku. Jednym z istotnych wydarzeń w początkowych okresie panowania Marii Teresy. Była to austriacka wojna sukcesyjna 1740-1748, w której udział brały Prusy, Francja, Bawaria i Hiszpania z jednej, a Austria z drugiej strony. Prusy dokonały najazdu na Śląsk. [7] Król Pruski Fryderyk II Wielki nie pytając nikogo o zgodę, zagarnął ziemię Śląską w ciągu dwóch miesięcy, między grudniem 1740 a lutym 1741. Maszerująca przeciwko Prusakom armia marszałka Neipperga została 10 kwietnia 1741roku pobita w bitwie pod Małujowicami. Klęska Austriacka usankcjonowała zabór Śląska. 12 maja 1743 roku Maria Teresa koronowała się w Pradze na królową Czech. W celu odzyskania Śląska cesarzowa doprowadziła w 1756 roku do wojny z Prusami - wojna siedmioletnia. W 1772 roku Austria razem z Prusami i Rosją dokonała I rozbioru Polski.[8]

Maria Teresa wraz z Franciszkiem I Stefanem, prowadziła rządy w duchu oświeceniowego absolutyzmu, dzięki jej reformom administracji, sądownictwa, oświaty, armii i finansów, Austria stała się mocarstwem europejskim, a stolica Wiedeń drugim, po Paryżu, ośrodkiem sztuki, kultury, życia towarzyskiego tzw. dwór wiedeński oraz mody w Europie.

Ze związku z Franciszkiem I Stefanem, Maria Teresa urodziła szesnaścioro dzieci. Niewątpliwie istotną rolę w sukcesji Marii Teresy odegrały liczne reformy monarchii i ich głównych doradców [9] Wenzel Anton von Kaunitz i Friedrich Wilhelm von Haugwitz. Wprowadzając administrację centralną W 1742 roku powołana została Kancelaria Dworu i Państwa. Rozdzielając kompetencje administracyjne i sądownicze Haugwitz zorganizował Najwyższą Izbę Sprawiedliwości - Oberste Justizstelle. Administracja i sprawy skarbowe znalazły się w gestii Directorium in publicis et cameralibus, kierowanej osobiście przez Haugwitza. W latach 1749–1752 przeprowadzono reformę uniwersytetu Wiedeńskiego. W 1762 roku upaństwowiono Bank Wiedeński, który podjął emisję pieniędzy papierowych. Austria dysponowała najsprawniejszą administracją Europy. Maria Teresa była bardzo religijna i miała konserwatywne poglądy. W 1765 zmarł cesarz Franciszek, było to wielką tragedią dla Marii Teresy, która do końca życia nie zdjęła wdowich szat. Władczyni przeprowadziła też reformy społeczne i chłopskie.

W 1765 roku powołano w Mediolanie instytucję rządową mającą zwierzchność na sprawami kościelnymi. W latach 1768–1769 opodatkowano duchowieństwo. W 1769 roku skasowano pierwsze klasztory, majątek rozdając ubogim. Dekret z 1771 roku nakazywał minimalny wiek 24 lat przy składaniu ślubów zakonnych. W ten sposób położone zostały fundamenty pod przyszłą doktrynę józefinizmu.[10]

Kasata zakonu jezuitów w 1773 roku sprawiła, że cesarzowa powołała Fundusz Edukacyjny. Sprawy szkolnictwa wszystkich szczebli powierzono Nadwornej Komisji Edukacyjnej. W panowaniu Marii Teresy przeprowadzono pierwsze kodyfikacje prawa. W 1752 cesarzowa powołała komisję dla uporządkowania i ujednolicenia orzecznictwa karnego. Ostatnie lata swego życia spędzała w pałacu Schönbrunn, [11] który z jej inicjatywy został przebudowany na reprezentacyjną rezydencję. Maria Teresa zmarła 29 listopada 1780roku. Cesarzowa obudziła się o 5 i zażądała kawy. Następnie odbyła wiele rozmów z cesarzem Józefem. Pod wieczór dostała nagle ataku duszności. Próbowała wstać z fotela, ale opadła natychmiast na sofę. Józef zwrócił jej uwagę: Wasz Majestat leży źle. Maria Teresa odpowiedziała mu:

Tak, ale wystarczająco dobrze, aby umrzeć. To były jej ostatnie słowa.

Została pochowana w grobie numer 56 w Krypcie Cesarskiej pod Kościołem Kapucynów w Wiedniu. [12] Jako cesarzowa dosłużyła się wybitnej władczyni. Idąc przez Plac w stronę Hofburgu zobaczycie ogromną bramę, tam rozciąga się teren pałacu. Na Plac Marii Teresy dojedziecie [13] metrem U3 wysiadając na stacji MuseumsQuatier lub Volkstheater. Do Volkstheater dojedziecie też U3.

Można też podjechać do Dr. Karl Renner Ring tramwajami 1, 2, 46, 49 i D.

JZ [14]

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/szlakiem-austriackim-wieden

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Wiedeń –stolica Austrii

[2] Dynastia Habsburgów- dynastia niemiecka -von Habsburg. Założycielem dynastii był Guntram Bogaty -X wiek. Nazwa rodziny wywodzi się od pierwszej posiadłości rodu, zamku Habsburg położonego w kantonie Aargau w Szwajcarii. Przedstawiciele dynastii panowali m.in. w krajach niemieckich i włoskich, Świętym Cesarstwie Rzymskim, Czechach, Hiszpanii, Portugalii, Burgundii, na Węgrzech i w Siedmiogrodzie, w Niderlandach, na Śląsku, ziemiach polskich, ukraińskich, serbskich i wołoskich oraz w hiszpańskich i portugalskich koloniach w Azji, Afryce i obu Amerykach. Przez większość lat trzonem monarchii było Arcyksięstwo Austriackie, rozszerzane systematycznie, by stać się rozległym imperium, zwanym od nazwy dynastii Monarchią Habsburgów. Dynastia w linii męskiej wygasła w 1740. Ostatnia władczyni z rodu – Maria Teresa Habsburg – wraz z mężem cesarzem Franciszkiem I Lotaryńskim założyła nową dynastię Habsbursko-Lotaryńską.

[3] Plac Marii Teresy – Maria –Theresien-Platz  - Burgring 5 ,1010 Wien ,Austria

[4] Muzeum historii sztuki – Kunstihistorisches Museum- muzeum historii sztuki otwarte w 1891 roku. Kolekcja obrazów malarstwa europejskiego od XV do XVIII wieku, w tym dzieła m.in. Pietera Bruegla, Petera Paula Rubensa, Tycjana, Rembrandta van Rijn, Velazqueza. Muzeum Historii Naturalnej -Naturhistorisches Museum

[5] Maria Teresa Walburga Amalia Christina von Habsburg – cesarzowa Austrii córka cesarza Karola VI Habsburga. Wybitna reformatorka monarchii. Urodziła się 13 maja 1717 roku w Wiedniu w pałacu Hofburgu. Zmarła 29 listopada 1780 roku.

[6] Franciszek Stefan – urodzony 8 grudnia 1708 roku zmarł 18 sierpnia 1765roku, syn księcia Leopolda Lotaryńskiego i Elżbiety Charlotty, córki księcia Filipa I Orleańskiego. 12 lutego 1736 roku Maria Teresa poślubiła w Wiedniu księcia Lotaryngii Franciszka Stefana

[7] Wojny śląskie – trzy wojny między Austrią Habsburgów a Prusami Hohenzollernów o panowanie nad Śląskiem, w wyniku których większość Śląska  znalazły się w granicach pruskich, a wraz z nimi od 1871 roku w zjednoczonym przez Hohenzollernów Cesarstwie Niemieckim. I wojna śląska 1740–1742, II wojna śląska 1744–1745, III wojna śląska 1756–1763 tzw wojna siedmioletnia

[8] I rozbiór Polski  nastąpił w roku 1772, pierwszy z trzech rozbiorów Polski. Dokonany drogą cesji terytorium I Rzeczypospolitej przez Prusy, Imperium Habsburgów i Imperium Rosyjskie.

Bezpośrednim i wygodnym pretekstem dokonania rozbioru stała się nieudana próba porwania 3 listopada 1771 roku króla Stanisława II Augusta przez spiskowców, związanych z konfederatami barskimi. Wszystkie trzy dwory rozpętały kampanię, jakoby był to dowód na niezdolność Rzeczypospolitej

[9] Doradcy reform cesarzowej Marii Teresy - Wenzel Anton von Kaunitz i Friedrich Wilhelm von Haugwitz.

[10] Doktryna Józefinizmu – to nazwa systemu polityczno-religijnego wprowadzonego w monarchii Habsburskiej przez cesarzową Marię Teresę, potem kontynuowanego przez jej syna Józefa II, polegająca na tworzeniu kościoła państwowego oraz podporządkowaniu całokształtu życia religijnego państwu.

[11] pałac Schönbrunn to pałac zbudowany w XVII–XVIII wieku na zlecenie cesarza Leopolda I, zaprojektowany przez Johanna Bernharda Fischera von Erlacha. Znajduje się w 13-tej dzielnicy Wiednia, Hietzingu. Barokowy wystrój został nadany za panowania Marii Teresy. Kolor żółty, na który została pomalowana elewacja, był jej ulubionym. Wnętrza pokryte są licznymi freskami i sztukaterią.

[12] Kościół kapucynów -niemiecki Kapuzinerkirche –rzymskokatolicka świątynia na wiedeńskim placu Neuer Markt, założonym w połowie XIII wieku jako miejsce handlu zbożem i mąką. Z biegiem czasu zabudowano go patrycjuszowskimi kamienicami, a pośrodku stanęła barokowa fontanna Donner-Brunnen tzw Fontanna Opatrzności.

[13] Dojazd na Plac Marii Teresy metrem U3 wysiadając na stacji MuseumsQuatier lub Volkstheater. -Volkstheater dojedziecie też U3. Tramwajami 1, 2, 46, 49 i D.

[14] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.