W
Bratysławie [1](zobacz też) niedaleko gotyckiej katedry świętego Marcina [2]
zobaczymy na ścianie muru obronnego wizerunki koronowanych królów. Jednym z
nich jest Rudolf II Habsburg.[3]
Co wiemy o tej postaci?
Rudolf urodził się 18 lipca 1552 roku w Wiedniu.(zobacz też) Był
synem cesarza króla Czech i Węgier Maksymiliana II Habsburga i Marii Habsburg.
Ojciec Maksymilian w 1572 przeprowadził wybór Rudolfa na króla Węgier.
Koronacja odbyła się Pressburg dzisiejszej Bratysławie, a w 1575 roku na króla
Czech.
27 października 1575 roku w Ratyzbonie został vivente imperatore wybrany
na króla Niemiec, co dało mu dziedziczenie tytułu cesarskiego.[4]
Rudolf,
z Bożej łaski uświęcony i wybrany cesarz rzymski, po wieki August, król
Niemiec, Węgier, Czech, Dalmacji, Chorwacji, Slawonii, etc. etc. arcyksiążę
Austrii, książę Burgundii, Brabancji, Styrii, Karyntii, Karnioli, margrabia
Moraw, książę Luksemburga, Górnego i Dolnego Śląska, Wirtembergii, Teck etc.
książę Szwabii, hrabia Habsburga, Tyrolu, Ferreti, Kyburga, Gorycji etc.
landgraf Alzacji, margrabia Świętego Cesarstwa Rzymskiego, Burgau, Górnych i
Dolnych Łużyc etc. pan Marchii Wendyjskiej, Salin, Port Naon etc.
Dla Europy był to czas kiedy rozrastało się państwo
Tureckie W 1593 roku, w odpowiedzi na najazd tureckiego beja Serbii na
Chorwację, zaprzestał płacenia Imperium Osmańskiemu [5] trybutu z Węgier i
rozpoczął III wojnę Austriacko-Turecką. Polityką kontrreformacyjną wywołał na
Węgrzech dwa powstania: w 1601 i 1604 roku. I tak wskutek buntu utracił
Siedmiogród. Chociaż że Rudolf II nie był entuzjastą Kościoła katolickiego,
sprzeciwiał się reformacji. Cesarzowi nie podobała się samowola książąt Niemieckich.
Gdy w 1607 roku w Donauwörth [6] doszło do zamieszek na tle
religijnym wtedy to Rudolf ogłosił banicję miasta. Książę Bawarii Maksymilian
I, zobowiązany do egzekucji wyroku, opanował miasto i z pomocą jezuitów, drogą
represji, pozbył się protestantów. W reakcji na to Niemieccy książęta
protestanccy zawiązali Unię Ewangelicką, sojusz obronny przeciw katolikom. W
latach 1608-1609, obawiając się utraty władzy, wydał akty gwarantujące swobody
wyznaniowe dla protestantów w Czechach i na Śląsku (tzw. List majestatyczny). I
tak przyznawały one wolność kultu religijnego i budowania zborów, a także prawo
do wyboru rzeczników społeczności protestanckiej, zwanych defensorami.
Nie
przestrzegał ich w praktyce, czym przyczynił się do wybuchu wojny
trzydziestoletniej.
Rudolf II nie zawarł małżeństwa i nie doczekał się
legalnego następcy, co przyczyniło się do utraty tronu na rzecz swojego brata
Macieja. [7]
Cesarz mało interesował się sprawami państwa, ale z
pasją promujący kulturę i naukę. Był też kolekcjonerem dzieł sztuki. W kwietniu
1606 roku członkowie rodziny Habsburgów zadecydowali o przekazaniu władzy na
Węgrzech bratu Rudolfa, Maciejowi. Rudolf, pozbawiony wpływu na politykę,
pozostał jedynie formalnie cesarzem rzymskim. Od 1583 roku rezydował w Pradze zmarł
20 stycznia 1612 roku i został pochowany w Katedrze świętego Wita. [8]
[1] Bratysława -Słowacki i
Czeski: Bratislava; Niemiecki: Pressburg, Węgierski Pozsony; Polski: dawniej
Pożoń, także Preszburg – stolica Słowacji.
[2] Katedra Świętego
Marcina- Dóm svätého Martina-była przez 300 lat miejscem koronacji królów
węgierskich;
[3] Rudolf II Habsburg
- urodzony 18 lipca 1552 w Wiedniu, zmarł20 stycznia 1612 w Pradze to cesarz Rzymski, król Czech w latach
1576-1611, król Węgier i Chorwacji –to Rudolf I i arcyksiążę Austrii to Rudolf
V w latach 1576-1608 z dynastii Habsburgów.
[5] Imperium Osmańskie to
państwo rządzone przez dynastię Osmanów, istniejące od końca XIII wieku do roku
1922, początkowo z ośrodkiem w północno-zachodniej Anatolii, od 1453 ze stolicą
w Stambule, u szczytu potęgi w XVI–XVIII wieku obejmujące większość Bliskiego
Wschodu, Afryki Północnej i południowo-wschodniej Europy. Zwróćmy uwagę że
nazwa „Imperium Osmańskie” to pochodzenie Europejskie. Nie było używane przez
samych Osmanów, którzy w stosunku do swojego państwa używali takich określeń
jak „Devlet-i Âliye” co tłumaczy „Wysokie Państwo”, albo „Devlet-i Âli-Osmân”
co znaczy „państwo domu Osmanów”. Najczęściej jednak chcąc określić swoją
tożsamość poddani imperium w typowo średniowieczny sposób podkreślali swój
związek z dynastią, nazywając się po prostu „Osmanami” -Osmanli, czyli „ludźmi
Osmana”.
[6] Donauwörth - zamieszki
pomiędzy Luteranami a Katolikami.
[7] Maciej Habsburgurodzony 24
lutego 1557 w Wiedniu, zmarł 20 marca 1619 w Wiedniu – brat Rudolfa.
[9] Jacek Źróbek –
pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od
2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo,
reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik
blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz
współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych
między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.
Autor
kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę
istnienia.
W
działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska –
współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych
inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości
państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe,
północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.
Wędrując
ulicą Hvalna w Koszycach [1]
na Słowacji możemy poznać wiele historii ziemi Koszyckiej. Wśród kamienic
możemy odkryć różne tablice pamięci. Jedną z takich tablic pamiątkowych jest
poświęcona „Męczennikom Koszyckim” [2]
Kim
były te trzy postacie widniejące na spiżowej tablicy?
Zanim
przejdziemy do postaci z tablicy to musimy sięgnąć czasów wojny
trzydziestoletniej, [3] kiedy to w Europie trwał
konflikt pomiędzy katolicką dynastią Habsburgów, a protestanckimi państwami
Świętego Cesarstwa Rzymskiego Europą. Wojna miała zadanie osłabienia potęgi Habsburgów.
Europejski konflikt trwający od 23 maja 1618 do 24 października 1648 roku. Historycznym
tłem było królestwo Czeskie i w pierwszej kolejności list majestatyczny cesarza
Rudolfa II Habsburga (zobacz też)
mówiący o swobodzie religijnej, ten akt został wydany 9
lipca i 20 sierpnia 1609 roku. Nowo powołany cesarz Maciej
jednak nie
przestrzegał zasad wolnościowych 23
maja 1618 roku doszło do sporu w zamku królewskim na Hradczanach w Pradze w
czasie której protestanccy parlamentarzyści Czescy wyrzucili przez okno
katolickich przedstawicieli cesarskich. Przywódcą powstania antyhabsburskiego w
Królestwie Węgierskim był Gábor Bethlen [4] w traktacie pokojowym
zawartym 6 stycznia 1622 roku w Nikolsburgu [5] (dziś Mikulov) (zobacz też) przywódca
powstania zrzeka się korony Węgierskiej w zamian za 5 kombinatów (województw) dzisiejsze
ziemie Słowackie z Koszycami. Wcześniejszym przywódcą powstania na Węgrzech był
Stefan Bocskaya [6]
pod jego przewodnictwem wojska Jerzego Rakoczego zdobywają Koszyce. 7 września
1619 roku dostali się na zamek i aresztowali katolickich 3 księży Melchiora
Grodzieckiego, Jezuitę, Stefana Pongracz, Jezuitę i Marka Križa, kanonika.(zobacz też) Kanonika
zamordowali od razu, natomiast jezuitów torturowano, aby zmusić ich do
wyrzeczenia się wiary, gdy to nic nie dało, a gdy torturowani nie mieli już
sił, odrąbano im głowy toporem. W rokowaniach z Bethlenem posłowie cesarza
Ferdynanda II uzyskali wydanie ciał męczenników, które pogrzebano w okolicach
Preszowa. W 1635 roku ciała przeniesiono do Trnawy. [7] Tym męczennikom Koszyckim (tutaj modlitwa) ludność Słowacji, Moraw, Węgier i Śląska przypisywała cuda i łaski co
przyczyniło do rozpoczęcia procesu beatyfikacyjnego już w 1628 roku. Beatyfikowani
zostali 15 stycznia 1905 przez papieża Piusa X w Rzymie, a kanonizowani 2 lipca
1995 w Koszycach na Słowacji przez Jana Pawła II. Papież Jan Paweł II [8] podczas kanonizacji w
Koszycach mówił:
„Melchior Grodzicki był […] jezuitą,
Polakiem ze Śląska, który przybył [do Koszyc] z Pragi, gdzie przez wiele lat
posługiwał jako nauczyciel młodych chłopców. Zmuszony do opuszczenia tego
miasta wraz z innymi jezuitami na początku wojny trzydziestoletniej poprzez
Morawy i Słowację dotarł do Koszyc. Tu otrzymał łaskę potwierdzenia własną krwią
całkowitego oddania Chrystusowi i posłudze swoim braciom i siostrom […]
Trzej nowi święci pochodzili z trzech
narodów ale dzielili tę samą wiarę i, nią odżywiani, w niej pozostali złączeni
aż do śmierci. […] W godzinie próby wytrwali w obliczu pokus i tortur i woleli
umrzeć niż zaprzeć się wiary i wierności Chrystusowi i Kościołowi […]
Niech ich przykład zachęci do mężnego
dawania świadectwa Chrystusowi i Jego Ewangelii, bez jakiegokolwiek kompromisu
z tzw. duchem tego świata”…
Zwrócił
uwagę:
„Oprócz trzech męczenników koszyckich
wiele innych osób, w tym także z innych wyznań chrześcijańskich, musiało znieść
tortury i surowe kary. Niektórzy zostali nawet zabici. Czy możemy na przykład
nie uznać duchowej wielkości 24 ewangelików uśmierconych w Preszowie? Im i
wszystkim, którzy znosili cierpienia i śmierć, aby dochować wierności swoim
przekonaniom i sumieniu, Kościół oddaje chwałę i wyraża swój podziw”…
Na tablicy pamiątkowej zobaczymy jeszcze Jezusa
ukrzyżowanego, ale bez krzyża. Powyżej Jezusa ukrzyżowanego widnieje
symboliczna twarz świętego patrzącego ku niebu.
[1] Koszyce – Słowackie
i Czeskie: Košice, Węgierskie: Kassa, Niemieckie: Kaschau, Romski: Kasza,
Łacińskie: Cassovia. Miasto w Słowacji leżące w Kotlinie Koszyckiej Košická
kotlinanad rzeką Hornad.
[2] Męczennicy
Koszyccy- męczennicy antykatolickich prześladowań, święci Kościoła
katolickiego: Melchior Grodziecki SJ, Stefan Pongracz SJ i Marek Križ, kanonik.
[3] Wojna trzydziestoletnia
-konflikt na tle religijnym pomiędzy
protestami a katolikami dynastią Habsburgów. Od 23 maja 1618 do 24 października
1648 roku.
[4] Gábor Bethlen
przywódca powstania w Królestwie Węgierskim.
[5] Nikolsburg –
dzisiejsze miasto Mikulov w Czechach przy granicy z Austrią 6 styczna 1622
został podpisany traktat pokojowy.
[6] Stefan Bocskaya przywódca
powstania w Królestwie Węgierskim.
[8] Papież Jan Paweł
II- 2 lipca 1995 roku kanonizuje Męczenników Koszyckich: Melchiora Grodzieckiego
SJ, Stefana Pongracza SJ i Marka Križa,
kanonik.
[9] Jacek Źróbek –
pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od
2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo,
reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik
blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz
współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych
między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.
Autor
kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę
istnienia.
W
działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska –
współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych
inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości
państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe,
północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.
Panie, zmiłuj się nad nami. Panie, zmiłuj się nad nami.[1]
Chryste, zmiłuj się nad nami. Chryste, zmiłuj się nad
nami.
Panie, zmiłuj się nad nami. Panie, zmiłuj się nad nami.
Ojcze z nieba, Boże, zmiłuj się nad nami.
Synu, Odkupicielu świata, Boże, zmiłuj się nad nami.
Duchu Święty, Boże, zmiłuj się nad nami.
Święta Trójco, Jedyny Boże, zmiłuj się nad nami.
II.
WEZWANIA DO ŚWIĘTYCH
Święta Maryjo, módl się za nami.
Święta Boża Rodzicielko, módl się za nami.
Święta Panno nad pannami, módl się za nami.
Święci Michale, Gabrielu i Rafale, módlcie się za nami.
Wszyscy święci Aniołowie, módlcie się za nami.
PATRIARCHOWIE
I PROROCY
Święty Abrahamie, módl się za nami.
Święty Mojżeszu, módl się za nami.
Święty Eliaszu, módl się za nami.
Święty Janie Chrzcicielu, módl się za nami.
Święty Józefie, módl się za nami.
Wszyscy święci Patriarchowie i Prorocy, módlcie się za
nami.
APOSTOŁOWIE
I UCZNIOWIE
Święci Piotrze i Pawle, módlcie się za nami.
Święty Andrzeju, módl się za nami.
Święty Janie i Jakubie, módlcie się za nami.
Święty Tomaszu, módl się za nami.
Święty Mateuszu, módl się za nami.
Wszyscy święci Apostołowie, módlcie się za nami.
Święty Łukaszu, módl się za nami.
Święty Marku, módl się za nami.
Święty Barnabo, módl się za nami.
Święta Mario Magdaleno, módl się za nami.
Wszyscy święci Uczniowie Pańscy, módlcie się za nami.
MĘCZENNICY
Święty Szczepanie, módl się za nami.
Święty Ignacy Antiocheński, módl się za nami.
Święty Polikarpie, módl się za nami.
Święty Justynie, módl się za nami.
Święty Wawrzyńcze, módl się za nami.
Święty Cyprianie, módl się za nami.
Święty Bonifacy, módl się za nami.
Święty Wojciechu, módl się za nami.
Święty Stanisławie, módl się za nami.
Święty Tomaszu Becket, módl się za nami.
Święci Janie i Tomaszu z Anglii, módlcie się za nami.
Święty Pawle z Japonii, módl się za nami.
Święci Izaaku i Janie z Ameryki, módlcie się za nami.
Święty Piotrze z Polinezji, módl się za nami.
Święty Karolu z Ugandy, módl się za nami.
Święte Perpetuo i Felicyto, módlcie się za nami.
Święta Agnieszko, módl się za nami.
Święta Mario Goretti, módl się za nami.
Wszyscy święci Męczennicy, módlcie się za nami.
BISKUPI
I DOKTORZY KOŚCIOŁA
Święci Leonie i Grzegorzu, módlcie się za nami.
Święty Ambroży, módl się za nami.
Święty Hieronimie, módl się za nami.
Święty Augustynie, módl się za nami.
Święty Atanazy, módl się za nami.
Święci Bazyli i Grzegorzu z Nazjanzu, módlcie się za
nami.
Święty Janie Chryzostomie, módl się za nami.
Święty Marcinie, módl się za nami.
Święty Patryku, módl się za nami.
Święci Cyrylu i Metody, módlcie się za nami.
Święty Karolu Boromeuszu, módl się za nami.
Święty Franciszku Salezy, módl się za nami.
Święty Piusie Dziesiąty, módl się za nami.
KAPŁANI
I ZAKONNICY
Święty Antoni, módl się za nami.
Święty Benedykcie, módl się za nami.
Święty Bernardzie, módl się za nami.
Święci Franciszku i Dominiku, módlcie się za nami.
Święty Tomaszu z Akwinu, módl się za nami.
Święty Ignacy z Loyoli, módl się za nami.
Święty Franciszku Ksawery, módl się za nami.
Święty Stanisławie Kostko, módl się za nami.
Święty Wincenty a Paulo, módl się za nami.
Święty Janie Mario Vianneyu, módl się za nami.
Święty Janie Bosko, módl się za nami.
Święta Katarzyno Sieneńska, módl się za nami.
Święta Tereso od Jezusa, módl się za nami.
Święta Różo z Limy, módl się za nami.
ŚWIECCY
Święty Ludwiku, módl się za nami.
Święty Kazimierzu, módl się za nami.
Święta Moniko, módl się za nami.
Święta Jadwigo, módl się za nami.
Święta Elżbieto Węgierska, módl się za nami.
Wszyscy Święci i Święte Boże, módlcie się za nami.
III.
WEZWANIA DO CHRYSTUSA
Bądź nam miłościw, wybaw nas, Panie.
Od zła wszelkiego, wybaw nas, Panie.
Od każdego grzechu, wybaw nas, Panie.
Od zasadzek szatana, wybaw nas, Panie.
Od gniewu, nienawiści i wszelkiej złej woli, wybaw nas,
Panie.
Od śmierci wiecznej, wybaw nas, Panie.
Przez Twoje wcielenie, wybaw nas, Panie.
Przez Twoje narodzenie, wybaw nas, Panie.
Przez Twój chrzest i post święty, wybaw nas, Panie.
Przez Twój krzyż i mękę, wybaw nas, Panie.
Przez Twoją śmierć i złożenie do grobu, wybaw nas,
Panie.
Przez Twoje święte zmartwychwstanie, wybaw nas, Panie.
Przez Twoje cudowne wniebowstąpienie, wybaw nas, Panie.
Przez zesłanie Ducha Świętego, wybaw nas, Panie.
Przez Twoje przyjście w chwale. wybaw nas, Panie.
IV.
BŁAGANIA W RÓŻNYCH POTRZEBACH
Prosimy Cię, abyś nam okazał miłosierdzie, wysłuchaj
nas, Panie.
Prosimy Cię, abyś dał nam pragnienie nieba, wysłuchaj
nas, Panie.
Prosimy Cię, abyś uchronił nas, braci, krewnych i
dobrodziejów od wiekuistego potępienia, wysłuchaj nas, Panie.
Prosimy Cię, abyś dał wszystkim wiernym zmarłym wieczny
odpoczynek, wysłuchaj nas, Panie.
Prosimy Cię, abyś zachował świat od chorób, głodu i
wojny, wysłuchaj nas, Panie.
Prosimy Cię, abyś dał wszystkim narodom pokój i
prawdziwą zgodę, wysłuchaj nas, Panie.
Prosimy Cię, abyś strzegł Kościoła świętego i nim
kierował, wysłuchaj nas, Panie.
Prosimy Cię, abyś zachował Ojca świętego i całe
duchowieństwo w prawdziwej pobożności, wysłuchaj nas, Panie.
Prosimy Cię, abyś zjednoczył wszystkich wierzących w
Chrystusa, wysłuchaj nas, Panie.
Prosimy Cię, abyś wszystkich ludzi doprowadził do
światła Ewangelii, wysłuchaj nas, Panie.
V.
ZAKOŃCZENIE
Chryste, usłysz nas. Chryste, usłysz nas.
Chryste, wysłuchaj nas. Chryste, wysłuchaj nas.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się
nad nami.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się
nad nami.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się
nad nami.
MODLITWA
Boże, ucieczko nasza i mocy, Ty jesteś źródłem
pobożności, wysłuchaj pokorne modlitwy swojego Kościoła i spraw, abyśmy
otrzymali wszystko, o co Cię z ufnością prosimy. Przez Chrystusa, Pana naszego.
Amen.
Boże, Ty widzisz, że wskutek naszej słabości upadamy w
grzechy, okaż nam swoje miłosierdzie i spraw, aby przykłady Twoich świętych
odnowiły w nas miłość ku Tobie. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
[1] Litania do
Wszystkich Świętych - odmawiana w czasie Wigilii Paschalnej w sobotę. Na litanię
składa się z 5 części: 1 to modlitwa błagalna do Boga Ojca, część 2 to wezwania
do świętych i dzieli się na: Wezwanie Maryjne i świętych Aniołów. Patriarchów i
proroków. Apostołów i uczniów Chrystusa. Męczennicy. Biskupi i doktorzy
kościoła. Kapłani i zakonnicy. Świeccy. 3 część to wezwania do Chrystusa.
4
część to błagalna. Ostatnia 5 część to zakończenie. Zwróćmy uwagę że litania
jest zaczerpnięta jest na podstawie biblii.Litania do Wszystkich Świętych ma dwie formuły: A i B - tak też w
wykazie świętych kościoła włącza się świętych np. patronów kościoła, diecezji
czy założycieli zakonów.
Wspieraj czuwających nad bezpieczeństwem i pociesz tych,
którzy opłakują umarłych.
Niech Twoja łaska skruszy twarde serca
i podniesie ręce, co bezradnie opadają.
Zabierz stach i ześlij Twego Ducha,
gdy wołamy: Jezu ufam Tobie !
Przez Chrystusa Pana naszego.
Amen.
[1] Modlitwa na czas
epidemii - powstała w Diecezji Zielono-Górskiej – Autor modlitwy to proboszcz z
parafii Matki Bożej Fatimskiej w Gubinie ksiądz Grzegorz Cyran.