SZÉCHENYI ISTVÁN WĘGIERSKI ODNOWICIEL- NA SZLAKU MONARCHII AUSTRIO - WĘGIERSKIEJ

NA SZLAKU SŁOWACKIM – BRATYSŁAWA SZÉCHENYI ISTVÁN WĘGIERSKI ODNOWICIEL

Spacerując ulicami Bratysławy odkryjemy kilka tablic pamiątkowych postaci związanych z miastem czy Europą środkową. Mojej uwadze zwróciła tablica poświęcona generałowi István Széchenyi.[1]

tablica poświęcona Grafowi  Szechenyi Istvan w Bratysławie 

Kim była ta postać?

Historia Istvána rozpoczyna się 21września 1791 w Wiedniu ,urodzony jako najmłodszy z sześciorga dzieci hrabiego Ferenca Széchényi. [2] Rodzina wywodząca się z Węgier ,arystokratyczna . Zatrzymajmy się na chwilę na ojcu Ferencie urodzony w królestwie Węgierskim i cesarstwie Austriackim w wiosce Fertőszéplak znajdującym się na północno-zachodnich rubieżach Węgier w hrabstwie Győr-Moson-Sopron w bliskości granicy Austrii i Słowacji.

 Hrabia Ferenc zakłada w 1802 roku Węgierską Bibliotekę Narodową i Muzeum Narodowego w Budapeszcie . Biblioteka nosi nazwę biblioteki narodowej Széchényi. Széchényi podróżował po świecie, kupując węgierskie książki, które ofiarował narodowi.

W następnym roku biblioteka publiczna została otwarta w Peszcie. Przykład Széchényi zaowocował ogólnokrajowym ruchem darowizn książek do biblioteki. 13 grudnia 1820 roku w Wiedniu umiera. Niewątpliwie ojciec i matka Julianna Festetics of Tolna mieli wpływ na młodego Istvána, który rozpoczyna swoją karierę wojskową jako kawalerzysta przeciw Napoleonowi Bonaparte, gdy nie awansowano go do rangi majora, porzucił wojsko i poświęcił się całkowicie odnowie narodu węgierskiego.

 Dzieciństwo spędził w Nagycenku i Wiedniu.

Tam też pobierał nauki przez prywatnych nauczycieli w domu rodzinnym Nagycenk pod kierunkiem ojca, ale zdał egzaminy w instytucjach publicznych. Zagrożenie ze strony Napoleona i ważące losy imperium Austriackie od 1796 roku. Powodują że 17 István zostaje wysłany przez ojca do wojska w 1808 roku. Uczestnicząc w bitwach umacnia swoją karierę wojskową . 

W czasie bitwy w Wirtembergii [3] 7 kwietnia 1809 roku István Széchenyi otrzymuje awans do stopnia porucznika w pułku huzarów. Kilka bitew dla młodego Istvána miało znaczenie, generał Meskó wysłał podpułkownika Grafa Széchenyi z jego sztabu w bitwie o Rabb [4] w 1809 roku do arcyksięcia Józefa, dziennikarza, w nocy 14 czerwca. " Széchenyi wziął łódź nad Dunajem, unikając złapania w ręce Francuzów i dotarł do obozu arcyksięcia. Najważniejsza bitwa, która przeważyła szalę przegranej Napoleona była w Lipsku [5] zwana ,,Bitwą narodów”.

 Jest wieczór z 16 października 1813 roku rada wojskowa sojuszników decyduje że 18 października o skoordynowanym i dalekosiężnym ataku na okrążoną armię Napoleona. Niezbędna była idealna koordynacja pomiędzy różnymi oddziałami. Ofensywę ataku rozpoczął książę Karl Philipp Schwarzenberg [6] feldmarszałek Austriackiej armii. 

Stacjonującej w miejscowości Rötha na południe od Lipska.

Na zamku Rötha był obecny car Aleksander I Pawłowicz (Romanow) [7] i cesarz Austriacki Franciszek II (I) Habsburg. [8] Młody Széchenyi zaproponował przekazanie porządku ataku feldmarszałkowi polnemu dowódzcy pruskiemu Gebhard Leberecht von Blücher (Gebhard Leberecht Fürst Blücher von Wahlstatt), który stacjonował na północ od miasta, a następnie do innych dowódców wojsk sprzymierzonych. Wieczorem 16 października opuścił miasto na koniu. Po niebezpiecznej jeździe okrążył Lipsk od zachodu i dotarł do obozu generała Blüchera o świcie 17 października. Széchenyi zmienił konia i wrócił na rozkaz Blüchera do Breitenfelda, by poinformować Jean-Baptiste Julesa Bernadotte'a, Generalissimo z armii północy. Rankiem 18 października wrócił do obozu Schwarzenbergów. Po tym zdarzeniu Szechenyi został awansowany do stopnia kapitana pierwszej klasie kawalerii i odznaczony orderem świętego Vladimira [9] przez cara Aleksandra I z Rosji. 

Kolejne odznaczenie otrzymuje 1814 roku jako pruskie odznaczenie wojskowe za zasługi i biały krzyż na Order Świętych Maurycego i Łazarza. [10] 

Kilka razy został ranny na polu bitwy. 

Ostatnia bitwa jaką István Széchenyi stoczył była pod Tolentino. 

Jest 2 maja 1815 roku oddziały dowodzone przez Széchenyi rozproszyły osobistą straż Joachima Murata.

Został odznaczony małym krzyżem orderu świętego Ferdynanda. [11]

15 lutego 1826 roku ostatecznie podejmuje decyzje o opuszczeniu armii wtedy też zostaje odznaczony Krzyżem Wojskowym Austrii. 

Niewątpliwe kariera wojskowa Széchenyi dała możliwości podróżowania i kształtowania swojego charakteru, ale i studiowanie literatury i sztuki starożytnej Grecji i Włoskiej.

 W maju 1825 roku został mianowany szambelanem delegacji, który reprezentował cesarza Franciszka I Habsburga do ceremonii koronacji Karola X w katedrze Reims.

 Porzucając karierę wojskową swoją rolę odkrywa w polityce i przedsiębiorczości. 

Swoją nową drogę rozpoczyna jako odnowiciel narodowy w Węgierskiego ruchu liberalnego, ostatecznie w latach czterdziestych utracił przywództwo na rzecz Lajosa Kossutha. 

Idąc w ślady ojca i pod wpływem Jeremy Benthama i Adama Smitha od 1825 roku zakłada Węgierską Akademię Nauk. [12] 

Széchenyi w obliczu oporu węgierskich powiatów Metternich musiał wezwać sejm po trzynastu latach przerwy. Sesja parlamentarna rozpoczęła się pełnym patriotycznym zapałem jest 3 listopada 1825 roku w Pozsony dzisiejsza Bratysława. Széchenyi stał się symboliczną postacią epoki reform Węgier. 

W swoim przemówieniu zaproponował utworzenie Węgierskiej Akademii Nauk i zaoferował 60 000 forintów.

 To zwołanie zapoczątkowało erę reform do 1848 roku. 

Niewątpliwie István Széchenyi jako wybitny polityk dla Węgier był wielkim odnowicielem .

Czy tylko był politykiem?

Gdy poznamy tą postać to możemy dowiedzieć że był też wybitnym przedsiębiorcą, ale i autorem książek społeczno-ekonomicznych.

 Zatrzymajmy się na chwilę na roli przedsiębiorcy.

Wśród projektów, których był inicjatorem to połączenie i zbudowanie pierwszego mostu pomiędzy Budą i Pesztem -Most Széchenyiego – węgierski Széchenyi Lánchíd. [13] 

Tu warto zwrócić uwagę że każdy na moście płacił myto, nawet arystokracja.

 Inne projekty to rozwiązywanie struktury transportowej  i wspierał żeglugę parową. Jego projekty dały prace nad uregulowaniem Dunaju i Cisy. 

Powodzie jakie nawiedzały równinę wielki Alföld powodując straty materialne i ludzkie przyczynia się do powstania projektu deweloperskiego zaprojektowanego przez inżyniera Pála Vásárhelyi, którego prace rozpoczęły się 27 sierpnia 1836 roku.

 Co dało regulację Cisy. [14] Zmniejszono wtedy długość rzeki, wykopując nowe koryto rzeki o długości 136 kilometrów. Zbudowano martwą rzekę o długości prawie 600 kilometrów i zwiększono nachylenie rzeki. 

Innym projektem był zbudowany pierwszy młyn parowy.

W 1836 roku Széchenyi poślubił Hrabinę Crescent (Louise) Seilern-Aspang (wdowę Zichy) 

Rodzina liczyła dwóch synów i córkę: Béla , Ödön, Júlia.

 Kolejna działalność Széchenyi to autorska jako pisarz głównie z problemów społeczno –ekonomicznych. 

Były to książki: Kredyt-Hitel to krytykowanie Austriacką politykę celną.

 Inna książka to Światło -Világ jest to propozycja reform, obejmująca reformę prawa cywilnego i podatkowego. 

Wiosna ludów i powstanie Węgierskie w 1848 /1849 przyczyniło się do załamania nerwowego. Końcówkę życia spędził w domu opieki psychiatrycznej w Döbling- dzisiejsza dzielnica Wiednia.

 8 kwietnia 1860 roku odbiera sobie życie. 

Dla mieszkańców Węgier István Széchenyi to wybitny odnowiciel narodowy doskonały ekonom polityk i przedsiębiorca.

JZ

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] István Széchenyi- wojskowy , polityk przedsiębiorca  arystokrata węgierskiego pochodzenia  urodzony 21 wrzesień  1791 w Wiedniu zmarł 8 kwietnia 1860 roku w Döbling

[2] Ferenca Széchényi- ojciec hrabia arystokrata urodzony w wiosce Fertőszéplak , założyciel  Węgierskiej Biblioteki Narodowej i muzeum Narodowego w Budapeszcie 13 grudnia 1820  w Wiedniu umiera

[3] Bitwa pod Wirtembergią -7 kwietnia 1809 rok

[4] Bitwa  pod Rabb – 14 czerwiec 1809 rok

[5] Bitwa pod Lipskiem – zwana Bitwą narodów – 16- 18 – październik 1813 rok pokonanie wojsk Napoleoński

[6] Karl Philipp Schwarzenberg –książę Austriacki feldmarszałek austriackiej armii

[7] Aleksander I Pawłowicz (Romanow) car Rosji

[8] Franciszek II (I) Habsburg- cesarz Austrii

[9] Order świętego Vładimira  odznaczenie wojskowe Rosyjskie

[10] Order Świętych Maurycego i Łazarza – odznaczenie Pruskie

[11] order świętego Ferdynanda odznaczenie Włoskie

[12] Węgierska Akademia Nauk – powstanie 1825roku 3 listopada na sesji parlamentarnej w Pozsonach dzisiejszej Bratysławie István Széchenyi inicjuje założenie akademii

[13] Széchenyi Lánchíd.- pierwszy most łańcuchowy  łączący Budę z Pesztem

[14] Układ  Cisy -  regulacja rzeki Cisy 27 sierpnia 1836 projekt inżyniera Pála Vásárhelyi budowa István Széchenyi

Potężna Niebios Królowo i Pani Aniołów Egzorcyzm

Potężna Niebios Królowo i Pani Aniołów Egzorcyzm

Bratysława - kolumna Maryjna 

Potężna Niebios Królowo i Pani Aniołów[1],

Ty,

 która otrzymałaś od Boga posłannictwo i władzę,

by zetrzeć głowę szatana, 

prosimy Cię pokornie rozkaż Hufcom Anielskim,

aby ścigały szatanów,

 stłumiły ich zuchwałość,

a zwalczając ich wszędzie,

 strąciły do piekła.

Amen.

Święci Aniołowie i Archaniołowie –

brońcie nas i strzeżcie nas.

Amen.

---

[1] 1853 roku jedna z osób miała widzenie w którym szatan rozproszony po całym świecie robił wielkie spustoszenie- wtedy to Matka Boża nauczyła i kazała odmawiać tą modlitwę .

 Ojciec Święty Pius X zatwierdza 8.07.1908 roku

NA SZLAKU BRATYSŁAWSKICH POSTACI - SCHÖNER NÁCI

NA SZLAKU BRATYSŁAWSKICH POSTACI SCHÖNER NÁCI

Tajemnicza postać dżentelmena w staroświeckim fraku i z cylindrem [1]-kłania się przechodniom zapraszając do cukierni i kawiarni Meyera na rogu przy placu Hlavné námestie [2]. Zanim poznamy postać Ignasia zatrzymajmy się w kawiarni Meyera [3] będąca filią wiedeńskiej firmy, noszącej tytuł „byłego cesarskiego i królewskiego dostawcy dworu”. 

Tradycje habsburskie da się zaobserwować na każdym kroku w Bratysławie po architekturę, ale i kulinarne rarytasy – preszburskiego rožka [4], czyli rogalika. Gdybyśmy szukali w austriackich książkach kucharskich, to odkryjemy pod nazwą go pressburger Knipferl.

Historia rogalika też ma swoje ciekawostki. Imigranci Żydowscy Austrio- Węgierscy zawieźli za ocean.

 Gdy już siądziemy u Meyera przy filiżance kawy, spróbujmy preszburskiego rožka. 

Któż nie doceni delikatnego smaku i na pewno doszuka się popularnego rożka świętomarcińskiego z Poznana- w smaku są podobne.

Jak mówi legenda jego kształt to nawiązanie do islamskiego półksiężyca.

 Po raz pierwszy upieczone go jako dobrą wróżbę zwycięstwa nad imperium osmańskim. 

Piekarze Budapesztańscy też opowiadają tą historię. 

Co jest atutem rogalika z Bratysławy to nadzienie.

Wypełniająca rogalik masa makowa lub orzechowa. 

Masa nadzienia jest wilgotna i aromatyczna – niektórzy dodają miodu, inni rodzynki nasączone w rumie. 

Znakiem rozpoznawczym bratysławskiego rogalika jest glazura, 

wyglądająca z daleka jakby lekko popękana.

Gdy będziemy delektować  się kawą i rogalikiem poznajmy samą kawiarnię, która została otworzona w 1913 roku, jako filia Wiedeńskiej sieci cukierni założonej przez Juliusa Mayera w 1873 roku.

Na honorowym miejscu wisi tu portret cesarzowej Elżbiety – uwielbianej na terenach dawnych Węgier małżonki Franciszka Józefa.

Tak rozpoczyna się pewna historia pewnego dżentelmena zapraszającego do kawiarni.

Niejeden podróżnik na ten pomnik - rzeźbę zwróci uwagę.

Czy zada sobie pytanie kim jest ta postać?

Pewnie nie. Zatrzymajmy się na samej rzeźbie mieszkańcy starówki opowiadają o tej postaci.

Kim była ta tajemnicza osoba, to – „Piękny Ignaś”. [5]

Niedaleko od Café Mayer, na rogu Sedlarskiej i Pańskiej, stoi pomnik – człowieka, który z picia kawy „u Mayera” uczynił codzienny rytuał.

 Schöner Naci - piękny Ignaś czyli Ignaz Lamar

Na  rogu Sedleckiej i Pańskiej
 wita dżentelmen staroświeckim fraku i cylindrem
-to piękny Ignaś zachęcając do cafe Mayer  

to znana postać Bratysławskiego centrum.

 Ignaz urodził się 11 sierpnia 1897 roku w Petržalce, wtedy Węgry.

Pochodził z mieszanej rodziny, jego ojciec szewc był Węgrem, matka Niemką. Jego dziadek, także Ignác Lamár, był klaunem. 

Rodziców stracił w dzieciństwie. Matka zostawiła rodzinę wyjeżdżając z kochankiem do Wiednia, tata zmarł wkrótce. 

Aby zarobić na utrzymanie i spłacić rodzinne długi, Lamár zaczął pracować w teatrze, wkrótce później jako klaun.

 Kiedy 28 czerwca 1914 roku w Sarajewie zginął arcyksiążę Franciszek Ferdynand [6]. 

Tego samego dnia dla 17-letniego Ignáca Lamára zawalił się świat. 

Myliłby się ktoś że z powodu arcyksięcia. Przyczyna była inna to Żanetka. Dziewczyna powiedziała że ma kochanka, za którego wyjdzie za mąż. 

Ignác Lamár stracił jednocześnie pierwszą miłość i pracę w teatrze. 

Kolejne miesiące to dorabianie na budowach, głównie jednak wędrował ulicami Bratysławy. 

Z czasem udało mu się znaleźć dodatkowe zajęcie było to sprzątanie w domach bogatych kobiet. Mył podłogi, trzepał dywany, pucował wszelkie elementy wyposażenia mieszkań. 

Tak zrodziła się pewna opowieść, które zamożne damy powtarzały sobie z ust do ust, że ten obdartus jest godny zaufania.

 Traktowały go pobłażliwe, z nonszalancją, on zaś uczył się, miłym słowem i uśmiechem, a zwłaszcza już wówczas coraz rzadszą galanterią, można zyskać nie tylko dobry obiad, ale i wynagrodzenie.

Zdarzyło się pewnego dnia gdy robił wielkie porządki u pewnej wdowy.

 Kobieta otworzyła przed nim szafę pełną ubrań zmarłego męża i poleciła wybrać sobie strój. 

Pieszczotliwie zwany Nacim chłopak pierwszy raz w życiu miał na sobie nie tylko frak i eleganckie spodnie, ale i cylinder! Wszyscy, którzy go znali, nazywali go od tej chwili z niemiecka Schöne Náci, czyli Pięknym Ignacym. Choć chwile nie zmieniły jego życia, to jednak zmieniło się wszystko. 

Dalej spacerował po Bratysławskich ulicach, wciąż parał się dorywczymi pracami, ale już jako postać rozpoznawalna przez całe miasto. 

Każdego dnia miał na sobie białą koszulę z muszką i frak, w dłoniach rękawiczki oraz kwiaty.

 Na widok niewiast uchylał kapelusza i chętnie wdawał się w rozmowy, mówiąc biegle Słowacku, Węgiersku i Niemiecku.

 Dobrotliwy, niegroźny dziwak wrósł w krajobraz Starego Miasta, gdy udzielił wywiadu lokalnej gazecie poznali go już wszyscy.

 Rozmowa z redaktorem odbyła się w kawiarni Carlton. 

No cóż jak upiększyć sobie życie smutne?.

Opowieść zaczyna od pochodzenia szlacheckiego, niezwykle zamożnej rodziny, od której dostał ogromny spadek. 

No cóż dawne wrócenie do lat młodzieńczych pracując w teatrze dało mu zabawną historię kontynuując dalej jest mężem wpływowej Amerykanki, ale nawet dla niej nie opuści swojej ukochanej Bratysławy.

 Żona wkrótce przyjedzie i też zachwyci się naddunajskim miastem!

 Znajomi, którzy znali go od dziecka, reagowali różnie. 

Jedni uznali wywiad za fanaberię, większość za objaw psychicznej choroby. Nasz Ignaś postanowił pozować miejscowemu malarzowi Schurmannowi [7], przedstawiając go w jeszcze bogatszym stroju, niż wytworny dżentelmen na co dzień nosił. A do tego jeszcze z pierścieniami na palcach. 

Portret przez kilka lat wystawiano na ulicy Sedlárskiej, głównym bulwarze miasta.

 Nastał czas gdy wybuchła II wojna światowa  - dziwacy, osoby chore psychicznie nie mogły już bezpiecznie spacerować i zabawiać przechodniów.

Ignacy ukrywał się do 1945 roku, żeby potem trafić do obozu dla internowanych. Nie dziwmy się przecież Naci, to nazista.

 Znajomi musieli długo wyjaśniać nieporozumienie, ale stres związany z aresztem spowodował dalsze zaburzenia psychiczne Pięknego Ignacego.

Już nie Schöne Náci – nikt nie mógł odtąd nazywać go po niemiecku. 

Lata mijały i wytworny mężczyzna, a potem już starszy pan, wciąż wędrował po starówce. Uśmiechał się, zagadywał damy, śpiewał serenady i swoje opowiastki pod oknem żeńskiego internatu.

Piękny Ignacy wygląda dziś tak jak kiedyś – elegancko ubrany mężczyzna unoszący w górę kapelusz.

 Jak dziesiątki lat temu zatrzymują się koło niego przechodnie, a paparazzi, często uwieczniają tą postać w swoich motywach.

Spotkać go można w miejscu, gdzie przy Głównym Placu Hlavné námestie znajdowała się Rybárska brána [8]

stara rycina pokazująca obwarowania miejskie  z bramami
 - Pressburga - dziś Bratysława 

– najmniejsza z czterech miejskich bram, oddzielająca Stare Miasto od zamieszkiwanego przez rybaków naddunajskiego przedmieścia.

Swoją historię kończy w szpitalu gruźliczym w Lehnicach umierając

23 października 1967 roku.

Pierwotnie pochowany został w Lehnicach. 

Dzięki staraniom Towarzystwa Ferdinanda Martinengiego [9] ostatecznie szczątki zostały ponownie pochowane na cmentarzu Ondrejskim w Bratysławie

 2 września 2007 roku.

 Gdy tak będziesz spoglądał na postać pięknego Ignasia posłuchaj tonu ulicy, kto wie może w tonacji "Całuję twoją rękę" usłyszysz serenady śpiewane przez tego dżentelmena. 

JZ

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Dżentelmen z staroświeckim frakiem i cylindrem – Bratysława

[2] Hlavné námestie- główny plac miasta

[3] Kawiarnia Meyera filia Wiedeńskiej  firmy przygotowująca smakołyki na dwór cesarski założona przez Juliusa Mayera w 1873 roku w  Bratysławie otwarta w 1913

[4] Pressburski rożek – Austriacka nazwa pressburger Knipferl to rożek z nadzieniem z maku lub orzechów. W Polsce trochę w innej wersji możemy spotkać w Poznaniu zwanym rogalem świętomarcińskim – w tradycji wywodzący się z czasów pogańskich - warto zwrócić uwagę wypiek rogala w Poznaniu jest na święto 11 listopada w Święto Marcina

[5] Piękny Ignaś – rzeżba postaci Ignáca Lamára( niemiecki Schöner Naci) znana postać Bratysławy okresu międzywojennego  Pochodzenia Węgierskiego urodził się 11 sierpnia 1897 roku w Petržalce zmarł 23 października 1967 roku w szpitalu gruźliczym w Lehnicach. Rzeźba znajduje się na rogu Sedlarskiej i Pańskiej

[6] Arcyksiążę Franciszek Ferdynand – zamordowany w Sarajewie 28 czerwiec 1914

[7] Schurmann – malarz Bratysławski

[8] Rybárska brána- zwana rybacką -jedna z bram obronny miasta dziś nie istnieje

[9] Towarzystwo Ferdinanda Martinengiego

NA SZLAKU BRATYSŁAWSKICH ZABYTKÓW BRAMA MICHALSKA

NA SZLAKU BRATYSŁAWSKICH ZABYTKÓW

BRAMA MICHALSKA

Królewskie miasto Bratysława to dla dawnego grodu było zabezpieczone murami z bramami.

Jakie znacznie miało budowanie murów miejskich?

Gdy przyżywmy się różnym dawnym grodom[1], to otoczenie stawiania obwarowań i umocnień było strategicznym punktem obronnym chroniących mieszkańców. Początkowo były to wały z drewna można tu wymienić np. znany gród w Biskupinie[2]. W późniejszym czasie miasta budowały z cegły i kamienia z basztami. Tak też stało się w Pressburgu dzisiejszej Bratysławie. Historia murów miejskich [3] otaczająca Bratysławę sięga XIII wieku a już pod koniec XIV stulecia miasto dysponowało obwarowaniem z trzema bramami [4]: Michalską (Michalská), Laurinską (Laurinská) i Wydricką (Vydrická). W XV wieku oddano do użytku Bramę Rybaków (Rybárska Brana).

 Do dzisiejszych czasów zachowała się tylko jedna brama i jest nią Michalska [5]. Ciekawostką tej bramy jest że w czasie koronacji królów [6] z świątyni świętego Marcina [7] wyruszał orszak królewski wędrując do tej bramy, czego symbolem mogą być wtopione w bruk małe korony. 

A mieszkańcy co roku od 20 lat mogą obserwować i uczestniczyć w orszaku królewskim w 2018 roku odbył się 22 czerwca od godziny 13 do 14:30. 

Orszak Królewski wyruszył z katedry o 15:15 przechodząc Rudnayovo namiestii, Vydricka brana, Panską, Venturską , Michalską dotrą do Michalskiej Bramy idąc dalej Zeleną, zatrzymają się w kościele Franciszkańskim, później dotrą do starego Ratusza.

Dla uczestników został przygotowany medal pamiątkowy. Niewątpliwe dla mieszkańców i gości, to ciekawa atrakcja ,ale też zabawa.

Wróćmy jeszcze do dawnej historii z rozkazu cesarza Zygmunta Luksemburskiego [8] przed murami gdzie były przedmieścia otoczono też systemem nasypów i wałów obronnymi.

 Cały system powstał w I połowie XV wieku. Zbudowane umocnienia chroniły przedmieścia przed najazdami husyckimi. Gdy natrafimy na stare mapy i ryciny to zobaczymy że układ murów przypominał kształtem okrąg z zewnętrzną linię umocnień miejskich przerywały bramy:

 Kozia brána, brána na Suchom Mýte, Schöndorfská, Špitálska i Dunajská brána.

Zatrzymajmy się już na samej bramie Michalskiej, jedynej zachowanej do dziś. Po przebudowie w 1758 roku wieża [9] uzyskuje barokowy wystrój.

Na szczycie wieży została wtedy umieszczona miedziana rzeźba świętego Michała Archanioła ze smokiem będąca dziełem P.Ellera.

 W miejscu gotyckiego mostu łańcuchowego (zwodzonego) postawiono nowy barokowy most ozdobiony rzeźbami świętych.

 Mur obronny wraz z parkanem od strony Bramy Michalskiej (Michalská brána), aż po Basztę Prochową (Prašná bašta) włączono do zabudowań mieszkalnych znajdujących się przy ulicy Zámočnícka.

Z zewnątrz zobaczymy na bramą z jednej strony herb Marii Teresy z drugiej herby królewskie.

W samej bramie zobaczymy mosiężne koło [10]

punkt zerowy 

– jest to punkt,

 zerowy kilometr z oznaczeniami odległości o wybranych światowych metropolii. 

Gdy wejdziemy do środka na piętrach poznamy dzieje miejskich obwarowań oraz ekspozycję [11] różnej broni białej, żołnierskie uzbrojenie i uzbrojenie używane przy turniejach.

 Oddzielna prezentacja jest poświęcona rozwojowi broni palnej. 

Prochownik - do broni palnej 

Kształtowanie się obronności w dawnych czasach wykształciło cech odlewników i puszkarzy, który stał się znaczącym rzemiosłem Bratysławy, 

a muzealne eksponaty ukazują piękno wykonania broni.

 Gdy już wyjdziemy na ostatnie piętro - to wejdźmy na obejście wieży,

panorama z wieży na ulicę Michalską 

 tam rozpościera się widok na starą, zabytkową część Bratysławy i jej okolice. W bliskości wieży możemy jeszcze odwiedzić muzeum farmacji.

JZ

Informacje praktyczne

Muzeum zbroi i wieża – otwarta od wtorku do Niedzieli od 10 -17 

bilet kosztuje 4,50 Euro i obejmuje też muzeum farmacji

Z kartą Turystyczną Bratysławy wstęp jest za darmo

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/bratyslawa-brama-michalska

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Gród -osada – w której plemiona – późniejsi mieszkańcy osiadali i uprawiali ziemię

[2] Biskupin- - stanowisko  archeologiczne znajdujące się w województwie Kujawsko pomorskim w powiedzie Żnińskim w pojezierzu Gnieźnieńskim - najstarsza osada obronna kultury łużyckiej

[3] Miejskie mury obronne Bratysławy okres powstania to XIII wiek

[4] Baszty obronne Pressburga : Michalską (Michalská), Laurinską (Laurinská) i Wydricką (Vydrická), Rybaków (Rybárska Brana).

[5] Brama Michalska jedyna zachowana brama do dziś

[6] Koronacja Królów Węgierskich – jako symbol dawnych czasów - cykliczna uroczystość odbywająca się w czerwcu

[7] Katedra Świętego Marcina -

[8] Cesarz – Zygmunt Luksemburczyk – wydaje rozkaz  budowy  systemu umocnień na przedmieściach Bratysławy- Miało służyć obronie przeciw najazdom Husytów

[9] Wieża  Michalska – przebudowana została w 1758 roku i jest w stylu barokowym, na szczycie widnieje rzeźba Świętego Michała Archanioła

[10] Mosiężne koło – w bramie to punk zerowy kilometrów – wyznaczający odległości do światowych metropolii

[11] Ekspozycja  w Bramie Michalskiej – poświęcona jest systemowi obronnego dawnego miasta  znajdziemy tam broń palną ,białą i inne uzbrojenie żołnierskie

88 URODZIN KUKLIŃSKIEGO