Tułowice szlakiem rodów przemysłowych

SZLAKIEM OPOLSKIM – TUŁOWICE.

Dawno temu na ziemiach Śląskich na obszarze Równiny Niemodlińskiej [1] w pobliżu Niemodlina istniała osada zwana Thylowicz. Gdzie w XV wieku powstała parafia pw. Świętego Rocha.

Źródła pisane podają pierwszą datę miejscowości jako wioski na 1447 rok. Dziś to są Tułowice dawniej nazywane Tillowitz [2] –od niemieckiej nazwy tylo – Thiele W XVIII wieku to dobra szlacheckie związane były z rodem Praschma, [3] a wywodzących się z Moraw. To małe miasteczko Tułowice leży nad rzeką Ścinawą i posiada dość ciekawą historię związaną z przemysłem fajansu. Działalność rozpoczął graf Ludwik Prascha na Bilkau, [4] który odziedziczył dobra Tułowickie w 1822 roku w wyniku podziału spadku po ojcu. Docierając koleją Dolnośląską [5] od strony Opola zatrzymamy się przy stacji Tułowice w bliskości budynków fabryki porcelany. Jakie na nas czekają ciekawostki i zabytki?. Spacerem wyruszmy w kierunku zespołu pałacowego [6] Pałac ten został wzniesiony w 1879 roku przez hrabiego Fryderyka Frankenberg-Ludwigsdorf von Schellendorf. Wykonany jako neorenesansowy, z bogatym wystrojem architektonicznym. Dziś tam w znajduje się internat Technikum Leśnego. 

Zespół pałacowy powstał w XVIII wieku i oprócz pałacu posiada kilka ciekawostek: Czworaki, młyn wodny, stary, murowano-szachulcowy, z 1763 roku; stajnię, park, oraz willę dzierżawcy fabryki porcelany, tzw. Star Willą znajdującą na ulicy Parkowej 7, a pochodząca z 1890 roku.

Od stacji kolejowej jest dość daleko. Dla wielu turystów to Tułowicki pałac jest tylko małym budynkiem szlaku Opolskiego, gdzie perełka architektoniczna znajduje się w Mosznie. Ale dla tej ziemi było wydobywanie glinek ceramicznych i produkcję fajansu. Najpierw rozpoczął w Tułowicach graf Ludwik Praschma, a od 1889 roku produkcją ceramiki zajął się Erhard Schlegelmilch. Wtedy to powstała nowoczesna fabryka porcelany produkująca porcelanę stołową, dekorowaną motywami kwiatowymi i plastycznymi. Spacerując Tułowickimi drogami warto jeszcze przyjrzeć się innym budynkom między innymi kamienicy z Pocztowej 6 powstałej w połowie XIX wieku, oraz budynkowi administracji Fabryki Porcelany na porcelanowej. [7] Idąc dalej możemy odpocząć już przy stawie ,gdzie wędkarze pokażą podwodny świat ryb. Kto wie może i jakieś wspólne danie rybne nad stawem. Zatrzymajmy się jeszcze na pierwotnej ziemi przy Kościele Świętego Rocha gdzie też znajduje się cmentarz.

Kim był Święty Roch?

Święty Roch OFS [8] to urodzony w Montpellier we Francji w1295 rok ale też wymienia się datę ok. 1345-1350. Źródła schyłku życia podają daty 1327 roku Montpellier czy 1377 lub 1378 w Voghera we Włoszech –Święty Roch był tercjarzem franciszkańskim i jest patronem aptekarzy, lekarzy, ogrodników ,rolników, szpitali, więźniów, chroni też przed zarazą, oraz opiekun zwierząt domowych. Dzisiaj w czasie epidemii można pomodlić się tak za wstawiennictwem Świętego Rocha - Patrona od zarazy:[9]

Święty Rochu, Ciebie przed

wiekami nasi przodkowie

obrali w czasach zarazy za

patrona.

 Za Twoim wstawiennictwem zostali

uratowani przed śmiercią, która

pustoszyła miasta i wioski. Z

tym większą ufnością klękamy

aby błagać o Twoją pomoc i

wstawiennictwo u Pana. Nie

liczymy na nasze zasługi ani

na nasze dobre czyny, ale

tylko na nieskończone zasługi

i miłość Jezusa do nas oraz na

Twoją miłość do Boga

wyrażającą się w

bezgranicznej miłości i służbie bliźnim,

która tak bardzo podobała się Panu.

Ty jeszcze będąc tu na

ziemi otrzymałeś od Boga dar uzdrawiania ludzi i

zapewnienie, że kto w chorobie i trudnościach będzie

wzywał Twego wstawiennictwa zgodnie z wolą Bożą,

 może być uzdrowiony.

Ośmieleni tą obietnicą prosimy Cię pełni

ufności i wiary,

abyś uprosił nam u Pana łaskę zachowania

nas i świata całego od epidemii

i skutków koronawirusa.

Ty wiesz nasz święty Patronie,

jak bardzo Jezus nasz

Odkupiciel pragnie udzielać nam swoich łask,

bo sam będą

tu na ziemi wielokrotnie ich doświadczałeś.

Prosimy Cię

wyproś nam u Pana tę łaskę

której tak bardzo pragniemy i

tak bardzo potrzebujemy,

 a my kolejnym pokoleniom

będziemy przekazywać wiarę w Twoje

wstawiennictwo za nami.

Amen.

Sam kościół [10] był pierwotnie pod wezwaniem świętej Katarzyny i zapisany był w dokumentach Świętopietrza w 1447 roku i był drewniany. Dzisiejszy kościół parafialny powstał w latach 1829 - 1840 w stylu bazylikowym. Wygląd kościoła z opisu w kronice hrabiego: "Ołtarz trzy skrzydłowy, Najświętsza Maryja z Dzieciątkiem Jezus w niebiańskiej chwale - na głównym ołtarzu, święta Jadwiga i święty Roch, który jest patronem kościoła - jako ołtarze boczne. Ołtarz rzeźbiony w stylu romańskim i ambona dębowa, prezbiterium zostało zaślepione, drewniany sufit nowy z pomalowanymi konsolami, wejście główne wyłożone marmurkowanymi płytkami.."

Wyruszmy dalej na szlak Opolski do Korfantowa.

JZ [11]

 

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Równina Niemodlińska – geograficznie znajduje się południowej Polsce przy południowej części Niziny Śląskiej.

[2] Tillowitz – dawna miejscowości Tułowice znajdującej 6,5 kilometra od Niemodlina.

[3] Praschma ród szlachecki wywodzący się Moraw. Od 1779 do końca II wojny światowej miasto należało do hrabiów von Praschma.

[4] Ludwik Prascha na Bilkau z niemieckiego Ludwig Graf Praschma Freiherr von Bilkau– młodszy syn Jana Nepomucena II i Marianny Karoliny von Zierotin-Lilgenau, urodzony 29 lipca 1790 roku w Niemodlinie. Odziedziczył w 1822 roku w wyniku podziału spadku po ojcu, państwo stanowe Tułowice -Herrschaft Tillowitz. Zmarł w Wiedniu w 1830 roku.

[5] Linia kolei Dolnośląskiej –u Opole –Nysa.

[6] Zespół pałacowy pochodzi z XVIII wieku pałac, wybudowany w 1879 roku przez hrabiego Fryderyka Frankenberg-Ludwigsdorf von Schellendorf. Neorenesansowy, z bogatym wystrojem architektonicznym.

[7] Fabryka Porcelany „RS Tillowitz” – i budynek administracji pochodzi XIX wieku znajduje się na ulicy Porcelanowej 2 e

[8] Święty Roch - urodzony w Montpellier we Francji, zmarł przed rokiem 1420;to Tercjarz  Franciszkański. W Ikonografii przedstawiany jest jako pielgrzym, żebrak w łachmanach z psem liżącym mu rany. Tak też atrybutami są anioł ,pies trzymający w pysku chleb i torba pielgrzyma. Patron święty Roch jest patronem aptekarzy ,lekarzy ,ogrodników ,rolników ,szpitali brukarzy więźniów oraz jako patron chroniący od zarazy. Papież Pius IV ufundował szpital oddając w ręce bractwa świętego Rocha w 1560 roku Papież  Pius IX ogłosił świętego Rocha patronem Montpeller .A w 1585 papież Grzegorz XIII wpisał imię w Martyrologium Rzymskich-czyli w poczet Świętych. Tu warto dodać że postać świętego Rocha możemy zobaczyć w filmach Jasminum czy Historia kina w Popielawach – Jana Jakuba Kolskiego.

[9] Modlitwa Świętego Rocha –patrona od zarazy - Źródło. https://www.wszystkichswietych.org/

[10] Kościół parafialny pw. Świętego Rocha w Tułowicach pierwotnie miał wezwanie Świętej Katarzyny i był kościołem drewnianym z źródeł pisanych Świętopieprza powstał w 1447 roku. Obecny murowany pochodzi z lat 1829 - 1840 i jest w stylu bazylikowym.

[11] Jacek Źróbek – Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

SZLAKIEM OPOLSKIM NIEMODLIN TUŁOWICE

MODLITWA NA KAŻDY TYDZIEŃ 18 PAŹDZIERNIK 20

MODLITWA NA KAŻDY TYDZIEŃ

 

Wszechmogący , [1]

Wieczny Boże,

spraw ,aby nasza wola

 była zawsze Tobie

oddana i abyśmy szczerym sercem

służyli Twojemu majestatowi.

Amen.

 

 

---

[1] Modlitwa na każdy tydzień - GN 42

Msza Polowa homilia odsłonięcie pomnika Żołnierzy NSZ por. Stanisława ...

Uroczystość odsłonięcia pomnika żołnierzy NSZ oddziału pułkownika Kopika

UROCZYSTOŚĆ ODSŁONIĘCIA POMNIKA- OBELISKA UPAMIĘTNIAJĄCEGO ŻOŁNIERZY I POMOCNIKÓW ODDZIAŁU NSZ POD DOWÓDZTWEM PORUCZNIKA STANISŁAWA KOPIKA PS „ZEMSTA” – ŻYWIECCZYZNA

„Pamięć i Honor” [1] - to istota Narodu pokolenia walczącego.[2]

W niedzielny deszczowy październikowy dzień na szlaku turystycznym żółtym [3] przy Zapolance w Beskidzie Żywieckim odbyła się uroczystość upamiętniająca żołnierzy i pomocników oddziału Narodowych Sił Zbrojnych pod dowództwem porucznika Stanisława Kopika PS „Zemsta”. [4]

Na zaproszenie Towarzystwa Patriotycznego Żywiecczyzny [5] i Górali Żywieckich [6] licznie przybyły środowiska patriotyczne z Śląska i Żywiecczyzny. W polowej mszy świętej [7] koncelebrowanej przez 4 księży uczestniczyły zaproszone poczty sztandarowe: [8] Kombatanckie, Górali, Strzelców i Archikonfraternia Literacka z Mysłowic, oraz władza samorządowa z Żywca z starostą Żywieckim Andrzejem Kalatą, [9]

poseł RP i delegat Marszałka Województwa Śląskiego Jakuba Chełstowskiego. [10]

W homilii ksiądz prałat Władysław Nowobilski z Cisca [11] przytoczył Żywieckich żołnierzy z oddziału porucznika Stanisława Kopika i walk o wolność podziemia antykomunistycznego. Ksiądz Władysław najpierw wspomniał o pomniku z Milówki, który był odsłonięty 3 maja 1922 roku Pomnik później przebudowany na patriotyczny. Prałat Władysław zadał pytanie czym jest Honor i Wolność ?

Po mszy polowej został poświęcony i odsłonięty [12] pomnik żołnierzy z oddziału porucznika Stanisława Kopika. Nastąpiły krótkie przemówienia posła RP, oraz został odczytany list marszałka Województwa Śląskiego Jakuba Chełstkowskiego. Wśród krótkich przemówień były słowa Władysława Foksy niezłomnego żołnierza „Bartka” [13] prezentujący swoje wspomnienia w książce.

Na pomniku widnieje napis:[14]

„ Pamięci Żołnierzy i pomocników oddziału leśnego Narodowych Sił Zbrojnych pod dowództwem porucznika Stanisława Kopika „Zemsty” zamordowanego przez UB w 1948 roku Rodacy 2020”

Na łące mogliśmy zobaczyć dwóch pasjonatów koni z Radziechowa, którzy byli przebrani w stroje żołnierzy WIN-u. 

Na zakończenie uroczystości odsłonięcia dokonał się apel poległych i Górale Żywieccy hukiem z broni palnej [15] pożegnali żołnierzy z oddziału porucznika Stanisława Kopika PS „Zemsta”. Oddział dowodzony przez Stanisława Kopika był jedną z najskuteczniejszych jednostek Polskiego podziemia antykomunistycznego na Żywiecczyźnie.

Sam porucznik Stanisław Kopik [16] to syn Stanisława i Aleksandry, który urodził się 21 lipca 1914 roku w Słomczynie koło Jeziornej to województwo Mazowieckie. Po ukończeniu szkoły powszechnej w Garwolinie rozpoczął pracę jako kuśnierz. Był członkiem Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Męskiej Ochotniczej Straży Pożarnej. 2 listopada 1936 rozpoczął służbę w 1 Pułku Strzelców Konnych w Garwolinie. Dość szybko piął się w wojskowej karierze.

W stopniu plutonowego Kopik był zastępcą dowódcy plutonu.

W czasie początkowej fazie II wojny światowej w 1939 roku walczył w szeregach Warszawskiej Brygady Pancerno –Motorowej pułkownika Stefana Roweckiego. W bitwie pod Tomaszowem Mazowieckim został ranny i dostał się do niemieckiej niewoli. Uciekł ze szpitala i związał się konspiracją antyniemiecką. Po zakończeniu wojny z dniem 6 października 1945 roku objął funkcje służby chemicznej w 43 Komendzie Odcinka Rajcza Wojsk Ochrony Pogranicza. W pewnym momencie nawiązał kontakt z komendantem Oddziałów Leśnych NSZ kapitanem Henrykiem Flame PS „Bartek”. 7 sierpnia 1946 roku zdawał sobie sprawę że może być aresztowany ,zdezerterował ze Strażnicy WOP w Rycerce Górnej. Ostatecznie zajął się stworzeniem własnego oddziału leśnego przyjmując pseudonim „Zemsta”. Sam oddział przetrwał do wiosny 1947 roku.

Po 15 maja 1947 roku porucznik Kopik wyjechał do Warszawy i tam zorganizował grupę zbroją. 17 czerwca 1948 roku został zdekonspirowany i zatrzymany na ulicy w Warszawie.

Prawdopodobnie w czasie przesłuchania nocnego z 17 na 18 czerwca 1948 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa Państwa i wypchnięty przez okno z drugiego piętra gmachy Urzędu Miejskiego.

A ciało porucznika zostało przekazane do Zakładu Medycyny Sądowej przy ulicy Oczki 1 w Warszawie.

JZ [17]

https://swiatznanyinieznany-jack.blogspot.com/2020/10/uroczystosc-odsoniecia-pomnika-zonierzy.html

 

https://swiatznanyinieznany-jack.blogspot.com/2020/10/modlitwa-narodowych-si-zbrojnych.html

 DO GALERI FOTOGRAFII

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/uroczystosc-odsloniecia-pomnika-obeliska-upamietniajacego-zolnierzy-i-pomocnikow-oddzialu-nsz-pod-dowodztwem-porocznika-stanislawa-kopika-ps-zemsta

DO FILMÓW

https://youtu.be/o7A9xYWaG0U

https://youtu.be/sxLf5R3x_4w

https://youtu.be/45n6VLV2nfw

 

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

Mapa 

[1] „Pamięć i Honor” – Cytat.

[2] Pokolenie walczące – pokolenie czasu wojennego i lat komunistycznych.

[3] Szlak turystyczny żółty w Beskidzie Żywieckim  Rajcza – Chata na Zagroniu – Zapolanka – Redykalny Wierch – Hala Lipowska – Hala Rysianka – Romanka.

[4] uroczystość upamiętniająca żołnierzy i pomocników oddziału Narodowych Sił Zbrojnych pod dowództwem porucznika Stanisława Kopika PS „Zemsta”. 11październik 2020 rok – Zapolanka .

[5] Towarzystwo Patriotyczne Żywiecczyzny

[6] Górale Żywieccy

[7] Polowa Eucharystia na polanie - Zapolanka.

[8] Poczty sztandarowe Kombatanckie, Górali, Strzelców i Archikonfraternia Literacka z Mysłowic.

[9] Władza samorządowa Żywca i starosta Żywiecki Andrzej Kalaty – który objął uroczystość swoim patronatem.

[10] Delegacja Marszałka Województwa Śląskiego Jakuba Chełstowskiego.

[11] Homilia - ksiądz prałat Władysław Nowobilski z Cisca.

[12] Poświęcenie i odsłonięcie pomnika –obelisku - na Zapolance .

[13] Podpułkownik Władysław Foksa  PS „Rodzynek”- wspomnienia.

[14] Napis na tablicy pamiątkowej pomnika –Obeliska –Zapolanka.

[15] Góralska broń palna.

[16] Stanisław Kopik – urodzony 21 lipca 1914 roku w Słomczynie koło Jeziornej. Województwo Mazowieckie. Zamordowany w nocy podczas przesłuchania 17 na 18 czerwca 1948 roku przez funkcjonariuszy komunistycznego Urzędu Bezpieczeństwa Państwa w Warszawie.

[17] Jacek Źróbek –Członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne , zachodnie, w niewielkiej część wschodnia. 

MODLITWA NARODOWYCH SIŁ ZBROJNYCH ODSŁONIĘCIE POMNIKA KOPIKA PS ZEMSTA Ż...

MODLITWA NARODOWYCH SIŁ ZBROJNYCH

Panie Boże Wszechmogący,[1]

daj nam siłę i moc wytrwania

w walce o Polskę,

której poświęcamy nasze życie.

Niech z krwi niewinnie przelanej braci naszych,

pomordowanych w lochach gestapo i czeki,

niech z łez naszych matek i sióstr,

wyrzuconych z odwiecznych swych siedzib,

niech z mogił żołnierzy naszych,

poległych na polach całego świata,

powstanie Wielka Polska.

O Mario, Królowo Korony Polskiej,

błogosław naszej pracy i naszemu orężowi.

O spraw miłościwa Pani,

patronko naszych rycerzy,

by wkrótce u stóp Jasnej Góry i Ostrej Bramy

zatrzepotały polskie sztandary z Orłem Białym

i Twym wizerunkiem.

Amen.

Historia tej modlitwy żołnierzy została ułożona przez biskupa Henryka Strąkowskiego , [2] a grób jego znajdziemy na cmentarzu przy ulicy: Lipowej w Lublinie. Nawiedzając Jasną Górę w kaplicy Pamięci Narodu, [3] zobaczymy tablicę z tekstem tej wersji modlitwy oraz na tablicy obok ołtarza Matki Boskiej Częstochowskiej w kaplicy NSZ w kościele Świętej Rodziny.

W Lublinie. W czasie wojny w oddziałach NLOW, NOW, NSZ i NZW w całym kraju odmawiały tą modlitwę w różnych wersjach, nieznacznie się od siebie różniących. Wynikało to z ograniczonej komunikacji ze względów konspiracyjnych. W czasie różnych uroczystości żołnierskich ta modlitwa jest odmawiana. Tak też i na szlaku żółtym Zapolanki [4] w czasie uroczystości poświęcenia pomnika poświęconego żołnierzom oddziału Stanisława Kopika PS „Zemsta” też była odmówiona.

JZ [5]

https://swiatznanyinieznany-jack.blogspot.com/2020/10/modlitwa-narodowych-si-zbrojnych.html

https://youtu.be/sxLf5R3x_4w

DO GALERI FOTOGRAFII

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

 

---

[1] Modlitwa Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych.

[2] Biskup Henryk Stąkowski – autor modlitwy NSZ.

[3] W Kaplicy Pamięci Narodu – na Jasnej Górze zobaczymy tablicę z tekstem modlitwy.

[4] Zapolanka - Szlak turystyczny żółty Beskidu Żywieckiego od Przysiółka Zapolanki wędrując około 500 metrów zobaczymy obelisk poświęcony żołnierzom oddziału pułkownika Stanisława Kopika PS „Zemsta”, który został poświęcony i odsłonięty 11 października 2020 roku. Szlakiem turystycznym żółtym możemy wędrować od

 Rajcza – Chata na Zagroniu – Zapolanka – Redykalny Wierch – Hala Lipowska – Hala Rysianka – Romanka.

[5] JZ – Jacek Źróbek .

Zapolanka patriotyczna

MODLITWA NA KAŻDY TYDZIEŃ 11 PAŹDZIERNIK 20

MODLITWA NA KAŻDY TYDZIEŃ

Prosimy Cię, [1]

Boże,

niech Twoja łaska

zawsze nas uprzedza

 i stale nam towarzyszy,

pobudzając naszą gorliwość

do pełnienia dobrych uczynków.

Amen.

---

[1] Modlitwa na każdy tydzień - GN 41