Dziedzictwo Wiedeńskiej kawy

SZLAKIEM AUSTRIACKIM – WIEDEŃ WIEDEŃSKIE KAWY

SZLAKIEM AUSTRIACKIM – WIEDEŃ

WIEDEŃSKIE KAWY

Każdy kraj w Europie wyróżnia się swoimi potrawami czy napojami narodowymi. [1] Kraje skandynawskie delektują się herbatami. Dwie narodowości Włosi i Austriacy najbardziej cenią kawy i tak najbardziej popularna we Włoszech [2] jest ekspresso Italiano, warto zwrócić tu uwagę że kawę z mlekiem cappuccino włosi piją do godziny 11-tej.

Przejdźmy już do Austriackich kaw. [3] Nie ma Wiedeńczyka, który w swoim menu nie zamówił by kawy i jest też symbolem Wiedeńskich kawiarni barów, czy kafejek, tak jak katedra świętego Szczepana. Jedna z ciekawostek sięga czasów 3 i pół wieku temu i króla Jana Sobieskiego [4]

KRÓL JAN III SOBIESKI

kiedy to Jerzy Franciszek Kulczycki [5] otrzymał 300 worów kawy w nagrodę od uciekających Turków z pod Wiednia.

Kim był Jerzy Franciszek Kulczycki?

Historia wspomina go jako tłumacza z języka Tureckiego, dragona Kompanii Handlu Wschodniego, dyplomaty oraz żołnierza króla Jana Sobieskiego i zarazem posłańca z oblężonego w 1683 roku Wiednia.

Był też założycielem jednej z pierwszych kawiarni w Wiedniu. Jerzy Franciszek Kulczycki herbu Sas urodził się w Kulczycach koło Sambora w 1640 roku – rodzinnej wsi atamana Piotra Konaszewicza-Sahajdacznego w ziemi przemyskiej. O sobie mówił że jest „rodowitym Polakiem”, pochodzący z „Królewskiego polskiego wolnego miasta Sambora”. Dla Ukraińców uważany jest za kozaka. Źródła też podają że miał przybyć z Serbii Wiednia. Jako że używał dwóch imion, można przypuszczać że był wyznania rzymskokatolickiego i jako wyznawca tego wyznania mieszkał w Wiedniu aż do śmierci. W młodym wieku poznał język turecki i kulturę południowego sąsiada Rzeczypospolitej. Tak też swoje umiejętności wykorzystywał w pracy jako tłumacz dla Belgradzkiego oddziału austriackiej Wschodniej Kompanii Handlowej -Orientalische Handelskompagnie. Później postanowił otworzyć w Leopoldstadt własną firmę handlową. Ale najważniejszym punktem w jego późniejszej karierze było oblężenie Wiednia w 1683 roku kiedy to 13 sierpnia zgłosił się na ochotnika w przebraniu żołnierza osmańskiego przeszedł przez obóz wroga, wykradł się z miasta i skontaktował z księciem lotaryńskim Karolem V Leopoldem, którego odpowiedź zapowiadającą odsiecz zaniósł z powrotem obleganym. Wieści te odwiodły radę miasta od poddania się wielkiemu wezyrowi tureckiemu Kara Mustafie. Wkrótce po zwycięstwie Jana III Sobieskiego Kulczycki został okrzyknięty bohaterem przez mieszkańców miasta, a rada miejska nagrodziła go znaczną sumą pieniędzy było to aż 100 dukatów, oraz otrzymał dom na osiedlu Leopoldstadt. Sam król Jan Sobieski docenił i pozwolił mu wybrać nagrodę dowolną rzecz z obozu pokonanego nieprzyjaciela. Ku zdziwieniu wszystkich Kulczycki wybrał 300 worków zawierające „dziwne ziarno”, które zwycięzcy zamierzali wyrzucić uznawszy je za karmę dla wielbłądów. W workach tych znajdowały się zapasy kawy. 10 stycznia 1684 r. cesarz Leopold obdarzył go tytułem cesarskiego tłumacza języka tureckiego. Otrzymał zwolnienie z podatków na 20 lat. Chociaż do końca nie wiadomo kto był pierwszym właścicielem kawiarni w imperium Habsburgów bo źródła podają też Ormianina Johannessa Diodato -lub Johannessa Theodata od roku 1685. Sam Kulczycki otworzył kawiarnię znaną jako „Dom Pod Błękitną Butelką” -Hof zur Blauen Flasche na ulicy Schlossergassl obok katedry. Tak też w swym lokalu na pamiątkę zwycięstwa nad Turkami podawać gościom ciasteczka w kształcie półksiężyców, a sam występował w Tureckim stroju. Wiedeńczykom na początku jednak nie smakowała kawa. Więc postanowił dosładzać kawy miodem i doprawiać kawy mlekiem. Na pamiątkę wydarzenia właściciele kawiarni świętują w październiku Kolschitzky Fest [6] dekorując portretami Kulczyckiego okna swych lokali. Ważnym punktem pamięci Kulczyckiego było nadanie w 1862 roku jego imię jednej z ulic w Wiedniu . Trzy lata później, w 1865 roku właściciel kawiarni przy Kolschitzkygasse uhonorował patrona ulicy wystawiając mu pomnik na narożniku domu. Dziś do tradycji Herr Kolschitzky'ego nawiązuje firma kawiarska Julius Meinl. Jerzy Kulczycki zmarł na gruźlicę w Wiedniu 19 lub 20 lutego 1694 w wieku 54 lat w domu przy ulicy Domgasse, niedaleko katedry świętego Szczepana, został pochowany na cmentarzu przykatedralnym. Tak rozpoczęła się przygoda z kawą i stała się nieodłączną częścią życia Wiedeńczyków. Gdy będziemy poznawali Wiedeń i ich kulturę to odkryjemy kawiarnie mające długie tradycje, jedne nowoczesne inne staroświeckie w wystroju. Ale jak to bywa Wiedeńczykami to lubią eksperymentować z parzeniem kaw stając się inną alternatywą dla młodego pokolenia i gości. Każdy mieszkaniec czy turysta dostanie w Wiedniu bez problemu kawy parzone po włosku – cappuccino, czy kremowe espresso, oraz kawę po turecku przygotowaną w tradycyjnym tygielku. Ale zajrzymy do kafejek, które są typowymi dla miasta Wiednia. Smakosze na pewno odkryją w kubkach smakowych drogocenny napój i tak możemy podzielić:[7]

Schwarzer to przypomina espresso i jest podawany w wersji Kleiner-mały i Grosser to podwójny. Brauner to Schwarzer podawany z dzbanuszkiem spienionego mleka, można go zamówić w wersji Kleiner i Grosser. Kolejna kawa - Mokka to mocna kawa z cremą na górze czyli Wiedeńska wersja espresso. Ach te Wiedeńskie kawy sięgnijmy do klasyka - czyli Melange w smaku jest mocną kawą jak espresso z odrobiną wody, z dodatkiem kapki ciepłego mleka i kleksem spienionego mleka. Bez cesarza kawa nie obejdzie się i tak mamy:

Kaisermelange to wersja melange mająca kawę z spienionym mlekiem które jest utarte z miodem żółtka plus kapka koniaku.

Verlängerter znana jako mocna kawa w stylu espresso zalana gorącą wodą, czyli coś jak wiedeńska wersja Café Americano. Jest podawana jako czarna kawa czyli Verlängerter Schwarzer lub z dzbanuszkiem mleka jako Verlängerter Brauner. Einspänner to dość ciekawy wiedeński kawowy pomysł gdzie w szklance dostaniecie mocną podwójną mokkę z dużą ilością bitej śmietany na górze to naddunajska wersja espresso con panna. Fiakier to bardzo słodka wersja Einspänner z kieliszkiem rumu aby się wzmocnić. Bez ukochanej Marii Teresy nie było by kawy z wzmacniaczem i tak prym wiedzie tu Maria Theresia , to podwójna przedłużona mokka z likierem pomarańczowym, zwieńczona bitą śmietaną. Pewnie się już pogubiliście w piciu kaw, więc sięgnijmy do ojca cappuccino, czyli Wiedeński Kapuziner. Jak pokolenia sobie przekazują w połowie XIX wieku w Mediolanie Austriacki oficer zamówił w kawiarni ulubionego Kapuzinera. Jest to mokka doprawiona gorącym mlekiem tak, by przybrała kolor habitu Kapucynów z odrobiną bitej śmietany na górze i oprószona czekoladą lub kakao. Gdy już sięgamy zakonów to jeszcze jedno bogactwo posiadają też Franciszkanie to kawa Wiedeńska zwana Franziskaner. Kubki smakowe wyczują że to mokka oraz gorące mleko i bita śmietana w równych proporcjach podane oczywiście w filiżance. Jak pewnie zauważyliście świat Wiedeńskich kaw to tylko mała lista bogactwa tutejszych kawiarni. Szukając kawiarni w Wiedniu pytajcie o das Kaffeehaus, bo kawiarnia to tu dom kawy.

Pokrótce wspomnę o charakterze samych kawiarni –Wiedeński styl wyróżnia w świecie to że każdy może godzinami siedzieć samotnie przy filiżance kawy i czytać lub przeglądać gazetę. Kiedy pobyt w kawiarni przedłuża się, kelner przynosi kolejną szklankę wody. Ma to oznaczać, że każdy gość ma prawo delektować się pobytem w kawiarni i nie może czuć presji opuszczenia jej po wypiciu swojej filiżanki kawy. Wiek XIX dla kafejek wniósł jeszcze jedno bogactwo atmosfery przyciągając pisarzy dziennikarzy, który wymieniali między sobą myśli tak zrodziła się poezja kawiarenkowa. [8] Znany dziennik Die Fackel Karla Krausa powstawał głównie w kawiarniach. Tu wspomnę kilku przedstawicieli poezji i dziennikarstwa kawiarenkowego: Arthura Schitzlera, Alfreda Polgara, Friedricha Torberga i Egona Erwina Kischa.

Więc poznajmy kilka kafejek: [9]

Kaffee Alt Wien, Bäckerstraße 9, Café Bräunerhof, Stallburggasse 2 – ulubiona kawiarnia Thomasa Bernharda w Wiedniu

Café Central, w Pałacu Ferstel, wejście od Herrengasse 14 – ulubiona kawiarnia Petera Altenberg'a, Café Diglas, Wollzeile 10, Café Einstein, Rathausplatz 4, Café Frauenhuber, Himmelpfortgasse 6 – najstarsza w Wiedniu, ulubiona kawiarnia Mozarta, Café Griensteidl, Michaelerplatz 2 – otwarta w 1990 na miejscu klasycznej Café Griensteidl (1847–1897) Café Hawelka, Dorotheergasse 6,Kleines Café, Franziskanerplatz 3, Café Landtmann, Dr.-Karl-Lueger-Ring 4 – ulubiona kawiarnia Zygmunta Freuda, Café Mozart, Albertinaplatz 2, Café Museum, Operngasse 7

Café Prückel, Stubenring 24 Café Raimund, Museumstraße 6  Hotel Sacher, Philharmonikerstraße 4 tu warto jedno dodać do kawy nie może zabraknąć tortu Sachera - Original Sacher-torte with whipped cream non-alcoholic hot beverage, Römerquelle mineral water 0.33 l – € 16,90. 
Ceny kawy zależą od jej rodzaju i miejsca, w którym ją pijecie a zamykają się w przedziale od 1,5 do 5,5 euro.

JZ [10]

DO GALERII ZDJĘĆ

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/szlakiem-austriackim-wieden

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Potrawy i napoje  narodowe Europy

[2] Włoskie kawy najpopularniejsza to espresso Italiano i cappuccino

[3] Austriackie kawy –Wiedeńskie dziedzictwo

[4] Król Jan Sobieski

[5] Jerzy Franciszek Kulczycki - herbu Sas urodzony 1640 w Kulczycach zmarł 20 lutego 1694 w Wiedniu to tłumacz z języka Tureckiego, dragon Kompanii Handlu Wschodniego, dyplomata, żołnierz Jana Sobieskiego, posłaniec z oblężonego w 1683 roku Wiednia, założyciel jednej z pierwszych kawiarni w Wiedniu.

[6] Kolschitzky Fest – festyn właścicieli kawiarni w październiku na cześć Jerzego Franciszka Kulczyckiego

[7] Najbardziej znane kawy Wiedeńskie występujące w kawiarniach w Wiedniu

[8] Kawiarenkowa poezja – w XIX i początku XX wieku w kawiarniach spotykali się pisarze dziennikarze w czasie picia kawy po wymianie  myśli powstawały różne teksty dziś wpisane w dziedzictwo Wiedeńskiej literatury

[9] Popularne kafejki Wiednia

[10] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

SZLAKIEM NIEMIECKIM – BERLIN WŁADCY PRUSCY FRYDERYK WILHELM IV

SZLAKIEM NIEMIECKIM – BERLIN

WŁADCY PRUSCY FRYDERYK WILHELM IV

Berlin [1] stolica o dwóch twarzach tak możemy nazwać Niemiecką aglomerację, kiedyś przed zburzeniem muru Berlińskiego były to dwa organy państwowe, ale nie Niemieckie Przyjeżdżając do stolicy Niemiec to na pewno swoje kroki skierujesz na Alexanderplatz [2] – nazwany na cześć cara Rosji Aleksandra I znajduje się w dzielnicy Mitte.

Zatrzymajmy się na chwilę na historii tego placu w XIII wieku znajdował się na północny - wschód od murów miejskich, przed bramą świętego Jerzego tam też znajdował się przytułek świętego Jerzego. Brama ta była główną bramą wjazdową do miasta. Wokół placu zaczęło powstawać w końcu XVII wieku przedmieście świętego Jerzego, mimo wydanego w 1691 zakazu zabudowy liczyło ono w 1700 około 600 domów.

6 maja 1701 roku Fryderyk I, [3] który koronował się na króla Prus, wjechał przez Bramę świętego Jerzego do miasta. Odtąd zwana była Bramą Królewską -Königsthor.

NA PLACU ALEKSADRA ZNADUJE SIĘ FONTANNA PRZYJAŹNI NARODÓW
(Brunnen der Völkerfreundschaft) AUTORSTWA WALTERA  WOMACKI

TAM TEŻ MOŻESZ KUPIĆ  Z EPOKI DAWNO MINIONEJ NP.:
CZAPKI WOJSKOWE (STALINÓWKI),
ALE I MASKI GAZOWE

PLAC TO TEŻ WAŻNY PUNKT DO RÓŻNYCH WIECÓW ,
AKURAT JAK BYŁEM TO BYŁO PRZED WYBORAMI DO  PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO ,CZYLI STANDATOWO NABIJALI LUDZI W BUTELKĘ 

 Na placu defilad 25 października 1805 przyjęto cara Aleksandra I, [4] w związku z tym 2 listopada Fryderyk Wilhelm III wydał polecenie nazwania placu jego imieniem. Spacerując po dzielnicy Mitte dotrzemy do pobliskiej katedry Berlińskiej [5] i Lustgarten – czyli park, na Wyspie Muzeów. Od strony zachodniej przylega do brzegu kanału Kupfergraben, po jego północnej stronie leży Stare Muzeum, po wschodniej katedra berlińska, zaś po południowej jedna z fasad odbudowywanego zamku berlińskiego. W katedrze Berlińskiej w krypcie jest pochowanych około 90 członków dynastii Hohenzollernów. [6] Wędrując dalej zobaczymy jedno z muzeum. [7]

Muzeum wyróżnia się – w połowie wysokości do górnego wejścia znajduje się postać na koniu.

POSTAĆ NA KONIU - NA WYSPIE MUZEÓW 

Kim jest ta postać?

Przyglądając się na fasadzie cokołu zobaczymy napis:[8]

„DEM GEDAECHTNISS KOENIGS

 FRIEDRICH WILHELM IV

KOENIG WILHELM 1886”

- co znaczy -pamięci Fryderyka Wilhelma IV

Król Wilhelm 1886

Jak już przeczytaliśmy był to król Prus Wilhelm IV [9] urodził się w 1795 roku w Berlinie jako najstarszy syn Fryderyka Wilhelma III i Luizy Mecklemburg-Strelitz z dynastii Meklemburskiej i Hohenzollernów.

Od dzieciństwa przejawiał zainteresowania sztuką i był wszechstronnie uzdolniony. Po śmierci swojego ojca Fryderyka Wilhelma III w 1840 otrzymuje tron Pruski i daje amnestię dla więźniów politycznych i łagodząc konflikt z Kościołem katolickim. Wstępując na tron możemy zapoznać się z tytułami nadanymi królowi:[10]

POMNIK KRÓLA
  FRYDERYKA WILHELMA IV

Fryderyk Wilhelm IV

z łaski Bożej król Prus, margrabia Brandenburgii, suweren i wielki książę Śląska oraz hrabstwa kłodzkiego,

wielki książę Nadrenii i Poznania, książę Saksonii, Angarii, Westfalii, Geldrii, Magdeburga, Kleve, Julich, Bergu, Pomorza, Szczecina, Wendów i Kaszub,

Meklemburgii, Krosna etc. burgrabia Norymbergi, landgraf Turyngii, margrabia Górnych i Dolnych Łużyc, książę Oranii, Neuchâtel i Valengin, książę Rugii,

Padebornu, Halberstadt, Münster, Minden, Kamienia, Wendów, Schwerinnu, Ratzeburga, Mörs, Eichsfeld i Erfurtu etc. hrabia Hohenzollern,

uksiążęcony hrabia Hennebergu, hrabia Marchii, Ruppinu, Ravensburga, Höllenstein, Tecklenburga i Lingen etc., pan ziemi Rostocku, Stargardu, Lauenburga i Bytowa, etc., etc.

Warto tu zwrócić uwagę jako król bardzo religijny miał przyczynić się od przebudowy katedry Berlińskiej bardziej do celów reprezentacyjnych. Projekty przygotował Friedrich August Stüler. Chociaż budowę rozpoczęto, zbudowano m.in. apsydę na brzegu Sprewy. To jednak z braku środków, budowę zawieszono w 1848 roku. W europie 1848 roku rozpoczęły się najpierw protesty potem zrywy rewolucyjne tak zwanej Wiosny Ludów w Paryżu i Wiedniu -luty i marzec 1848roku. Zauważając kryzys zwołał 18 marca 1848 roku do Berlina Zjednoczony Landtag, obiecując nadanie konstytucji. Ale wydarzenia Wiosny Ludów [11] spowodowały wybuch rewolucji w Berlinie tak zwana rewolucja marcowa. Ostatecznie Fryderyk Wilhelm IV zgodził się na powołanie liberalnego rządu i zwołanie Zgromadzenia Narodowego. Po rozwiązaniu Zgromadzenia 5 grudnia 1848 roku nadał Konstytucję Królestwa Pruskiego. 2 lata później po zmianach liberalnych artykułów 5 grudnia 1850 roku Fryderyk Wilhelm IV składa przysięgę na nową konstytucje, co przekształciło Prusy w monarchię konstytucyjną. Tak obowiązująca w Prusach konstytucja zapewniała władcy silną pozycję w rządzeniu państwem, którą umiejętnie wykorzystywał Fryderyk Wilhelm IV, mianując na premierów bliskich sobie konserwatywnych polityków.

Ostatnie lata przed śmiercią spowodowały zapaść zdrowotną króla powodując objawy choroby psychicznej. W 1857 roku jego młodszy brat Wilhelm zaczyna zastępować króla w sprawowaniu władzy. Od 1858 roku Wilhelm [12] został ustanowiony regentem. Fryderyk zmarł 2 styczna 1861 roku w Poczdamie w Sanssouci. To tylko niewielka części historii władców Prus i Niemiec.

JZ [13]

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Berlin – stolica Niemiec Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 1237 roku Berlin pełnił rolę historycznej stolicy Brandenburgii, Prus, Cesarstwa Niemieckiego, Republiki Weimarskiej i III Rzeszy. Po 1945 r. wschodnia część miasta była stolicą Niemieckiej Republiki Demokratycznej -Berlin, Hauptstadt der DDR, natomiast pozostała tworzyła Berlin Zachodni – otoczoną murem od 1961roku enklawę na terenie NRD. Po zjednoczeniu Niemiec w 1990 roku  Berlin został ponownie stolicą Niemiec.

[2] Alexsanderplatz – główny plac w dzielnicy Mitte- W XII wieku to przedmieścia miasta i targ bydlęcy dzielące murami z bramą świętego Jerzego.

[3] Fryderyk I – Król Pruski 6 maja 1701 roku wjeżdża przez bramę świętego Jerzego do miasta

[4] Car Aleksander I Pawłowicz -Александр I Павлович, urodził się 12 grudnia?/23 grudnia 1777 roku w Petersburgu, zmarł. 19 listopada?/1 grudnia 1825 roku w Taganrogu to cesarz Rosji od 1801, wielki książę Finlandii od 1809 roku, król Polski od 1815 roku -Królestwo Polskie, syn Pawła I z dynastii Romanowów. 25 października 1805 roku na placu defilad – późniejszy Alexanderplatz przyjeżdża car Rosji

[5] Katedra Berlińska –Oberpfarr- und Domkirche zu Berlin, Berliner Dom to ewangelicka katedra, znajdująca się w Berlinie. Została zbudowana w latach 1894-1905 według planów architekta Juliusa Carla Raschdorffa z Pszczyny w stylu późnego, włoskiego renesansu. W miejscu, gdzie dziś stoi ewangelicka katedra znajdowała się wcześniej mniejsza katedra w stylu barokowym. Historia katedry sięga XV wieku W nowo zbudowanym zamku elektora Rzeszy poświęcono w 1450 roku Kaplicę Erasmusa, którą w 1465 roku papież podniósł do godności kolegiaty .

[6] Dynastia Hohenzollernów to niemiecka dynastia wywodząca się ze Szwabii. Przedstawiciele panowali w krajach niemieckich -m.in. Brandenburgii, Ansbach, Bayreuth, Prusach, od 1871roku jako cesarze niemieccy oraz w Rumunii w latach 1869–1947.

[7] Muzeum Pergamońskie- Bodestraße 1-3, 10178 Berlin-  znajdując się na wyspie muzeów

[8] Cytat na fasadzie cokołu rzeźby

[9] Fryderyk Wilhelm IV - urodzony 15 października 1795 w Berlinie, zmarł 2 stycznia 1861 w Poczdamie to król Pruski od 1840 z dynastii Hohenzollernów. Syn Fryderyka Wilhelma III i Luizy

[10] Tytuł królewski Fryderyka Wilhelma IV nadany w 1840 roku

[11] Wiosna ludów – zryw rewolucyjny z niskich klasy społeczeństwa w całej Europie w 1848 – początkiem była tzw.: rewolucja Francuska

[12] Wilhelm I Hohenzollern, urodzony jako Wilhelm Friedrich Ludwig von Preußen –urodzony 22 marca 1797 roku  w Berlinie, zmarł 9 marca 1888 roku to regent, a później król Prus w latach 1861-1888 z dynastii Hohenzollernów, prezydent Związku Północnoniemieckiego w latach 1867-1871, od 1871 cesarz niemiecki. Współtwórca II Rzeszy Niemieckiej. Wilhelm był drugim synem króla Fryderyka Wilhelma III Pruskiego i królowej Luizy z dynastii meklemburskiej.

[13] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne, zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

ZAKOCHAJ SIĘ W DREŹNIE

ZAKOCHAJ SIĘ W DREŹNIE

DREZNO [1]- znajdujące się we wschodnich Niemczech na podgórzu zachodniosudeckim i przy rzece Łabie. Powstanie dzisiejszego Drezna sięga czasów epoki kamienia [2] V wieku przed naszą erą.

W 1002 roku obszar Drezna był w władaniu Bolesława Chrobrego. [3] Pierwsza wzmianka pisana pochodzi z 1206 roku [4] dziesięć lat później 21 stycznia 1216 roku staje się miastem. Odwiedzając Drezno zobaczysz ciekawą architekturę miasta Królestwa Polskiego - jako miasto rezydencjonalne króla Augusta II Mocnego, [5] za którego wybudowano rezydencję zwaną Zwinger. [6]

Warto zajrzeć do tej rezydencji - odkryjesz tam bardzo bogatą galerię obrazów starych mistrzów najsłynniejszym dziełem to:

 „Madonna Sykstyńska” – Raffaella, czy słynne widoki Drezna Bellotta.

Tajemnice ratusza kryje zielone sklepienie [7] ze arcydziełami sztuki jubilerskiej i złotniczej.

Uroki rzeki Łaby dodają piękno starówki i architektonicznych perełek miasta. Gdy tak będziesz spacerował poznaj dom Józefa Ignacego Kraszewskiego, [8] gdzie odkryjesz dwie znane postacie, które tam przebywały to: Tadeusz Kościuszko [9] i Adam Mickiewicz.

W czasie pobytu na emigracji tam Adam Mickiewicz stworzył III część Dziadów.

JZ [10]

 zobacz  też: 

http://www.vertis.pl/albumy/jacekzr/drezno-szlakiem-saksonskim

https://swiatznanyinieznany-jack.blogspot.com/2019/03/zakochaj-sie-w-dreznie.html

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Drezno – miasto w Niemczech Stolica Saksonii.

[2] Epoka kamienia – najwcześniejsza z trzech epok prehistorycznych –jest to okres od pojawienia się pierwszych ludzi ,którzy używali narzędzi kamiennych i trwała do czasu jak człowiek nauczył się wytwarzania przedmiotów metalowych.

Epoka kamienia to około 2,6 milionów lat temu

[3] Bolesław Chrobry – pierwszy król Polski urodzony 967 zmarł 17 czerwca 1025 – był z dynastii Piastów. Książę Czech – w latach1003-1004  W 1002 roku zdobył Milsk i Łużyce. Ciekawostka Chrobry to przydomek mężny dzielny odważny.

[4] 1206 –pierwsza wzmianka pisana o Dreźnie

[5] Król August II Mocny - niemiecki to August II Sas urodzony 12 maja 1670 roku w Dreźnie zmarł 1 lutego 1733 roku w Warszawie Książę elektor Saksonii od 27 kwietnia 1694 do 1 lutego 1733 roku od 27 czerwca 1697 do 24 września 1706 król Polski – pochodził z dynastii Wettynów

[6] Zwinger – pałac późnobarokowy  mieszczący w centrum Drezna  budowa w latach 1709 -1789 z niemieckiego Zwischen – znaczy pomiędzy , architektem  był Matthäus Daniel Pöppelmann.

[7] Zielone sklepienie w ratuszu – to dziedzictwo 2500 arcydzieł sztuki jubilerskiej i złotniczej oraz kosztowności z bursztynu, kości słoniowej

[8] Józef Ignacy Kraszewski – urodzony 28 lipca 1812 roku w Warszawie zmarł 19 marca 1887 roku w Genewie. To Polski pisarz działacz społeczny i polityczny, historyk encyklopedysta , malarz. W styczniu 1863 roku zostaje zmuszony do opuszczenia Warszawy dociera do Drezna tam organizuje ośrodek Polskiej emigracji pomagał powstańcom styczniowym

[9] Tadeusz Kościuszko (Andrzej Tadeusz Bonawentura Kościuszko herbu Roch III) – inżynier wojskowy – generał Lejtnant wojsk Rzeczypospolitej obojga narodów urodzony 4 lutego 1746 roku w Mereczowszczyźnie na Polesiu dziś Białoruś , zmarł 15 października 1817 roku w Solurze

[10] Jacek Źróbek – pracownik w jednostce samorządowej. członek Archikonfraterni Literackiej od 2000 roku, podróżnik, fotograf, - udział w konkursach World Press photo, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, pisarz, dziennikarz, Katolik blogowy redaktor parafialnego ,,Dzwonka Janowskiego” lata 2007- 2018, oraz współautor publikacji w gazecie „Co tydzień”, i innych, książkowych religijnych między innymi o Prymasie Józefie Glempie. Autor zdjęć i filmów podróżniczych.

Autor kilku wystaw. Między innymi wystawy o dekanacie Mysłowickim w 140 rocznicę istnienia.

W działalności publicznej- współpraca z Muzeum Miasta Mysłowice, dla Śląska – współpraca z Stowarzyszeniem –Solidarni 2010, oraz wspieranie patriotycznych inicjatyw dla Ojczyzny. Byłem fotografem kilku wielkich wydarzeń i uroczystości państwowych w Polsce i Europie. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne , zachodnie, w niewielkiej część wschodnia.

NA SZLAKU MORAWSKIM - ŚLĄSKA OSTRAVA ZABYTKOWY RATUSZ

NA SZLAKU MORAWSKIM - ŚLĄSKA OSTRAVA

ZABYTKOWY RATUSZ

Wędrując na wschodnim brzegu rzeki Ostrawicy [1] możemy dotrzeć do zabytkowego ratusza śląskiej Ostrawy. Ale zatrzymajmy się na samej Śląskiej Ostrawie [2]-Slezská Ostrava, to dawniejsza Polska Ostrawa do 1919 roku. Pierwszą wzmiankę możemy odnaleźć w bulli papieża Grzegorza IX [3] dla benedyktynów tynieckich w 1229 roku, która zatwierdzała posiadłość w okolicy Orłowej w tym Ostawę leżącej na rzece Ostawicy. Kolejnym dokumentem regulującym już granicę pomiędzy śląską kasztelanią cieszyńską a Morawami był wystawiony przez nowego króla czeskiego Przemysła Ottokara II [4] w grudniu 1261 roku. W niedługim czasie powstał klasztor Benedyktynów w Orłowej, w 1268 roku, a orłowscy mnisi posiedli prawo pobierania dochodów z karczmy i dziesięcin. Pierwotnie nazywano ją Słowiańską, od XVI wieku Polską. W 1290 roku po śmierci Władysława Opolskiego z księstwa Opolsko-Raciborskiego powstało nowe księstwo Cieszyńskie.

 Kolejny rozdział Ostrawy regulował dokument z 1297 roku zawarty między Mieszkiem Cieszyńskim, a biskupem Ołomunieckim Dytrykiem.

W dokumentach też jest podpisany kasztelan ostrawski Herman.

Na przełomie XIV i XV w Śląskiej Ostrawie powstaje parafia Świętego Jerzego Męczennika. [5]

Pierwszymi prywatnymi właścicielami Polskiej Ostrawy byli Jan i Arnošt z Tworkowa wpisany na dokumencie z 1434 roku . W latach 70. XV wieku był Hrziwnacz z Heraltic. Najważniejszymi rodami szlacheckimi [6] zarządzający Polską Ostrawą byli Sedlniccy z Choltic -1508-1714, oraz Wilczkowie z Dobrej Zemicy -1714-1848. Sedlniccy w XVI wieku przebudowali miejscowy zamek na renesansowy. W czasie panowania Wilczków w 1787 rozpoczęto wydobycie węgla kamiennego.

 Dynamiczny rozwój osady przyczynił się do podniesienia w 1879 roku do rangi miasteczka. W latach 1911-1913 wybudowano budynek ratusza. [7] 

Ratusz w Śląskiej Ostrawie -wejscie
 - Slezskoostravská radnice 

Przechodząc prawobrzeżną Ostrawą przez most zobaczymy na wzgórzu jasny budynek jest to Śląski Ratusz.

Budynek z całym otoczeniem 1897 roku po przebudowie był gminny w stylu neobarokowy. 

fronton z herbem 

wieża  zegarowa 

Ale na fali przypływu ludności i osadnictwa siedziba gminy nie wystarczała do celów reprezentacyjnych. W niedługim czasie  pod kierownictwem starosty inżyniera Jana Poppego zdecydowano o budowie nowego ratusza na gruncie przylegającym do starego – na Zamościu. Chociaż ogłoszony konkurs architektoniczny na projekt obiektu zorganizowany na początku 1910 roku miał kilku architektów, to ostatecznie zdecydowano na projekt pod hasłem „Hanna” autora Viktorina Šulca z Pilzna. Po poprawionych planach rozpoczęto budowę ratusza w latach 1911–1913. W efekcie projektu powstała eklektyczna forma ratusza złożona z kombinacji form czeskiego neorenesansu z innymi historyzującymi pierwiastkami, dopełnionymi o secesyjne akcenty możemy je zauważyć we wnętrzach - głównej klatki schodowej, oraz sali. Warto zwrócić uwagę na belki z inskrypcjami przy schodach wejściowych, oświetlenie schodów głównych i oświetlenie sali reprezentacyjnej.

Ratusz tworzy wraz z okolicznymi domami malowniczą i wyważoną całość.

 Po zakończonych wojennych działaniach miasteczko znalazło się w granicach Czechosłowacji, wchodząc w projekt wielkiej Ostrawy mający na celu połączenie 15 gmin, ale ostatecznie projekt z 1919 roku zyskał dopiero 1 lipca 1941 roku i Śląska Ostrawa została włączona do Ostrawy Morawskiej. 17 listopada 1919 roku zmieniono nazwę na Śląską Ostrawę. 17 września 1920 roku uzyskała ona pełnię praw miejskich.

Kolejny podział dokonał się w październiku 1938 roku wraz z Zaolziem Śląska Ostrawa została przyłączona do Polski i 1 lutego 1939 roku włączona do wiejskiej gminy Pietwałd w powiecie Frysztackim.

Obecnie w ratuszu znajduje się  siedziba urzędu Śląskiej Ostrawy, oraz prywatna galeria sztuki . ( zobacz PDF) 

JZ [8]

Podróżnicy polecają sprawdzoną bazę noclegową

https://www.booking.com/s/11_6/jacekz97

---

[1] Ostrawica –rzeka przepływająca przez Ostrawę

[2] Śląska Ostrawa Slezská Ostrava – kiedyś zwana Polską Ostrawą, leżąca za rzeką Ostrawicą

[3] Bulla- lokacyjna  papieża Grzegorza IX z 1229 dla benedyktynów Tynieckich

[4] Przemysław Ottokar II -król Czeski

[5] Pierwsza parafia  Świętego Jerzego Męczennika w Śląskiej Ostrawie

[6] Rody szlacheckie Polskiej Ostrawy to Sedliniccy z Choltic to lata 1508-1714, oraz Wilczkowie z Dobrej Zemicy obejmujące lata 1714-1848

[7] Ratusz w Śląskiej Ostrawie - Slezskoostravská radnice, budowa 1911-1913 według projektu architektonicznego Viktorina Šulca z Pilzna w stylu eklektycznym – z neorenesansem

[8] Jacek Źróbek – Podróżnik, fotograf, reporter pasjonat turystyki górskiej, miejskiej, architektury i sztuk pięknych. Moje szlaki przemierzone to południowe, północne , zachodnie, w niewielkiej część wschodnia